Can you solve "Einstein’s Riddle"? - Dan Van der Vieren

12,716,737 views ・ 2015-11-30

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Linh Tran Reviewer: Linndy V
00:08
Before he turned physics upside down,
0
8980
3183
Trước khi làm đảo lộn ngành vật lý,
00:12
a young Albert Einstein supposedly showed off his genius
1
12163
3686
Albert Einstein trẻ tuổi được cho rằng đã thể hiện thiên tư của mình
00:15
by devising a complex riddle involving this list of clues.
2
15849
6103
bằng việc đưa ra một câu đố phức tạp với danh sách manh mối này.
00:21
Can you resist tackling a brain teaser
3
21952
2153
Bạn có thể cưỡng lại việc giải câu đố
00:24
written by one of the smartest people in history?
4
24105
3018
do một trong những người thông minh nhất lịch sử tạo ra không?
00:27
Let's give it a shot.
5
27123
1473
Hãy thử xem nhé!
00:28
The world's rarest fish has been stolen from the city aquarium.
6
28596
4080
Loài cá hiếm nhất thế giới đã bị đánh cắp khỏi công viên thủy cung của thành phố.
00:32
The police have followed the scent to a street with five identical looking houses.
7
32676
6110
Cảnh sát đã lần theo dấu vết tới một con phố có 5 ngôi nhà giống hệt nhau.
00:38
But they can't search all the houses at once,
8
38786
2505
Nhưng họ không thể lục soát tất cả cùng một lúc,
00:41
and if they pick the wrong one, the thief will know they're on his trail.
9
41291
3953
và nếu họ chọn sai, kẻ trộm sẽ biết rằng cảnh sát đã tìm ra dấu vết của hắn.
00:45
It's up to you, the city's best detective, to solve the case.
10
45244
4945
Việc phá án phụ thuộc vào bạn, thám tử xuất sắc nhất thành phố.
00:50
When you arrive on the scene, the police tell you what they know.
11
50189
3302
Khi bạn tới hiện trường, cảnh sát nói cho bạn những gì họ biết.
00:53
One:
12
53491
1640
Thứ nhất:
00:55
each house's owner is of a different nationality,
13
55131
3084
chủ của mỗi căn nhà đều mang quốc tịch khác nhau,
00:58
drinks a different beverage,
14
58215
1501
uống loại đồ uống khác nhau,
00:59
and smokes a different type of cigar.
15
59716
2993
và hút loại xì gà khác nhau.
01:02
Two:
16
62709
859
Thứ hai:
01:03
each house's interior walls are painted a different color.
17
63568
4492
bức tường bên trong mỗi nhà đều được sơn màu khác nhau.
01:08
Three:
18
68060
873
01:08
each house contains a different animal, one of which is the fish.
19
68933
5674
Thứ ba:
mỗi nhà đều nuôi một con vật khác nhau, trong đó có con cá.
01:14
After a few hours of expert sleuthing, you gather some clues.
20
74607
3821
Sau vài giờ điều tra, bạn tìm được một số manh mối.
01:18
It may look like a lot of information,
21
78428
2118
Trông có vẻ nhiều thông tin đấy,
01:20
but there's a clear logical path to the solution.
22
80546
3051
nhưng có một phương pháp lô-gic rõ ràng để giải đáp.
01:23
Solving the puzzle will be a lot like Sudoku,
23
83597
2606
Giải câu đố này cũng giống rất nhiều với chơi sudoku,
01:26
so you may find it helpful to organize your information in a grid, like this.
24
86203
6465
vậy bạn cần phải sắp xếp thông tin vào các cột như thế này.
01:32
Pause the video on the following screen to examine your clues and solve the riddle.
25
92668
3747
Hãy dừng video ở hình tiếp theo lại để xem xét manh mối và giải đố.
01:39
Answer in: 3
26
99285
830
Câu trả lời trong 3
01:40
2
27
100115
1031
2
01:41
1
28
101146
1161
1
01:42
To start, you fill in the information from clues eight and nine.
29
102307
4717
Đầu tiên, hãy điền thông tin thứ 8 và 9 vào bảng.
01:47
Immediately, you also realize that since the Norwegian is at the end of the street,
30
107024
4431
Ngay lập tức, bạn nhận ra rằng: vì người Na Uy sống ở cuối phố,
01:51
there's only one house next to him,
31
111455
2184
nên chỉ có một căn nhà ở cạnh anh ta,
01:53
which must be the one with the blue walls in clue fourteen.
32
113639
3744
và đó chắc chắn là căn nhà có tường xanh nước biển ở gợi ý số 14.
01:57
Clue five says the green-walled house's owner drinks coffee.
33
117383
4312
Manh mối 5 cho biết người chủ nhà tường xanh lá cây uống cafe.
02:01
It can't be the center house since you already know its owner drinks milk,
34
121695
4520
Đó không thể là nhà ở giữa vì ta đã biết người chủ uống sữa,
02:06
but it also can't be the second house, which you know has blue walls.
35
126215
4996
nhưng cũng không thể là nhà thứ 2 vì ta đã biết nó có tường màu xanh biển.
02:11
And since clue four says
36
131211
1350
Và vì gợi ý số 4 cho biết
02:12
the green-walled house must be directly to the left of the white-walled one,
37
132561
4262
nhà tường xanh lá ở ngay bên trái của nhà tường trắng,
02:16
it can't be the first or fifth house either.
38
136823
3254
nên nó không thể là nhà đầu tiên hay nhà thứ 5 được.
02:20
The only place left for the green-walled house
39
140077
2630
Vị trí duy nhất cho nhà có tường xanh lá
02:22
with the coffee drinker is the fourth spot,
40
142707
2987
với người chủ thích uống cafe là nhà thứ 4,
02:25
meaning the white-walled house is the fifth.
41
145694
3147
vậy có nghĩa là nhà trắng sẽ ở số 5.
02:28
Clue one gives you a nationality and a color.
42
148841
3043
Gợi ý số 1 cho bạn biết quốc tịch và màu tường.
02:31
Since the only column missing both these values is the center one,
43
151884
3655
Vì còn duy nhất cột số mà thiếu cả hai thông tin này đứng ở trung tâm,
02:35
this must be the Brit's red-walled home.
44
155539
3384
nên đó chắc chắn là nhà tường đỏ của người Anh.
02:38
Now that the only unassigned wall color is yellow,
45
158923
3041
Giờ chỉ còn màu vàng là chưa được xếp vào bảng
02:41
this must be applied to the first house,
46
161964
2503
nên đó phải là của nhà đầu tiên,
02:44
where clue seven says the Dunhill smoker lives.
47
164467
2988
nơi có người hút xì gà Dunhill.
02:47
And clue eleven tells you that the owner of the horse is next door,
48
167455
4208
Gợi ý số 11 nói rằng người chủ nuôi ngựa sống ngay bên cạnh,
02:51
which can only be the second house.
49
171663
3339
nghĩa là chỉ còn anh ta ở nhà số 2.
02:55
The next step is to figure out what the Norwegian in the first house drinks.
50
175002
4649
Bước tiếp theo là đoán xem người Na Uy ở nhà đầu tiên uống gì.
02:59
It can't be tea, clue three tells you that's the Dane.
51
179651
3364
Không thể là trà, gợi ý 3 đã nói đó là đồ uống của người Đan Mạch.
03:03
As per clue twelve, it can't be root beer since that person smokes Bluemaster,
52
183015
5659
Và theo manh mối 12, cũng không thể là root beer vì người đó hút Bluemaster,
03:08
and since you already assigned milk and coffee,
53
188674
2696
và vì bạn đã điền sữa và cafe rồi,
03:11
it must be water.
54
191370
1797
nên chỉ còn lại nước thôi.
03:13
From clue fifteen,
55
193167
1289
Từ manh mối số 15,
03:14
you know that the Norwegian's neighbor, who can only be in the second house,
56
194456
3620
bạn biết rằng, hàng xóm của người Na Uy ở nhà số 2
03:18
smokes Blends.
57
198076
2094
hút xì gà Blends.
03:20
Now that the only spot in the grid without a cigar and a drink
58
200170
2954
Cột còn lại duy nhất chưa có tên xì gà và đồ uống
03:23
is in the fifth column,
59
203124
1476
là cột thứ 5,
03:24
that must be the home of the person in clue twelve.
60
204600
3308
đó hẳn là người được nhắc tới trong gợi ý 12.
03:27
And since this leaves only the second house without a drink,
61
207908
3495
Vậy còn nhà số 2 chưa có đồ uống
03:31
the tea-drinking Dane must live there.
62
211403
4212
nên chắc chắn người Đan Mạch uống trà sống ở đó.
03:35
The fourth house is now the only one missing a nationality and a cigar brand,
63
215615
5071
Chỉ còn nhà thứ 4 còn thiếu quốc tịch và tên xì gà
03:40
so the Prince-smoking German from clue thirteen must live there.
64
220686
4495
nên đó là nơi ở của người Đức hút xì gà Prince.
03:45
Through elimination, you can conclude that the Brit smokes Pall Mall
65
225181
3442
Sau khi loại trừ, bạn có thể kết luận người Anh hút loại Pall Mall
03:48
and the Swede lives in the fifth house,
66
228623
2847
và người Thụy Điển ở nhà số 5,
03:51
while clue six and clue two tell you
67
231470
2214
trong khi manh mối 2 và 6 chỉ ra rằng
03:53
that these two have a bird and a dog, respectively.
68
233684
4123
tương ứng, hai người này nuôi chó và chim.
03:57
Clue ten tells you that the cat owner lives next to the Blend-smoking Dane,
69
237807
4167
Gợi ý số 10 cho bạn biết người nuôi mèo sống cạnh người Đan Mạch hút Blend,
04:01
putting him in the first house.
70
241974
3466
tức là nhà số 1.
04:05
Now with only one spot left on the grid,
71
245440
2218
Giờ chỉ còn một vị trí trống trên bảng
04:07
you know that the German in the green-walled house must be the culprit.
72
247658
4092
và bạn biết rõ người Đức ở nhà xanh lá là thủ phạm.
04:11
You and the police burst into the house,
73
251750
1945
Bạn và cảnh sát xông vào nhà,
04:13
catching the thief fish-handed.
74
253695
3088
bắt tên trộm và tìm được con cá.
04:16
While that explanation was straightforward,
75
256783
2150
Mặc dù lời giải thích đó rõ ràng
04:18
solving puzzles like this often involves false starts and dead ends.
76
258933
4816
nhưng khi giải đố, bạn thường sẽ gặp phải khởi đầu sai và đi vào ngõ cụt.
04:23
Part of the trick is to use the process of elimination
77
263749
2730
Một mẹo là sử dụng phương pháp loại trừ
04:26
and lots of trial and error to hone in on the right pieces,
78
266479
4026
và nhiều lần thử sai để tìm ra đáp án đúng
04:30
and the more logic puzzles you solve,
79
270505
1854
và bạn càng giải nhiều câu đố,
04:32
the better your intuition will be
80
272359
1852
thì trực giác của bạn sẽ tốt hơn
04:34
for when and where there's enough information to make your deductions.
81
274211
4824
khi đã có đủ thông tin để suy luận.
04:39
And did young Einstein really write this puzzle?
82
279035
3203
Vậy có đúng Einstein đã viết ra câu đố này thời còn trẻ?
04:42
Probably not.
83
282238
1440
Có thể là không.
04:43
There's no evidence he did,
84
283678
1310
Chẳng có bằng chứng nào cho thấy điều đó,
04:44
and some of the brands mentioned are too recent.
85
284988
2796
và một vài nhãn hiệu được nhắc tới mới xuất hiện gần đây.
04:47
But the logic here is not so different
86
287784
1676
Nhưng lập luận ở đây cũng không khác mấy
04:49
from what you'd use to solve equations with multiple variables,
87
289460
3721
so với cách mà bạn giải phương trình với nhiều biến số,
04:53
even those describing the nature of the universe.
88
293181
2601
kể cả những phương trình diễn tả bản chất của vũ trụ.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7