Notes of a native son: The world according to James Baldwin - Christina Greer

Çeviri: Gözde Zülal Solak Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

Over the course of the 1960s,

FBI, 1960'larda

the FBI amassed almost two thousand documents

Amerika'nın en ünlü zihinlerinden birisine yaptığı bir soruşturmada,

in an investigation into one of America’s most celebrated minds.

yaklaşık iki bin belge topladı.

The subject of this inquiry was a writer named James Baldwin.

Bu soruşturmanın öznesi, James Baldwin adlı bir yazardı.

At the time,

FBI o zamanlar

the FBI investigated many artists and thinkers,

birçok sanatçı ve düşünürü soruşturmuştu,

but most of their files were a fraction the size of Baldwin’s.

fakat dosyaların çoğu, Baldwin'in dosyalarına göre sayıca az kalıyordu.

During the years when the FBI hounded him,

FBI onu takip ettiği yıllarda,

he became one of the best-selling black authors in the world.

dünyada en çok satan siyahi yazarlardan birisi haline gelmişti.

So what made James Baldwin loom so large in the imaginations

Peki James Baldwin'in hem halkın hem de otoritelerin hayal gücünde

of both the public and the authorities?

çok büyük görünmesini sağlayan şey neydi?

Born in Harlem in 1924,

1924'de Harlem'de doğdu

he was the oldest of nine children.

ve dokuz çocuğun en büyüğüydü.

At age fourteen, he began to work as a preacher.

On dört yaşında vaiz olarak çalışmaya başladı.

By delivering sermons, he developed his voice as a writer,

Vaazlar vererek, bir yazar olarak sesini geliştirmişti

but also grew conflicted about the Church’s stance

fakat aynı zamanda kilisenin ırksal eşitsizlik ve homoseksüelliğe karşı

on racial inequality and homosexuality.

duruşuyla çatışır hâle gelmişti.

After high school,

he began writing novels and essays while taking a series of odd jobs.

Liseden sonra

bir dizi tuhaf işte çalışırken romanlar ve denemeler yazmaya başladı.

But the issues that had driven him away from the Church

Fakat onu kiliseden uzaklaştıran meseleler,

were still inescapable in his daily life.

günlük yaşamında hala kaçınılmazlardı.

Constantly confronted with racism and homophobia,

Irkçılık ve homofobiyle sürekli karşılaştığı için

he was angry and disillusioned, and yearned for a less restricted life.

sinirli ve kırgındı ve kısıtsız bir yaşamı arzu ediyordu.

So in 1948, at the age of 24,

1948'de, 24 yaşında

he moved to Paris on a writing fellowship.

bir yazarlık bursuyla Paris'e taşındı.

From France, he published his first novel,

Fransa'da, 1953'de ilk romanını yayınladı,

"Go Tell it on the Mountain," in 1953.

"Git Onu Dağda Anlat".

Set in Harlem,

Harlem'de geçen bu kitap

the book explores the Church as a source of both repression and hope.

kiliseyi hem baskı hem de umut kaynağı olarak ele alıyor.

It was popular with both black and white readers.

Hem siyahi hem de beyaz okuyucular arasında popülerdi.

As he earned acclaim for his fiction,

Baldwin kurgusu için övgüler kazanırken 1955'de yazdığı kapsamlı

Baldwin gathered his thoughts on race, class, culture and exile

"Yerli bir Çocuğun Notları" denemesinde

in his 1955 extended essay, "Notes of a Native Son."

ırk, sınıf, kültür ve sürgün üzerine düşüncelerini bir araya getirdi.

Meanwhile,

Bu sırada Amerika'da

the Civil Rights movement was gaining momentum in America.

Sivil Haklar hareketi ivme kazanıyordu.

Black Americans were making incremental gains at registering to vote and voting,

Siyahi Amerikalılar oy kullanmada kademeli kazançlar elde ediyordu,

but were still denied basic dignities in schools, on buses, in the work force,

fakat okullarda, otobüslerde, iş gücünde ve silahlı kuvvetlerde

and in the armed services.

temel değerleri hâlâ reddediliyordu.

Though he lived primarily in France for the rest of his life,

Hayatının geri kalanı boyunca en çok Fransa'da yaşasa da

Baldwin was deeply invested in the movement,

Baldwin bu harekete derinden bağlanmıştı

and keenly aware of his country’s unfulfilled promise.

ve ülkesinin tutulmayan sözlerinin de şiddetle farkındaydı.

He had seen family, friends, and neighbors

Ailesinin, arkadaşlarının ve komşularının

spiral into addiction, incarceration and suicide.

bağımlılık, ömür boyu hapis ve intihara doğru gittiğini görmüştü.

He believed their fates originated from the constraints

Kaderlerinin, ayrıştırılmış bir toplumun

of a segregated society.

kısıtlamalarından doğduğuna inanıyordu.

In 1963,

1963'de

he published "The Fire Next Time,"

beyaz Amerika'yı sorumlu tuttuğu

an arresting portrait of racial strife

dikkat çekici bir ırk mücadelesi portresi çizen

in which he held white America accountable,

"Bundan Sonrası Ateş" romanını yayınladı,

but he also went further,

fakat daha da ileriye giderek

arguing that racism hurt white people too.

kitapta ırkçılığın beyaz insanları da incittiğini iddia etti.

In his view,

Görüşüne göre,

everyone was inextricably enmeshed in the same social fabric.

herkes toplumsal dokuda ayrılmaz bir şekilde tuzağa düşmüştü.

He had long believed that:

Uzun zaman şuna inandı:

“People are trapped in history and history is trapped in them.”

"İnsanlar tarihe hapsedilmiş ve tarih de insanlara hapsedilmiş."

Baldwin’s role in the Civil Rights movement

Baldwin'in Sivil Haklar'daki rolü,

went beyond observing and reporting.

gözlemleme ve rapor etmenin ötesine geçti.

He also traveled through the American South

Ayrıca kendi derslerini verip toplantılara katılarak

attending rallies giving lectures of his own.

Güney Amerika boyunca seyahat etti.

He debated both white politicians and black activists,

Beyaz politikacılar ve Malcolm X dahil olmak üzere

including Malcolm X,

siyahi aktivistlerle tartıştı

and served as a liaison between black activists and intellectuals

ve siyahi aktivist ve entelektüellerle, Robert Kennedy gibi

and white establishment leaders like Robert Kennedy.

ileri gelen beyaz liderler arasında bir bağlantı görevi gördü.

Because of Baldwin’s unique ability

Baldwin'in, sosyal çalkantıları

to articulate the causes of social turbulence

beyaz dinleyicilerin duymak isteyeceği bir biçimde

in a way that white audiences were willing to hear,

ifade etme kabiliyeti, Kennedy ve diğerlerinin

Kennedy and others tended to see him as an ambassador for black Americans

onu siyahi Amerikalıların elçisi olarak görmelerini sağladı

— a label Baldwin rejected.

-- bu Baldwin'in reddettiği bir etiketti.

And at the same time,

Ayrıca aynı zamanda

his faculty with words led the FBI to view him as a threat.

kelimeleri kullanma gücü, FBI'ın onu tehdit olarak görmesini sağladı.

Even within the Civil Rights movement,

Sivik Haklar hareketinde bile

Baldwin could sometimes feel like an outsider

Baldwin hem yurt dışında yaşama tercihinden,

for his choice to live abroad, as well as his sexuality,

hem de homofobinin kol gezdiği bir dönemde yazılarında açıkça ele aldığı

which he explored openly in his writing

cinsel tercihlerinden ötürü

at a time when homophobia ran rampant.

bazen bir yabancı gibi hissederdi.

Throughout his life,

Baldwin hayatı boyunca

Baldwin considered it his role to bear witness.

bunu tanıklık etmesi gereken bir rol olarak gördü.

Unlike many of his peers,

Birçok akranının aksine,

he lived to see some of the victories of the Civil Rights movement,

Sivil Haklar hareketinin bazı zaferlerini yaşarken görebildi

but the continuing racial inequalities in the United States weighed heavily on him.

fakat Birleşik Devletler'de devam eden ırksal eşitsizlikler içine dert olmuştu.

Though he may have felt trapped in his moment in history,

Tarihte, yaşadığı dönemde kapana kısılmış gibi hissetmiş olsa da

his words have made generations of people feel known,

kelimeleri birçok jenerasyonun kendilerini tanınmış hissetmesini sağladı

while guiding them toward a more nuanced understanding

ve onları, toplumun en karmaşık meselelerine

of society’s most complex issues.

daha incelikli bir anlayışa yönlendirdi.