What’s a squillo, and why do opera singers need it? - Ming Luke

Çeviri: Can Boysan Gözden geçirme: Berna Partal

Gripped with vengeful passion,

Kinci bir tutkuya tutunmuş olan Gecenin Kraliçesi

The Queen of the Night tears across the stage.

sahne boyunca koşuşturuyor.

She begins to sing her titular aria,

Asil aryasını, Mozart'ın çok sevilen operasının

one of the most famous sections from Mozart’s beloved opera,

en bilinen parçalarından biri olan

"Sihirli Flüt" ile söylemeye başlıyor.

"The Magic Flute."

The orchestra fills the hall with music,

Orkestra, salonu müzikle dolduruyor

but the queen’s voice soars above the instruments.

fakat kraliçenin sesi enstrümanları bastırıyor.

Its melody rings out across thousands of patrons,

Melodisi binlerce kişinin kulaklarında çınlıyor,

reaching seats 40 meters away—

40 metre ötedekilere mikrofon yardımı olmadan ulaşabiliyor.

all without any assistance from a microphone.

How is it possible that this single voice can be heard so clearly,

Tek bir sesin düzinelerce enstrümanın üstünde

above the strains of dozens of instruments?

bu kadar net duyulması nasıl mümkün oluyor?

The answer lies in the physics of the human voice,

Yanıtı insan sesinin fiziğinde

ve usta bir opera şarkıcısının dikkatle keskinleşmiş bir tekniğinde yatıyor.

and the carefully honed technique of an expert opera singer.

All the music in this opera house originates from the vibrations

Bu operadaki her müzik,

enstrümanların oluşturduğu titreşimlerden kaynaklanıyor -

created by instruments—

whether it’s the strings of a violin or the vocal folds of a performer.

bu bir kemanın telleri veya bir müzisyenin ses telleri olabilir.

These vibrations send waves into the air, which our brains interpret as sound.

Bu titreşimler havaya dalgalar gönderirler ve beynimiz bunları ses olarak yorumlar.

The frequency of these vibrations––

Bu titreşimlerin frekansları

specifically, the number of waves per second––

özellikle saniye başı dalgaların sayısı

is how our brains determine the pitch of a single note.

tek bir nota perdesini beynimizin nasıl saptadığını gösterir.

But in fact, every note we hear

Fakat duyduğumuz her nota

is actually a combination of multiple vibrations.

aslında birçok titreşimin bir kombinasyonudur.

Imagine a guitar string vibrating at its lowest frequency.

Bir gitar telinin en düşük frekansta titrediğini hayal edin.

This is called the fundamental,

Buna temel frekans denir,

and this low pitch is what our ears mostly use to identify a note.

bu düşük perde, kulaklarımızın bir notayı tanımlamak için

sıklıkla kullandığı şeydir.

But this lowest vibration triggers additional frequencies called overtones,

Fakat bu en düşük frekans, armonik ses denilen ilave frekansları tetikler

which layer on top of the fundamental.

ve temel frekansın üzerindeki katmandadır.

These overtones break down into specific frequencies

Bu armonik sesler, harmonikler veya ikincil sesler denen

called harmonics, or partials—

belirli frekanslara bölünürler

and manipulating them is how opera singers work their magic.

ve o sesleri yönetmek,

opera şarkıcılarının, sihirlerini nasıl kullandıklarını gösterir.

Every note has a set of frequencies that comprise its harmonic series.

Her notanın, harmonik serilerini kapsayan bir dizi frekansı vardır.

The first partial vibrates at twice the frequency of the fundamental.

İlk sıradaki ikincil ses, temel frekansta iki kez titreşir.

The next partial is three times the fundamental’s frequency, and so on.

Sonraki ikincil ses, temel frekansta üç kez titreşir ve böyle devam eder.

Virtually all acoustic instruments produce harmonic series,

Neredeyse bütün akustik enstrümanlar harmonik seriler üretir

but each instrument’s shape and material changes the balance of its harmonics.

fakat her enstrümanın şekli ve materyali,

onun harmonik sesindeki dengeyi değiştirir.

For example, a flute emphasizes the first few partials,

Örneğin, bir flüt ilk sıradaki birkaç ikincil sese vurgu yapar

but in a clarinet’s lowest register,

fakat klarnetin en düşük ses perdesi

the odd-numbered partials resonate most strongly.

ve tek sayılı ikincil sesleri çok daha güçlü rezonans üretir.

The strength of various partials

Çeşitli ikincil seslerin gücü,

is part of what gives each instrument its unique sonic signature.

her bir enstrümanın eşsiz ses dalgasının bir parçasıdır.

It also affects an instrument’s ability to stand out in a crowd,

Bu ayrıca, bir enstrümanın kalabalıkta ortaya çıkma yeteneğini de etkiler

because our ears are more strongly attuned to some frequencies than others.

çünkü kulaklarımız bazı frekanslara diğerlerinden daha güçlü uyum sağlar.

This is the key to an opera singer’s power of projection.

Bu, bir opera şarkıcısının gücünün yansımasının anahtarıdır.

An operatic soprano—

Bir soprano -

the highest of the four standard voice parts—

standart dört ses parçasının en yükseği -

can produce notes with fundamental frequencies

saniyede 250'den 1,500'e kadar titreşimli olan

ranging from 250 to 1,500 vibrations per second.

temel frekansta notalar oluşturabilir.

Human ears are most sensitive to frequencies

İnsan kulağı, saniyede 2 bin ile 5 bin aralığındaki

between 2,000 and 5,000 vibrations per second.

frekanslara oldukça duyarlıdır.

So if the singer can bring out the partials in this range,

Şarkıcı bu aralıktaki ikincil sesleri çıkarırsa

she can target a sensory sweet spot where she’s most likely to be heard.

yüksek ihtimalle duyulacağı en etkili duyusal sesi hedef alabilir.

Higher partials are also advantageous

Daha yüksek ikincil sesler de avantajlıdır

because there’s less competition from the orchestra,

çünkü bu frekanstaki armonik sesi

whose overtones are weaker at those frequencies.

daha zayıf olan orkestradan daha az rekabet gelir.

The result of emphasizing these partials

Bu ikincil seslerin vurgulanmasının sonucu

is a distinctive ringing timbre called a singer’s squillo.

şarkıcının çınlama sesi adı verilen

ve kendine özgü çınlaması olan bir ses tınısıdır.

Opera singers work for decades to create their squillo.

Opera şarkıcıları, çınlama sesi çıkarabilmek için onlarca yıl çalışırlar.

They can produce higher frequencies

Ses telleri ile ses yollarının

by modifying the shape and tension in their vocal folds and vocal tract.

şeklini ve gerginliğini değiştirerek daha yüksek frekanslar üretebilirler.

And by shifting the position of their tongues and lips,

Ayrıca dilleri ve dudaklarının pozisyonunu değiştirerek

they accentuate some overtones while dampening others.

bazı armonik sesleri ortaya çıkarıp diğerlerini azaltabilirler.

Singers also increase their range of partials with vibrato—

Şarkıcılar ayrıca ikincil ses aralıklarını titreştirme yoluyla artırabilirler -

a musical effect in which a note slightly oscillates in pitch.

titreştirme, bir notanın perdesinin dalgalandığı müzikal bir etmen.

This creates a fuller sound that rings out

Bu etmen, nispeten daha dar titreştirmeye sahip olan

over the instruments’ comparatively narrow vibratos.

enstrümanların önüne geçen daha detaylı bir ses üretir.

Once they have the right partials,

Doğru ikincil sesleri elde ettiklerinde,

they employ other techniques to boost their volume.

ses güçlerini yükseltmek için başka teknikler kullanırlar.

Singers expand their lung capacity and perfect their posture

Şarkıcılar, tutarlı ve kontrollü hava akımı için

akciğer kapasitelerini genişletirler ve vücut duruşlarını geliştirirler.

for consistent, controlled airflow.

The concert hall helps as well,

Ses dalgalarını seyirciye yansıtan sert yüzeylerle

with rigid surfaces that reflect sound waves towards the audience.

konser salonu da buna yardımcı olur.

All singers take advantage of these techniques,

Bütün şarkıcılar bu tekniklerden faydalanırlar

but different vocal signatures demand different physical preparation.

fakat farklı ses karakterleri için farklı fiziksel hazırlıklar gerekir.

A Wagnerian singer needs to build up stamina

Wagner ekolünden gelen bir şarkıcının

bestecinin dört saatlik epik eserini kararlı olarak sürdürmesi için

to power through the composer’s four-hour epics.

dayanıklılığını geliştirmesi gerekir.

While bel canto singers require versatile vocal folds

Öte yandan, bel kanto şarkıcılarının akrobatik aryalara sıçramaları için

to vault through acrobatic arias.

çok yönlü ses tellerinin olması gerekir.

Biology also sets some limits—

Biyoloji bu duruma bazı sınırlar koyuyor

not every technique is feasible for every set of muscles,

her kas için her teknik makul değildir

and voices change as singers age.

ve şarkıcılar yaş aldıkça onların sesleri değişir.

But whether in an opera hall or a shower stall,

Fakat opera salonunda veya duşta da olsanız

these techniques can turn un-amplified voices

bu teknikler, güçlendirilmemiş sesleri

into thundering musical masterpieces.

gürleyen müzikal başyapıtlara dönüştürebilir.