The most successful pirate of all time - Dian Murray

Çeviri: berat güven Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

At the height of their power,

Güçlerinin zirvesindeyken,

infamous Caribbean pirates like Blackbeard and Henry Morgan

Karasakal ve Henry Morgan gibi kötülükleriyle ünlü Karayip korsanlarının

commanded as many as ten ships and several hundred men.

on kadar gemisi ve birkaç yüz adamı vardı.

But their stories pale next to the most successful pirate of all time.

Ama onların hikâyeleri tarihin en büyük korsanının yanında sönük kalır.

Madame Zheng commanded 1800 vessels,

Madam Zheng 1800 deniz taşıtına hükmediyordu

made enemies of several empires,

birkaç imparatorluğun düşmanlığını kazanmıştı

and still lived to old age.

ve yine de uzun bir ömür sürdü.

Madame Zheng began her life as a commoner

Madam Zheng, hayata bir liman şehri olan

working on one of the many floating brothels, or flower boats,

Guangzhou'da, yüzer genelevler ya da diğer bir deyişle,

in the port city of Guangzhou.

çiçek teknelerinde çalışan sıradan biri olarak başladı.

By 1801, she had attracted the attention

1801 yılında, yerel bir korsan olan

of a local pirate captain named Zheng Yi, and the two soon married.

Zheng Yi'nin dikkatini çekti ve kısa süre sonra evlendiler.

Guangzhou’s fishermen had long engaged in small-scale piracy

Guangzhoulu balıkçılar, öteden beri ölü sezonda nafakalarını çıkarmak için

to supplement their meager incomes in the offseason.

korsanlık da yaparlardı.

But a successful peasant uprising in neighboring Vietnam

Ama komşu ülke Vietnam'da 18. yüzyılın sonlarında

at the end of the 18th century had raised the stakes.

başarıya ulaşan bir köylü isyanı çıktı ve çıta yükseldi.

The victorious Tây Sơn rebels had unified their country

Zaferle sonuçlanan Tây Son isyanı sonunda ülke birleşti

only to face a Chinese invasion

ama Çin işgali ve yönetimden devirdikleri

and ongoing maritime battles with the Vietnamese rulers they had overthrown.

Vietnamlı hükümdarlarla devam eden deniz savaşlarını bitirmeliydiler.

So they commissioned Guangzhou’s pirates to raid the coast

Bu nedenle Guangzholu korsanlara kıyılara baskınlar yapma

and join the fight against their enemies.

ve düşmanlara karşı savaşma görevi verdiler.

Serving their Vietnamese patrons turned the Zhengs and other pirates

Vietnamlı efendilerinin hizmetine girmek, Zheng ve diğer korsanları

from ragtag gangs aboard single vessels

bir ayaktakımı olmaktan çıkarıp

into professional privateer fleets

denizde düzinelerce gemisi olan

with dozens of ships able to hold their own at sea.

profesyonel hukûmet korsanlarına dönüştürdü.

In 1802, the Tây Sơn were overthrown

1802'de Tay Son isyanı bastırıldı

and the pirates lost their safe harbor in Vietnam.

ve korsanlar Vietnam'daki güvenli limanlarını kaybetti.

But instead of scattering,

Fakat sağa sola dağılmak yerine

the Zhengs met the crisis by uniting the rival Cantonese pirate groups

Zheng takımı bu krize rakip Cantonese korsan grubuyla birleşerek cevap verdi

into a formidable alliance.

ve ciddi bir ittifak oluşturdular.

At its height, the confederation included 70,000 sailors

Bu ittifakın en güçlü döneminde 70.000 gemici,

with 800 large junks

800 büyük yelkenli

and nearly 1,000 smaller vessels.

ve yaklaşık 1000 küçük tekneleri vardı.

Those were organized into six fleets marked by different colored flags.

Farklı bayrak renkleri olan altı filo hâlinde organize olmuşlardı.

The Zhengs were unlike many other historically-known privateers,

Zheng Korsanları, tarihte bilinen Henry Morgan ve Barbaros Hayreddin Paşa

such as Henry Morgan or Barbarossa,

gibi çeşitli deniz kuvvetleri adına çalışan

who acted on behalf of various naval powers.

hukûmet korsanlarına benzemiyordu.

Instead, the Zhengs were now true outlaws,

Zhengler gerçek haydutlardı,

operating without support or approval from any government.

hukûmetin desteği veya onayı olmadan faaliyet yapıyorlardı.

Zheng Yi met an untimely end in 1807,

Zheng Yi 1807'de zamansız öldü

but his widow didn’t hesitate to secure their gains.

ama dul kalan karısı yerine geçmekte tereddüt etmedi.

Through skillful diplomacy,

Usta bir diplomasi güden

Madame Zheng took charge of the confederation,

Madam Zheng konfederasyonun yönetimine geldi,

convincing the captains that their best interests lay in continued collaboration.

kaptanları, birliğin devam etmesinin onların çıkarına olduğuna ikna etti.

Meanwhile, she appointed Zhang Bao, the young protege of her late husband,

Bu arada merhum kocasının genç çırağı Zhang Bao'yu

as the commander of her most powerful squadron, the Red Flag Fleet.

en güçlü filo olan Kırmızı Bayrak Filosuna kumandan olarak atadı.

Zhang became not only her right-hand man, but her lover and, soon, her new husband.

Zhang sadece sağ kolu olarak kalmadı çok geçmeden sevgilisi ve kocası oldu.

Madame Zheng consolidated her power through strict military discipline

Madam Zheng, iktidarını katı bir askeri disiplinle pekiştirdi

combined with a surprisingly progressive code of laws.

ve şaşırtıcı ilericilikte kanunlar koydu.

Female captives were theoretically protected from sexual assault,

Kadın esirleri korsanlar kendilerine eş olarak alabilse de, onlara

and while pirates could take them as wives,

cinsel istismar yapmak teoride yasaktı

mistreatment or infidelity towards them was punishable by death.

ve kötü davranış ve onlara sadakatsizliğin cezası ölüm olabiliyordu.

Under Madame Zheng’s leadership,

Madam Zheng'in liderliğinde

the pirates greatly increased their power,

korsanlar güçlerini olağanüstü artırdı,

with 200 cannons and 1300 guns in the Red Flag Fleet alone.

sadece Kırmızı Bayrak Filosu'nda 200 top ve 1300 silah vardı.

Within a few years, they destroyed 63 of Guangdong Province’s 135 military vessels,

Guandong Bölgesinde birkaç yıl içinde 63 askeri gemiyi imha ettiler

forcing their commanders to hire more than 30 private junks.

ve kumandanları 30'dan fazla özel yelkenli kiralamaya zorladılar.

Madame Zheng was so feared that Chinese commanders charged with apprehending her

Madam Zheng, Çinli kumandanların onu yakalamayı kafalarına koydukları

spent most of their time ashore,

korkusuyla zamanın çoğunu denizde geçiriyor

sometimes sabotaging their own vessels to avoid battle at sea.

ve bazen savaştan kaçınmak için kendi teknelerini kundaklıyordu.

With little to stop them,

Onları durdurmak zordu

the pirates were able to mount successful —and often brutal—

garnizonlara, köylere ve pazarlara bütün kıyı boyunca

raids on garrisons, villages, and markets throughout the coast.

başarılı ve genellikle zalim baskınlar yapıyorlardı.

Using her administrative talents,

Yönetim becerilerini kullanan

Madame Zheng established financial offices in cities and villages,

Madam Zheng, şehirlerde ve köylerde finans ofisleri kurdu

allowing her pirates to extract regular protection payments on land and sea alike.

ve bu yolla korsanlarına deniz ve karada düzenli ödeme garantisi sağladı.

This effectively created a state within a state

Bu çok etkili oldu, devlet içinde devlet gibiydi

whose influence reached far beyond the South China Sea.

ve etki alanı Güney Çin Denizi'nin çok ötelerine kadar ulaştı.

At the peak of her power,

Gücünün zirvesindeyken

Madame Zheng’s confederation drove five American schooners

Madam Zheng'in birliği beş Amerikan guletini (yelkenli)

to safe harbor near Macao,

Macao yakınında güvenli bir limana çekti,

captured a Portuguese brig,

bir Portekiz yelkenlisini ele geçirdi

and blockaded a tribute mission from Thailand

ve Tayland barış tazminatını ablukaya aldı

—all in a single day.

--- hepsi bir gün içinde.

But perhaps Madame Zheng’s greatest success lay in knowing when to quit.

Ama belki de Madam Zheng'in en büyük başarısı bırakacağı zamanı bilmekti.

By 1810, increasing tension between the Red and Black Flag Fleets

1810 yılına gelindiğinde Kırmızı ve Siyah Bayrak Filoları arasındaki artan gerilim

weakened the confederation from within

konfederasyonu içeriden zayıflattı

and rendered it more vulnerable to attack from without.

ve dış saldırılara karşı zayıf bir hâle getirdi.

So, when the Chinese government, desperate to stop the raids,

Böylece, baskınları durdurmaya çabalayan Çin hukûmeti

offered amnesty in exchange for the pirates’ surrender,

korsanların teslim olması şartıyla bir af teklif etti.

Madame Zheng and Zhang Bao agreed, but only on their own terms.

Madam Zheng ve Zhang Bao bunu kendi şartları altında kabul etti.

Their confederation was successfully and peacefully dismantled in April 1810,

Birlik Nisan 1810'da başarıyla ve barış içinde dağıtılsa da

while Zhang Bao was allowed to retain 120 junks for personal use

Zhang Bao'ya kişisel kullanım için 120 yelkenliyi elde tutma

and became an officer in the Chinese navy.

ve Çin donanmasında subay olma izni verildi.

Now fighting pirates himself,

Artık korsanlara karşı savaşıyordu.

Zhang Bao quickly rose through the ranks of military command,

Zhang Bao askeri rütbeleri hızla tırmandı

and Madame Zheng enjoyed all the privileges of her husband’s status.

ve Madam Zheng kocasının bütün ayrıcalıklarının tadını çıkardı.

After Zhang Bao died in 1822,

Zhang Bao'nun 1822'de ölümünden sonra

Madame Zheng returned with their eleven-year-old son to Guangzhou,

Madam Zheng ,11 yaşındaki oğluyla birlikte Guanzhou'ya döndü

where she opened a gambling house and quietly lived off the proceeds.

ve orada bir kumarhane açarak kazandıklarıyla sessiz bir hayat sürdü.

She died at the age of 69—an uncommonly peaceful end to a pirate’s life.

69 yaşında öldüğünde hayatı bir korsan karısına göre çok huzurlu bitmişti.