If matter falls down, does antimatter fall up? - Chloé Malbrunot

Translator: Radhika Vũ Thanh Vy Reviewer: nguyễn minh tuấn trần

"Hey, another atom. I'm hydrogen, nice to meet you.

"Hey, nguyên tử kia. Tớ là hiđrô, rất vui khi gặp cậu.

How are you feeling about the jump?"

Cậu cảm thấy như thế nào về cú nhảy?"

"Hi there, I'm antihydrogen, your antiatom,

"Chào đằng ấy. Tớ là phản hiđrô, phản nguyên tử của cậu,

and to be honest, I'm feeling kind of neutral.

và thật lòng, tớ thấy là khá là trung hoà.

My positron and antiproton balance out, just like your electron and proton, right?"

Positron và phản proton của tớ cân bằng như electron và proton của cậu vậy ?"

"Hey, yeah! You look just like me, but different somehow."

"Hey, đúng thế! Cậu giống hệt tớ nhưng hơi khác ở điều gì đó."

"Whoa, be careful! If we get too close, we'll disappear in a spark of energy.

"Whoa, cẩn thận! Nếu chúng ta đến quá gần, ta sẽ biến mất trong một vụ nổ năng lượng.

I'd like to stay in one piece."

Tớ rất muốn được nguyên vẹn."

"Oh wow, sorry."

"Oh wow, xin lỗi."

"It's okay. I was just thinking,

"Không sao đâu. Tớ chỉ đang nghĩ,

it's kind of weird for us to be

nó hơi kỳ quặc khi

chatting like this before our jump above CERN."

nói chuyện như thế này trước cú nhảy trên CERN."

"Why's that?"

"Tại sao lại thế?"

"Well, for starters, how do we know we'll both fall?"

"Cho những người mới, sao ta biết được cả hai sẽ rơi?"

"Of course we'll fall. It's gravity,

"Dĩ nhiên là ta sẽ rơi. Trọng lực mà,

you know, the force of attraction between masses.

cậu biết đấy, lực hấp dẫn giữa những khối lượng.

I even know how fast we should fall.

Tớ còn biết mình sẽ rơi nhanh như nào

Galileo showed in that tower experiment

Ga-li-lê đã cho thấy trong thí nghiệm ở tháp

that all falling objects accelerate at the same rate, regardless of mass."

rằng tất cả mọi vật thể rơi với cùng một gia tốc, bất kể khối lượng."

"That's for bigger objects.

"Đấy là đối với những vật lớn hơn.

It's a different story for small particles like us.

Có một câu chuyện hoàn toàn khác cho những hạt nhỏ như chúng ta.

Our mass is so tiny that the gravitational force we experience is miniscule,

Khối lượng của ta nhỏ đến mức mà lực hấp dẫn tác động lên là không đáng kể

and if the particles are charged, like my antiproton or your proton,

và nếu các hạt được tích điện, như phản proton của tớ và proton của cậu,

then it becomes impossible to detect

thì không thể xác định lực hấp dẫn

compared to the much greater electromagnetic force acting on them."

so với lực điện từ lớn hơn nhiều tác động lên chúng."

"But that's only for charged particles. You and I are both neutral.

"Nhưng đấy là đối với những hạt mang điện. Cậu và tớ đều trung hoà.

Our charges balance out, so the electromagnetic force is small

Điện tích của chúng ta cân bằng lẫn nhau, vì vậy lực điện từ là rất nhỏ

and the gravitational force should be detectable.

và lực hấp dẫn có thể được phát hiện.

I know mine's been measured."

Tớ biết của tớ đã được đo."

"Because you're everywhere, but I'm kind of hard to find."

"Bởi vì cậu ở khắp mọi nơi, nhưng tớ thì rất khó tìm."

"Why is that, anyway?

"Tại sao lại vậy?

Shouldn't there have been an equal amount

Không phải số bằng nhau

of matter and antimatter created in the Big Bang?"

vật chất và phản vật chất được tạo ra trong Big Bang?"

"You'd think so, but then all of those particles

"Cậu nghĩ như vậy nhưng thế thì tất cả những hạt đấy

would have annihilated each other into energy, remember?

đã huỷ điệt lẫn nhau tạo thành năng lượng rồi, nhớ không?

And the Universe is obviously full of matter.

Và Vũ trụ thì hiển nhiên đầy vật chất.

No one knows why there is more matter than antimatter,

Không ai biết tại sao có nhiều vật chất hơn phản vật chất,

which is why scientists are so interested in studying me."

đấy là tại sao khoa học rất hứng thú nghiên cứu tớ."

"So where do they find you anyway?"

"Thế họ tìm cậu ở đâu?"

"Actually, I was made in that lab down there.

"Thật ra, mình được tạo ở phòng thí nghiệm dưới kia.

They needed an accelerator to make my antiproton because it's so heavy,

Họ cần một máy gia tốc để tạo ra phản proton của tớ vì nó quá nặng,

just as heavy as your proton.

nặng bằng proton của cậu vậy.

Getting my positron was easier.

Tạo positron thì dễ hơn nhiều.

It's much lighter, like your electron, and there are materials

Nó nhẹ hơn, giống như electron của cậu, và có những vật liệu

that naturally decay by emitting one.

phân rã một cách tự nhiên bằng cách giải phóng positron.

Then they just had to put the two together and they got me.

Sau đó, họ chỉ cần đặt 2 thứ đó lại với nhau và có tớ.

But it's only recently

Nhưng chỉ mới gần đây,

that they've been able to keep me

họ mới có thể giữ tớ

around long enough to study my properties."

đủ lâu để nghiên cứu tính chất của tớ."

"And now they've sent you on this jump with me. Hey, wait a minute."

"Và bây giờ, họ gửi cậu để nhảy với tớ. Hey, đợi một tí nào."

"That's right. We're reenacting Galileo's experiment,

"Đúng thế. Chúng ta đang tái hiện thí nghiệm của Ga-li-lê,

but with matter and antimatter instead of two objects made of matter."

nhưng đối với vật chất và phản vật chất thay vì hai vật được làm từ vật chất."

"So what's going to happen?

"Vậy thì điều gì sẽ xảy ra?

Are you going to fall upwards or something?"

Cậu sẽ rơi ngược lên hay là sao?"

"Only one way to find out!"

"Chỉ có một cách để tìm ra!"