What causes body odor? - Mel Rosenberg

Translator: Mai Chi Reviewer: Ly Nguyễn

A pungent blend of onions, cheese, and cat urine with hints of...

Hỗn hợp cay nồng của hành, phô mai, nước tiểu của mèo cùng với tí mùi của...

is that…wet goat?

đó có phải là... một con dê ướt?

Most of us don’t need more than one whiff

Hầu hết chúng ta chỉ cần hít nhẹ một hơi

to identify that generally unpleasant, characteristic smell we call body odor.

để nhận ra thứ mùi khó chịu ấy, thứ mùi được gọi là mùi cơ thể.

But it’s a surprisingly complex phenomenon

Nhưng mùi cơ thể hóa ra lại là một hiện tượng phức tạp.

influenced by our genetic makeup, age, diet, and hygiene.

chịu ảnh hưởng bởi gen, độ tuổi, chế độ ăn uống và vệ sinh cá nhân.

So what is this odor, exactly?

Vậy chính xác mùi cơ thể là gì?

Where does it come from?

Nó có từ đâu?

And can we do anything about it?

Và chúng ta có thể làm gì với nó?

To start, you just need two things to produce that familiar scent:

Để bắt đầu, bạn chỉ cần hai thứ để tạo ra mùi hương quen thuộc ấy:

your armpit’s own secretions

mồ hôi tiết ra dưới nách

and the bacteria that feed on them.

và số vi khuẩn sống dựa vào đó.

Most people associate body odor with sweat,

Hầu hết mọi người tiết mùi cơ thể thông qua mồ hôi

and it’s an important piece of the puzzle.

và đó là mấu chốt của vấn đề.

Your body has millions of sweat glands, and they come in two major types:

Cơ thể bạn có hàng triệu tuyến mồ hôi, được chia làm hai loại chính:

eccrine glands are found all over your skin

Tuyến mồ hôi nước, phân bố trên toàn bộ da,

and secrete mainly water and salt.

tiết ra chủ yếu nước và muối.

Apocrine glands, on the other hand, develop at puberty in your armpits

Tuyến mồ hôi đầu phát triển trong độ tuổi dậy thì,

nằm dưới nách và vài vị trí khác trên cơ thể.

and a few other places on your body.

The sweat they secrete is full of proteins and fats.

Mồ hôi mà tuyến này tiết ra chủ yếu là protein và chất béo.

By themselves, these secretions are usually odorless.

Loại mồ hôi này thường không có mùi cho đến vi khuẩn xuất hiện.

That’s where bacteria come in.

Every square centimeter of our bodies is covered with thousands of bacteria.

Mỗi centimet vuông trên cơ thể chúng ta được bảo phủ bởi hàng nghìn con vi khuẩn.

Many microorganisms thrive in moist environments, like our armpits.

Rất nhiều vi sinh vật phát triển tốt trong môi trường ẩm ướt, như vùng nách.

There, you can find about a million bacteria per square centimeter,

Vi khuẩn ở đây có thể lên tới hàng triệu con mỗi centimet vuông,

one of the highest concentrations anywhere on the skin.

một trong những vùng có mật độ cao nhất trên toàn bộ làn da.

Lurking in this throng of microorganisms are species of Corynebacteria,

Ẩn sâu trong đám vi sinh vật này là khuẩn Corynebacteria,

Staphylococci,

Staphylococci,

Micrococci,

Micrococci,

and others.

và rất nhiều loại khác.

When these bacteria feed on the proteins and fats in apocrine sweat,

Những vi khuẩn này sống nhờ vào lượng protein và chất béo trong mồ hôi.

they turn the odorless compounds into new ones that can smell very unpleasant.

Chúng biến hợp chất không mùi thành loại hợp chất mới có mùi rất khó chịu.

Some of the worst offenders may be sulfur-containing chemicals;

Một trong những tác nhân gây hại nhất có lẽ là hợp chất chứa lưu huỳnh,

those give body odor its oniony aroma.

làm cho mùi cơ thể có mùi hành.

Carboxylic acids are in the mix, too, adding notes of cheese.

Axit carboxylic là hợp chất, mang đến mùi phô mát.

These molecules waft up from the armpit and can be sucked directly into our noses,

Những phân tử này tỏa ra từ dưới nách và có thể lọt ngay vào mũi ,

where they’re trapped and detected by an array of specialized receptors.

nơi chúng bị mắc kẹt và bị những thụ quan đặc biệt phát hiện ra ngay.

Those can recognize odor molecules

Chúng có thể nhận biết phân tử gây mùi

at concentrations of less than one in a million.

ở mật độ nhỏ hơn một phần một triệu.

So what determines how strong your body odor might be?

Vậy cái gì sẽ xác định mùi cơ thể bạn nồng đến cỡ nào?

It depends on the resident microbial populations in your armpit,

Nó tùy thuộc vào số lượng vi sinh vật sống nhờ dưới vùng nách,

and the nutrients that your glands provide them with.

và những chất dinh dưỡng mà tuyến mồ hôi cung cấp cho chúng.

Your genes help determine what compounds you produce,

Hệ gen cũng giúp xác định loại hợp chất nào bạn tiết ra,

and in what quantity,

với số lượng bao nhiêu, vì nên, mọi người đều ít nhiều khác nhau.

so everyone has a slightly different set.

In fact, a gene variant that virtually eliminates body odor

Thực tế, hệ gen tạo cảm giác ngăn tiết mùi cơ thể

is common in people of East Asian descent.

rất phổ biến ở người dân gốc Đông Á.

Adrenaline increases the ratio of apocrine to eccrine sweat,

Adrenaline làm tăng tỷ lệ mồ hôi đầu,

so body odor can be more intense when you’re nervous.

do đó, mùi cơ thể có thể trở nên nồng hơn khi bạn lo lắng.

Bacterial composition and concentration also varies between individuals

Cấu tạo và mật độ vi khuẩn cũng thay đổi tùy người

và cũng đóng vai trò quan trọng.

and plays a part.

Even what you eat can have a small effect on how you smell.

Thậm chí, thức ăn bạn ăn cũng tạo ra những ảnh hưởng nhỏ.

So how can we deal with body odor?

Vậy bạn phải giải quyết mùi cơ thể như thế nào?

Washing the armpits with soap and water helps but won’t remove all the bacteria

Vệ sinh vùng nách bằng xà phòng và nước cải thiện nhưng không tẩy sạch vi khuẩn

since many are buried in deeper layers of the skin.

bởi vẫn còn rất nhiều ẩn dưới các tầng da sâu hơn.

Deodorants, however, inhibit bacterial activity and mask odors at the same time.

Chất khử mùi hạn chế vi khuẩn hoạt động đồng thời, tạo ra lớp khử mùi.

Antiperspirants work by forming tiny gel plugs that block sweat glands,

Chất chống tiết mồ hôi tạo ra những nút bít tuyến mồ hôi,

drying out the armpits.

làm khô vùng nách.

While we continue to battle body odor, scientists are trying to understand it.

Trong khi ta tiếp tục cuộc chiến, các nhà khoa học vẫn cố tìm hiểu nó.

We don’t know why the brain

Chúng ta không biết tại sao

often interprets these particular odors as off-putting.

não bộ thường bị những mùi đặc biệt này gây khó chịu.

But some researchers have proposed that secretions from the armpit

Nhưng một vài nhà khoa học đã chỉ ra rằng mùi mồ hôi từ vùng nách

could have a positive function, too,

có thể có những chức năng tích cực như thắt chặt quan hệ xã hội

like cementing social bonds

và cung cấp một công cụ giao tiếp đặc biệt.

and providing a means of chemical communication.

We don’t know yet if that’s the case.

Chúng ta vẫn chưa xác nhận được giả thuyết này.

For now, body odor seems to be

Cho đến nay, mùi cơ thể dường như

just another smelly part of the human condition.

chỉ là một phần bốc mùi của con người.