Explore cave paintings in this 360° animated cave - Iseult Gillespie

575,022 views ・ 2017-10-12

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Phuong Nguyen Le Reviewer: Linh Lê
Phụ đề tiếng Việt: Lê Nguyên Phương
00:17
In 1879, amateur archaeologist Marcelino Sanz de Sautuola
0
17573
5302
Năm 1879, nhà khảo cổ học không chuyên Marcelino Sanz de Sautuola
00:22
and his young daughter Maria explored a dark cave in Northern Spain.
1
22875
5098
và con gái nhỏ ông, Maria, khám phá một hầm tối ở Bắc Tây Ban Nha.
00:27
When Maria wondered off by herself, she made an amazing discovery.
2
27973
4554
Khi Maria lang thang một mình, cô ấy đã khám phá ra một điều tuyệt diệu.
00:32
They were standing inside a site of ancient art,
3
32527
3571
Họ đang đứng ở một địa điểm ẩn chứa tuyệt tác cổ đại,
các bức tường và trần được trang trí bởi những bức vẽ tiền sử và bức khắc họa,
00:36
the walls and roofs decorated with prehistoric paintings and engravings,
4
36098
4203
00:40
ranging from 19,000 to 35,000 years old.
5
40301
5768
có từ 19.000 đến 35.000 tuổi.
00:46
Similar marks of our ancestors have been preserved in caves all over the world.
6
46069
5047
Các dấu vết tương tự của tổ tiên ta
đã được bảo quản trong hang trên toàn thế giới.
Bức lâu đời nhất chúng ta tìm được đã 40.000 tuổi.
00:51
The oldest we've found were made up to 40,000 years ago.
7
51116
4114
00:55
What do these images tell us about the ancient human mind
8
55230
4265
Những bức tranh này nói gì với chúng ta về đầu óc của người cổ đại
00:59
and the lives of their creators?
9
59495
2926
và cuộc đời của những tạo ra chúng?
01:02
These early artists mixed minerals, clay, charcoal, and ochre with spit or animal fat
10
62421
6702
Những nghệ sĩ đời đầu này trộn các khoáng chất, đất sét, than và thổ hoàng
cùng nước bọt hoặc mỡ động vật
01:09
to create paint.
11
69123
2542
để tạo ra bức vẽ.
01:11
They drew with their hands and tools, like pads of moss, twigs, bones, and hair.
12
71665
6768
Họ vẽ bằng tay và các dụng cụ như rêu, cành cây, xương, và tóc.
01:18
In many instances, their images follow the contours of the cave
13
78433
4051
Trong nhiều trường hợp, những bức tranh của họ
gắn liền với các đường nét trong hang để tạo nên độ sâu và chìm.
01:22
to create depth and shade.
14
82484
2706
Sự mô tả quen thuộc nhất là những khối hình học,
01:25
The most common depictions are of geometric shapes,
15
85190
2768
01:27
followed by large mammals, like bison, horses, mammoths, deer, and boars.
16
87958
7049
sau đó là những động vật có vú lớn
như bò rừng, ngựa, voi ma mút, nai, và lợn rừng.
Hình ảnh con người cũng như dấu bàn tay hiếm khi xuất hiện.
01:35
Human figures appear rarely, as well as occasional hand prints.
17
95007
5051
Có người đặt giả thiết rằng những tác phẩm hội họa
01:40
Some have theorized that these artworks are the creation of hunters,
18
100058
4007
là sáng tạo của các thợ săn
01:44
or of holy men in trance-like states.
19
104065
3475
hay những người đang trong trạng thái xuất thần
01:47
And we've found examples created by men, women, and even children.
20
107540
5048
Và chúng ta tìm được minh chứng
được tạo ra bởi đàn ông, phụ nữ, và kể cả trẻ em.
01:52
And why did they create this art?
21
112588
2041
Vì sao họ lại tạo ra những bức tranh đó?
01:54
Perhaps they were documenting what they knew about the natural world,
22
114629
3299
Có lẽ họ ghi lại những hiểu biết của họ về thiên nhiên,
01:57
like modern scientists,
23
117928
1774
như những nhà khoa học hiện đại,
01:59
or marking their tribal territory.
24
119702
3104
hoặc đánh dấu lãnh thổ của bộ tộc.
02:02
Maybe the images were the culmination of sacred hunting rituals
25
122806
3387
Có thể những tác phẩm là sự vĩ đại
của những nghi lễ săn bắn thiêng liêng
02:06
or spiritual journeys.
26
126193
2655
hoặc những sự chuyển dịch về mặt tâm linh.
02:08
Or could they be art for art's sake, the sheer joy and fulfillment of creation?
27
128848
6230
Hay chỉ là những cống hiến nghệ thuật, với sự vui mừng tột độ
và lấp đầy mong muốn sáng tạo?
02:15
As with many unsolved mysteries of the ancient world,
28
135078
2550
Với những điều bí ẩn chưa thế giải đáp của thế giới cổ đại,
02:17
we may never know for sure,
29
137628
2297
chúng ta sẽ chẳng thể nào biết chắc được,
02:19
barring the invention of a time machine, that is.
30
139925
3230
trừ phi tạo được cỗ máy thời gian.
Nhưng trong khi các câu trả lời vẫn còn là bí ẩn,
02:23
But while the answers remain elusive,
31
143159
2253
02:25
these images are our earliest proof of human communication,
32
145412
4557
những bức họa đó là những chứng cứ sớm nhất về sự kết nối giữa con người,
02:29
testifying to the human capacity for creativity
33
149969
2836
chứng tỏ khả năng sáng tạo của loài người
02:32
thousands of years before writing.
34
152805
3339
hàng nghìn năm trước khi có chữ viết.
Chúng là ngôn ngữ tượng hình rõ ràng để lột tả đời sống xung quanh,
02:36
They are a distinct visual language that imagines the world outside the self,
35
156144
5404
02:41
just like modern art forms,
36
161548
1700
cũng giống nghệ thuật hiện đại,
từ graffiti và tranh vẽ đến các hang hoạt họa thực tế ảo.
02:43
from graffiti and painting to animated virtual-reality caves.
37
163248
4239
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7