These animals are also plants … wait, what? - Luka Seamus Wright

Çeviri: Gözde Alpçetin Gözden geçirme: Ozay Ozaydin

Take a good look at this slug.

Bu sümüklü böceğe bir göz atın.

No, not that— that’s a leaf.

Hayır, ona değil— o bir yaprak.

This slug.

Bu sümüklü böceğe.

There we go.

İşte şimdi oldu.

Elysia chlorotica may not look like much—

Elysia chlorotica pek bir şeye benzemeyebilir—

okay, it looks like a bright green leaf—

pekala, açık yeşil bir yaprağa benziyor—

but it’s one of the most extraordinary creatures around.

ama en sıra dışı yaratıklardan biri.

Living in salt marshes along the east coast of North America,

Kuzey Amerika’nın doğu kıyısı boyunca tuz bataklıklarında yaşan bu canlı,

it can go about a year without eating.

hiçbir şey yemeden bir yıl yaşayabilir.

During that time, it lives like a plant.

Bu süre zarfında ise bir bitki gibi yaşamını sürdürür.

Generally speaking, animals are what are called heterotrophs,

Genel anlamda, heterotrof denen hayvanlar,

meaning they can’t produce their own food— they’re consumers of other life.

yani kendi besinini üretemeyen hayvanlar, diğer canlıları tüketir.

Plants, meanwhile, are autotrophs, or producers:

Bitkiler ise ototrof, yani üreticilerdir:

they can synthesize their own fuel from sunlight, CO2,

güneş ışığından, karbondioksitten ve diğer inorganik bileşiklerden

and other inorganic compounds.

kendi yakıtlarını sentezleyebilirler.

Plants do this by using organelles called chloroplasts,

Bitkiler, onlara yeşil rengini veren

kloroplast adındaki organelleri kullanarak bunu yapar

which give them their bright colors

and convert sunlight into food through photosynthesis.

ve fotosentez ile güneş ışığını besine dönüştürürler.

Elysia is what’s called a mixotroph:

Elysia ise bir miksotrof:

it can both consume food, like animals,

hem hayvanlar gibi gıda tüketebilir

and produce its own through photosynthesis, like plants.

hem de bitkiler gibi fotosentez ile kendi besinini üretebilir.

In fact, Elysia steals its ability to photosynthesize

Aslına bakarsak Elysia fotosentez yeteneğini,

from the algae it eats by piercing the algal cells

radula denen sivri dişleriyle alg hücrelerini delerek

with specialized pointy teeth, called radula.

yediği alglerden alıyor.

It sucks the cell empty and digests most of its contents,

Hücreyi emiyor ve çoğu özü öğütüyor

but the chloroplasts remain intact.

fakat kloroplast sindirilemiyor.

They’re incorporated into the epithelial cells lining Elysia’s digestive system

Kloroplast, yassı vücudu boyunca yayılan Elysia’nın sindirim sistemini kaplayan

that branches throughout its flat body.

epitel hücrelerine katılıyor.

This makes the slug look even more leaflike,

Bu da sümüklü böceği yaprağa daha çok benzetiyor,

providing camouflage as well as food.

besinin yanı sıra kamuflaj da sağlıyor.

As incredible as this adaptation is,

Bu adaptasyon kadar harika olan bir şey de

there are more than 70 species of slug that steal chloroplasts from their food.

besinlerinden kloroplast çalan 70′den fazla sümüklü böcek türü olması.

What makes Elysia and a few closely related species

Elysia ile birkaç yakın türü Akdeniz ve Pasifik’de benzersiz kılan şey,

in the Mediterranean and Pacific unique

is how long they can hold onto chloroplasts—

kloroplastlara tutunabildikleri süredir—

diğer çoğu sümüklü böcek kloroplastı en fazla birkaç hafta boyunca tutabiliyor.

most other slugs keep them for a few weeks at most.

This longevity seems to be due to the survival abilities

Bu dayanıklılık ise hem plastitlerin hem de sümüklü böceklerin

of both plastids and slugs.

hayatta kalma becerilerinden kaynaklanıyor gibi gözüküyor.

Specifically, the chloroplasts of certain algae

Spesifik olarak, bazı alglerin kloroplastları

can repair their own light-harvesting systems,

kendi ışık-hasadı sistemlerini onarabiliyorken

while most chloroplasts are thought to rely on their host cell

çoğu kloroplastın konak hücreye

and its genes for repairs.

ve onarım için onun genlerine muhtaç olduğu düşünülüyor.

This makes the chloroplasts able to sustain themselves

Bu da kloroplastın sümüklü böceğin içinde

for longer inside the slug.

daha uzun bir süre dayanmasını sağlıyor.

Meanwhile, the slug adjusts its gene expression

Sümüklü böcek bu sırada kloroplastla ilişkisini iyileştirmek için

to improve its relationship with the chloroplasts

gen ifadesini ayarlıyor

and removes damaged plastids

ve olası zararlı kimyasalların birikimini önlemek için hasarlı plastitleri atıyor.

to avoid accumulation of potentially damaging chemicals.

Though few species can steal organelles from another species’ cell,

Bazı türler başka bir türün hücresinden organel çalabilse de

these slugs are far from alone in getting an assist from plants.

bu sümüklü böcekler diğer bitkilerden yardım alma konusunda yalnız değiller.

Organisms as diverse as corals,

Mercanlar, dev deniztarakları ve süngerler kadar çeşitli organizmaların

giant clams and sponges have symbiotic algae living inside their cells,

hücrelerinin içinde yaşayan sembiyotik algler vardır,

supplying them with organic compounds through photosynthesis.

fotosentez ile onlara organik bileşikler tedarik ederler.

In turn, they supply their little helpers with shelter and inorganic compounds.

Karşılığında da küçük yardımcılarına

inorganik bileşiklerle barınma temin ederler.

Some of these mixotrophs even transmit the algae to their offspring.

Bu mixotrofların bazıları hatta algleri kendi yavrularını aktarırlar.

Without the aid of these algae,

Bu alglerin yardımı olmadan

filter-feeding corals, clams, and sponges would not gain enough nutrition

filtre-besleyici mercan, deniztarağı ve süngerler

besin açısından yetersiz okyanusta yeteri kadar besin alamazlar

in the nutrient-poor tropical ocean,

and the dazzling coral reefs they build simply would not exist.

ve yarattıkları göz kamaştırıcı mercan kayalıkları da resmen var olmazdı.

Mixotrophy even cuts both ways:

Mixotrofi hatta iki şekilde bölünür:

an alga called Tripos furca can consume several microscopic animals a day,

Tripos furca denen alg günde birçok mikroskobik hayvan tüketebilir,

allowing it to survive in darkness for weeks.

bu da karanlıkta haftalarca hayatta kalmasını sağlar.

Tripos is in turn eaten by other mixotrophic algae,

Tripos dolayısıyla diğer mixotrof algler tarafından yenir

providing frequent opportunity for exchange of organelles

ve kloroplast gibi organel değişimi için sık sık olanak yaratır.

such as chloroplasts.

This seems to allow some algae to survive in parts of the dark ocean

Bu da bitkilerin aksi halde yaşayamayacağı

Mariana Çukuru gibi okyanusun karanlık bölümlerinde

such as the Mariana Trench,

which plants otherwise wouldn't be able to inhabit.

bazı alglerin hayatta kalmasını sağlıyor gibi görünüyor.

The processes by which Elysia becomes photosynthetic

Elysia’nın fotosentez yapabilir hale geldiği

and Tripos switches between feeding modes

ve Tripos’un besleme şekilleri arasında geçiş yaptığı süreç,

are reminiscent of what scientists believe led to the origin of all plants.

bilim insanlarının tüm bitkilerin kökenine yol açtığına inandığı şeyi akla getiriyor.

Single-celled animals preyed on cyanobacteria.

Tek hücreli hayvanlar, siyanobakterileri avlar.

Some of these tiny plants were not digested and lived on in the animal cells,

Bu minik bitkilerin bazıları sindirilmemişti

ve hayvan hücrelerinde yaşamıştı,

eventually giving rise to chloroplasts.

en sonunda da kloroplastı meydana getirmişlerdi.

But these first eukaryotic plants were soon consumed by other animals,

Fakat bu ilk ökaryotik bitkiler,

çok geçmeden diğer hayvanlar tarafından tüketilmişti,

which hijacked the precious chloroplast, just like Elysia.

tıpkı Elysia gibi değerli kloroplast çalmıştı.

And following the example of eating and being eaten,

Yemek ve yenilmek örneğinin ardından

we’ve seen in the case of Tripos,

Tripos’un durumunu gördük,

this chloroplast heist happened up to three times,

bu kloroplast soygunu en fazla üç kez gerçekleşti

giving rise to plastids with four membranes

ve dört zarlı plastit ile

and the ocean’s most productive plants and forests.

okyanusun en verimli bitki ve ormanlarını meydana getirdi.