What causes body odor? - Mel Rosenberg

4,501,913 views ・ 2018-04-05

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: berat güven Gözden geçirme: Figen Ergürbüz
00:07
A pungent blend of onions, cheese, and cat urine with hints of...
0
7131
5502
Biraz soğan kokusu, peynir, kedi idrarı ve azıcık da...
00:12
is that…wet goat?
1
12633
2978
bu şey mi...ıslak keçi?
00:15
Most of us don’t need more than one whiff
2
15611
2440
Çoğumuzun, vücut kokusu dediğimiz ve genellikle
00:18
to identify that generally unpleasant, characteristic smell we call body odor.
3
18051
6772
kötü olan bu kendine has kokuyu tanıması için iki kere koklaması gerekmez.
00:24
But it’s a surprisingly complex phenomenon
4
24823
2688
Ama bu, genetik yapımız, yaş , yeme alışkanlıkları
00:27
influenced by our genetic makeup, age, diet, and hygiene.
5
27511
5012
yaş ve hijyenden etkilenen çok karmaşık bir olgudur.
00:32
So what is this odor, exactly?
6
32523
2029
Peki bu koku tam olarak nedir?
00:34
Where does it come from?
7
34552
1129
Neden kaynaklanır?
00:35
And can we do anything about it?
8
35681
2566
Ve bu konuda bir şey yapabilir miyiz?
00:38
To start, you just need two things to produce that familiar scent:
9
38247
4016
Bu tanıdık kokuyu üretmek için öncelikle iki şey olması gerekir
00:42
your armpit’s own secretions
10
42263
2118
koltuk altı salgıların
00:44
and the bacteria that feed on them.
11
44381
2849
ve onunla beslenen bakteriler.
00:47
Most people associate body odor with sweat,
12
47230
2690
Çoğu kişi vücut kokusunu terle ilişkilendirir
00:49
and it’s an important piece of the puzzle.
13
49920
2442
ve bu bulmacanın önemli bir parçasıdır.
00:52
Your body has millions of sweat glands, and they come in two major types:
14
52362
4669
Vücudunda milyonlarca ter bezi vardır ve iki tipe ayrılırlar:
00:57
eccrine glands are found all over your skin
15
57031
3071
ekrin bezler, derinin her tarafında bulunur
01:00
and secrete mainly water and salt.
16
60102
3049
ve genelde su ve tuz salgılarlar.
01:03
Apocrine glands, on the other hand, develop at puberty in your armpits
17
63151
4041
Öte yandan, apokrin bezler ergenlikte koltuk altlarında
01:07
and a few other places on your body.
18
67192
2100
ve vücudunun birkaç başka yerinde oluşur.
01:09
The sweat they secrete is full of proteins and fats.
19
69292
4239
Bu bezlerin salgısı protein ve yağlarla doludur.
01:13
By themselves, these secretions are usually odorless.
20
73531
4113
Bu salgıların kendisi genelde kokusuzdur.
01:17
That’s where bacteria come in.
21
77644
2339
İşte bakteriler de burada işe karışır.
01:19
Every square centimeter of our bodies is covered with thousands of bacteria.
22
79983
5367
Vücudumuzun her santimetre karesinde binlerce bakteri vardır.
01:25
Many microorganisms thrive in moist environments, like our armpits.
23
85350
4625
Koltuk altlarımız gibi nemli bölgelerde pek çok mikroorganizma yaşar.
01:29
There, you can find about a million bacteria per square centimeter,
24
89975
4437
Oradaki her santimetre karede yaklaşık bir milyon bakteri vardır
01:34
one of the highest concentrations anywhere on the skin.
25
94412
3591
ve deri üzerindeki en yoğun bakteri alanlarından biridir.
01:38
Lurking in this throng of microorganisms are species of Corynebacteria,
26
98003
5510
Buraya üşüşen mikroorganizmalar, Corynebacteria
01:43
Staphylococci,
27
103513
1529
Staphylococci,
01:45
Micrococci,
28
105042
1410
Micrococci
01:46
and others.
29
106452
1241
ve diğer türlerdir.
01:47
When these bacteria feed on the proteins and fats in apocrine sweat,
30
107693
4662
Bu bakteriler apokrin teri içindeki yağ ve proteinle beslendiklerinde
01:52
they turn the odorless compounds into new ones that can smell very unpleasant.
31
112355
5517
bu kokusuz bileşenleri çok kötü kokan bileşenlere dönüştürürler.
01:57
Some of the worst offenders may be sulfur-containing chemicals;
32
117872
4360
Belki de bunların en itici olanı sülfür içeren kimyasallardır;
02:02
those give body odor its oniony aroma.
33
122232
3591
vücudun soğan gibi kokmasına neden olurlar
02:05
Carboxylic acids are in the mix, too, adding notes of cheese.
34
125823
4957
Bu karışımdaki karboksil asit de peynir kokusunu ekler.
02:10
These molecules waft up from the armpit and can be sucked directly into our noses,
35
130780
5192
Bu koku molekülleri koltuk altlarından çıkar ve doğrudan buruna çekilir
02:15
where they’re trapped and detected by an array of specialized receptors.
36
135972
4831
ve bir dizi algılayıcı (sinir hücresi) tarafından yakalanır ve hissedilir.
02:20
Those can recognize odor molecules
37
140803
2049
Bu algılayıcılar milyonda bir yoğunluktaki
02:22
at concentrations of less than one in a million.
38
142852
4011
koku moleküllerini tanıyabilir.
02:26
So what determines how strong your body odor might be?
39
146863
3827
Peki vücut kokusunun sertliğini belirleyen şey nedir?
02:30
It depends on the resident microbial populations in your armpit,
40
150690
3931
Bunun nedeni koltuk altlarındaki mikrop sayısı
02:34
and the nutrients that your glands provide them with.
41
154621
3662
ve ter bezlerinin onlara sağladığı besindir.
02:38
Your genes help determine what compounds you produce,
42
158283
3179
Hangi bileşikler ve ne kadar üretileceğine
02:41
and in what quantity,
43
161462
1270
genlerin karar verir,
02:42
so everyone has a slightly different set.
44
162732
3190
yani herkeste hafifçe farklıdır.
02:45
In fact, a gene variant that virtually eliminates body odor
45
165922
3900
Aslında Doğu Asya kökenli insanlarda
02:49
is common in people of East Asian descent.
46
169822
3208
vücut kokusunu yok eden bir gen dizilimi yaygın görülür.
02:53
Adrenaline increases the ratio of apocrine to eccrine sweat,
47
173030
5373
Adrelalin, ekrin teri içindeki apokrin oranının artırır
02:58
so body odor can be more intense when you’re nervous.
48
178403
3649
ve gergin olduğunda vücut kokun daha yoğun olur.
03:02
Bacterial composition and concentration also varies between individuals
49
182052
5280
Herkesteki bakteri kompozisyonu ve yoğunluğu da farklıdır
03:07
and plays a part.
50
187332
1601
ve etkisi vardır.
03:08
Even what you eat can have a small effect on how you smell.
51
188933
4489
Yediklerin de vücut kokunu az da olsa etkiler.
03:13
So how can we deal with body odor?
52
193422
3011
Öyleyse, vücut kokusuyla nasıl baş ederiz?
03:16
Washing the armpits with soap and water helps but won’t remove all the bacteria
53
196433
4969
Koltuk altlarını su ve sabunla yıkamak yararlı ama bütün bakterileri temizlemez
03:21
since many are buried in deeper layers of the skin.
54
201402
4140
çünkü çoğu derinin alt katmanlarındadır.
03:25
Deodorants, however, inhibit bacterial activity and mask odors at the same time.
55
205542
6090
Deodorantlar bakteri gelişimini önler ve vücut kokusunu maskeler.
03:31
Antiperspirants work by forming tiny gel plugs that block sweat glands,
56
211632
5110
Ter önleyiciler de minik ter bezlerini jel ile tıkayarak
03:36
drying out the armpits.
57
216742
2190
koltuk altlarını kurutur.
03:38
While we continue to battle body odor, scientists are trying to understand it.
58
218932
4591
Vücut kokusuyla mücadelemiz sürüyor ancak bilim insanları
03:43
We don’t know why the brain
59
223523
1429
beynimizin bu kokuları genelde
03:44
often interprets these particular odors as off-putting.
60
224952
3978
neden itici bulduğunu anlamaya çalışıyor.
03:48
But some researchers have proposed that secretions from the armpit
61
228930
3803
Fakat bazı araştırmacılar koltuk altı salgılarının olumlu bir amacı
03:52
could have a positive function, too,
62
232733
2779
olduğunu ileri sürüyor,
03:55
like cementing social bonds
63
235512
1670
örneğin sosyal bağları güçlendirmek
03:57
and providing a means of chemical communication.
64
237182
3011
ve kimyasal bir iletişim sağlamak gibi.
04:00
We don’t know yet if that’s the case.
65
240193
2699
Henüz bunu bilemiyoruz.
04:02
For now, body odor seems to be
66
242892
2772
Şimdilik vücut kokusu
04:05
just another smelly part of the human condition.
67
245664
3386
insan olmanın bir başka kötü kokulu tarafı gibi görünüyor.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7