Why isn't the world covered in poop? - Eleanor Slade and Paul Manning

Çeviri: Gözde Zülal Solak Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

Somewhere near you, an animal is defecating.

Yakınlarınızda bir hayvanın kaka yaptığını düşünün.

In fact, each day, the animal kingdom produces roughly enough dung

Aslında hayvanlar âlemi, her gün Victoria şelalesinden dökülen

to match the volume of water pouring over the Victoria Falls.

su miktarına denk gelecek kadar gübre üretiyor.

So why isn’t the planet covered in the stuff?

Peki gezegen neden kaka ile kaplanmıyor?

You can thank the humble dung beetle for eating up the excess.

Mütevazı bok böceğine fazlalığı yediği için teşekkür edebiliriz.

Capable of burying 250 times their body weight in a single night,

Tek bir gecede vücut ağırlıklarının 250 katını gömme becerisine sahip olan

these valiant insects make quick work of an endless stream of feces.

bu cesur böcek, sonsuz bir dışkı akıntısının işini hızla yapıyor.

Over 7,000 known species of dung beetle run clean-up duty across six continents

Bok böceğinin bilinen yaklaşık 7.000 türü - Antarktika hariç -

—everywhere except Antarctica.

dünyanın her yerinde temizlik yapıyorlar.

A dung beetle’s first task is to locate dung.

Bir bok böceğinin ilk görevi, kakayı konumlandırmak.

Some live on the anal regions of larger animals,

Bazıları, büyük hayvanların anüs bölgesinde yaşar,

ready to leap off when they defecate.

onlar dışkılarken atlamaya hazırlardır.

Others sniff out feces that animals leave behind.

Diğerleri de hayvanların bıraktığı gübreleri koklayarak bulurlar.

A pile of elephant dung can attract 4,000 beetles in 15 minutes.

Bir fil gübresi yığını, 15 dakikada 4.000 böceğin dikkatini çekebilir.

So once a beetle finds dung,

Böcek gübreyi bulduğu zaman,

it must work quickly to secure some of the bounty for itself.

ikramiyenin bir kısmını kendisine saklamak için hızla harekete geçer.

Most dung beetle species fall into one of three main groups:

Çoğu bok böceği türü, üç gruba ayrılır:

rollers,

silindirler,

tunnelers,

tünel kazıcılar

and dwellers.

ve oturanlar.

Dung rollers sculpt a ball of dung, and using their back legs,

Gübre silindirleri, bir gübre topu oluştururlar ve arka bacaklarıyla

quickly roll it away from competitors.

yuvarlayarak onu rakiplerden kaçırırlar.

Potential partners jump on the ball,

Olası partnerler topun üzerine atlar

and once the ball-maker has selected their mate,

ve topu yapan, eşini seçtiği zaman,

the pair dig their dung ball into the soil.

bu çift toplarını birlikte toprağa gömer.

Once it’s been buried, the female lays a single egg within the dung ball.

Gömüldüğü zaman dişi, gübre topunun içine bir yumurta bırakır.

Tunnelers have a different approach.

Tünel kazıcılar, daha farklı yaklaşırlar.

Digging underneath a pat, some drag dung down into the soil

Bir tünel kazarak bazıları gübreyi aşağıdaki toprağa çeker

and pack it into clumps known as brood balls,

ve onlardan kuluçka topu, gübre topu olarak bilinen

dung balls,

yığınlar oluştururlar

or dung “sausages,” depending on their shape and size.

veya boyutu ve biçimine göre gübre "sosisleri" oluştururlar.

Male tunnelers sport a spectacular array of horns

Erkek tünel kazıcılar, dişi yumurtlayana dek koruyacakları

to fight each other for control of these tunnels,

tünellerin kontrolü için birbirleriyle savaşırlar

which they then defend until the female’s laid her egg.

ve olağanüstü bir anten dizisi taşırlar.

Some male tunnelers avoid the fray by masquerading as hornless females

Bazı erkekler, antensiz dişi kılığına girerek dövüşten kaçınırlar

and sneaking into tunnels to mate while the guardians’ heads are turned.

ve gardiyanların kafası dönükken çiftleşmek için tünellere sızarlar.

The third group of dung beetles, dwellers,

Üçüncü bok böceği türü, oturanlar,

take the most straightforward approach,

en dolambaçsız yaklaşımı sergiler,

laying their eggs directly into a dung pat.

yumurtalarını doğrudan bir gübre kalıbına bırakırlar.

This makes their offspring more vulnerable to predation

Tünel kazıcı ve silindirlere kıyasla, bu onların yavrularını

than those of the tunnelers and rollers.

avcılara karşı daha korumasız hâle getirir.

As the larvae feed, they riddle the dung pat with tunnels,

Larva beslenirken gübre toplarını tünellerle deler ve bakteri ile

leaving remains that are quickly colonized by bacteria and fungi and weathered away.

mantarın hemen kolonileştirdiği ve parçaladığı artıklar bırakırlar.

Inside a tunnel, ball, or pat, once the larvae hatch,

Larva bir tünel, top ya da kalıp içinde yumurtadan çıktığı zaman,

they consume the dung before metamorphosing into a pupa

pupaya dönüşmeden ve yetişkin bir böcek olmadan önce

and then an adult beetle.

gübreyi tüketir.

Besides clearing dung, the actions of these beetles

Gübreyi temizlemenin yanı sıra, bu böceklerin eylemleri

have considerable ecological importance.

kayda değer ekolojik öneme sahiptir.

For one, they serve as secondary seed dispersers.

Özellikle ikincil tohum dağıtıcı görevi görürler.

Dung from monkeys,

Maymunlardan,

wild pigs,

and other animals is riddled with seeds from the fruits they eat.

vahşi domuzlardan

ve diğer hayvanlardan gelen gübre, yedikleri meyve tohumlarıyla karışıyor.

When beetles bury their dung balls,

Böcekler gübre toplarını gömdüklerinde

they inadvertently protect these seeds from predators

bu tohumları bilmeyerek avcı hayvanlardan koruyorlar

and increase the likelihood they’ll germinate.

ve filizlenme olasılığını arttırıyorlar.

The advantage is so great that one South African plant

Bu öyle büyük bir avantaj ki bir Güney Afrika bitkisi, gübre gibi kokan

has evolved to produce seeds that look and smell like dung

ve böceklerin onu gömmesini sağlayan

to trick beetles into burying them.

tohumlar üretmek üzere gelişti.

Dung beetles also play important roles in agricultural systems.

Bok böcekleri, tarımsal sistemlerde de önemli roller oynarlar.

Livestock, like cows and sheep, produce huge amounts of dung,

İnek ve koyun gibi besi hayvanları yüksek miktarda,

which contains nutrients that can benefit plants.

bitkilere fayda sağlayabilecek besinler içeren gübre üretirler.

The beetles break up the dung and tunnel it deep into the soil,

Böcekler gübreyi böler, onu toprağın derinliklerine taşırlar

bringing the nutrients into close contact with plant roots.

ve besinleri, bitkinin köküyle temas hâline getirirler.

Their services to farmers have been valued at $380 million a year in the US

Çiftçilere sundukları hizmet ABD'de yılda 380$

and £367 million a year in the UK.

ve İngiltere'de yılda 367£ olarak değerlendirildi.

Dung beetles can even help us battle global warming

Bok böcekleri ayrıca tarımla ilgili sera gazı salınımını azaltarak

by reducing greenhouse gas emissions associated with farming.

küresel ısınmayla mücadelemizde bizlere yardımcı bile olabilirler.

Microbes living in oxygen-poor livestock dung

Düşük oksijenli besi hayvanı gübresinde yaşayan mikroplar,

produce methane, a potent greenhouse gas.

güçlü sera gazı olan metanı üretirler.

But beetles oxygenate pats when they tunnel into them,

Fakat böcekler tünel kazarken içlerine oksijen kattıkları için

preventing the microbes from producing methane.

mikropların metan üretmesini engellerler.

The dung beetle spreads seeds,

Bok böceği tohumları yayar,

helps farmers,

çiftçilere yardım eder

and fights climate change

ve iklim değişimiyle savaşır

—and accomplishes it all simply by doing its business.

- tüm bunları da sadece işini yaparak başarır.

Maybe next time you come across some dung in the forest or a field,

Artık bir ormanda veya tarlada gübreyle bir daha karşılaştığınız zaman,

you’ll be tempted to take a closer look.

belki de daha yakından bakmak istersiniz.