Could a drug prevent depression and PTSD? | Rebecca Brachman

218,654 views ・ 2017-01-13

TED


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

00:00
Translator: Joseph Geni Reviewer: Joanna Pietrulewicz
0
0
7000
Μετάφραση: Aristotelis Vathis Επιμέλεια: Chryssa R. Takahashi
00:13
This is a tuberculosis ward,
1
13060
3015
Αυτή είναι μια πτέρυγα φυματικών,
00:16
and at the time this picture was taken in the late 1800s,
2
16100
3816
και όταν τραβήχτηκε αυτή η φωτογραφία στα τέλη του 1800,
00:19
one in seven of all people
3
19939
2617
ένας στους επτά ανθρώπους
00:22
died from tuberculosis.
4
22580
1760
πέθαινε από φυματίωση.
00:24
We had no idea what was causing this disease.
5
24780
2760
Δεν είχαμε ιδέα για τα αίτια της νόσου.
00:28
The hypothesis was actually
6
28140
2056
Διατυπώθηκε η υπόθεση
00:30
it was your constitution that made you susceptible.
7
30220
3256
ότι η ιδιοσυγκρασία έκανε κάποιον ευπαθή.
00:33
And it was a highly romanticized disease.
8
33500
2736
Της προσέδιδαν ένα ρομαντικό χαρακτήρα.
00:36
It was also called consumption,
9
36260
2816
Την αποκαλούσαν φθίση,
00:39
and it was the disorder of poets
10
39100
3136
και ήταν η νόσος των ποιητών
00:42
and artists and intellectuals.
11
42260
2736
και των καλλιτεχνών και των διανοουμένων.
00:45
And some people actually thought it gave you heightened sensitivity
12
45020
3736
Θεωρείτο ότι όξυνε την ευαισθησία
00:48
and conferred creative genius.
13
48780
2200
και εμφυσούσε δημιουργική ευφϋία.
00:52
By the 1950s,
14
52700
2136
Όμως ως τη δεκαετία του 1950,
00:54
we instead knew that tuberculosis was caused
15
54860
2576
πλέον γνωρίζαμε ότι η φυματίωση προκαλούνταν
00:57
by a highly contagious bacterial infection,
16
57460
3376
από μια πολύ μεταδοτική βακτηριακή λοίμωξη,
01:00
which is slightly less romantic,
17
60860
2176
γεγονός όχι τόσο ρομαντικό,
01:03
but that had the upside
18
63060
2256
που όμως είχε το πλεονέκτημα
01:05
of us being able to maybe develop drugs to treat it.
19
65340
3336
της πιθανής δημιουργίας φαρμάκων για την αντιμετώπισή της.
01:08
So doctors had discovered a new drug, iproniazid,
20
68700
3016
Ανακαλύφθηκε ένα νέο φάρμακο, η ιπρονιαζίδη,
01:11
that they were optimistic might cure tuberculosis,
21
71740
3376
που αναμενόταν να θεραπεύσει τη νόσο,
01:15
and they gave it to patients,
22
75140
1776
και το χορήγησαν σε ασθενείς,
01:16
and patients were elated.
23
76940
1776
οι οποίοι ήταν περιχαρείς.
01:18
They were more social, more energetic.
24
78740
3496
Έγιναν πιο κοινωνικοί, πιο δραστήριοι.
01:22
One medical report actually says they were "dancing in the halls."
25
82260
4600
Κατά μια ιατρική έκθεση, «χόρευαν στους διαδρόμους».
01:27
And unfortunately,
26
87500
1616
Δυστυχώς όμως,
01:29
this was not necessarily because they were getting better.
27
89140
2720
όχι απαραίτητα επειδή βελτιώνονταν.
01:32
A lot of them were still dying.
28
92420
2200
Πολλοί συνέχισαν να πεθαίνουν.
01:35
Another medical report describes them as being "inappropriately happy."
29
95660
6600
Αλλού αναφέρεται πως ήταν «ανάρμοστα χαρούμενοι».
01:43
And that is how the first antidepressant was discovered.
30
103220
3600
Και έτσι φτάσαμε στην ανακάλυψη του πρώτου αντικαταθλιπτικού.
01:47
So accidental discovery is not uncommon in science,
31
107980
4056
Οι τυχαίες ανακαλύψεις δεν είναι σπάνιες στην επιστήμη,
01:52
but it requires more than just a happy accident.
32
112060
3136
αλλά δεν αρκεί ένα ευτυχές τυχαίο συμβάν.
01:55
You have to be able to recognize it for discovery to occur.
33
115220
3440
Πρέπει να μπορείτε να το αναγνωρίσετε για να οδηγηθείτε στην ανακάλυψη.
01:59
As a neuroscientist, I'm going to talk to you a little bit
34
119500
2736
Ως νευροεπιστήμονας, θα σας μιλήσω λίγο
02:02
about my firsthand experience
35
122260
1416
για την προσωπική μου εμπειρία
02:03
with whatever you want to call the opposite of dumb luck --
36
123700
3216
με κάτι όχι εντελώς τυχαίο --
02:06
let's call it smart luck.
37
126940
1616
ας το πούμε έξυπνα τυχαίο.
02:08
But first, a bit more background.
38
128580
2720
Ας ξεκινήσουμε όμως από την αρχή.
02:12
Thankfully, since the 1950s,
39
132460
2656
Ευτυχώς, από τη δεκαετία του 1950,
02:15
we've developed some other drugs and we can actually now cure tuberculosis.
40
135140
3976
αναπτύχθηκαν και άλλα φάρμακα, και έτσι η νόσος είναι πλέον ιάσιμη.
02:19
And at least in the United States, though not necessarily in other countries,
41
139140
3655
Στις ΗΠΑ τουλάχιστον, όχι όμως απαραίτητα και σε άλλες χώρες,
02:22
we have closed our sanitoriums
42
142820
1496
έκλεισαν τα σανατόρια
02:24
and probably most of you are not too worried about TB.
43
144340
3680
και τους περισσότερους από εσάς δεν τους φοβίζει η φυματίωση.
02:28
But a lot of what was true in the early 1900s
44
148900
2656
Πολλά όμως από όσα ίσχυαν στις αρχές του 20ου αιώνα
02:31
about infectious disease,
45
151580
1856
για τις λοιμώδεις νόσους,
02:33
we can say now about psychiatric disorders.
46
153460
2640
ισχύουν πλέον για τις ψυχικές διαταραχές.
02:36
We are in the middle of an epidemic of mood disorders
47
156820
3016
Αντιμετωπίζουμε μια επιδημία διαταραχών διάθεσης
02:39
like depression and post-traumatic stress disorder, or PTSD.
48
159860
3760
όπως η κατάθλιψη και η διαταραχή μετατραυματικού στρες, ή PTSD.
02:44
One in four of all adults in the United States
49
164300
3856
Ένας στους τέσσερις ενήλικες στις Ηνωμένες Πολιτείες
02:48
suffers from mental illness,
50
168180
1480
πάσχει από κάποια ψυχική διαταραχή,
02:50
which means that if you haven't experienced it personally
51
170180
3136
που σημαίνει ότι αν δεν το έχετε βιώσει εσείς προσωπικά
02:53
or someone in your family hasn't,
52
173340
2296
ή στο οικογενειακό σας περιβάλλον,
02:55
it's still very likely that someone you know has,
53
175660
3256
είναι πολύ πιθανό να ξέρετε κάποιον που πάσχει,
02:58
though they may not talk about it.
54
178940
1640
παρόλο που δεν μιλάει γι' αυτό.
03:02
Depression has actually now surpassed
55
182220
3296
Η κατάθλιψη έχει πλέον ξεπεράσει
03:05
HIV/AIDS, malaria, diabetes and war
56
185540
4856
το AIDS, την ελονοσία, τον διαβήτη και τον πόλεμο
03:10
as the leading cause of disability worldwide.
57
190420
3256
ως η κυρίαρχη αιτία αναπηρίας παγκοσμίως.
03:13
And also, like tuberculosis in the 1950s,
58
193700
3616
Επίσης, όπως συνέβαινε τη δεκαετία του 1950 με τη φυματίωση,
03:17
we don't know what causes it.
59
197340
2056
δεν γνωρίζουμε τι την προκαλεί.
03:19
Once it's developed, it's chronic,
60
199420
1936
Αν εμφανιστεί, είναι χρόνια,
03:21
lasts a lifetime,
61
201380
1496
διαρκεί όλη τη ζωή,
03:22
and there are no known cures.
62
202900
2320
και δεν υπάρχει γνωστή θεραπεία.
03:26
The second antidepressant we discovered,
63
206660
2216
Το δεύτερο αντικαταθλιπτικό ανακαλύφθηκε,
03:28
also by accident, in the 1950s,
64
208900
2456
επίσης τυχαία, τη δεκαετία του 1950,
03:31
from an antihistamine that was making people manic,
65
211380
3200
από ένα αντιισταμινικό που προκαλούσε μανία,
03:35
imipramine.
66
215860
1200
την ιμιπραμίνη.
03:38
And in both the case of the tuberculosis ward and the antihistamine,
67
218220
3656
Τόσο στην περίπτωση στην πτέρυγα φυματίωσης όσο και του αντιισταμινικού,
03:41
someone had to be able to recognize
68
221900
1696
κάποιος έπρεπε να αναγνωρίσει
03:43
that a drug that was designed to do one thing --
69
223620
2416
πως ένα φάρμακο σχεδιασμένο για κάτι άλλο --
03:46
treat tuberculosis or suppress allergies --
70
226060
2576
τη φυματίωση ή τις αλλεργίες --
03:48
could be used to do something very different --
71
228660
2736
μπορούσε να θεραπεύσει κάτι διαφορετικό --
03:51
treat depression.
72
231420
1200
την κατάθλιψη.
03:53
And this sort of repurposing is actually quite challenging.
73
233380
3016
Αυτού του είδους η επαναστόχευση φαρμάκων είναι μια πρόκληση.
03:56
When doctors first saw this mood-enhancing effect of iproniazid,
74
236420
3936
Όταν οι γιατροί είδαν την αντικαταθλιπτική δράση της ιπρονιαζίδης,
04:00
they didn't really recognize what they saw.
75
240380
2456
δεν καταλάβαιναν πραγματικά τι έβλεπαν.
04:02
They were so used to thinking about it
76
242860
1856
Είχαν συνηθίσει να τη θεωρούν
04:04
from the framework of being a tuberculosis drug
77
244740
2776
ως ένα αντιφυματικό φάρμακο
04:07
that they actually just listed it
78
247540
2056
και κατέγραφαν την αντικαταθλιπτική δράση
04:09
as a side effect, an adverse side effect.
79
249620
2776
ως παρενέργεια, ανεπιθύμητη ενέργεια.
04:12
As you can see here,
80
252420
1151
Όπως βλέπετε εδώ,
04:13
a lot of these patients in 1954 are experiencing severe euphoria.
81
253596
4024
πολλοί από αυτούς τους ασθενείς το 1954 βίωναν έντονη ευφορία.
04:18
And they were worried that this might somehow interfere
82
258900
3616
Ανησυχούσαν λοιπόν πως αυτό ίσως επηρέαζε
04:22
with their recovering from tuberculosis.
83
262540
2856
την ανάρρωσή τους από τη φυματίωση.
04:25
So they recommended that iproniazid only be used in cases of extreme TB
84
265420
6256
Συνέστησαν η ιμιπραμίνη να χρησιμοποιείται μόνο σε ακραίες περιπτώσεις φυματίωσης
04:31
and in patients that were highly emotionally stable,
85
271700
3680
και σε ασθενείς συναισθηματικά σταθερούς,
04:36
which is of course the exact opposite of how we use it as an antidepressant.
86
276220
3896
ακριβώς το αντίθετο από ό,τι συμβαίνει όταν χρησιμοποιείται ως αντικαταθλιπτικό.
04:40
They were so used to looking at it from the perspective of this one disease,
87
280140
4456
Είχαν συνηθίσει τόσο πολύ να τη συνδέουν με αυτή τη συγκεκριμένη νόσο,
04:44
they could not see the larger implications for another disease.
88
284620
3920
που αδυνατούσαν να δουν την επίδρασή της σε μια άλλη νόσο.
04:49
And to be fair, it's not entirely their fault.
89
289380
2696
Να είμαστε δίκαιοι, δεν ήταν μόνο δικό τους λάθος.
04:52
Functional fixedness is a bias that affects all of us.
90
292100
2776
Αυτή η λειτουργική αγκύλωση συμβαίνει σε όλους μας.
04:54
It's a tendency to only be able to think of an object
91
294900
3456
Είναι η τάση να αντιλαμβανόμαστε ένα αντικείμενο
04:58
in terms of its traditional use or function.
92
298380
2600
μόνο με όρους της παραδοσιακής χρήσης ή λειτουργίας του.
05:01
And mental set is another thing. Right?
93
301740
1896
Είναι όμως και η νοοτροπία. Έτσι;
05:03
That's sort of this preconceived framework
94
303660
2016
Ο προκαθορισμένος τρόπος
05:05
with which we approach problems.
95
305700
1776
με τον οποίο προσεγγίζουμε ένα πρόβλημα.
05:07
And that actually makes repurposing pretty hard for all of us,
96
307500
3256
Που καθιστά την επαναστόχευση δύσκολη για όλους μας,
05:10
which is, I guess, why they gave a TV show to the guy who was,
97
310780
3536
πράγμα που εξηγεί πιστεύω, γιατί έδωσαν τηλεοπτική εκπομπή,
05:14
like, really great at repurposing.
98
314340
1800
σε έναν άσσο της επαναστόχευσης.
05:16
(Laughter)
99
316660
1880
(Γέλια)
05:19
So the effects in both the case of iproniazid and imipramine,
100
319180
4336
Οι παρενέργειες λοιπόν της ιπρονιαζίδης και της ιμιπραμίνης,
05:23
they were so strong --
101
323540
1376
ήταν τόσο σοβαρές --
05:24
there was mania, or people dancing in the halls.
102
324940
2216
μανία ή χόρευαν σε διαδρόμους.
05:27
It's actually not that surprising they were caught.
103
327180
3136
Δεν πρέπει να μας εκπλήσσει ότι τις αντιλήφθηκαν.
05:30
But it does make you wonder what else we've missed.
104
330340
3480
Όμως μας κάνει να αναρωτιόμαστε τι άλλο μας έχει διαφύγει.
05:35
So iproniazid and imipramine,
105
335020
2176
Η ιπρονιαζίδη και η ιμιπραμίνη,
05:37
they're more than just a case study in repurposing.
106
337220
2416
δεν είναι απλά περιπτώσεις επαναστόχευσης.
05:39
They have two other things in common that are really important.
107
339660
2976
Έχουν και δύο άλλα κοινά σημεία, που είναι πολύ σημαντικά.
05:42
One, they have terrible side effects.
108
342660
2496
Αφενός, έχουν φοβερές παρενέργειες.
05:45
That includes liver toxicity,
109
345180
2616
Μεταξύ αυτών, ηπατική τοξικότητα,
05:47
weight gain of over 50 pounds,
110
347820
2976
αύξηση βάρους πάνω από 25 κιλά,
05:50
suicidality.
111
350820
1776
αυτοκτονικές τάσεις.
05:52
And two, they both increase levels of serotonin,
112
352620
4176
Αφετέρου, αυξάνουν τα επίπεδα της σεροτονίνης,
05:56
which is a chemical signal in the brain,
113
356820
2336
ενός χημικού σήματος στον εγκέφαλο,
05:59
or a neurotransmitter.
114
359180
1200
ή αλλιώς «νευροδιαβιβαστή».
06:01
And those two things together, right, one or the two,
115
361380
2496
και αυτά τα δύο μαζί, γιατί μόνο το ένα,
06:03
may not have been that important,
116
363900
1616
δεν θα ήταν τόσο σημαντικό,
06:05
but the two together meant that we had to develop safer drugs,
117
365540
3736
αλλά λόγω και των δύο έπρεπε να αναπτυχθούν ασφαλέστερα φάρμακα,
06:09
and that serotonin seemed like a pretty good place to start.
118
369300
3520
και φαινόταν καλό να ξεκινήσουμε από τη σεροτονίνη.
06:13
So we developed drugs to more specifically focus on serotonin,
119
373660
3896
Αναπτύχθηκαν λοιπόν φάρμακα περισσότερο στοχευμένα στη σεροτονίνη,
06:17
the selective serotonin reuptake inhibitors, so the SSRIs,
120
377580
3656
οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης, οι SSRIs,
06:21
the most famous of which is Prozac.
121
381260
2736
μεταξύ των οποίων φαρμάκων πιο γνωστό είναι το Prozac.
06:24
And that was 30 years ago,
122
384020
1976
Αυτό χρονολογείται πριν από 30 χρόνια
06:26
and since then we have mostly just worked on optimizing those drugs.
123
386020
3200
και έκτοτε κυρίως βελτιώνουμε τα φάρμακα αυτά.
06:29
And the SSRIs, they are better than the drugs that came before them,
124
389740
3216
Οι SSRIs λοιπόν, είναι καλύτεροι από τα φάρμακα που προηγήθηκαν,
06:32
but they still have a lot of side effects,
125
392980
2096
αλλά έχουν και πολλές παρενέργειες,
06:35
including weight gain, insomnia,
126
395100
2896
μεταξύ των οποίων αύξηση βάρους, αϋπνία,
06:38
suicidality --
127
398020
1200
αυτοκτονικό ιδεασμό --
06:40
and they take a really long time to work,
128
400100
2336
ενώ απαιτείται χρόνος για να δράσουν,
06:42
something like four to six weeks in a lot of patients.
129
402460
2536
συνήθως τέσσερις με έξι εβδομάδες σε πολλούς ασθενείς.
06:45
And that's in the patients where they do work.
130
405020
2176
Αυτά όπου δουλεύουν τα φάρμακα.
06:47
There are a lot of patients where these drugs don't work.
131
407220
2856
Όμως σε πολλούς ασθενείς αυτά δεν δουλεύουν.
06:50
And that means now, in 2016,
132
410100
3376
Αυτό σημαίνει ότι σήμερα, το 2016,
06:53
we still have no cures for any mood disorders,
133
413500
3816
εξακολουθούν να μην υπάρχουν θεραπείες για τις διαταραχές διάθεσης,
06:57
just drugs that suppress symptoms,
134
417340
2056
μόνο φάρμακα που καταστέλλουν συμπτώματα,
06:59
which is kind of the difference between taking a painkiller for an infection
135
419420
4056
που είναι σα να παίρναμε παυσίπονα για μια λοίμωξη,
07:03
versus an antibiotic.
136
423500
1416
αντί για αντιβιοτικό.
07:04
A painkiller will make you feel better,
137
424940
1856
Με ένα παυσίπονο νιώθεις καλά,
07:06
but is not going to do anything to treat that underlying disease.
138
426820
3080
αλλά δεν θεραπεύει την υποκείμενη νόσο.
07:10
And it was this flexibility in our thinking
139
430700
2336
Η ευελιξία στο σκεπτικό μας
07:13
that let us recognize that iproniazid and imipramine
140
433060
2936
μας έδειξε ότι η ιπρονιαζίδη και η ιμιπραμίνη
07:16
could be repurposed in this way,
141
436020
2096
μπορούσαν να επαναστοχευθούν,
07:18
which led us to the serotonin hypothesis,
142
438140
1976
έτσι φτάσαμε στην υπόθεση της σεροτονίνης,
07:20
which we then, ironically, fixated on.
143
440140
3000
και η ειρωνεία είναι ότι πλέον κολλήσαμε σ' αυτήν.
07:23
This is brain signaling, serotonin,
144
443980
2536
Εδώ βλέπετε τη σεροτονίνη στον εγκέφαλο,
07:26
from an SSRI commercial.
145
446540
1256
από ένα διαφημιστικό.
07:27
In case you're not clear, this is a dramatization.
146
447820
2360
Είναι σαφές ότι πρόκειται για υπερβολή.
07:30
And in science, we try and remove our bias, right,
147
450660
4056
Στην επιστήμη πασχίζουμε να είμαστε αμερόληπτοι,
07:34
by running double-blinded experiments
148
454740
2376
διενεργώντας διπλά-τυφλά πειράματα
07:37
or being statistically agnostic as to what our results will be.
149
457140
3696
ή να είμαστε στατιστικά αμερόληπτοι ως προς τα αποτελέσματά τους.
07:40
But bias creeps in more insidiously in what we choose to study
150
460860
4296
Η προκατάληψη όμως κρύβεται τόσο στο τι επιλέγουμε να μελετήσουμε
07:45
and how we choose to study it.
151
465180
1720
όσο και στο πώς το μελετάμε.
07:48
So we've focused on serotonin now for the past 30 years,
152
468260
3576
Έτσι λοιπόν εδώ και 30 χρόνια εστιαζόμαστε στη σεροτονίνη,
07:51
often to the exclusion of other things.
153
471860
2240
συχνά αποκλείοντας άλλα πράγματα.
07:54
We still have no cures,
154
474860
1360
Και θεραπεία δεν βρήκαμε.
07:57
and what if serotonin isn't all there is to depression?
155
477180
3416
Και αν η κατάθλιψη δεν αφορά μόνο τη σεροτονίνη;
08:00
What if it's not even the key part of it?
156
480620
2056
Αν δεν είναι ο καθοριστικός παράγοντας;
08:02
That means no matter how much time
157
482700
2176
Αυτό σημαίνει πως όσο χρόνο
08:04
or money or effort we put into it,
158
484900
2736
ή χρήμα, ή προσπάθεια επενδύσουμε σε αυτήν,
08:07
it will never lead to a cure.
159
487660
1920
δεν θα μας οδηγήσει ποτέ σε θεραπεία.
08:10
In the past few years, doctors have discovered
160
490500
2576
Τα τελευταία χρόνια, οι γιατροί ανακάλυψαν
08:13
probably what is the first truly new antidepressant since the SSRIs,
161
493100
4920
το πρώτο πραγματικά νέο αντικαταθλιπτικό μετά τους SSRIs,
08:18
Calypsol,
162
498540
1296
το Calypsol,
08:19
and this drug works very quickly, within a few hours or a day,
163
499860
3456
ένα φάρμακο που δρα τάχιστα, σε λίγες ώρες ή σε μία ημέρα,
08:23
and it doesn't work on serotonin.
164
503340
1896
όμως δεν δρα μέσω της σεροτονίνης.
08:25
It works on glutamate, which is another neurotransmitter.
165
505260
2680
Δρα μέσω του γλουταμινικού οξέος, ενός νευροδιαβιβαστή.
08:28
And it's also repurposed.
166
508380
1496
Είναι και αυτό επαναστοχευμένo.
08:29
It was traditionally used as anesthesia in surgery.
167
509900
3080
Παραδοσιακά χρησιμοποιούνταν ως αναισθητικό στη χειρουργική.
08:33
But unlike those other drugs,
168
513540
1656
Αντίθετα όμως από άλλα φάρμακα,
08:35
which were recognized pretty quickly,
169
515220
1816
που έτυχαν γρήγορης αναγνώρισης,
08:37
it took us 20 years
170
517060
1696
μας πήρε 20 χρόνια
08:38
to realize that Calypsol was an antidepressant,
171
518780
2656
να συνειδητοποιήσουμε ότι ήταν αντικαταθλιπτικό,
08:41
despite the fact that it's actually a better antidepressant,
172
521460
2856
παρά το γεγονός ότι έχει καλύτερη δράση, πιθανώς,
08:44
probably, than those other drugs.
173
524340
1616
από τα άλλα αντικαταθλιπτικά.
08:45
It's actually probably because of the fact that it's a better antidepressant
174
525980
4096
Και ίσως το ότι είναι καλύτερο αντικαταθλιπτικό
08:50
that it was harder for us to recognize.
175
530100
1895
έκανε δύσκολη την αναγνώρισή του.
08:52
There was no mania to signal its effects.
176
532019
2081
Δεν επιφέρει μανία ως παρενέργεια.
08:54
So in 2013, up at Columbia University,
177
534580
3096
Το 2013, στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια,
08:57
I was working with my colleague,
178
537700
1576
με τη συνάδελφό μου,
08:59
Dr. Christine Ann Denny,
179
539300
1976
τη δρα Κριστίν Αν Ντενί,
09:01
and we were studying Calypsol as an antidepressant in mice.
180
541300
3800
μελετούσαμε το Calypsol ως αντικαταθλιπτικό στα ποντίκια.
09:05
And Calypsol has, like, a really short half-life,
181
545660
2816
Το Calypsol έχει πολύ μικρό χρόνο ημιζωής,
09:08
which means it's out of your body within a few hours.
182
548500
3056
δηλαδή αποβάλλεται μέσα σε λίγες ώρες από το σώμα.
09:11
And we were just piloting.
183
551580
1416
Ήταν ένα πιλοτικό πείραμα.
09:13
So we would give an injection to mice,
184
553020
2256
Κάναμε μια ένεση σε ποντίκια,
09:15
and then we'd wait a week,
185
555300
1296
και περιμέναμε μια βδομάδα,
09:16
and then we'd run another experiment to save money.
186
556620
2680
και ξανακάναμε το πείραμα για να κάνουμε οικονομία.
09:20
And one of the experiments I was running,
187
560020
2136
Σε ένα από τα πειράματα αυτά,
09:22
we would stress the mice,
188
562180
1656
στρεσάραμε τα ποντίκια,
09:23
and we used that as a model of depression.
189
563860
2216
και αυτό ήταν το μοντέλο κατάθλιψης.
09:26
And at first it kind of just looked like it didn't really work at all.
190
566100
3336
Στην αρχή δεν φαινόταν να έχουμε αποτελέσματα.
09:29
So we could have stopped there.
191
569460
1520
Θα τα είχαμε παρατήσει.
09:31
But I have run this model of depression for years,
192
571540
2896
Αλλά δοκίμαζα το μοντέλο αυτό για χρόνια,
09:34
and the data just looked kind of weird.
193
574460
1896
και τα δεδομένα ήταν παράξενα.
09:36
It didn't really look right to me.
194
576380
1856
Δεν μου φαινόταν σωστό.
09:38
So I went back,
195
578260
1216
Έτσι, το επανέλαβα,
09:39
and we reanalyzed it
196
579500
1496
και ξανακάναμε αναλύσεις
09:41
based on whether or not they had gotten that one injection of Calypsol
197
581020
3816
βάσει του αν είχε χορηγηθεί Calypsol στους ποντικούς ή όχι
09:44
a week beforehand.
198
584860
1200
μια βδομάδα πριν.
09:46
And it looked kind of like this.
199
586940
2016
Τα αποτελέσματα έδειχναν κάπως έτσι.
09:48
So if you look at the far left,
200
588980
2136
Αν λοιπόν κοιτάξετε στο αριστερό άκρο,
09:51
if you put a mouse in a new space,
201
591140
2496
αν βάλουμε ένα ποντικό σε μια νέα περιοχή,
09:53
this is the box, it's very exciting,
202
593660
2256
σε αυτό το κουτί, είναι συναρπαστικό,
09:55
a mouse will walk around and explore,
203
595940
2136
ο ποντικός θα εξερευνήσει την περιοχή,
09:58
and you can see that pink line is actually the measure of them walking.
204
598100
4296
και βλέπετε εκείνη τη ροζ γραμμή που μετράει τα βήματά του.
10:02
And we also give it another mouse in a pencil cup
205
602420
3176
Και έχουμε κι έναν άλλο ποντικό σε μια μολυβοθήκη
10:05
that it can decide to interact with.
206
605620
2056
με τον οποίο ίσως να αλληλεπιδράσει.
10:07
This is also a dramatization, in case that's not clear.
207
607700
3216
Αυτή η περιγραφή είναι απλουστευμένη.
10:10
And a normal mouse will explore.
208
610940
3696
Ένας φυσιολογικός ποντικός θα εξερευνήσει.
10:14
It will be social.
209
614660
1240
Θα είναι κοινωνικός.
10:16
Check out what's going on.
210
616620
1376
Δείτε τι συμβαίνει.
10:18
If you stress a mouse in this depression model,
211
618020
2896
Αν στρεσάρουμε τους ποντικούς στο μοντέλο κατάθλιψης,
10:20
which is the middle box,
212
620940
1280
δηλαδή στη μεσαία εικόνα,
10:23
they aren't social, they don't explore.
213
623100
1896
δεν κοινωνικοποιούνται, δεν εξερευνούν.
10:25
They mostly just kind of hide in that back corner, behind a cup.
214
625020
3280
Κυρίως κρύβονται πίσω στη γωνία, πίσω από τη μολυβοθήκη.
10:29
Yet the mice that had gotten that one injection of Calypsol,
215
629020
3096
Όμως οι ποντικοί που τους χορηγήθηκε Calypsol,
10:32
here on your right,
216
632140
1200
εδώ στα δεξιά σας,
10:34
they were exploring, they were social.
217
634060
1960
εξερευνούσαν, ήταν κοινωνικοί.
10:36
They looked like they had never been stressed at all,
218
636740
2480
Έμοιαζαν να μη βίωσαν στρες καθόλου,
10:40
which is impossible.
219
640020
1200
πράγμα αδύνατον.
10:42
So we could have just stopped there,
220
642260
1720
Θα μπορούσαμε να είχαμε σταματήσει εδώ,
10:44
but Christine had also used Calypsol before as anesthesia,
221
644780
4296
αλλά η Κριστίν παλιά χρησιμοποιούσε το Calypsol ως αναισθητικό,
10:49
and a few years ago she had seen
222
649100
1576
και τότε είχε διαπιστώσει
10:50
that it seemed to have some weird effects on cells
223
650700
2376
ότι επενεργούσε περίεργα στα κύτταρα
10:53
and some other behavior
224
653100
1216
και στη συμπεριφορά
10:54
that also seemed to last long after the drug,
225
654340
3016
ενώ η δράση συνεχιζόταν πολύ μετά τη λήψη του φαρμάκου,
10:57
maybe a few weeks.
226
657380
1256
για κάποιες βδομάδες.
10:58
So we were like, OK,
227
658660
1256
Οπότε είπαμε, εντάξει,
10:59
maybe this is not completely impossible,
228
659940
2176
μπορεί να μην είναι αδύνατον,
11:02
but we were really skeptical.
229
662140
1496
ήμασταν όμως επιφυλακτικές.
11:03
So we did what you do in science when you're not sure,
230
663660
2536
Έτσι ενεργήσαμε όπως οι επιστήμονες που αμφιβάλλουν,
11:06
and we ran it again.
231
666220
1200
επαναλάβαμε το πείραμα.
11:08
And I remember being in the animal room,
232
668460
3016
Θυμάμαι πως ήμουν στο εργαστήριο,
11:11
moving mice from box to box to test them,
233
671500
3656
μετακινώντας ποντικούς ανάμεσα στα κουτιά για το πείραμα,
11:15
and Christine was actually sitting on the floor with the computer in her lap
234
675180
3616
ενώ η Κριστίν καθόταν στο πάτωμα με τον υπολογιστή στην ποδιά της
11:18
so the mice couldn't see her,
235
678820
1416
αθέατη από τα ποντίκια,
11:20
and she was analyzing the data in real time.
236
680260
2256
ενώ ανέλυε τα δεδομένα.
11:22
And I remember us yelling,
237
682540
1376
Και θυμάμαι πως φωνάζαμε,
11:23
which you're not supposed to do in an animal room where you're testing,
238
683940
3296
πράγμα που δεν πρέπει να κάνουμε όταν είμαστε στο εργαστήριο,
11:27
because it had worked.
239
687260
1576
επειδή το πείραμα είχε πετύχει.
11:28
It seemed like these mice were protected against stress,
240
688860
4376
Οι ποντικοί έμοιαζαν προστατευμένοι ενάντια στο στρες,
11:33
or they were inappropriately happy, however you want to call it.
241
693260
3056
ή ήταν αναίτια χαρούμενα, όπως και αν θέλετε να το ονομάσετε.
11:36
And we were really excited.
242
696340
2440
Όλοι ήμασταν ενθουσιασμένοι.
11:39
And then we were really skeptical, because it was too good to be true.
243
699820
3480
αλλά και επιφυλακτικοί, γιατί έμοιαζε πολύ καλό για να είναι αληθινό.
11:43
So we ran it again.
244
703860
1200
Το επαναλάβαμε, λοιπόν.
11:45
And then we ran it again in a PTSD model,
245
705740
2736
Και μετά το επαναλάβαμε σε μοντέλα ποντικών με PTSD,
11:48
and we ran it again in a physiological model,
246
708500
2416
και το επαναλάβαμε ξανά με μοντέλο όπου,
11:50
where all we did was give stress hormones.
247
710940
2216
δώσαμε μόνο στρεσογόνες ορμόνες.
11:53
And we had our undergrads run it.
248
713180
1616
Το επανέλαβαν οι προπτυχιακοί.
11:54
And then we had our collaborators halfway across the world in France run it.
249
714820
4120
αλλά και συνεργάτες μας στην άλλη άκρη του κόσμου, στη Γαλλία.
11:59
And every time someone ran it, they confirmed the same thing.
250
719780
3216
Και κάθε φορά που διεξαγόταν, το αποτέλεσμα ήταν το ίδιο.
12:03
It seemed like this one injection of Calypsol
251
723020
2816
Φαινόταν πως μία μόνο ένεση Calypsol
12:05
was somehow protecting against stress for weeks.
252
725860
2760
προστάτευε από το στρες για εβδομάδες.
12:09
And we only published this a year ago,
253
729180
1856
Δημοσιεύσαμε τα αποτελέσματα πέρυσι,
12:11
but since then other labs have independently confirmed this effect.
254
731060
4080
αλλά από τότε και άλλα εργαστήρια επιβεβαίωσαν αυτή τη δράση του Calypsol.
12:15
So we don't know what causes depression,
255
735940
1920
Δεν ξέρουμε τα αίτια της κατάθλιψης,
12:18
but we do know that stress is the initial trigger
256
738460
3696
αλλά ξέρουμε ότι το στρες την πυροδοτεί
12:22
in 80 percent of cases,
257
742180
2336
στο 80% των περιπτώσεων,
12:24
and depression and PTSD are different diseases,
258
744540
2216
και πως κατάθλιψη και το PTSD είναι ανόμοια,
12:26
but this is something they share in common.
259
746780
2016
αλλά έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό.
12:28
Right? It is traumatic stress
260
748820
1816
Είναι το τραυματικό στρες
12:30
like active combat or natural disasters
261
750660
2896
όπως στον πόλεμο ή σε μια φυσική καταστροφή
12:33
or community violence or sexual assault
262
753580
2456
ή ένα βίαιο περιστατικό ή σεξουαλική επίθεση
12:36
that causes post-traumatic stress disorder,
263
756060
2280
που προκαλεί τη διαταραχή μετατραυματικού στρες,
12:38
and not everyone that is exposed to stress develops a mood disorder.
264
758980
5616
αλλά δεν αναπτύσουν διαταραχή διάθεσης όλοι όσοι εκτίθενται στο στρες.
12:44
And this ability to experience stress and be resilient
265
764620
2896
Αυτή η ικανότητα αντοχής στο στρες και η ανθεκτικότητα
12:47
and bounce back and not develop depression or PTSD
266
767540
4160
η ανάκαμψη χωρίς την εμφάνιση κατάθλιψης ή PTSD
12:52
is known as stress resilience,
267
772500
2256
είναι γνωστή ως αντοχή στο άγχος,
12:54
and it varies between people.
268
774780
1856
και διαφέρει από άτομο σε άτομο.
12:56
And we have always thought of it as just sort of this passive property.
269
776660
3336
Πιστεύαμε ότι πρόκειται για ένα είδος παθητικής ιδιότητας.
13:00
It's the absence of susceptibility factors
270
780020
2536
Ότι είναι η απουσία προδιαθεσικών παραγόντων
13:02
and risk factors for these disorders.
271
782580
2080
και παραγόντων κινδύνου για διαταραχές.
13:05
But what if it were active?
272
785620
1880
Αν όμως είναι μια ενεργητική ιδιότητα;
13:08
Maybe we could enhance it,
273
788420
1496
Ίσως μπορεί να ενισχυθεί,
13:09
sort of akin to putting on armor.
274
789940
2160
σαν να φοράμε πανοπλία.
13:13
We had accidentally discovered the first resilience-enhancing drug.
275
793220
4600
Ανακαλύψαμε λοιπόν τυχαία το πρώτο φάρμακο ενισχυτικό της αντοχής.
13:18
And like I said, we only gave a tiny amount of the drug,
276
798740
2776
Κι όπως είπα, χρησιμοποιήσαμε ελάχιστη ποσότητα φαρμάκου,
13:21
and it lasted for weeks,
277
801540
1576
που διήρκησε για εβδομάδες
13:23
and that's not like anything you see with antidepressants.
278
803140
3216
κάτι που δεν συμβαίνει με τα αντικαταθλιπτικά.
13:26
But it is actually kind of similar to what you see in immune vaccines.
279
806380
4320
Επενεργεί κάπως σαν τα εμβόλια.
13:31
So in immune vaccines, you'll get your shots,
280
811180
2936
Με τα εμβόλια, παίρνετε μία δόση,
13:34
and then weeks, months, years later,
281
814140
3376
και εβδομάδες, μήνες, χρόνια μετά,
13:37
when you're actually exposed to bacteria,
282
817540
2336
όταν εκτίθεστε στα βακτήρια,
13:39
it's not the vaccine in your body that protects you.
283
819900
2456
δεν είναι το εμβόλιο που σας προστατεύει.
13:42
It's your own immune system
284
822380
1376
Είναι το ανοσοποιητικό σας σύστημα
13:43
that's developed resistance and resilience to this bacteria that fights it off,
285
823780
4136
που αναπτύσσει αντίσταση και αντοχή στο βακτήριο και το καταπολεμά,
13:47
and you actually never get the infection,
286
827940
2136
κι έτσι δεν παθαίνουμε τη λοίμωξη,
13:50
which is very different from, say, our treatments. Right?
287
830100
3056
πράγμα που διαφέρει, ας πούμε, από τα αντιβιοτικά.
13:53
In that case, you get the infection, you're exposed to the bacteria,
288
833180
3816
Σε αυτή την περίπτωση, μολυνόμαστε, εκτιθέμεθα στο βακτήριο,
13:57
you're sick, and then you take, say, an antibiotic which cures it,
289
837020
3856
αρρωσταίνουμε και έπειτα παίρνουμε ένα αντιβιοτικό που μας θεραπεύει,
14:00
and those drugs are actually working to kill the bacteria.
290
840900
3240
αυτά τα φάρμακα ενεργούν σκοτώνοντας άμεσα το βακτήριο.
14:04
Or similar to as I said before, with this palliative,
291
844780
2496
Κάτι ανάλογο, είναι η παρηγορητική αγωγή,
14:07
you'll take something that will suppress the symptoms,
292
847300
2856
παίρνουμε κάτι για να καταστείλουμε τα συμπτώματα,
14:10
but it won't treat the underlying infection,
293
850180
2696
αλλά δεν θεραπεύουν την υποκείμενη λοίμωξη,
14:12
and you'll only feel better during the time in which you're taking it,
294
852900
3336
κι έτσι νιώθουμε καλά μόνο όσο τα παίρνουμε,
14:16
which is why you have to keep taking it.
295
856260
1936
γι' αυτό πρέπει να τα παίρνουμε συνεχώς.
14:18
And in depression and PTSD --
296
858220
2696
Στην περίπτωση της κατάθλιψης και της PTSD --
14:20
here we have your stress exposure --
297
860940
1976
εκτιθέμεθα σε αγχογόνες καταστάσεις --
14:22
we only have palliative care.
298
862940
2616
και λαμβάνουμε μόνο καταπραϋντική θεραπεία.
14:25
Antidepressants only suppress symptoms,
299
865580
2496
Τα αντικαταθλιπτικά μόνο καταστέλλουν τα συμπτώματα,
14:28
and that is why you basically have to keep taking them
300
868100
2856
γι' αυτό ουσιαστικά πρέπει να συνεχίζεται η λήψη τους
14:30
for the life of the disease,
301
870980
1696
όσο διαρκεί η νόσος,
14:32
which is often the length of your own life.
302
872700
2200
συχνά σε όλη μας τη ζωή.
14:35
So we're calling our resilience-enhancing drugs "paravaccines,"
303
875940
4216
Ονομάσαμε λοιπόν τα δικά μας φάρμακα «παρα-εμβόλια»,
14:40
which means vaccine-like,
304
880180
1536
που σημαίνει «εν είδει εμβολίου»
14:41
because it seems like they might have the potential
305
881740
2496
γιατί φαίνεται να έχουν τη δυνατότητα
14:44
to protect against stress
306
884260
1816
να θωρακίζουν ενάντια στο στρες
14:46
and prevent mice from developing
307
886100
3416
και να εμποδίζουν τους ποντικούς να εμφανίσουν
14:49
depression and post-traumatic stress disorder.
308
889540
2760
κατάθλιψη και μετατραυματική αγχώδη διαταραχή.
14:52
Also, not all antidepressants are also paravaccines.
309
892780
3440
Επίσης, όλα τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα δεν έχουν δράση «εν είδει εμβολίου».
14:57
We tried Prozac as well,
310
897300
1616
Δοκιμάσαμε και το Prozac,
14:58
and that had no effect.
311
898940
1360
αλλά χωρίς αποτέλεσμα.
15:01
So if this were to translate into humans,
312
901060
3016
Αν αυτό λοιπόν χρησιμοποιούταν σε ανθρώπους,
15:04
we might be able to protect people
313
904100
2576
ίσως μπορούμε να προστατεύσουμε
15:06
who are predictably at risk
314
906700
2256
όσους έχουν προδιάθεση
15:08
against stress-induced disorders like depression and PTSD.
315
908980
3856
ενάντια στις αγχώδεις διαταραχές όπως η κατάθλιψη και η PTSD.
15:12
So that's first responders and firefighters,
316
912860
3136
Όπως οι ομάδες άμεσης παρέμβασης και πυροσβέστες,
15:16
refugees, prisoners and prison guards,
317
916020
4136
πρόσφυγες, έγκλειστους και φρουρούς φυλακών,
15:20
soldiers, you name it.
318
920180
2080
στρατιώτες, μεταξύ άλλων.
15:23
And to give you a sense of the scale of these diseases,
319
923220
3800
Και για να σας δώσω μια ιδέα για το μέγεθος αυτών των διαταραχών,
15:27
in 2010, the global burden of disease
320
927620
3056
το 2010, η οικονομική επιβάρυνση λόγω αυτών σε παγκόσμιο επίπεδο
15:30
was estimated at 2.5 trillion dollars,
321
930700
3840
εκτιμήθηκε στα 2,5 τρισεκατομμύρια δολάρια,
15:35
and since they are chronic,
322
935060
1536
και είναι χρόνιες ασθένειες,
15:36
that cost is compounding and is therefore expected to rise
323
936620
3216
οπότε το κόστος ανεβαίνει και αναμένεται να ανέλθει
15:39
up to six trillion dollars in just the next 15 years.
324
939860
3240
στα έξι τρισεκατομμύρια δολάρια τα επόμενα 15 χρόνια.
15:44
As I mentioned before,
325
944460
1579
Όπως προανέφερα,
15:46
repurposing can be challenging because of our prior biases.
326
946064
4076
η επαναστόχευση φαρμάκων συνιστά πρόκληση λόγω των προκαταλήψεών μας.
15:50
Calypsol has another name,
327
950860
1520
Το Calypsol είναι γνωστό ως,
15:53
ketamine,
328
953100
1200
κεταμίνη,
15:55
which also goes by another name,
329
955380
1560
που επίσης είναι γνωστή ως,
15:57
Special K,
330
957460
1416
Special K,
15:58
which is a club drug and drug of abuse.
331
958900
2400
που είναι ναρκωτικό που συνηθίζεται στα κλαμπ.
16:02
It's still used across the world as an anesthetic.
332
962540
3096
Χρησιμοποιείται παγκοσμίως ως αναισθητικό.
16:05
It's used in children. We use it on the battlefield.
333
965660
2856
Χορηγείται στα παιδιά. Χρησιμοποιείται στο πεδίο της μάχης.
16:08
It's actually the drug of choice in a lot of developing nations,
334
968540
2976
Είναι φάρμακο επιλογής σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες,
16:11
because it doesn't affect breathing.
335
971540
1856
διότι δεν επηρεάζει την αναπνοή.
16:13
It is on the World Health Organization list of most essential medicines.
336
973420
4680
Βρίσκεται στον κατάλογο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ως βασικό φάρμακο.
16:18
If we had discovered ketamine as a paravaccine first,
337
978580
3560
Αν είχαμε ανακαλύψει την κεταμίνη πρώτα ως «παρα-εμβόλιο»,
16:22
it'd be pretty easy for us to develop it,
338
982820
2856
θα ήταν εύκολο να την αναπτύξουμε,
16:25
but as is, we have to compete with our functional fixedness
339
985700
3856
αλλά τώρα έχουμε να αντιμετωπίσουμε τη λειτουργική μας αγκύλωση
16:29
and mental set that kind of interfere.
340
989580
2800
και τη νοοτροπία που παρεμβαίνουν.
16:33
Fortunately, it's not the only compound we have discovered
341
993700
3856
Ευτυχώς, δεν είναι η μόνη ουσία που ανακαλύψαμε
16:37
that has these prophylactic, paravaccine qualities,
342
997580
3440
ότι έχει αυτές τις προφυλακτικές, κάπως σαν εμβόλιο δράσεις,
16:41
but all of the other drugs we've discovered,
343
1001700
2200
αλλά όλα τα άλλα φάρμακα που ανακαλύψαμε,
16:44
or compounds if you will, they're totally new,
344
1004780
2176
ή ουσίες, είναι εντελώς νέα,
16:46
they have to go through the entire FDA approval process --
345
1006980
3616
και θα πρέπει να περάσουν από όλη τη διαδικασία έγκρισης του ΕΟΦ --
16:50
if they make it before they can ever be used in humans.
346
1010620
3576
προτού να εγκριθεί η δοκιμή τους σε ανθρώπους.
16:54
And that will be years.
347
1014220
1656
Και για αυτό χρειάζονται χρόνια.
16:55
So if we wanted something sooner,
348
1015900
2256
Εάν λοιπόν θέλαμε κάτι συντομότερα,
16:58
ketamine is already FDA-approved.
349
1018180
2376
η κεταμίνη έχει ήδη εγκριθεί.
17:00
It's generic, it's available.
350
1020580
2696
Είναι πια γενόσημο φάρμακο και διαθέσιμη.
17:03
We could develop it for a fraction of the price and a fraction of the time.
351
1023300
4160
Μπορούμε να την παραγάγουμε με ελάχιστο κόστος σε μηδέν χρόνο.
17:08
But actually, beyond functional fixedness and mental set,
352
1028380
4376
Όμως, πέρα από αγκυλώσεις και νοοτροπίες,
17:12
there's a real other challenge to repurposing drugs,
353
1032780
3576
η επαναστόχευση των φαρμάκων ενέχει μια άλλη πρόκληση,
17:16
which is policy.
354
1036380
1199
την εταιρική πολιτική.
17:18
There are no incentives in place
355
1038179
2216
Δεν υπάρχουν θεσπιστεί κίνητρα
17:20
once a drug is generic and off patent and no longer exclusive
356
1040419
3736
όταν λήγουν οι πατέντες φαρμάκων και δεν είναι πια αποκλειστικά
17:24
to encourage pharma companies to develop them,
357
1044179
2337
ώστε να ενθαρρύνουν εταιρείες να τα αναπτύξουν,
17:26
because they don't make money.
358
1046540
1429
γιατί δεν τους αποδίδουν χρήματα.
17:28
And that's not true for just ketamine. That is true for all drugs.
359
1048380
3120
Αυτό δεν ισχύει μόνο για την κεταμίνη. Αφορά όλα τα φάρμακα.
17:32
Regardless, the idea itself is completely novel in psychiatry,
360
1052579
5657
Πάντως, αυτή η ιδέα είναι μια καινοτομία για την ψυχιατρική,
17:38
to use drugs to prevent mental illness
361
1058260
3896
να χρησιμοποιούνται φάρμακα για την πρόληψη των ψυχικών παθήσεων
17:42
as opposed to just treat it.
362
1062180
1360
αντί για τη θεραπεία τους.
17:44
It is possible that 20, 50, 100 years from now,
363
1064740
5056
Ίσως, σε 20, 50, 100 χρόνια από σήμερα,
17:49
we will look back now at depression and PTSD
364
1069820
4096
να αναλογιζόμαστε την κατάθλιψη και την PTSD
17:53
the way we look back at tuberculosis sanitoriums
365
1073940
3216
όπως σήμερα βλέπουμε τα σανατόρια των φυματικών
17:57
as a thing of the past.
366
1077180
1200
ως κάτι που ανήκει στο παρελθόν.
17:59
This could be the beginning of the end of the mental health epidemic.
367
1079180
5240
Αυτό μπορεί να είναι η αρχή του τέλους της μάστιγας των ψυχικών παθήσεων.
18:05
But as a great scientist once said,
368
1085380
3200
Όπως όμως είπε κάποτε ένας σπουδαίος επιστήμων,
18:09
"Only a fool is sure of anything.
369
1089900
2256
«Μόνο ένας ανόητος είναι βέβαιος για τα πάντα.
18:12
A wise man keeps on guessing."
370
1092180
2040
Ο σοφός άνθρωπος πάντα αναρωτιέται».
18:16
Thank you, guys.
371
1096044
1240
Σας ευχαριστώ.
18:17
(Applause)
372
1097780
4066
(Χειροκρότημα)
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7