Why should you read Sylvia Plath? - Iseult Gillespie

2,025,036 views ・ 2019-03-07

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Ngoc Truong Reviewer: Hung Tran Phi
"Từ đầu mỗi nhánh cây,
00:07
“From the tip of every branch,
0
7011
1800
00:08
like a fat purple fig,
1
8811
1880
mọc một quả sung tím to,
00:10
a wonderful future beckoned and winked…
2
10691
2690
một tương lai tuyệt diệu vẫy tay và nháy mắt...
00:13
but choosing one meant losing all the rest,
3
13381
3190
nhưng chọn một nghĩa là đánh mất hết những quả còn lại,
00:16
and, as I sat there, unable to decide,
4
16571
2970
và, khi tôi ngồi đó, không thể ra quyết định,
00:19
the figs began to wrinkle and go black,
5
19541
3410
những quả sung bắt đầu khô héo và chuyển đen,
00:22
and, one by one, they plopped to the ground at my feet.”
6
22951
4510
và, từng quả một, rơi bẹp xuống mặt đất nơi chân tôi."
00:27
In this passage from Sylvia Plath’s "The Bell Jar,"
7
27461
3138
Trong đoạn trích từ tác phẩm "Lọ chuông" của Sylvia Plath,
00:30
a young woman imagines an uncertain future–
8
30599
3220
một thiếu nữ tưởng tượng một tương lai bất định -
00:33
and speaks to the universal fear
9
33819
2090
và đề cập đến nỗi sợ
00:35
of becoming paralyzed
10
35909
1360
00:37
by the prospect of making the wrong choice.
11
37269
3530
đưa ra những quyết định cai lầm khiến ta "tê liệt".
00:40
Although she considered other careers,
12
40799
2000
Dù đã xét đến những nghề nghiệp khác,
00:42
Plath chose the artist’s way.
13
42799
2190
Plath lại theo con đường nghệ sĩ
00:44
Poetry was her calling.
14
44989
1760
mà thơ ca là tiếng gọi.
00:46
Under her shrewd eye and pen,
15
46749
2030
Với con mắt và ngòi bút sắc sảo của mình,
00:48
everyday objects became haunting images:
16
48779
2630
các đồ vật thường ngày trở thành những hình thù ám ảnh:
00:51
a “new statue in a drafty museum,”
17
51409
2150
"một bức tượng mới trong một bảo tàng mới,"
00:53
a shadow in a mirror, a slab of soap.
18
53559
3150
một cái bóng trong gương, một thỏi xà bông.
00:56
Fiercely intelligent, penetrating and witty,
19
56709
3040
Thông minh, sắc sảo, và cực kì dí dỏm,
00:59
Plath was also diagnosed with clinical depression.
20
59749
3050
Plath được chẩn đoán bị trầm cảm.
01:02
She used poetry to explore her own states of mind
21
62799
3230
Bà dùng thơ ca để khám phá những hình thái tư tưởng
01:06
in the most intimate terms,
22
66029
1830
trong những ngôn từ thân mật nhất,
01:07
and her breathtaking perspectives on emotion,
23
67859
2730
và những viễn cảnh hớp hồn của cảm xúc,
01:10
nature and art continue to captivate and resonate.
24
70589
4380
thiên nhiên, và nghệ thuật, liên tục cuốn hút và vang dội.
01:14
In her first collection of poems,
25
74969
1815
Trong tập thơ đầu tiên, "Người khổng lồ,"
01:16
"The Colossus,"
26
76784
1020
01:17
she wrote of a feeling of nothingness:
27
77804
2520
bà miêu tả cảm xúc về hư vô:
01:20
"white: it is a complexion of the mind.”
28
80324
3130
"màu trắng: nó là màu của trí óc."
01:23
At the same time,
29
83454
820
Cùng lúc, bà tìm thấy sự an ủi trong thiên nhiên,
01:24
she found solace in nature,
30
84274
1920
01:26
from “a blue mist” “dragging the lake,”
31
86194
2140
từ "một làn sương xanh kéo dài mặt hồ,"
01:28
to white flowers that “tower and topple,”
32
88334
2640
"những bông hoa trắng vươn lên và gục xuống,"
01:30
to blue mussels “clumped like bulbs.”
33
90974
3100
đến "những con vẹm tụ lại như những củ tỏi."
01:34
After "The Colossus" she published "The Bell Jar,"
34
94074
2560
Sau "Người khổng lồ," Plath xuất bản "Lọ chuông,"
01:36
her only novel,
35
96634
1110
tiểu thuyết duy nhất của bà,
01:37
which fictionalizes the time she spent working for Mademoiselle magazine
36
97744
3780
hư cấu khoảng thời gian làm việc cho tạp chí Mademoiselle
01:41
in New York during college.
37
101524
2050
lúc học đại học ở New York.
01:43
The novel follows its heroine, Esther,
38
103574
2610
Cuốn sách theo chân nữ chính Esther
01:46
as she slides into a severe depressive episode,
39
106184
2860
trải qua một giai đoạn trầm cảm nghiêm trọng,
01:49
but also includes wickedly funny and shrewd depictions
40
109044
3050
nhưng cũng bao gồm những chi tiết cực vui nhộn và mô tả sắc sảo
01:52
of snobby fashion parties and dates with dull men.
41
112094
4080
về các bữa tiệc thời trang hợm hĩnh và những cuộc hẹn với đàn ông tẻ nhạt.
01:56
Shortly after the publication of "The Bell Jar,"
42
116174
2930
Chẳng lâu sau khi cho xuất bản cuốn "Lọ chuông,"
01:59
Plath died by suicide at age 30.
43
119104
3200
Plath tự tử ở tuổi 30.
02:02
Two years later, the collection of poems she wrote in a burst of creative energy
44
122304
4770
Hai năm sau, tập thơ bà viết với bùng nổ sáng tạo
02:07
during the months before her death
45
127078
2050
trong những tháng trước khi chết
02:09
was published under the title "Ariel."
46
129128
2920
được xuất bản dưới tên "Ariel."
02:12
Widely considered her masterpiece,
47
132048
2180
Được xem là kiệt tác,
02:14
Ariel exemplifies the honesty and imagination
48
134228
2960
Ariel minh họa sự thật thà và trí tưởng tượng
02:17
Plath harnessed to capture her pain.
49
137188
2810
mà Plath đã thu thập để nắm bắt nỗi đau của mình.
02:19
In one of "Ariel's" most forceful poems,
50
139998
2580
Trong số những bài thơ mạnh mẽ nhất của Ariel,
02:22
"Lady Lazarus," she explores her attempts to take her own life through Lazarus,
51
142578
5230
"Nàng Lazarus," Plath khám phá những mong muốn tự tử của mình,
02:27
the biblical figure who rose from the dead.
52
147808
2653
một nhân vật trong kinh thánh đã sống lại từ cõi chết.
02:30
She writes, “and I a smiling woman/ I am only thirty/
53
150461
4400
Bà viết, "và tôi là một người hay cười / chỉ mới 30 tuổi/
02:34
And like the cat I have nine times to die.”
54
154861
3464
Và như một con mèo, tôi có chín mạng."
02:38
But the poem is also a testament to survival:
55
158325
2810
Nhưng bài thơ cũng là một minh chứng của sự sống còn:
02:41
“I rise with my red hair/ And I eat men like air.”
56
161135
3980
Tôi đứng lên với mái tóc đỏ/ Và tôi ăn đàn ông như không khí."
02:45
This unflinching language has made Plath an important touchstone
57
165115
3710
Ngôn ngữ thản nhiên này đã biến Plath thành một chuẩn mực quan trọng
02:48
for countless other readers and writers
58
168825
2480
cho nhiều độc giả và tác giả
02:51
who sought to break the silence
59
171305
1510
tìm kiếm cách phá vỡ sự im lặng
02:52
surrounding issues of trauma, frustration, and sexuality.
60
172815
4540
quanh những vấn đề chấn thương, thất vọng, và giới tính.
02:57
"Ariel" is also filled with moving meditations on heartbreak and creativity.
61
177355
4607
"Ariel" cũng chứa đầy suy ngẫm về tình yêu tan vỡ và sáng tạo.
03:01
The title poem begins “Stasis in darkness/
62
181962
3970
Đề bài thơ bắt đầu với "Ngưng trệ trong bóng tối/
03:05
Then the substanceless blue/ Pour of tor and distances.”
63
185932
4990
Rồi một màu lam vô hình/ Giữa những núi đá và khoảng cách."
03:10
This sets the scene for a naked ride on horseback in the early morning—
64
190922
3720
Chúng tạo khung cảnh cho một chuyến cưỡi ngựa sáng sớm,
03:14
one of Plath’s most memorable expressions of the elation of creative freedom.
65
194642
4590
một trong những kỷ niệm đáng nhớ nhất của niềm vui tự do sáng tạo.
03:19
But it is also full of foreboding imagery,
66
199232
3070
Nhưng nó cũng chứa đầy hình tượng kỳ lạ
03:22
such as “a child's cry” that “melts in the wall”
67
202302
3280
như "tiếng khóc trẻ con tan chảy trong bức tường"
03:25
and a “red/eye, the cauldron of morning.”
68
205582
2970
và "một con mắt đỏ, cái vạc buổi sáng sớm."
03:28
This darkness is echoed throughout the collection,
69
208552
2560
Sự tối tăm này âm hưởng suốt tập thơ,
03:31
which includes controversial references to the holocaust and the Kamikazes.
70
211112
4780
gồm nhiều ám chỉ đến thảm sát Do thái và máy bay Kamikaze gây tranh cãi.
03:35
Even the relics of seemingly happier times are described as crucifying the author:
71
215892
4788
Cả vết tích của quãng thời gian tươi đẹp được miêu tả như giày vò tác giả:
03:40
“My husband and child smiling out of the family photo;
72
220680
3714
"Chồng và con tôi cười trong bức ảnh gia đình.
03:44
Their smiles catch onto my skin, little smiling hooks.”
73
224394
5090
Nụ cười của họ bám vào da tôi, những cái móc đang cười."
03:49
Her domestic dissatisfaction and her husband’s mistreatment of her
74
229484
3567
Sự bất mãn trong nhà và sự ngược đãi của chồng
03:53
are constant themes in her later poetry.
75
233051
2930
là những chủ đề bất biến trong thơ văn về sau của Plath.
03:55
After her death, he inherited her estate,
76
235981
2930
Sau cái chết của bà, hắn thừa hưởng đất đai,
03:58
and has been accused of excluding some of her work from publication.
77
238911
4350
và bị buộc tội hủy nhiều tác phẩm của Plath trước khi nó kịp xuất bản.
04:03
Despite these possible omissions and her untimely death,
78
243263
3680
Bất chấp nhiều sự bỏ sót và cái chết không đúng lúc của bà,
04:06
what survives is one of the most extraordinary bodies of work
79
246943
3070
điều đọng lại là một trong những khối tác phẩm tuyệt vời nhất
04:10
by a twentieth century poet.
80
250013
2160
của thơ ca thế kỉ 20.
04:12
While her work can be shocking in its rage and trauma,
81
252173
3270
Dù tác phẩm có thể gây sửng sốt, giận dữ và tổn thương,
04:15
Plath casts her readers as witnesses–
82
255443
2620
Plath lại để người đọc là nhân chứng,
04:18
not only to the truth of her psychological life,
83
258063
3000
không chỉ cho sự thật trong đời sống tâm lý của bà,
04:21
but to her astounding ability to express what often remains inexpressible.
84
261063
5520
mà còn cả khả năng siêu hạng biểu lộ những điều không thể.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7