The infamous overpopulation bet: Simon vs. Ehrlich - Soraya Field Fiorio

Translator: An Bui Reviewer: 24 Anh

In 1980, two American professors bet $1,000

Vào năm 1980, hai giáo sư người Mỹ cược 1.000 đô la

on a question with stakes that couldn’t be higher:

vào một câu hỏi với mức cược không thể cao hơn:

would the earth run out of resources to sustain a growing human population?

liệu Trái Đất có cạn kiệt tài nguyên để duy trì lượng dân số ngày càng tăng?

One of them was Stanford biologist Paul Ehrlich,

Một người là nhà sinh vật học tại Đại học Standford, Paul Ehrlich,

who wrote the bestselling 1968 book, “The Population Bomb.”

người đã viết cuốn sách bán chạy nhất năm 1968, ”Quả bom Dân số.”

The global population had grown rapidly since World War II,

Dân số thế giới đã tăng nhanh chóng kể từ Thế chiến thứ II,

and Ehrlich predicted that millions would starve to death

và Ehrlich đã dự đoán rằng hàng triệu người sẽ chết đói,

as the population increased faster than the food supply.

khi dân số tăng nhanh hơn nguồn cung cấp lương thực.

He drew from the ideas of 18th century economist Thomas Malthus

Ông đưa ra kết luận từ những ý tưởng của nhà kinh tế học thế kỷ 18, Thomas Malthus

and related work from the 20th century.

và các tài liệu liên quan từ thế kỉ 20.

Malthus had posited that population growth,

Malthus đã thừa nhận rằng sự gia tăng dân số,

if unchecked over time, would always outpace food supply.

nếu không được kiểm soát qua thời gian, sẽ luôn vượt xa nguồn cung lương thực.

Through the 1970s, it seemed like Ehrlich was right:

Suốt những năm 1970, dường như Ehrlich đã đúng:

famines, pollution, and political unrest

nạn đói, ô nhiễm, và bất ổn chính trị

had many concerned that humanity was on the brink of such a crisis,

đã làm nhiều người lo rằng nhân loại đang trên bờ vực của một cuộc khủng hoảng,

and some governments considered and even implemented

và nhiều chính phủ đã cân nhắc và thậm chí thực hiện

policies to limit population growth.

các chính sách hạn chế gia tăng dân số.

Betting against Ehrlich was Julian Simon, a professor of business and economics.

Đối đầu với Ehrlich là Julian Simon, một giáo sư về kinh doanh và kinh tế.

He analyzed historic data from around the world,

Ông phân tích dữ liệu lịch sử từ khắp nơi trên thế giới,

and found no correlation between a growing population

và không tìm thấy mối liên hệ nào giữa lượng dân số đang tăng

and a decrease in standards of living—

và giảm sút của mức sống--

in fact, he found the opposite.

thực tế, ông phát hiện điều ngược lại.

He argued that Ehrlich’s work, and that of Malthus before him,

Ông tranh cãi rằng nghiên của Ehrlich, và của Malthus trước đó,

was based on theoretical calculations,

là dựa trên những tính toán mang tính lý thuyết,

while the real-world data told a different story.

trong khi dữ liệu thực tế thể hiện một câu chuyện khác.

But then, he departed from the data himself,

Nhưng khi đó, chính ông cũng tách mình khỏi các dữ liệu,

claiming human ingenuity would always find alternatives

tuyên bố rằng trí tuệ loài người sẽ luôn tìm ra các giải pháp thay thế

to compensate for diminishing resources.

để bù đắp cho nguồn tài nguyên ngày càng giảm sút.

If that seems overly optimistic to you, well, you're not alone.

Nếu bạn thấy điều đó nghe quá lạc quan, bạn không đơn độc đâu.

Ehrlich and other experts found Simon’s claims preposterous.

Ehrlich và các chuyên gia khác cho rằng nhận định của Simon là vô lý.

In June 1980, Simon wrote a scathing article for Science Magazine

Vào tháng 6 năm 1980, Simon viết một bài báo gay gắt trên Tạp chí Khoa học,

that incited a heated debate of published articles between the two men.

kích động cuộc tranh luận kịch liệt về bài báo giữa hai người đàn ông.

Simon said he should have placed a wager against Ehrlich years before,

Simon nói rằng ông lẽ ra nên đặt cược với Ehrlich từ nhiều năm trước,

when Ehrlich ventured that,

khi Ehrlich đánh bạo nói rằng,

“England would not exist in the year 2000.”

“Nước Anh sẽ không còn tồn tại vào năm 2000.”

Later that year, Simon called Ehrlich a false prophet

Cùng năm đó, Simon gọi Ehrlich là một nhà tiên tri giả

and challenged him to a bet.

và thách thức ông ấy cược một ván.

Their feud also touched on the debate

Tư thù giữa họ còn đụng chạm đến

about whether to prioritize environmental protections or economic growth,

cuộc tranh luận về việc nên ưu tiên bảo vệ môi trường hay tăng trưởng kinh tế,

a key issue in the American presidential race

một vấn đề quan trọng trong cuộc đua tranh cử tổng thống Mỹ

between Jimmy Carter and Ronald Reagan.

giữa Jimmy Carter và Ronald Reagan.

After some debate, they set the final terms:

Sau vài cuộc tranh luận, họ đặt ra điều khoản cược cuối cùng:

$200 on the price of each of five metals.

200 đô la cho từng mức giá của mỗi loại trong số năm kim loại.

If the price of the metal decreased or held steady over the next decade,

Nếu giá kim loại giảm hoặc bình ổn trong thập kỷ tới,

Simon won.

Simon thắng.

If the price increased, Ehrlich won.

Nếu mức giá tăng, Ehrlich thắng.

Wait, what?

Đợi đã, gì cơ?

Weren’t we talking about overpopulation and famine?

Chẳng phải ta đang nói về quá tải dân số và nạn đói hay sao?

What could the price of metals possibly have to do with that?

Giá kim loại liên quan gì đến điều đó?

Well, the reality is that the price of metals may not have been the best choice—

Sự thật là mức giá kim loại có thể không phải là lựa chọn tốt nhất—

many factors impact these prices that have nothing to do with overpopulation.

nhiều yếu tố tác động đến giá cả không liên quan gì đến quá tải dân số.

But their reasoning was as follows: metals are finite natural resources

Nhưng lập luận của họ như sau: kim loại là tài nguyên thiên nhiên hữu hạn

used in all sorts of manufacturing.

được sử dụng trong tất cả loại hình sản xuất.

Ehrlich believed a growing population would consume such finite resources,

Ehrlich tin rằng lượng dân số gia tăng sẽ tiêu thụ nguồn tài nguyên hữu hạn đó,

and scarcity would drive the prices up.

và sự khan hiếm sẽ đẩy mức giá lên.

Simon thought humanity would find substitutes for the metals,

Simon nghĩ rằng nhân loại sẽ tìm ra những nguồn thay thế cho kim loại,

and the prices would stay stable or even decrease.

và giá cả sẽ bình ổn hoặc thậm chí giảm xuống.

So, what happened?

Vậy, chuyện gì đã xảy ra?

The world population continued to increase over the next 10 years,

Dân số thế giới đã tiếp tục tăng trong 10 năm sau đó,

but the price of all five metals decreased,

Nhưng giá cả của cả năm loại kim loại đều giảm xuống,

making Simon the clear winner of a bet that may not have been a great proxy

biến Simon thành người thắng chính đáng của ván cược mà có thể không là ví dụ hay

for the question they were debating, anyway.

cho câu hỏi mà họ tranh luận.

As for the question itself, today,

Còn về câu hỏi đó, ngày nay,

their focus on overpopulation represent a snapshot of history.

sự chú trọng vào quá tải dân số thể hiện bức tranh tổng quát về lịch sử.

Our understanding of what causes starvation and famine has progressed:

Hiểu biết của ta về nguyên nhân của thiếu lương thực và nạn đói đã cải thiện:

we have the resources to support a growing human population,

chúng ta có nguồn lực để hỗ trợ dân số đang gia tăng,

but we’re currently failing to distribute those resources equitably,

nhưng chúng ta hiện chưa phân phối đồng đều nguồn lực đó,

and changing that should be our priority.

và ta nên ưu tiên thay đổi điều đó.

And we no longer see population size as a primary cause

Và chúng ta không còn xem quy mô dân số như nguyên nhân chính

of environmental degradation and climate change,

dẫn đến sự suy thoái môi trường và biến đổi khí hậu,

or limiting population growth as a viable solution to these problems.

hoặc xem hạn chế gia tăng dân số như giải pháp khả thi cho những vấn đề này.

Rather, experts largely agree that our focus should be

Thay vào đó, phần lớn các chuyên gia đồng ý rằng ta nên chú trọng

on replacing unsustainable technologies and practices with sustainable ones,

thay thế các công nghệ và thói quen không bền vững bằng những thứ bền vững,

and that economic growth and environmental protections

và rằng tăng trưởng kinh tế và bảo vệ môi trường

don’t have to be at odds.

không cần phải mâu thuẫn với nhau.

In October 1990, Julian Simon received a check from Paul Ehrlich.

Vào tháng 10 năm 1990, Julian Simon nhận được một tấm séc từ Paul Ehrlich.

There was no note.

Không chú thích gì thêm.