The most common STI in the world - Emma Bryce

Tłumaczenie: Filip Mzyk Korekta: Agnieszka Chrzanowska

At some point,

Większość aktywnych seksualnie ludzi

most sexually active people will be infected with human papillomavirus,

zostanie kiedyś zarażona wirusem brodawczaka ludzkiego, czyli HPV.

or ‘HPV.’

There are over 100 types of HPV,

Istnieje ponad 100 typów HPV

and most of the time the body eliminates infections without symptoms–

i w większości przypadków organizm eliminuje zakażenie bez objawów.

but some strains can pose serious health risks down the line.

Ale niektóre typy mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia.

HPV causes contact infections,

HPV powoduje zakażenie miejscowe,

which means the virus stays in the cells near the point of infection

co oznacza, że wirus zostaje w komórkach w pobliżu miejsca zakażenia

rather than spreading throughout the whole body.

i nie rozprzestrzenia się po organizmie.

Since HPV is often transmitted through sexual activity,

HPV jest często przenoszony drogą płciową,

this usually means the cells of the vagina, vulva, penis, anus,

więc narażone są komórki pochwy, sromu, penisa, odbytu, ust i gardła.

mouth and throat.

We can test for HPV in cells from these areas,

Możemy badać komórki tych części ciała pod kątem HPV,

but while testing for the virus is scientifically possible,

ale choć jest to możliwe,

it isn’t common.

takie badania nie są powszechne.

The main reason is that,

Dlaczego?

while there are treatments for the adverse health effects caused by HPV,

Bo chociaż można leczyć skutki HPV,

there’s no treatment for the virus itself.

nie istnieje metoda leczenia samego zakażenia.

So testing for HPV would yield many, many positives,

Testy na HPV dawałyby wiele pozytywnych wyników

and although most of them won’t be cause for concern,

i choć większość przypadków nie byłaby powodem do obaw,

there is still no treatment plan for clearing the body of the virus.

wciąż nie ma sposobu na usunięcie wirusa z organizmu.

But there are other good ways to protect yourself from HPV.

Można jednak na wiele sposobów chronić się przed HPV.

We’re going to walk through how HPV can cause harm,

Zobaczmy, jak HPV może nam zaszkodzić,

who’s at risk, and how to minimize those risks.

komu zagraża i jak ograniczyć ryzyko zarażenia.

The body’s immune system is able to eradicate most strains of HPV

Ludzki układ odpornościowy jest w stanie poradzić sobie z większością szczepów HPV

before they cause any harm—

zanim wyrządzą jakąkolwiek szkodę.

and without people even knowing they’ve been infected.

Osoba zarażona nawet o tym nie wie.

Certain other strains–

Niektóre szczepy,

like HPV 6 and 11–

takie jak HPV 6 i 11,

cause abnormalities in the cells of the infected tissue,

powodują nieprawidłowości w komórkach zakażonej tkanki.

which can develop into genital warts.

Mogą wtedy rozwinąć się brodawki płciowe.

While these are infectious and require treatment,

Brodawki są zaraźliwe i wymagają leczenia,

usually with topical creams,

zwykle maściami,

wart-causing strains don’t create longer-term damage.

ale wywołujące je szczepy nie powodują trwałych szkód.

But another 13 strains can cause DNA mutations that cause cells to divide

Natomiast 13 typów wirusa może powodować mutacje DNA,

w wyniku których komórki dzielą się dużo szybciej niż powinny.

at a much faster pace than normal,

propelling the development of cancerous growths.

Tak powstają zmiany nowotworowe.

The cells of the cervix are especially at risks.

Szczególnie zagrożone są komórki szyjki macicy.

Two in particular–

Dwa typy wirusa, HPV 16 i 18,

HPV 16 and 18–

are responsible for the majority of cases of cervical cancer,

odpowiadają za większość przypadków raka szyjki macicy,

which is now the fourth most common type of cancer in women.

czwartego pod względem liczby zachorowań nowotworu u kobiet.

It can take up to 20 years for cancer symptoms to appear,

Może minąć nawet 20 lat zanim wystąpią objawy raka,

but with regular screening,

ale regularne badania przesiewowe

we can discover cellular abnormalities in the cervix

pozwalają wykryć nieprawidłowości w komórkach szyjki macicy

before they develop into cancer.

zanim rozwinie się rak.

Women over 21 can undergo a regular pap smear,

Kobiety powyżej 21. roku życia mogą regularnie wykonywać cytologię.

where a sample of tissue is gently scraped from the lining of the cervix

Podczas badania delikatnie pobiera się komórki nabłonka szyjki macicy,

to test for abnormal cells.

żeby ocenić je pod kątem nieprawidłowości.

A positive test doesn’t mean the person has cervical cancer,

Pozytywny wynik nie oznacza raka szyjki macicy,

but rather that there are irregular cells in the cervix

ale mówi o obecności nieprawidłowych komórek,

that could develop into cancer in the future.

które w przyszłości mogą przekształcić się w raka.

Patients are then either monitored with more frequent pap smears,

Pacjentki są wtedy częściej poddawane badaniu cytologicznemu,

or, for more severe irregularities,

a w przypadku poważnych nieprawidłowości

undergo a procedure called a colposcopy.

poddawane są kolposkopii.

This involves a doctor examining the cervix through a microscope,

Podczas kolposkopii lekarz ogląda szyjkę macicy pod mikroskopem,

and possibly taking a small biopsy of tissue for closer examination.

może wtedy pobrać fragment tkanki w celu dokładniejszego zbadania.

In some cases, the affected tissue may be removed.

W niektórych przypadkach zmieniona tkanka zostaje usunięta.

HPV infections of the throat may lead to head and neck cancers,

HPV w gardle może prowadzić do raka w obrębie głowy i szyi,

but for now there’s no equivalent of the pap smear for the throat.

ale na razie nie istnieje odpowiednik cytologii dla gardła.

Using condoms helps prevent the spread of HPV during sex.

Prezerwatywy zapobiegają rozprzestrzenianiu się HPV podczas seksu.

And there are three safe, effective vaccines that all target HPV 16 and 18.

Są też trzy bezpieczne i skuteczne szczepionki przeciw HPV 16 i 18.

The vaccine comes in two or three doses a few months apart,

Szczepionkę podaje się w dwóch lub trzech dawkach co kilka miesięcy

and it’s only beneficial if you receive them all.

i jest ona skuteczna, jeśli zostaną podane wszystkie dawki.

Right now the vaccine is part of standard care for girls aged 11 to 18

W wielu krajach wprowadzono powszechne szczepienia dziewcząt w wieku 11-18 lat.

in many countries–

though it’s increasingly becoming available to boys as well.

Coraz częściej szczepienia są też dostępne dla chłopców.

Adult women and men in countries including the United States and the United Kingdom

Dorosłe kobiety i dorośli mężczyźni w krajach takich jak USA i Wielka Brytania

can opt to receive the vaccine,

też mogą zdecydować się na szczepienie.

and evidence suggests that vaccination of women and men

Badania pokazują, że szczepienie kobiet i mężczyzn

could reduce the worldwide incidence of cervical cancer by almost 90%.

może zmniejszyć zapadalność na raka szyjki macicy na świecie o prawie 90 procent.

Researchers are also developing an injection

Badacze pracują też nad zastrzykiem

for people who are already infected with HPV 16 and 18,

dla osób zarażonych HPV 16 i 18,

which would target the infected cells

który działałby na zakażone komórki

to stop them from developing into cancerous ones.

i zapobiegał ich przekształceniu się w komórki nowotworowe.

So while there’s still room for improvement in screening,

Metody badań przesiewowych i leczenia wciąż nie są doskonałe,

treatment, and access to each,

podobnie jak ich dostępność,

condom use, vaccination, and cervical screening

ale stosowanie prezerwatyw, szczepienia i badanie szyjki macicy

can each reduce the harm caused by HPV.

mogą zminimalizować szkody wyrządzane przez HPV.