The most common STI in the world - Emma Bryce

820,115 views ・ 2019-07-09

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Ngoc Nguyen Reviewer: Tú Anh Cao
00:07
At some point,
0
7367
940
Không sớm thì muộn,
00:08
most sexually active people will be infected with human papillomavirus,
1
8307
3900
những người có quan hệ tình dục bừa bãi rồi sẽ nhiễm virus gây u nhú ở người,
00:12
or ‘HPV.’
2
12207
1730
hay còn gọi là HPV.
00:13
There are over 100 types of HPV,
3
13937
2410
Có hơn 100 chủng HPV,
00:16
and most of the time the body eliminates infections without symptoms–
4
16347
3900
thường cơ thể sẽ tự loại bỏ virus mà không có bất cứ triệu chứng nào
00:20
but some strains can pose serious health risks down the line.
5
20247
3700
nhưng một số chủng có thể đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe.
00:23
HPV causes contact infections,
6
23947
2990
HPV lây nhiễm do tiếp xúc trực tiếp với các tác nhân gây bệnh,
00:26
which means the virus stays in the cells near the point of infection
7
26937
3210
virus khu trú ở vùng tế bào bị lây nhiễm,
00:30
rather than spreading throughout the whole body.
8
30147
2580
chứ không phát tán khắp cơ thể.
00:32
Since HPV is often transmitted through sexual activity,
9
32727
3480
Do HPV thường lây qua đường tình dục,
00:36
this usually means the cells of the vagina, vulva, penis, anus,
10
36207
4080
tức là qua các tế bào âm đạo, âm hộ, dương vật, hậu môn
00:40
mouth and throat.
11
40287
1510
miệng và cổ họng.
00:41
We can test for HPV in cells from these areas,
12
41797
3130
HPV có thể được phát hiện qua xét nghiệm tế bào ở những vùng này,
00:44
but while testing for the virus is scientifically possible,
13
44927
2870
dù phương án này khả thi nhưng hiếm khi được sử dụng.
00:47
it isn’t common.
14
47797
1550
00:49
The main reason is that,
15
49347
1420
Nguyên nhân chủ yếu là do
00:50
while there are treatments for the adverse health effects caused by HPV,
16
50767
3640
dù có cách trị bệnh,
00:54
there’s no treatment for the virus itself.
17
54407
2350
nhưng không có cách nào loại bỏ hoàn toàn virus.
00:56
So testing for HPV would yield many, many positives,
18
56757
3310
Do đó, xét nghiệm HPV thường cho kết quả dương tính,
01:00
and although most of them won’t be cause for concern,
19
60067
2670
hầu hết đều không đáng ngại.
01:02
there is still no treatment plan for clearing the body of the virus.
20
62737
4510
Vẫn chưa có phác đồ điều trị triệt để căn bệnh này.
01:07
But there are other good ways to protect yourself from HPV.
21
67247
3576
Nhưng có nhiều cách bảo vệ cơ thể khỏi HPV.
01:10
We’re going to walk through how HPV can cause harm,
22
70823
2990
Ta sẽ xem xét cách virus này gây hại cho cơ thể,
01:13
who’s at risk, and how to minimize those risks.
23
73813
3420
người có nguy cơ mắc bệnh và cách giảm thiểu các nguy cơ này.
01:17
The body’s immune system is able to eradicate most strains of HPV
24
77233
4160
Hệ miễn dịch có khả năng tiêu diệt hầu hết các chủng HPV
trước khi chúng gây ra tổn hại cho cơ thể,
01:21
before they cause any harm—
25
81393
2085
01:23
and without people even knowing they’ve been infected.
26
83478
3330
bệnh nhân thậm chí còn không biết mình nhiễm bệnh.
01:26
Certain other strains–
27
86808
1330
Một số chủng đặc biệt như HPV 6 và 11
01:28
like HPV 6 and 11–
28
88138
2200
01:30
cause abnormalities in the cells of the infected tissue,
29
90338
3250
làm biến thể tế bào nhiễm bệnh
01:33
which can develop into genital warts.
30
93588
2640
tạo thành mụn cóc (sùi mào gà) ở cơ quan sinh dục.
01:36
While these are infectious and require treatment,
31
96228
2920
Dù là bệnh truyền nhiễm cần điều trị,
01:39
usually with topical creams,
32
99148
1920
thường là dùng kem bôi,
01:41
wart-causing strains don’t create longer-term damage.
33
101068
4000
các chủng này không gây tổn hại lâu dài.
01:45
But another 13 strains can cause DNA mutations that cause cells to divide
34
105068
4720
Tuy nhiên, chủng HPV 13 gây đột biến gen
khiến tế bào phân chia cực nhanh,
01:49
at a much faster pace than normal,
35
109788
2245
01:52
propelling the development of cancerous growths.
36
112033
3000
tạo thành ung thư.
01:55
The cells of the cervix are especially at risks.
37
115033
2830
Tế bào cổ tử cung có nguy cơ lây nhiễm cao nhất.
01:57
Two in particular–
38
117863
1270
Đặc biệt hai chủng HPV 16 và 18
01:59
HPV 16 and 18–
39
119133
2260
02:01
are responsible for the majority of cases of cervical cancer,
40
121393
3710
là nguyên nhân chính gây ra ung thư cổ tử cung,
02:05
which is now the fourth most common type of cancer in women.
41
125103
3880
hiện là loại ung thư phổ biến thứ tư ở phụ nữ.
02:08
It can take up to 20 years for cancer symptoms to appear,
42
128983
3400
Có thể mất đến 20 năm, triệu chứng ung thư mới xuất hiện,
02:12
but with regular screening,
43
132383
1370
nhưng tầm soát thường xuyên
02:13
we can discover cellular abnormalities in the cervix
44
133753
3030
có thể phát hiện các thay đổi bất thường của tế bào cổ tử cung
02:16
before they develop into cancer.
45
136783
2340
trước khi nó phát triển thành ung thư.
02:19
Women over 21 can undergo a regular pap smear,
46
139123
3370
Phụ nữ trên 21 tuổi có thể xét nghiệm Pap định kì,
02:22
where a sample of tissue is gently scraped from the lining of the cervix
47
142493
3430
lấy một mẫu tế bào tại niêm mạc cổ tử cung,
02:25
to test for abnormal cells.
48
145923
2100
để kiểm tra các dấu hiệu bất thường.
02:28
A positive test doesn’t mean the person has cervical cancer,
49
148023
3720
Kết quả dương tính không có nghĩa là ung thư,
02:31
but rather that there are irregular cells in the cervix
50
151743
2620
chỉ là có các tế bào bất thường vùng cổ tử cung,
02:34
that could develop into cancer in the future.
51
154363
3300
về lâu về dài có thể phát triển thành ung thư.
02:37
Patients are then either monitored with more frequent pap smears,
52
157663
3280
Bệnh nhân sau đó được yêu cầu
xét nghiệm Pap thường xuyên hơn để theo dõi,
02:40
or, for more severe irregularities,
53
160943
2300
tình trạng nặng hơn, sẽ tiến hành soi cổ tử cung.
02:43
undergo a procedure called a colposcopy.
54
163243
2680
02:45
This involves a doctor examining the cervix through a microscope,
55
165923
3950
Bác sĩ dùng kính phóng đại quan sát cổ tử cung,
02:49
and possibly taking a small biopsy of tissue for closer examination.
56
169873
4150
và cũng có thể lấy một mẫu mô nhỏ làm sinh thiết để kiểm tra kĩ hơn.
02:54
In some cases, the affected tissue may be removed.
57
174023
4000
Một vài trường hợp, mô nhiễm virus có thể được loại bỏ.
02:58
HPV infections of the throat may lead to head and neck cancers,
58
178023
4150
Cổ họng nhiễm HPV có thể gây ra ung thư vùng đầu và cổ.
03:02
but for now there’s no equivalent of the pap smear for the throat.
59
182173
3615
Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có phương pháp xét nghiệm HPV vùng họng.
03:05
Using condoms helps prevent the spread of HPV during sex.
60
185788
3910
Sử dụng bao cao su giúp ngăn ngừa sự lây lan của HPV.
03:09
And there are three safe, effective vaccines that all target HPV 16 and 18.
61
189698
5740
Có ba loại vắc-xin an toàn, hiệu quả ngăn ngừa HPV 16 và 18.
03:15
The vaccine comes in two or three doses a few months apart,
62
195438
3600
Liệu trình tiêm chủng gồm hai hay ba mũi tiêm cách nhau vài tháng
03:19
and it’s only beneficial if you receive them all.
63
199038
3220
và chỉ có tác dụng khi tiêm đủ số mũi.
03:22
Right now the vaccine is part of standard care for girls aged 11 to 18
64
202258
4900
Ở nhiều nước, nó là mũi tiêm bắt buộc cho các bé gái từ 11 đến 18 tuổi,
03:27
in many countries–
65
207158
1438
03:28
though it’s increasingly becoming available to boys as well.
66
208596
3300
đồng thời, ngày càng có nhiều bé trai bắt đầu được tiêm phòng.
03:31
Adult women and men in countries including the United States and the United Kingdom
67
211896
4570
Người lớn ở các quốc gia như Mỹ và Anh
03:36
can opt to receive the vaccine,
68
216466
1976
có thể chọn tiêm phòng tự nguyện.
03:38
and evidence suggests that vaccination of women and men
69
218442
2820
Các chứng cứ cho thấy
tiêm phòng giúp giảm 90% tỷ lệ ung thư cổ tử cung trên toàn thế giới.
03:41
could reduce the worldwide incidence of cervical cancer by almost 90%.
70
221262
5640
03:46
Researchers are also developing an injection
71
226902
2439
Các nhà nghiên cứu cũng đang thử nghiệm thuốc
03:49
for people who are already infected with HPV 16 and 18,
72
229341
3640
dành cho người đã nhiễm HPV 16 và 18,
03:52
which would target the infected cells
73
232981
1810
nhắm đến các tế bào nhiễm virus
03:54
to stop them from developing into cancerous ones.
74
234791
3030
ngăn không cho phát triển thành ung thư.
03:57
So while there’s still room for improvement in screening,
75
237821
2720
Trong khi chờ các phương pháp điều trị được hoàn thiện và phổ biến rộng rãi
04:00
treatment, and access to each,
76
240541
1920
04:02
condom use, vaccination, and cervical screening
77
242461
2780
sử dụng bao cao su, tiêm phòng, và tầm soát bệnh
04:05
can each reduce the harm caused by HPV.
78
245241
4110
có thể làm giảm thiệt hại do HPV gây ra.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7