What is an aurora? - Michael Molina

Çeviri: Beril Marhan Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

Every second,

Her saniye

one million tons of matter is blasted from the Sun

Güneş'te gerçekleşen patlamalarla oluşan bir milyon ton madde

at the velocity of one million miles per hour,

saatte bir milyon mil hızla havaya uçuyor

and it's on a collision course with Earth!

ve bu Dünya ile çarpışma rotasında.

But don't worry,

Ama endişelenmeyin.

this isn't the opening of a new Michael Bay movie.

Bu yeni bir Michael Bay filminin başlangıç sahnesi değil.

This is The Journey of the Polar Lights.

Bu Kutup ışıklarının yolculuğu.

The northern and southern lights, also known as the aurora Borealis

Sırasıyla, "aurora Borealis" ve "aurora Australis" olarak da bilinen

and aurora Australis, respectively,

Kuzey ve Güney ışıkları,

occur when high energy particles from the Sun

Güneş'te gelen yüksek enerjili parçacıklar

collide with neutral atoms in our atmosphere.

atmosferdeki nötr atomlarla çarpıştığında meydana gelir.

The energy emitted from this crash produces a spectacle of light

Bu çarpışmadan yayılan enerji

that mankind has marveled at for centuries.

insanlığın yüzyıllardır hayret ettiği bir ışık oluşturur.

But the particles' journey isn't just as simple

Ama bu parçacıkların yolculuğu,

Güneş'ten ayrılıp Dünya'ya varmak kadar basit değil.

as leaving the Sun and arriving at Earth.

Like any cross-country road trip, there's a big detour

Herhangi bir ülke turunda olduğu gibi planlanan rotadan sapmalar var

and nobody asks for directions.

ve kimse yolu sormuyor.

Let's track this intergalactic voyage

Yolculuklarının üç ana noktasına odaklanarak

by focusing on three main points of their journey:

bu galaksiler arası yolculuğu izleyelim.

leaving the Sun, making a pit stop in the Earth's magnetic fields,

Bu noktalar: Güneş'ten ayrılmak, Dünya'nın manyetik alanlarında mola vermek

and arriving at the atmosphere above our heads.

ve atmosfere varmak.

The protons and electrons creating the northern lights

Kuzey ışıklarını meydana getiren proton ve elektronlar

depart from the Sun's corona.

Güneş'in koronasından ayrılıyor.

The corona is the outermost layer of the Sun's atmosphere

Korona Güneş'in atmosferinin en uzak tabakası

and is one of the hottest regions.

ve en sıcak bölgelerinden biri.

Its intense heat causes the Sun's hydrogen and helium atoms to vibrate

Yoğun sıcaklığı Güneş'in hidrojen ve helyum atomlarının titremesine

ve sanki sıcak bir günde katmanlarını çıkarıyorlarmış gibi

and shake off protons and electrons

as if they were stripping off layers on a hot, sunny day.

proton ve elektronları üstlerinden atmasına neden olur.

Impatient and finally behind the wheel,

Sabırsızlanan ve en sonunda direksiyonun başına geçmiş olan

these free protons and electrons move too fast

bu özgür proton ve elektronlar o kadar hızlı hareket ederler ki

to be contained by the Sun's gravity

Güneş'in yer çekimi onları kapsayamaz.

and group together as plasma, an electrically charged gas.

Plazma yani elektrik yüklü gaz olarak kümelenirler.

They travel away from the Sun as a constant gale of plasma,

Güneş rüzgârı olarak da bilinen sürekli bir plazma fırtınası hâlinde

known as the solar wind.

Güneş'ten uzaklaşırlar.

However, the Earth prevents the solar wind from traveling straight into the planet

Fakat Dünya dolambaçlı bir rota olan manyetosfere sapmasına neden olarak

Güneş rüzgârının gezegene direkt girmesini engeller.

by setting up a detour, the magnetosphere.

The magnetosphere is formed by the Earth's magnetic currents

Manyetosfer Dünya'nın manyetik akımları tarafından oluşturulur

and shields our planet from the solar winds

ve parçacıkların Dünya etrafında dolaşmasını sağlayarak

by sending out the particles around the Earth.

gezegenimizi Güneş rüzgârlarından korur.

Their opportunity to continue the journey down to the atmosphere

Manyetosfer yeni bir parçacık akımı tarafından sıkıştırıldığında

comes when the magnetosphere is overwhelmed by a new wave of travelers.

parçacıklar yolculuklarına atmosferde devam etme fırsatı yakalar.

This event is coronal mass ejection,

Bu olay koronal kütle atımıdır ve Güneş, Güneş rüzgârlarına

and it occurs when the Sun shoots out

a massive ball of plasma into the solar wind.

devasa bir plazma topu attığında meydana gelir.

When one of these coronal mass ejections collides with Earth,

Bu koronal kütle atımlarından biri Dünya ile çarpıştığında

it overpowers the magnetosphere and creates a magnetic storm.

manyetosferi alt eder ve manyetik fırtına meydana getirir.

The heavy storm stresses the magnetosphere until it suddenly snaps back,

Yoğun fırtına manyetosferi ani bir geri tepme oluşana kadar gerer

like and overstretched elastic band,

ve bu noktada manyetosfer gergin bir elastik bant gibi

flinging some of the detoured particles towards Earth.

sapmış parçacıkların bir kısmını Dünya'ya doğru fırlatır.

The retracting band of the magnetic field drags them down to the aurora ovals,

Toplanan manyetik alan bandı onları,

which are the locations of the northern and southern lights.

Kuzey ve Güney ışıklarının rotası olan "arora ovallere" doğru sürükler.

After traveling 93 million miles across the galaxy,

Galaksi boyunca 93 milyon mil seyahat ettikten sonra

the Sun's particles finally produce their dazzling light show

Güneş'in parçacıkları sonunda bazı arkadaşların da yardımıyla

with the help of some friends.

o büyüleyici ışık şovunu meydana getirir.

20 to 200 miles above the surface,

Yüzeyden 20 ile 200 mil yukarıda elektron ve protonlar

the electrons and protons meet up with oxygen and nitrogen atoms,

oksijen ve nitrojen atomları ile buluşur ve birbirlerini gördüklerine sevinirler.

and they sure are happy to see each other.

The Sun's particles high five the atoms, giving their energy

Güneş'in parçacıkları atomlara bir beşlik çakar

ve enerjilerini Dünya'nın nötr oksijen ve nitrojen atomlarına aktarırlar.

to the Earth's neutral oxygen and nitrogen atoms.

When the atoms in the atmosphere are contacted by the particles,

Atmosferdeki atomlar parçacıklarla temas ettiğinde

they get excited and emit photons.

uyarılırlar ve foton yayarlar.

Photons are small bursts of energy in the form of light.

Fotonlar ışık formunda olan küçük enerji patlamalarıdır.

The colors that appear in the sky

Gökyüzünde meydana gelen renkler atom fotonlarının dalga boyuna bağlıdır.

depend on the wavelength of the atom's photon.

Excited oxygen atoms are responsible for the green and red colors,

Yeşil ve kırmızı renkleri uyarılmış oksijen atomları oluştururken

uyarılmış nitrojen atomları ise mavi ve koyu kırmızı tonları oluşturur.

whereas excited nitrogen atoms produce blue and deep red hues.

The collection of these interactions

Kuzey ve Güney ışıklarını oluşturan şey, bu etkileşimlerin toplamıdır.

is what creates the northern and southern lights.

Kutup ışıkları en iyi, manyetik Kuzey ve Güney kutuplarına yakın olan bölgelerde

The polar lights are best seen on clear nights

in regions close to magnetic north and south poles.

havanın açık olduğu gecelerde görünür.

Nighttime is ideal

Aurora gün ışığından daha karanlık olduğundan

because the Aurora is much dimmer than sunlight

ve gündüz görünemeyeceğinden gece daha idealdir.

and cannot be seen in daytime.

Remember to look up at the sky and read up on the Sun's energy patterns,

Gökyüzüne bakmayı ve Güneş döngülerini araştırmayı unutmayın

özellikle de Güneş lekeleri ve Güneş patlamaları

specifically sunspots and solar flares,

auroraları tahmin etmek için iyi birer rehber olacaktır.

as these will be good guides for predicting the auroras.