How the Normans changed the history of Europe - Mark Robinson

3,185,669 views ・ 2018-08-09

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Mustafa ÖZCAN Gözden geçirme: Figen Ergürbüz
00:06
In the year 1066,
0
6482
1973
1066 yılında,
00:08
7000 Norman infantry and knights sailed in warships across the English Channel.
1
8455
6588
7000 Norman piyade ve şövalye
Manş Denizi'ne doğru savaş gemileri ile yola çıkar.
00:15
Their target: England, home to more than a million people.
2
15043
4033
Hedefleri, 1 milyondan fazla insana ev sahipliği yapan İngiltere'dir.
00:19
Theirs was a short voyage with massive consequences.
3
19076
4001
Bu, ağır sonuçları olan küçük bir yolculuk.
00:23
And around the same period of time,
4
23077
2129
Ve aynı zamanda
00:25
other groups of Normans were setting forth all across Europe,
5
25206
4162
diğer Norman gruplar kıtanın tarihini değiştirecek şekilde
00:29
going on adventures that would reverberate throughout that continent’s history.
6
29368
4331
Avrupa'ya maceralara yelken açmaktaydı.
00:33
So who were these warriors
7
33699
2182
Peki bu savaşçılar kimlerdi
00:35
and how did they leave their mark so far and wide?
8
35881
4240
ve izlerini bu kadar büyük
ve kapsamlı bırakmayı nasıl başardılar?
00:40
Our story begins over 200 years earlier,
9
40121
3409
Hikâyemiz 200 yıl önce Kuzey Avrupa genelinde
00:43
when Vikings began to settle on the shores of northern France
10
43530
3962
Büyük İskandinavya göçünün parçası olan Vikinglerin
00:47
as part of a great Scandinavian exodus across northern Europe.
11
47492
4441
Kuzey Fransa kıyılarına yerleşmesiyle başladı.
00:51
The French locals called these invaders Normans,
12
51933
2829
Yerli Fransızlar bu işgalcileri geldikleri yönden dolayı
00:54
named for the direction they came from.
13
54762
2382
Normanlar olarak adlandırdı.
00:57
Eventually, Charles, the king of the Franks,
14
57144
2899
Neticede Frank Kralı Charles, Viking lideri Rollo ile
01:00
negotiated peace with the Viking leader Rollo in 911,
15
60043
4479
911 yılında barış antlaşması imzalayarak
01:04
granting him a stretch of land along France’s northern coast
16
64522
4153
Normandiya olarak anılacak olan,
Fransa'nın kuzey kıyılarını Viking liderine verdi.
01:08
that came to be known as Normandy.
17
68675
2979
01:11
The Normans proved adaptable to their newly settled life.
18
71654
3610
Normandiyalılar yeni yerleşik hayatlarına adapte oldular.
01:15
They married Frankish women,
19
75264
1789
Frenk kadınlarla evlendiler
01:17
adopted the French language,
20
77053
1627
Fransızca'yı benimsediler
01:18
and soon started converting from Norse paganism to Christianity.
21
78680
4265
ve hemen, İskandinavya paganizminden Hristiyanlığa geçmeye başladılar.
01:22
But though they adapted,
22
82945
1769
Adapte olmalarına karşın
01:24
they maintained the warrior tradition
23
84714
2222
savaşçı geleneklerini
01:26
and conquering spirit of their Viking forebears.
24
86936
3180
ve atalarından gelen fetih ruhlarını muhafaza ettiler.
01:30
Before long, ambitious Norman knights were looking for new challenges.
25
90116
5229
Çok geçmeden, hırslı Norman şövalyeler yeni zorluklar aradı.
01:35
The Normans’ best-known achievement was their conquest of England.
26
95345
4720
Normanların bilinen en iyi başarısı İngiltere'yi fethetmeleridir.
01:40
In 1066, William, the Duke of Normandy,
27
100065
3202
1066 yılında, Normandiya Dükü William
01:43
disputed the claim of the new English king, Harold Godwinson.
28
103267
4656
yeni İngiliz Kralı Harold Godwinson'ın iddiasına itiraz etti.
01:47
Soon after landing in England,
29
107923
2123
William ve şövalyeleri İngiltere'ye indikten
01:50
William and his knights met Harold’s army near the town of Hastings.
30
110046
4616
kısa süre sonra Hastings kenti yakınında Harold'un ordusuyla karşılaştı.
01:54
The climactic moment in the battle
31
114662
1874
Savaştaki zirve an
01:56
is immortalized in the 70-meter-long Bayeux Tapestry,
32
116536
4593
70 metre uzunluğunda Bayeux Tapestry'de Harold'un gözüne bir okun saplanmasıyla
02:01
where an arrow striking Harold in the eye seals the Norman victory.
33
121129
5386
Normandiya zaferinin damgalanmasıdır.
02:06
William consolidated his gains with a huge castle-building campaign
34
126515
4603
William, kazançlarını büyük bir kale mücadelesiyle
02:11
and a reorganization of English society.
35
131118
3102
ve İngiliz toplumunu yeniden örgütlemesiyle pekiştirdi.
02:14
He lived up to his nickname "William the Conqueror"
36
134220
2861
İngiltere'deki her bir arazinin
02:17
through a massive survey known as the Domesday Book,
37
137081
3841
nüfus ve mülkiyetlerini kayıt altına alan
02:20
which recorded the population and ownership
38
140922
2622
Domesday olarak bilinen büyük bir anket kitabı sayesinde
02:23
of every piece of land in England.
39
143544
3448
"Fatih William" lakabıyla yaşadı.
02:26
Norman French became the language of the new royal court,
40
146992
3381
Halk Anglosakson konuşmaya devam ederken
02:30
while commoners continued to speak Anglo-Saxon.
41
150373
3393
Normandiya Fransızcası yeni kraliyet sarayının dili hâline geldi.
02:33
Over time, the two merged to give us the English we know today,
42
153766
4226
Bu iki dil, inek ve sığır eti gibi eşanlamlı çiftlerden kaynaklanan
02:37
though the divide between lords and peasants can still be felt
43
157992
3968
kral ve köylülerin arasındaki bölünmeye rağmen
02:41
in synonym pairs such as cow and beef.
44
161960
6582
zamanla birleşerek günümüzdeki İngilizceyi bize verdi.
02:48
By the end of the 12th century,
45
168542
1760
12. yüzyılın sonunda
02:50
the Normans had further expanded into Wales,
46
170302
3057
Normanlar, Galler
İskoçya
02:53
Scotland,
47
173359
785
ve İrlanda'ya kadar ilerledi.
02:54
and Ireland.
48
174144
1369
02:55
Meanwhile, independent groups of Norman knights
49
175513
2973
O anda, Kudüs'ten dönen seyyâhların hikâyelerinden ilham alan
02:58
traveled to the Mediterranean,
50
178486
1684
bağımsız Norman şövalyeler
03:00
inspired by tales of pilgrims returning from Jerusalem.
51
180170
3898
Akdeniz'e gittiler.
03:04
There, they threw themselves into a tangled mass of conflicts
52
184068
4255
Orada, kendilerini bölgenin her yerindeki yerleşik güçler arasında yaşanan
03:08
among the established powers all over that region.
53
188323
3247
karışık bir çatışmanın içine attılar.
03:11
They became highly prized mercenaries,
54
191570
2385
Son derece değerli paralı askerler hâline geldiler
03:13
and during one of these battles,
55
193955
1892
03:15
they made the first recorded heavy cavalry charge with couched lances,
56
195847
5186
ve o savaşlardan birinde pusuya yatan mızraklılarla
Orta Çağ savaşlarında bir klasik hâline gelen yıkıcı bir taktik olan
03:21
a devastating tactic that soon became standard in medieval warfare.
57
201033
4912
kaydedilen ilk ağır süvari saldırısını yaptılar.
03:25
The Normans were also central to the First Crusade of 1095-99,
58
205945
5702
Ayrıca Normanlar, 1095-99'da kanlı bir çatışmayla
Orta Doğu'nun belirli kısımlarında yeniden kurulan
03:31
a bloody conflict that re-established Christian control
59
211647
3575
Hristiyan kontrolü olan Haçlı Seferleri'nin merkeziydiler.
03:35
in certain parts of the Middle East.
60
215222
2534
03:37
But the Normans did more than just fight.
61
217756
3434
Fakat Normanlar bir savaştan daha fazlasını yaptılar.
03:41
As a result of their victories,
62
221190
1877
Zaferlerinin bir sonucu olarak
03:43
leaders like William Iron-Arm and Robert the Crafty
63
223067
3659
Demir Kollu William ve Kurnaz Robert gibi liderler
03:46
secured lands throughout Southern Italy,
64
226726
2622
Güney İtalya boyunca toprakları emniyete aldılar
03:49
eventually merging them to form the Kingdom of Sicily in 1130.
65
229348
5424
ve neticede 1130'da Sicilya Krallığı'nı oluşturmak için birleştirdiler.
03:54
Under Roger II,
66
234772
1488
II. Roger altında
03:56
the kingdom became a beacon of multicultural tolerance
67
236260
3249
dini ve iç savaşlarla parçalanmış bir dünyada
03:59
in a world torn apart by religious and civil wars.
68
239509
3680
krallık, çok kültürlü hoşgörünün bir işaretçisi oldu.
04:03
Muslim Arab poets and scholars served in the royal court
69
243189
4030
Müslüman Arap şair ve akademisyenler, Bizanslı Yunan denizcileri ve mimarları
04:07
alongside Byzantine Greek sailors and architects.
70
247219
3402
yanında kraliyet sarayında hizmet verdi.
04:10
Arabic remained an official language along with Latin, Greek, and Norman French.
71
250621
5218
Arapça, Latince, Yunanca ve Normandiya Fransızcası resmî bir dil olarak kaldı.
04:15
The world’s geographical knowledge was compiled in The Book of Roger,
72
255839
4281
Dünyanın coğrafi bilgisi 300 yıl boyunca
bilinen dünya haritalarının
04:20
whose maps of the known world
73
260120
1583
en doğru şekilde kaldığı "The Book of Roger" kitabında derlendi.
04:21
would remain the most accurate available for 300 years.
74
261703
4119
04:25
And the churches built in Palermo combined Latin-style architecture,
75
265822
4504
Ve Palermo'da inşa edilen kiliseler Latin tarzı mimariyle,
04:30
Arab ceilings,
76
270326
1387
Arap tavanlarıyla,
04:31
and Byzantine domes,
77
271713
1956
ve Bizans kubbeleriyle
04:33
all decorated with exquisite golden mosaics.
78
273669
3853
hepsi zarif altın mozaiklerle dekore edilmiş şekilde kombine edildi.
04:37
So if the Normans were so successful, why aren’t they still around?
79
277522
3770
Normanlar bu kadar başarılıysa neden hâlâ etrafta değiller?
04:41
In fact, this was a key part of their success:
80
281292
3397
Aslında başarılarının anahtarı şudur:
04:44
not just ruling the societies they conquered,
81
284689
2852
Onlar fethettikleri topluma sadece hükmetmediler
04:47
but becoming part of them.
82
287541
2056
aynı zamanda onların bir parçası hâline geldiler.
04:49
Although the Normans eventually disappeared as a distinct group,
83
289597
3791
Normanlar sonuçta ayrı bir grup olarak yok oldular
04:53
their contributions remained.
84
293388
2006
katkıları ise kaldı.
04:55
And today, from the castles and cathedrals that dot Europe’s landscape
85
295394
4411
Ve bugün, kalelerden ve katedrallerden Avrupa'nın manzarasını
04:59
to wherever the English language is spoken,
86
299805
2813
İngilizce'nin konuşulduğu her yere noktalayan
05:02
the Norman legacy lives on.
87
302618
2357
Normandiya mirası yaşamaktadır.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7