Where did Russia come from? - Alex Gendler

Çeviri: Hüseyin ÖZKAY Gözden geçirme: Yunus ASIK

Where did Russia come from,

Rusya nasıl meydana geldi?

why is it so big,

Neden o kadar büyük?

and what are the differences between it and its neighbors?

Onu komşularından ayıran farklar neler?

The answers lie in an epic story of seafaring warriors,

Cevaplar bir deniz savaşçıları destanında,

nomadic invaders,

istilacı göçebelerde

and the rise and fall of a medieval state known as Kievan Rus.

ve Kiev Knezliği olarak bilinen bir orta çağ devletinin

alçalışı ve yükselişinde gizli.

In the first millennium,

İlk bin yılda,

a large group of tribes spread through the dense woodlands of Eastern Europe.

büyük kabile grupları Doğu Avrupa'nın sık ormanlarında yerleşmişlerdi.

Because they had no writing system,

Yazı sistemleri olmadığı için,

much of what we know about them comes from three main sources:

onlar hakkında bildiklerimizin çoğu üç ana kaynaktan geliyor:

archaeological evidence,

arkeolojik bulgulardan,

accounts from literate scholars of the Roman Empire and the Middle East,

Roma İmparatorluğu ve Orta Doğu'nun tanınmış bilginlerinin hikayelerinden

and, lastly, an epic history called the Primary Chronicle

ve son olarak 12. yüzyılda Nestor adındaki

compiled in the 12th century by a monk named Nestor.

bir rahibin derlediği İlk Kronoloji adlı bir destan tarihinden.

What they tell us is that these tribes who shared a common Slavic language

Bunlar bize bu kabilelerin ortak bir Slav dili konuştuklarını,

and polytheistic religion

çok tanrılı bir dine inandıkları,

had by the 7th century split into western, southern and eastern branches,

7. yüzyıla kadar batı, güney ve doğu kollarına ayrıldıkları,

Dinyester Nehri'nden Volga'ya,

the latter stretching from the Dniester River

oradan Baltık Denizi'ne kadar uzanmakta olduğunu anlatıyor.

to the Volga and the Baltic Sea.

As Nestor's story goes, after years of subjugation by Vikings from the north,

Nester'in hikayesine göre kuzeyden gelen ve yıllarca süren

Viking istilalarından sonra,

who, by the way, did not wear horned helmets in battle,

bu arada onlar savaşlarda boynuzlu miğfer takmıyorlardı,

the region's tribes revolted and drove back the Northmen,

bölgedeki kabileler ayaklandı ve Kuzeylileri geri püskürttü.

but left to their own devices, they turned on each other.

Fakat kendi kendilerine kaldıklarında birbirlerine saldırdılar.

Such chaos ensued that, ironically,

Bu kaos ortamı ortaya çıkardı ki,

the tribes reached out to the foreigners they had just expelled,

gariptir bu kabileler kovdukları yabancılara gidip

inviting them to return and establish order.

onları düzeni sağlamaları için davet ettiler.

The Vikings accepted, sending a prince named Rurik and his two brothers to rule.

Vikingler kabul etti, Rurik adında bir Prens ve iki kardeşini

onları yönetmek için gönderdiler.

With Rurik's son, Oleg, expanding his realm into the south,

Rurik'in oğlu Oleg'in etki sahasını güneye doğru genişleterek,

and moving the capitol to Kiev,

yönetimi Hazar İmparatorluğu'nun

a former outpost of the Khazar Empire,

önceki uç karakolu olan Kiev'e taşıyarak,

the Kievan Rus was born,

Kiev Knezliği doğdu.

"Rus" most likely deriving from an old Norse word for "the men who row."

"Rus" kelimesi büyük ihtimalle,

eski Norveççe bir kelime olan "kürek çeken adamlar"'dan gelmektedir.

The new princedom had complex relations with its neighbors,

Bu yeni knezliğin diğer komşu kabilelerle olduğu gibi

alternating between alliance and warfare with the Khazar and Byzantine Empires,

Hazarlar ve Bizans İmparatorluğu'yla

birbirini izleyen ittifak ve savaştan oluşan karmaşık ilişkileri vardı.

as well as neighboring tribes.

Religion played an important role in politics,

Din, politikalarında önemli bir rol oynadı

and as the legend goes, in 987,

ve efsaneye göre 987'de

the Rus prince Vladamir I decided it was time to abandon Slavic paganism,

Rus Prens Vladimir, çok Tanrılı Slav dinini terk etme kararı verdi

and sent emissaries to explore neighboring faiths.

ve çevredeki diğer dinleri araştırmaları için ulaklar gönderdi.

Put off by Islam's prohibition on alcohol

İslamın alkolü yasaklaması

and Judaism's expulsion from its holy land,

ve Museviliğin de kutsal topraklardan kovulmuş olması onu bu dinlerden soğuttu.

the ruler settled on Orthodox Christianity

Hükümdar, törenleri hakkında ilginç hikayeler duyduktan sonra

after hearing odd accounts of its ceremonies.

Ortodoks Hristiyanlığında karar kıldı.

With Vladimir's conversion and marriage to the Byzantine emperor's sister,

Vladimir'in din değiştirmesi ve Bizans imparatorunun kız kardeşiyle evlenmesi,

as well as continued trade along the Volga route,

Volga hattında devam eden ticaret

the relationship between the two civilizations deepened.

iki medeniyet arasındaki bağları derinleştirdi.

Byzantine missionaries created an alphabet for Slavic languages

Bizanslı misyonerler Slav dilleri için biraz değiştirilmiş,

based on a modified Greek script

Yunanca harflere dayalı bir alfabe oluşturdular.

while Rus Viking warriors served as the Byzantine Emperor's elite guard.

Bu esnada Rus Viking savaşçıları Bizans İmparatoru'nun muhafızlığını yapıyordu.

For several generations,

Bir kaç nesil boyunca

the Kievan Rus flourished from its rich resources and trade.

Kiev Knezliği zengin kaynakları ve ticaret nedeniyle gelişti.

Its noblemen and noblewomen married prominent European rulers,

Bazı şehirlerin ahalisi o zamanda pek alışılmış olmayan

while residents of some cities enjoyed great culture,

müthiş kültür, sanat ve hatta demokratik özgürlüğün tadını çıkarırken,

literacy, and even democratic freedoms uncommon for the time.

soylu kadın ve erkekler Avrupa'nın önde gelen hükümdarlarıyla evlendiler.

But nothing lasts forever.

Fakat hiç bir şey sonsuza dek sürmüyor.

Fratricidal disputes over succession began to erode central power

Rakip prenslerce yönetilen bağımsız şehirler,

hakimiyet için çatışmaya başladığı için

as increasingly independent cities ruled by rival princes vied for control.

art arda gelen kardeş katli merkezi gücü bozmaya başladı.

The Fourth Crusade and decline of Constantinople

Töton şovalyeleri kuzey bölgeleri tehdit ederken

devastated the trade integral to Rus wealth and power,

Dördüncü Haçlı Seferi ve Konstantinopol'ün zayıflaması,

while Teutonic crusaders threatened northern territories.

Rusların zenginlik ve gücünün bir parçası olan ticareti perişan etti.

The final blow, however, would come from the east.

Fakat son darbe doğudan gelecekti.

Consumed by their squabbles,

Birbirleriyle mücadeleleri sonucu tükenene Rus prensler,

Rus princes paid little attention to the rumors

durdulamayan gizemli bir ordu hakkındaki söylentilere

of a mysterious unstoppable hoard

pek kulak asmadılar,

until 1237, when 35,000 mounted archers led by Batu Khan

ta ki 1237'de, Batu Han önderliğinde 35.000 atlı okçuyla

Macaristan ve Polonya'ya geçmeden önce Kiev'i yağmalayarak

swept through the Rus cities,

sacking Kiev before continuing on to Hungary and Poland.

Rus şehirlerini hızla ele geçirene kadar.

The age of Kievan Rus had come to an end, its people now divided.

Kiev Knezliği yıkıldı, halkı bölündü.

In the east, which remained under Mongol rule,

Doğuda Moğol idaresinde,

a remote trading post, known as Moscow,

Moskova diye bilinen uzak bir ticaret merkezi,

would grow to challenge the power of the Khans,

imparatorluğun parçalanan kısımlarını ele geçirmek için

conquering parts of their fragmenting empire,

hanlara karşı mücadeleye girişecek

and, in many ways, succeeding it.

ve çoğunlukla da bunda başarılı olacaktı.

As it absorbed other eastern Rus territories,

O, diğer doğu Rus bölgelerini içine alıp

it reclaimed the old name in its Greek form, Ruscia.

Yunanca'daki eski hali olan Ruscia ismini geri aldı.

Meanwhile, the western regions whose leaders had avoided destruction

Bu esnada, batı bölgeleri ki liderleri Moğol ordusunun geri çekilmesine kadar

through political maneuvering until the hoard withdrew

politik manevralarla yıkılmayı önlediler,

came under the influence of Poland and Lithuania.

ama Polonya ve Litvanya'nın etkisi altına girdiler.

For the next few centuries,

Sonraki bir kaç yüz yılda

the former lands of Kievan Rus

Kiev Knezliği'nin eski toprakları

populated by Slavs,

Slavlarca iskan edildi,

ruled by Vikings,

Vikinglerce yönetildi,

taught by Greeks,

Yunanlılarca eğitildi,

and split by Mongols

Moğollarca parçalandı.

would develop differences in society, culture and language

Bunların sonucunda toplumda, kültürde ve dilde

that remain to the present day.

günümüze kadar süren farklılıklar ortaya çıktı.