Could a drug prevent depression and PTSD? | Rebecca Brachman

Translator: Joseph Geni Reviewer: Joanna Pietrulewicz

Translator: Trinh Tran Reviewer: Hien Lam

Đây là một khu bệnh lao,

This is a tuberculosis ward,

và bức ảnh được chụp vào thời những năm cuối của 1800,

and at the time this picture was taken in the late 1800s,

one in seven of all people

cứ 7 người thì có 1 người

died from tuberculosis.

chết vì bệnh lao.

We had no idea what was causing this disease.

Chúng ta lúc đó chưa biết nguyên nhân gây bệnh là gì.

Có giả thuyết là

The hypothesis was actually

it was your constitution that made you susceptible.

bạn bị nhiễm bệnh chính vì cơ thể của bạn dể bị tổn thương.

And it was a highly romanticized disease.

Căn bệnh còn được lãng mạn hóa.

It was also called consumption,

Nó còn có tên là căn bệnh hao mòn,

nó là căn bệnh của những thi sĩ,

and it was the disorder of poets

and artists and intellectuals.

nghệ sĩ và những người trí thức.

Một vài người nghĩ nó mang đến cho bạn xúc cảm mãnh liệt

And some people actually thought it gave you heightened sensitivity

and conferred creative genius.

và làm bạn thành một thiên tài sáng tạo.

By the 1950s,

Cho đến thập niên 1950,

we instead knew that tuberculosis was caused

ta mới biết được rằng bệnh lao là do

by a highly contagious bacterial infection,

một loại bệnh truyền nhiễm cao do vi khuẩn gây ra.

which is slightly less romantic,

Điều này không còn lãng mạn như trước

nhưng đã khiến chúng ta

but that had the upside

of us being able to maybe develop drugs to treat it.

phát triển thuốc chữa bệnh.

So doctors had discovered a new drug, iproniazid,

Các bác sĩ đã khám phá một loại thuốc mới, iproniazid,

that they were optimistic might cure tuberculosis,

khiến họ rất lạc quan tin rằng có thể chữa khỏi bệnh lao,

và họ đưa thuốc cho bệnh nhân,

and they gave it to patients,

and patients were elated.

bệnh nhân cảm thấy hân hoan.

They were more social, more energetic.

Họ cởi mở hơn, mạnh mẽ hơn.

One medical report actually says they were "dancing in the halls."

Một báo cáo y khoa đã viết họ đã "nhảy múa vui mừng."

And unfortunately,

Không may thay,

điều này không phải là do họ đã đỡ hơn.

this was not necessarily because they were getting better.

A lot of them were still dying.

Nhiều người trong số họ vẫn đang dần chết đi.

Another medical report describes them as being "inappropriately happy."

Một báo cáo y khoa khác mô tả họ trong trạng thái "vui vẻ kì quái."

Từ đây, loại thuốc chống trầm cảm đầu tiên đã ra đời.

And that is how the first antidepressant was discovered.

So accidental discovery is not uncommon in science,

Khám phá tình cờ không phải là hiếm trong khoa học,

nhưng nó đòi hỏi nhiều hơn là chỉ một điều trùng hợp may mắn.

but it requires more than just a happy accident.

You have to be able to recognize it for discovery to occur.

Bạn phải nhận diện nó khi tình cờ xảy ra.

As a neuroscientist, I'm going to talk to you a little bit

Là một nhà thần kinh học, tôi sẽ nói cho bạn biết

about my firsthand experience

về thí nghiệm đầu tay của tôi

with whatever you want to call the opposite of dumb luck --

bạn có thể gọi nó là vận may --

let's call it smart luck.

hãy gọi nó là vận may có tính toán.

But first, a bit more background.

Nhưng trước hết tôi sẽ nói thêm về gốc gác sự khám phá.

Thankfully, since the 1950s,

Thật may mắn là từ thập niên 1950,

ta đã tìm ra một vài loại thuốc khác có thể chữa bệnh lao.

we've developed some other drugs and we can actually now cure tuberculosis.

Ít nhất là ở Mỹ, nhưng không hẳn ở những nước khác,

And at least in the United States, though not necessarily in other countries,

we have closed our sanitoriums

ta đã đóng cửa các viện cách ly,

and probably most of you are not too worried about TB.

và hầu hết các bạn đã không phải lo lắng về bệnh lao.

But a lot of what was true in the early 1900s

Nhưng đa số những gì có thật vào đầu thế kỷ 19,

about infectious disease,

về bệnh truyền nhiễm,

we can say now about psychiatric disorders.

vẫn còn xãy ra về các bệnh rối loạn tâm thần.

We are in the middle of an epidemic of mood disorders

Ta đang ở trong cuộc lan truyền của bệnh dịch rối loạn cảm xúc

like depression and post-traumatic stress disorder, or PTSD.

như trầm cảm và rối loạn căng thẳng hậu chấn thương tâm lý PTSD.

One in four of all adults in the United States

Cứ 4 người lớn ở Mỹ thì có 1 người

suffers from mental illness,

mắc bệnh tâm thần,

which means that if you haven't experienced it personally

nghĩa là nếu chính bạn chưa trải qua nó

or someone in your family hasn't,

hay người nhà bạn cũng chưa trải qua,

it's still very likely that someone you know has,

thì cũng sẽ có ai đó mà bạn biết mắc bệnh,

though they may not talk about it.

dù họ không nói gì về việc đó.

Depression has actually now surpassed

Trầm cảm giờ đây đã vượt

HIV/AIDS, malaria, diabetes and war

HIV/AIDS, sốt rét, tiểu đường và chiến tranh

as the leading cause of disability worldwide.

để trở thành mối đe dọa lớn nhất toàn cầu.

And also, like tuberculosis in the 1950s,

Cũng giống như bệnh lao của thập niên 1950,

we don't know what causes it.

ta không biết nguyên nhân của bệnh trầm cảm.

Once it's developed, it's chronic,

Một khi đã phát triển, nó thành bệnh mạn tính,

lasts a lifetime,

kéo dài suốt đời,

and there are no known cures.

và vẫn chưa có cách chữa trị.

The second antidepressant we discovered,

Loại thuốc chống trầm cảm thứ hai cũng đã được khám phá

also by accident, in the 1950s,

một cách tình cờ, vào những năm 1950,

from an antihistamine that was making people manic,

từ thuốc kháng histamine, thứ gây tâm lý vui buồn thất thường,

imipramine.

đó là imipramine.

And in both the case of the tuberculosis ward and the antihistamine,

Trong cả hai trường hợp bệnh lao và thuốc kháng histamine,

someone had to be able to recognize

ai đó phải nhận ra là

that a drug that was designed to do one thing --

có một loại thuốc được tạo ra để làm một việc --

chữa lao hay chặn các dị ứng --

treat tuberculosis or suppress allergies --

could be used to do something very different --

có thể làm thêm những việc rất khác --

treat depression.

chữa trầm cảm.

And this sort of repurposing is actually quite challenging.

Và sự tái dụng vào mục tiêu mới nầy thật sự khá thử thách.

When doctors first saw this mood-enhancing effect of iproniazid,

Khi bác sĩ thấy tác dụng cải thiện tâm trạng của iproniazid

they didn't really recognize what they saw.

họ không thực sự nhận ra tác dụng mới của nó.

They were so used to thinking about it

Họ đã quen xem nó

from the framework of being a tuberculosis drug

là một loại thuốc chữa lao

that they actually just listed it

nên chỉ liệt kê những tác dụng đó

as a side effect, an adverse side effect.

như tác dụng phụ, một tác dụng ngược.

As you can see here,

Như các bạn thấy ở đây,

a lot of these patients in 1954 are experiencing severe euphoria.

rất nhiều bệnh nhân trong 1954 được ghi nhận ở vào trạng thái hưng phấn.

And they were worried that this might somehow interfere

Các bác sĩ thì lại lo ngại tình trạng này có thể ảnh hưởng

with their recovering from tuberculosis.

tới việc điều trị bệnh lao.

So they recommended that iproniazid only be used in cases of extreme TB

Nên họ đã đề nghị chỉ sử dụng iproniazid trong trường hợp lao nặng

and in patients that were highly emotionally stable,

và với những bệnh nhân có tâm lý ổn định.

which is of course the exact opposite of how we use it as an antidepressant.

Điều này đi ngược lại cách ta sử dụng nó như một loại thuốc chống trầm cảm.

Họ đã quá quen nhìn nó từ góc độ của một căn bệnh,

They were so used to looking at it from the perspective of this one disease,

they could not see the larger implications for another disease.

họ không thấy được giải pháp cho một căn bệnh khác ẩn sau đó.

And to be fair, it's not entirely their fault.

Nói một cách công bằng, lỗi không hoàn toàn nằm ở họ.

Chúng ta thường cho rằng chức năng nào đó là bất biến.

Functional fixedness is a bias that affects all of us.

It's a tendency to only be able to think of an object

Ta thường có xu hướng nghĩ đến một vật thể

in terms of its traditional use or function.

gắn với việc sử dụng và chức năng truyền thống của nó.

And mental set is another thing. Right?

Suy nghĩ nhất định cũng là nguyên nhân khác, đúng chứ?

That's sort of this preconceived framework

Đó là sự nhận thức trong khuôn khổ

with which we approach problems.

khi chúng ta tiếp cận vấn đề.

And that actually makes repurposing pretty hard for all of us,

Và đó là điều gây khó khăn cho ta trong việc tái chế,

which is, I guess, why they gave a TV show to the guy who was,

tôi đoán đó là lý do người ta lại giao một chương trình tivi

like, really great at repurposing.

cho một anh chàng chuyên tái dụng.

(Laughter)

(Tiếng cười)

So the effects in both the case of iproniazid and imipramine,

Tác dụng trong cả hai trường hợp iproniazid và imipramine,

they were so strong --

rất là mạnh mẽ--

there was mania, or people dancing in the halls.

những bệnh nhân đã nhảy múa điên cuồng.

It's actually not that surprising they were caught.

Không ngạc nhiên là họ đã nhận ra được tác dụng đó.

But it does make you wonder what else we've missed.

Nhưng điều này sẽ khiến ta thắc mắc ta đã bỏ sót gì nữa.

Iproniazid và imipramine có ý nghĩa nhiều hơn là

So iproniazid and imipramine,

they're more than just a case study in repurposing.

một nghiên cứu trong sự dùng thuốc trong tác dụng khác. .

They have two other things in common that are really important.

Chúng có hai điểm chung rất quan trọng.

One, they have terrible side effects.

Một là chúng có tác dụng phụ kinh khủng.

That includes liver toxicity,

Trong đó có nhiễm độc gan,

weight gain of over 50 pounds,

tăng hơn 20kg cân nặng,

suicidality.

tự tử.

And two, they both increase levels of serotonin,

Hai là chúng làm tăng nồng độ serotonin,

which is a chemical signal in the brain,

một loại chất hóa học trong não,

or a neurotransmitter.

hay chất dẫn truyền thần kinh.

And those two things together, right, one or the two,

Và nếu chỉ một trong hai

may not have been that important,

có thể đã không quan trọng lắm, nhưng nếu cả hai kết hợp

but the two together meant that we had to develop safer drugs,

có nghĩa là ta phải phát minh loại thuốc an toàn hơn,

and that serotonin seemed like a pretty good place to start.

và serotonin trở thành một khởi đầu lý tưởng.

So we developed drugs to more specifically focus on serotonin,

Vậy là ta đã chế ra thuốc chú trọng đặc biệt tới serotonin,

the selective serotonin reuptake inhibitors, so the SSRIs,

các chất ức chế tái hấp thụ serotonin có chọn lọc, loại SSRI

the most famous of which is Prozac.

nổi tiếng nhất là Prozac.

Đó là 30 năm về trước,

And that was 30 years ago,

từ đó ta gần như chỉ tập trung tối ưu các loại thuốc đó.

and since then we have mostly just worked on optimizing those drugs.

And the SSRIs, they are better than the drugs that came before them,

SSIR ngày càng tốt hơn những loại thuốc trước đó,

but they still have a lot of side effects,

nhưng chúng vẫn có tác dụng phụ,

gồm có tăng cân, mất ngủ,

including weight gain, insomnia,

tự tử --

suicidality --

và mất rất nhiều thời gian

and they take a really long time to work,

something like four to six weeks in a lot of patients.

bốn đến sáu tuần mới có tác dụng ở người bệnh.

Đó là ở những người mà thuốc có tác dụng.

And that's in the patients where they do work.

There are a lot of patients where these drugs don't work.

Còn ở nhiều người khác thì thuốc không có tác dụng.

Có nghĩa là giờ đây, năm 2016 này,

And that means now, in 2016,

we still have no cures for any mood disorders,

ta vẫn chưa có cách chữa cho nhiều dạng rối loạn tâm lý,

just drugs that suppress symptoms,

chỉ có thuốc làm giảm triệu chứng,

which is kind of the difference between taking a painkiller for an infection

cũng giống như việc uống thuốc giảm đau

versus an antibiotic.

thay vì uống kháng sinh.

A painkiller will make you feel better,

Thuốc giảm đau làm bạn cảm thấy đỡ hơn

but is not going to do anything to treat that underlying disease.

nhưng nó không có tác dụng chữa bệnh gì cả.

And it was this flexibility in our thinking

Chính sự linh hoạt trong suy nghĩ

khiến chúng ta nhận ra rằng iproniazid và imipramine

that let us recognize that iproniazid and imipramine

có thể thay đổi mục đích sử dụng theo cách này,

could be repurposed in this way,

nó đưa ta tới giả thuyết serotonin,

which led us to the serotonin hypothesis,

mà chúng ta đã nhắm vào một cách ngây ngô.

which we then, ironically, fixated on.

This is brain signaling, serotonin,

Đây là tín hiệu não, serotonin

from an SSRI commercial.

từ một chương quảng cáo SSIR.

In case you're not clear, this is a dramatization.

Nếu bạn chưa rõ, đây là một minh họa.

And in science, we try and remove our bias, right,

Trong khoa học, ta cố loại bỏ thành kiến,

by running double-blinded experiments

bằng cách thực hành các thí nghiệm "mù đôi"

hoặc theo thuyết bất khả tri về những kết quả của thí nghiệm.

or being statistically agnostic as to what our results will be.

But bias creeps in more insidiously in what we choose to study

Nhưng thành kiến đã ăn sâu vào cái chúng ta chọn nghiên cứu

and how we choose to study it.

và cách chúng ta chọn nghiên cứu.

So we've focused on serotonin now for the past 30 years,

Vì vậy đã tập trung vài serotonin trong 30 năm qua,

often to the exclusion of other things.

bỏ qua những thứ khác.

We still have no cures,

Ta vẫn chưa tìm ra cách chữa,

and what if serotonin isn't all there is to depression?

nhưng sẽ ra sao nếu serotonin chỉ là một phần trong trầm cảm?

What if it's not even the key part of it?

Sẽ ra sao nếu nó chẳng phải là phần chính yếu?

That means no matter how much time

Có nghĩa là dù ta có bỏ ra bao nhiêu thời gian

or money or effort we put into it,

hay tiền bạc và công sức,

it will never lead to a cure.

thì cũng sẽ chẳng dẫn đến cách chữa.

In the past few years, doctors have discovered

Trong ít năm trở lại đây, các bác sĩ đã tìm ra

một loại thuốc thực sự chống trầm cảm kể từ sau SSIR,

probably what is the first truly new antidepressant since the SSRIs,

Calypsol,

đó là Calypsol,

and this drug works very quickly, within a few hours or a day,

thuốc này có tác dụng rất nhanh, chỉ trong vòng vài giờ hay 1 ngày,

and it doesn't work on serotonin.

nó không tập trung vào serotonin.

It works on glutamate, which is another neurotransmitter.

Nó chú trọng tới glutamate, một chất dẫn truyền thần kinh khác.

And it's also repurposed.

Nó cũng đã được chuyển mục đích sử dụng.

It was traditionally used as anesthesia in surgery.

Ban đầu nó được sử dụng là một chất gây mê trong phẫu thuật.

But unlike those other drugs,

Nhưng không như những loại thuốc khác,

which were recognized pretty quickly,

được công nhận khá nhanh,

Calypsol mất tới 20 năm

it took us 20 years

to realize that Calypsol was an antidepressant,

để được công nhận như một loại thuốc chống trầm cảm,

despite the fact that it's actually a better antidepressant,

mặc dù thực tế nó là loại thuốc chống trầm cảm tốt hơn

probably, than those other drugs.

cả những loại thuốc khác.

It's actually probably because of the fact that it's a better antidepressant

Có lẽ vì nó là loại thuốc tốt hơn

nên khó để chúng ta công nhận hơn.

that it was harder for us to recognize.

Không có dấu hiệu điên cuồng nào về tác dụng của nó.

There was no mania to signal its effects.

So in 2013, up at Columbia University,

Thế nên năm 2013, tại Đại học Columbia,

I was working with my colleague,

khi đó tôi đang làm việc với đồng nghiệp

Dr. Christine Ann Denny,

là tiến sĩ Chistine Ann Denny,

and we were studying Calypsol as an antidepressant in mice.

chúng tôi đang thử nghiệm xem Calypsol có chống trầm cảm trên chuột.

And Calypsol has, like, a really short half-life,

Calypsol không tồn tại được lâu,

which means it's out of your body within a few hours.

nó chỉ có thể ở trong cơ thể bạn trong vòng vài giờ.

And we were just piloting.

Chúng tôi thí nghiệm lần đầu.

Chúng tôi tiêm Calypsol vào chuột,

So we would give an injection to mice,

and then we'd wait a week,

rồi đợi một tuần,

and then we'd run another experiment to save money.

sau đó làm tiếp một thí nghiệm khác để tiết kiệm tiền.

Và một thí nghiệm mà tôi đã thực hiện là

And one of the experiments I was running,

we would stress the mice,

gây căng thẳng cho chuột,

and we used that as a model of depression.

coi đó như một kiểu trầm cảm.

Lúc đầu có vẻ như chẳng có tác dụng gì.

And at first it kind of just looked like it didn't really work at all.

So we could have stopped there.

Vì vậy chúng tôi đáng lẽ đã dừng lại ở đó.

But I have run this model of depression for years,

Nhưng tôi đã tiếp tục thử nghiệm này trong nhiều năm,

and the data just looked kind of weird.

và các dữ liệu có vẻ hơi kì quặc.

It didn't really look right to me.

Tôi thấy có gì đó không đúng.

So I went back,

Tôi đã quay lại,

and we reanalyzed it

chúng tôi phân tích lại,

xem xét lại liệu chúng đã được tiêm Calypsol

based on whether or not they had gotten that one injection of Calypsol

a week beforehand.

trước một tuần hay chưa.

And it looked kind of like this.

Và đây là điều đã xảy ra.

So if you look at the far left,

Nếu bạn nhìn vào góc xa bên trái,

nếu bạn đặt con chuột trong một không gian mới,

if you put a mouse in a new space,

this is the box, it's very exciting,

đây là một chiếc hộp, rất thú vị là

a mouse will walk around and explore,

con chuột sẽ chạy vòng quanh và khám phá

bạn có thể thấy đường màu hồng đo quãng đường chúng chạy.

and you can see that pink line is actually the measure of them walking.

And we also give it another mouse in a pencil cup

Chúng tôi lại đặt một con chuột khác trong một chiếc cốc đựng bút chì

that it can decide to interact with.

để xem chuột có muốn tương tác với chuôt kia.

This is also a dramatization, in case that's not clear.

Đây cũng là một minh họa.

And a normal mouse will explore.

Một con chuột bình thường sẽ khám phá.

It will be social.

Nó sẽ thích xã giao.

Check out what's going on.

Xem điều gì tiếp theo nào.

Nếu bạn gây căng thẳng cho con chuột trong kiểu trầm cảm này,

If you stress a mouse in this depression model,

which is the middle box,

tức ở chiếc hộp chính giữa,

nó sẽ không thích xã giao, không khám phá.

they aren't social, they don't explore.

Nó sẽ chỉ nấp sau góc phía sau chiếc cốc.

They mostly just kind of hide in that back corner, behind a cup.

Nhưng nếu chuột đã được tiêm Calypsol

Yet the mice that had gotten that one injection of Calypsol,

ở phía bên phải của bạn,

here on your right,

nó khám phá, và tỏ ra thích xã giao.

they were exploring, they were social.

They looked like they had never been stressed at all,

Trông như nó chưa hề bị gây căng thẳng,

thật khó tin.

which is impossible.

So we could have just stopped there,

Chúng tôi cũng có thể dừng ở đây,

but Christine had also used Calypsol before as anesthesia,

nhưng trước đây Christine đã dùng Calypsol như thuốc gây mê,

và một vài năm trước, cô nhận thấy

and a few years ago she had seen

that it seemed to have some weird effects on cells

nó có một vài tác dụng kì quặc lên tế bào

và một số hành vi khác

and some other behavior

that also seemed to last long after the drug,

vẫn kéo dài sau khi dùng thuốc,

maybe a few weeks.

có lẽ là vài tuần.

So we were like, OK,

Vì vậy chúng tôi nghĩ, Được rồi,

maybe this is not completely impossible,

điều này không hoàn toàn là không thể xảy ra,

nhưng chúng tôi đã rất hoài nghi.

but we were really skeptical.

So we did what you do in science when you're not sure,

Vậy là chúng tôi làm cái mà ta làm trong khoa học khi chưa chắc chắn

and we ran it again.

chúng tôi lại thí nghiệm lần nữa.

And I remember being in the animal room,

Tôi nhớ lúc ở trong phòng thí nghiệm động vật,

moving mice from box to box to test them,

chuyển lũ chuột từ hết hộp này qua hộp khác thí nghiệm,

and Christine was actually sitting on the floor with the computer in her lap

Christine đã ngồi cả trên sàn với chiếc máy vi tính trên đùi

so the mice couldn't see her,

để lũ chuột không nhìn thấy,

and she was analyzing the data in real time.

và cô đã phân tích dữ liệu trên máy tính.

And I remember us yelling,

Tôi nhớ chúng tôi đã hét lên.

which you're not supposed to do in an animal room where you're testing,

mặc dù la hét không phải điều nên làm trong phòng thí nghiệm.

khi thí nghiệm thành công,

because it had worked.

It seemed like these mice were protected against stress,

Hình như là lũ chuột đã được bảo vệ khỏi sự căng thẳng,

or they were inappropriately happy, however you want to call it.

hay chúng đã phấn khích lạ lùng, hay bạn muốn hiểu sao cũng được.

And we were really excited.

Và chúng tôi đã thực sự phấn khởi.

And then we were really skeptical, because it was too good to be true.

Rồi chúng tôi lại hoài nghi bởi điều này tuyệt không tưởng nổi.

So we ran it again.

Chúng tôi lại thí nghiệm lần nữa.

Chúng tôi thí nghiệm lại trong mô hình PTSD,

And then we ran it again in a PTSD model,

and we ran it again in a physiological model,

thí nghiệm lại trong mô hình sinh lý.

where all we did was give stress hormones.

Chúng tôi cho vào hormone gây căng thẳng,

And we had our undergrads run it.

rồi chúng tôi để các sinh viên làm.

And then we had our collaborators halfway across the world in France run it.

Rồi để các cộng tác viên cách nửa vòng trái đất ở Pháp làm.

And every time someone ran it, they confirmed the same thing.

Tất cả họ đều cho ra cùng một kết quả.

Dường như việc tiêm chỉ một liều Calypsol

It seemed like this one injection of Calypsol

was somehow protecting against stress for weeks.

đã giúp chống lại căng thẳng trong nhiều tuần.

And we only published this a year ago,

Chúng tôi chỉ mới công bố điều này một năm trước,

nhưng các phòng thí nghiệm khác cũng đã xác nhận tác dụng này.

but since then other labs have independently confirmed this effect.

So we don't know what causes depression,

Chúng tôi vẫn chưa biết nguyên nhân gây trầm cảm,

but we do know that stress is the initial trigger

nhưng biết là sự căng thẳng là dấu hiệu khởi đầu

in 80 percent of cases,

trong 80% trường hợp,

and depression and PTSD are different diseases,

và biết trầm cảm và PTSD là hai căn bệnh khác nhau,

but this is something they share in common.

nhưng chúng có một điểm chung.

Right? It is traumatic stress

Đúng không? Đó là căng thẳng do chấn thương

like active combat or natural disasters

như trên trận chiến hay các thảm họa tự nhiên

or community violence or sexual assault

hay bạo lực trong cộng đồng hoặc tấn công tình dục

gây ra rối loạn căng thẳng hậu chấn thương,

that causes post-traumatic stress disorder,

and not everyone that is exposed to stress develops a mood disorder.

không phải ai trải qua căng thẳng cũng mắc rối loạn khí sắc.

And this ability to experience stress and be resilient

Khả năng bị căng thẳng nhưng có thể thích ứng được

and bounce back and not develop depression or PTSD

và không biến thành trầm cảm hay PTSD

is known as stress resilience,

được gọi là thích ứng căng thẳng,

and it varies between people.

nó khác biệt tùy người.

And we have always thought of it as just sort of this passive property.

Ta vẫn luôn nghĩ nó là một đặc tính thụ động.

Tưởng là sự vắng mặc của các yếu tố mẫn cảm

It's the absence of susceptibility factors

and risk factors for these disorders.

và các yếu tố rủi ro.

But what if it were active?

Nhưng sẽ ra sao nếu chúng hoạt động?

Maybe we could enhance it,

Hay là ta có thể kích thích nó,

sort of akin to putting on armor.

như là mặc thêm áo giáp.

We had accidentally discovered the first resilience-enhancing drug.

Chúng tôi đã tình cờ tìm ra loại thuốc tăng cường thích ứng đầu tiên.

And like I said, we only gave a tiny amount of the drug,

Như đã nói, ta chỉ cho vào một lượng thuốc rất nhỏ,

and it lasted for weeks,

nó đã kéo dài trong nhiều tuần,

và nó không như những loại thuốc chống trầm cảm trước đây.

and that's not like anything you see with antidepressants.

But it is actually kind of similar to what you see in immune vaccines.

Nhưng nó lại giống với cái bạn thấy trong thuốc miễn dịch.

So in immune vaccines, you'll get your shots,

Với vắc-xin miễn dịch, bạn sẽ được tiêm những liều thuốc

và khi nhiều tuần, tháng, năm qua

and then weeks, months, years later,

when you're actually exposed to bacteria,

khi bạn thực sự đối mặt với vi khuẩn,

it's not the vaccine in your body that protects you.

không phải vắc-xin trong cơ thể bảo vệ bạn

It's your own immune system

mà là hệ miễn dịch của bạn

that's developed resistance and resilience to this bacteria that fights it off,

đã hình thành cơ chế kháng lại và ứng phó với vi khuẩn,

and you actually never get the infection,

bạn thực sự chẳng bao giờ nhiễm bệnh,

rất khác với khi bạn đã được trị liệu. Đúng không?

which is very different from, say, our treatments. Right?

In that case, you get the infection, you're exposed to the bacteria,

Trong trường hợp ấy, bạn bị nhiễm khuẩn,

bạn bệnh, bạn uống thuốc kháng sinh để chữa trị

you're sick, and then you take, say, an antibiotic which cures it,

and those drugs are actually working to kill the bacteria.

những thứ thuốc này thực sự hoạt động để giết vi khuẩn.

Or similar to as I said before, with this palliative,

Hay như tôi đã nói, với loại thuốc giảm đau này

you'll take something that will suppress the symptoms,

bạn sẽ chọn lấy loại thuốc nào đó làm giảm triệu chứng,

but it won't treat the underlying infection,

nhưng nó sẽ không có tác dụng chữa trị,

and you'll only feel better during the time in which you're taking it,

bạn chỉ có thể thấy đở hơn trong khoảng thời gian uống thuốc,

which is why you have to keep taking it.

đó là lý do mà bạn phải tiếp tục uống mãi.

And in depression and PTSD --

Trong trầm cảm và PTSD --

here we have your stress exposure --

khi chúng ta bị căng thẳng --

we only have palliative care.

ta chỉ có thuốc làm giảm bệnh.

Antidepressants only suppress symptoms,

Thuốc chống trầm cảm chỉ có thể làm giảm triệu chứng,

đó là tại sao bạn phải liên tục uống thuốc

and that is why you basically have to keep taking them

for the life of the disease,

trong suốt thời gian bị bệnh,

which is often the length of your own life.

thường có nghĩa là đến suốt đời.

So we're calling our resilience-enhancing drugs "paravaccines,"

Chúng tôi gọi những loại thuốc tăng cường thích ứng này là ""paravaccines"

which means vaccine-like,

nghĩa là tương tự vắc-xin,

because it seems like they might have the potential

bởi nó hình như có tiềm năng

to protect against stress

giúp ngăn cản sự căng thẳng

và ngăn lũ chuột phát triển

and prevent mice from developing

depression and post-traumatic stress disorder.

trầm cảm và rối loạn căng thẳng hậu chấn thương.

Also, not all antidepressants are also paravaccines.

Còn nữa không phải thuốc chống trầm cảm nào đều là paravaccine.

We tried Prozac as well,

Chúng tôi cũng đã thử Prozac,

and that had no effect.

và nó không tác dụng.

Nếu được áp dụng với con người,

So if this were to translate into humans,

chúng ta có thể bảo vệ

we might be able to protect people

who are predictably at risk

những người có nguy cơ

against stress-induced disorders like depression and PTSD.

chống lại các bệnh do căng thẳng gây ra như trầm cảm và PTSD.

So that's first responders and firefighters,

Đó là những làm sơ cứu, và các lính cứu hỏa,

người tị nạn, tù nhân và quản tù.

refugees, prisoners and prison guards,

soldiers, you name it.

lính chiến, bạn biết đó.

And to give you a sense of the scale of these diseases,

Và để cho bạn thấy mức độ ảnh hưởng của những căn bệnh này,

in 2010, the global burden of disease

trong năm 2010, gánh nặng bệnh tật toàn cầu

was estimated at 2.5 trillion dollars,

ước tính khoảng 2,5 nghìn tỉ đô la,

vì là các bệnh mạn tính

and since they are chronic,

that cost is compounding and is therefore expected to rise

nên chi phí cứ thế cộng dồn và dự đoán sẽ tăng

up to six trillion dollars in just the next 15 years.

tới 6 nghìn tỉ đô chỉ trong 15 năm tiếp theo.

As I mentioned before,

Như tôi đã đề cập,

thay đổi mục đích có thể rất khó khăn bởi ta đã có những định kiến từ trước.

repurposing can be challenging because of our prior biases.

Calypsol has another name,

Calypsol có một cái tên khác,

ketamine,

ketamine,

which also goes by another name,

còn được gọi là

Special K,

Special K,

which is a club drug and drug of abuse.

một loại hóa chất của "hộp đêm" và rất dễ gây nghiện.

It's still used across the world as an anesthetic.

Nó vẫn được sử dụng khắp thế giới là một loại thuốc gây mê.

It's used in children. We use it on the battlefield.

Nó được sử dụng cho trẻ em. Nó được mang ra chiến trường.

It's actually the drug of choice in a lot of developing nations,

Nó là một loại thuốc tình thế ở nhiều quốc gia phát triển,

because it doesn't affect breathing.

bởi nó không ảnh hưởng đến hô hấp.

It is on the World Health Organization list of most essential medicines.

Nó được WHO liệt vào danh sách những dược phẩm thiết yếu nhất.

If we had discovered ketamine as a paravaccine first,

Nếu ta phát hiện ketamine như một loại paravaccine trước,

it'd be pretty easy for us to develop it,

ta sẽ dễ dàng phát triển nó,

but as is, we have to compete with our functional fixedness

nhưng vì thế, ta phải đấu tranh với những định kiến về chức năng

and mental set that kind of interfere.

và quan điểm ngăn chận sự phát triễn.

May thay, nó không phải loại thuốc duy nhất ta phát hiện được

Fortunately, it's not the only compound we have discovered

that has these prophylactic, paravaccine qualities,

có tính năng phòng bệnh,

but all of the other drugs we've discovered,

nhưng những thứ thuốc khác chúng tôi tìm thấy

or compounds if you will, they're totally new,

thì vẫn còn rất lạ lẫm,

they have to go through the entire FDA approval process --

chúng phải trải qua quy trình kiểm định FDA --

if they make it before they can ever be used in humans.

nếu qua được kiểm tra thì mới có thể được sử dụng cho người.

And that will be years.

Việc đó sẽ mất nhiều năm.

So if we wanted something sooner,

Nên nếu bạn muốn việc này xảy ra sớm hơn,

ketamine is already FDA-approved.

ketamine đã được FDA kiểm định.

It's generic, it's available.

Nó có tính đặc trưng chủng loại và có sẵn để dùng.

We could develop it for a fraction of the price and a fraction of the time.

Ta có thể phát triển nó với rất ít chi phí và thời gian.

But actually, beyond functional fixedness and mental set,

Nhưng trên thực tế, ngoài định kiến về chức năng và quan điểm,

there's a real other challenge to repurposing drugs,

việc tái chức năng thuốc còn vấp phải một thách thức khác,

which is policy.

đó là chính sách.

Hiện không có chính sách khuyến khích

There are no incentives in place

once a drug is generic and off patent and no longer exclusive

khi thuốc công khai, không có bằng sáng chế và không còn độc quyền

để khuyến khích các công ty dược phẩm phát triển nó

to encourage pharma companies to develop them,

because they don't make money.

bởi nó không tạo ra lợi nhuận.

And that's not true for just ketamine. That is true for all drugs.

Trường hợp này không chỉ ở ketamine mà còn ở tất cả các loại thuốc.

Regardless, the idea itself is completely novel in psychiatry,

Tuy nhiên, ý tưởng sử dụng thuốc để ngăn ngừa các bệnh tâm thần

to use drugs to prevent mental illness

so với việc chỉ chữa bệnh

as opposed to just treat it.

là hoàn toàn mới lạ trong tâm thần học.

It is possible that 20, 50, 100 years from now,

Có thể là từ 20, 50, 100 năm sau,

we will look back now at depression and PTSD

chúng ta sẽ nhìn lại chứng trầm cảm và PTSD

the way we look back at tuberculosis sanitoriums

như cách đã nhìn về các khu bệnh lao

as a thing of the past.

trong quá khứ.

This could be the beginning of the end of the mental health epidemic.

Đây có thể là khởi đầu cho việc loại bỏ hoàn toàn các bệnh tâm thần.

But as a great scientist once said,

Nhưng như một nhà khoa học vĩ đại đã từng nói,

"Only a fool is sure of anything.

"Chỉ có kẻ ngốc mới chắn chắn mọi thứ.

A wise man keeps on guessing."

Người thông minh thì vẫn cứ nghiên cứu."

Cảm ơn.

Thank you, guys.

(Applause)

(Vỗ tay)