How one scientist took on the chemical industry - Mark Lytle

436,945 views ・ 2020-03-17

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Nihal Aksakal Gözden geçirme: Miraç Şendil
00:06
In 1958, Rachel Carson received a letter
0
6841
3030
2958'de Rachel Carson ötücü kuşların
00:09
describing songbirds suddenly dropping from tree branches.
1
9871
3409
ağaç dallarından bir anda düştüğünü anlatan bir mektup aldı.
00:13
The writer blamed their deaths on a pesticide called DDT
2
13280
3640
Yazar ölümleri için imha edicileri, DDT adlı böcek ilacını
00:16
that exterminators had sprayed on a nearby marsh.
3
16920
3000
yakındaki bir bataklığa püskürtmekle suçladı.
00:19
The letter was the push Carson needed to investigate DDT.
4
19920
3740
Mektup, Carson'un DDT'yi araştırmak için ihtiyaç duyduğu şeydi.
00:23
She had already heard from scientists and conservationists who were worried
5
23660
4040
Zira böcek ilacının yaygın kullanımının balıklar, kuşlar
ve muhtemelen insanlar için bir tehdit oluşturduğundan endişe duyan
00:27
that rampant use of the pesticide posed a threat to fish, birds,
6
27700
4532
bilim insanları ve koruma uzmanlarından zaten duymuştu.
00:32
and possibly humans.
7
32232
1630
00:33
She began to make inquiries through government contacts
8
33862
3058
Amerika Birleşik Devletleri Balıkçılık Bürosu'nda çalıştığı yıllarda
00:36
from her years working in the United States Bureau of Fisheries.
9
36920
3436
edindiği hükümet temaslarıyla soruşturma yapmaya başladı.
00:40
She asked: “what has already silenced the voices of spring?”
10
40356
5145
“Baharın seslerini ne susturdu?” diye sordu.
00:45
In 1962, Carson published her findings in "Silent Spring."
11
45501
5283
1962'de Carson bulgularını "Sessiz Bahar" adıyla yayınladı.
00:50
Her book documented the misuse of chemicals
12
50784
2730
Kitabı kimyasalların yanlış kullanımını ve doğa
00:53
and their toll on nature and human health.
13
53514
2860
ve insan sağlığı üzerindeki zararlarını belgeledi.
00:56
"Silent Spring" immediately drew both applause and impassioned dissent—
14
56374
4963
"Sessiz Bahar" yazara karşı vahşi kişisel saldırılarla birlikte
01:01
along with vicious personal attacks on the author.
15
61337
2910
hem alkış aldı hem de fikir ayrılığına yol açtı.
01:04
How did this mild-mannered biologist and writer ignite such controversy?
16
64247
5876
Bu yumuşak huylu biyolog ve yazar bu tartışmayı nasıl ateşledi?
01:10
Carson began her career as a hardworking graduate student,
17
70123
3650
Carson kariyerine çalışkan bir yüksek lisans öğrencisi olarak başladı
01:13
balancing her studies in biology at John Hopkins University
18
73773
3811
ve biyoloji alanındaki çalışmalarını John Hopkins Üniversitesi'nde
yarı zamanlı işlerle dengeledi.
01:17
with part time jobs.
19
77584
1350
01:18
Still, she had to leave school before completing her doctorate
20
78934
3270
Yine de, hasta babasına ve kız kardeşine bakmak için
01:22
to provide for her ailing father and sister.
21
82204
3070
doktorasını tamamlamadan okuldan ayrılmak zorunda kaldı.
01:25
Carson found part time work with the Bureau of Fisheries
22
85274
3040
Carson, deniz biyolojisi üzerine bir radyo programı yazarken
01:28
writing for a radio program on marine biology.
23
88314
3650
Balıkçılık Bürosu'nda yarı zamanlı bir iş buldu.
01:31
Her ability to write materials that could hold the general public’s attention
24
91964
4090
Genel halkın dikkatini çekebilecek
01:36
impressed her superiors, and in 1936,
25
96054
3260
materyaller yazma yeteneği üstlerini etkiledi
01:39
she became the second woman to be hired at the Bureau full time.
26
99314
4040
ve 1936'da Büro'da tam zamanlı işe alınan ikinci kadın oldu.
01:43
In 1941, she published the first of three books on the ocean,
27
103354
4415
1941'de, bilimi denizaltı dünyalarının lirik meditasyonları ile birleştirerek
01:47
combining science with lyrical meditations on underwater worlds.
28
107769
4396
okyanus üzerine üç kitabın ilkini yayımladı.
01:52
These explorations resonated with a wide audience.
29
112165
4349
Bu keşifler geniş bir kitlede yankı uyandırdı.
01:56
In "Silent Spring," Carson turned her attention
30
116514
2968
"Sessiz Bahar" da Carson dikkatini insan eylemlerinin
01:59
to the ways human actions threaten the balance of nature.
31
119482
4342
doğa dengesini tehdit etme biçimlerine çevirdi.
02:03
DDT was originally used during World War II to shield crops from insects
32
123824
5156
DDT başlangıçta II. Dünya Savaşı sırasında bitkileri böceklerden korumak
02:08
and protect soldiers from insect-borne diseases.
33
128980
3510
ve askerleri böcek kaynaklı hastalıklardan korumak için kullanıldı.
02:12
After the war, it was routinely sprayed in wide swaths to fight pests,
34
132490
4847
Savaştan sonra, genellikle öngörülemeyen sonuçlarla,
zararlarla savaşmak için rutin olarak geniş alanlara püskürtülürdü.
02:17
often with unforeseen results.
35
137337
2310
02:19
One attempt to eradicate fire ants in the southern U.S.
36
139647
3239
Güney ABD'deki ateş karıncalarını yok etmeye yönelik bir girişim,
02:22
killed wildlife indiscriminately, but did little to eliminate the ants.
37
142886
6174
yaban hayatı ayrım gözetmeden öldürdü, ama karıncaları ortadan kaldıramadı.
02:29
In spite of this and other mishaps, the US Department of Agriculture
38
149060
4110
Buna ve diğer aksiliklere rağmen, ABD Tarım Bakanlığı
02:33
and chemical companies extolled the benefits of DDT.
39
153170
3926
ve kimya şirketleri DDT'nin faydalarını övdü.
02:37
There was little regulation or public awareness about its potential harm.
40
157096
4074
Potansiyel zararı hakkında çok az düzenleme veya kamuoyu bilinci vardı.
02:41
But Carson showed how the overuse of chemicals
41
161170
3224
Ancak Carson, kimyasalların aşırı kullanımının
02:44
led to the evolution of resistant species—
42
164394
3022
dirençli türlerin evrimine nasıl yol açtığını gösterdi,
02:47
which, in turn, encouraged the development of deadlier chemicals.
43
167416
4330
bu da daha amansız kimyasalların gelişimini teşvik etti.
02:51
Since DDT does not dissolve in water,
44
171746
2584
DDT suda çözünmediği için, zamanla çevrede,
02:54
she asserted that over time it would accumulate in the environment,
45
174330
4472
böceklerin bedenlerinde,
bu böcekleri tüketen hayvanların dokularında
02:58
the bodies of insects, the tissues of animals who consume those insects,
46
178802
4299
ve sonunda insanlarda birikeceğini iddia etti.
03:03
and eventually humans.
47
183101
1740
03:04
She suggested that exposure to DDT might alter the structure of genes,
48
184841
5066
DDT'ye maruz kalmanın, gelecek nesiller için
03:09
with unknown consequences for future generations.
49
189907
3820
bilinmeyen sonuçları olan genlerin yapısını değiştirebileceğini ileri sürdü.
03:13
The response to "Silent Spring" was explosive.
50
193727
3445
"Sessiz Bahar"a verilen cevap tahrip ediciydi.
03:17
For many people the book was a call to regulate substances
51
197172
3370
Birçok insan için kitap, felakete sebep olan
03:20
capable of catastrophic harm.
52
200542
2400
maddeleri düzenleme çağrısıydı.
03:22
Others objected that Carson hadn’t mentioned DDT’s role
53
202942
3860
Diğerleri, Carson'un DDT'nin insan sağlığını tehdit edici böcekleri
03:26
controlling the threat insects posed to human health.
54
206802
3630
kontrol etme rolünden bahsetmediğine itiraz etti.
03:30
Former Secretary of Agriculture Ezra Taft Benson demanded to know
55
210432
4853
Eski Tarım Bakanı Ezra Taft Benson, “çocuğu olmayan bir kız kurusu
03:35
“why a spinster with no children was so concerned about genetics?”
56
215285
5212
neden genetik konusunda bu kadar endişeli” öğrenmek istedi
03:40
and dismissed Carson as “probably a Communist.”
57
220497
4270
ve Carson'u “muhtemelen bir komünist” olduğu için görevden aldı.
03:44
A lawyer for a pesticide manufacturer alluded to Carson and her supporters
58
224767
5029
Bir pestisit üreticisinin avukatı, Carson'ları ve destekçilerini, işletmeleri
03:49
as “sinister influences” aiming to paint businesses as “immoral.”
59
229796
5783
“ahlaksız” olarak boyamayı amaçlayan “fesat etkileyiciler” olarak kabul etti.
03:55
In reality, Carson had focused on the dangers of chemicals
60
235579
3520
Gerçekte, Carson, kimyasalların tehlikelerine odaklanmıştı
03:59
because they weren’t widely understood, while the merits were well publicized.
61
239099
4503
çünkü marifetleri reklam edilmişken zararları anlaşılmamıştır.
04:03
She rejected the prevailing belief that humans
62
243602
2406
İnsanların doğayı kontrol etmesi gerektiği
04:06
should and could control nature.
63
246008
2728
ve kontrol edebileceği inancını reddetti.
04:08
Instead, she challenged people to cultivate
64
248736
2800
Bunun yerine insanlara “doğanın değil, kendimizin”
04:11
“maturity and mastery, not of nature, but of ourselves.”
65
251536
5150
olgunluk ve üstatlığını geliştirmemiz için meydan okudu.
04:16
Carson died of cancer in 1964,
66
256686
3530
Carson, "Sessiz Bahar"ın yayımlanmasından
04:20
only two years after the publication of "Silent Spring."
67
260216
3690
sadece iki yıl sonra, 1964'te kanserden öldü.
04:23
Her work galvanized a generation of environmental activists.
68
263906
4678
Çalışmaları bir nesil çevre aktivistini canlandırdı.
04:28
In 1969, under pressure from environmentalists,
69
268584
3740
1969'da, çevrecilerin baskısıyla, Kongre federal kurumların
04:32
Congress passed the National Environmental Policy Act
70
272324
3722
eylemlerinin çevresel etkilerini değerlendirmelerini gerektiren
04:36
that required federal agencies to evaluate environmental impacts of their actions.
71
276046
5513
Ulusal Çevre Politikası Yasasını kabul etti.
04:41
To enforce the act,
72
281559
1430
Yasayı yürürlüğe koymak için
04:42
President Richard Nixon created the Environmental Protection Agency.
73
282989
4227
Başkan Richard Nixon Çevre Koruma Ajansı'nı kurdu.
04:47
And in 1972, the EPA issued a partial ban on the use of DDT.
74
287216
6350
1972'de ÇKA, DDT kullanımına kısmi bir yasak getirdi.
04:53
Long after her death, Rachel Carson continued to advocate for nature
75
293566
4688
Ölümünden çok sonra Rachel Carson,
yazısının kalıcı etkisi ile doğayı savunmaya devam etti.
04:58
through the lingering impact of her writing.
76
298254
2680
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7