Why are there so many insects? - Murry Gans

3,735,518 views ・ 2016-03-01

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Ahmet Emre Şafak Gözden geçirme: Figen Ergürbüz
00:06
If insects suddenly morphed into large beings,
0
6717
3442
Eğer böcekler bir anda büyük varlıklara dönüşüp,
00:10
and decided to wage war on us,
1
10159
2290
bize karşı savaşmaya karar verselerdi,
00:12
there's no doubt that humans would lose.
2
12449
3282
kuşkusuz bu savaşı insanlar kaybederdi.
00:15
We'd simply be crushed by their sheer numbers.
3
15731
2894
Sadece sayıca üstünlükleri bile bizi ezip geçmeye yeterdi.
00:18
There are an estimated 10 quintillion individual insects on Earth.
4
18625
4996
Dünya üzerinde tahminen 10 kentilyon böcek var.
00:23
That's a one followed by 19 zeroes.
5
23621
3474
Bu 1'in yanında 19 sıfır var demektir.
00:27
So, compared with our population of about 7 billion,
6
27095
2865
Şöyle ki, yaklaşık 7 milyarlık nüfusumuzla karşılaştırıldığında,
00:29
these invertebrates outnumber us by more than a billion to one.
7
29960
5244
bu omurgasızlar bizden bir milyar kat daha kalabalıklar.
00:35
Their astounding numbers exist at the species level, as well.
8
35204
4442
Bu şok edici sayıları tür çeşitleri için de geçerli.
00:39
There are more than 60,000 vertebrate species on the planet.
9
39646
3476
Gezegen üzerinde 60,000 den fazla omurgalı türü vardır.
00:43
But the class of insects contains a million known species,
10
43122
4639
Ancak böcek sınıfı bir milyon bilinen tür içerir
00:47
and many others that haven't been classified.
11
47761
3697
ve daha birçoğu sınıflandırılmamıştır.
00:51
In fact, these critters make up approximately 75% of all animals on Earth.
12
51458
6987
Gerçek şu ki, bu canlılar dünyadaki tüm hayvanların yaklaşık %75ini oluşturur.
00:58
So, what's their secret to success?
13
58445
2650
Peki, bu başarılarının sırrı nedir?
Böceklerin bolluğu, birçok şeye indirgenebilir. Bu şeyler, birleştiğinde
01:01
Insect abundance comes down to many things
14
61095
2273
01:03
that together make them some of the most adaptable and resilient creatures,
15
63368
4925
böcekleri uyum yetenekleri en fazla olan ve en dirençli varlıklardan biri yapıyor.
01:08
beginning with their impressive ability to breed.
16
68293
3053
Bunların başında ise etkileyici yavrulama yetenekleri geliyor.
01:11
Many species can produce hundreds of offspring within their lifetimes.
17
71346
3900
Birçok tür hayatı boyunca yüzlerce yavru üretebilir. Yavruların çoğu ölecek.
01:15
Most offspring will die,
18
75246
1613
Yavruların çoğu ölecek
01:16
but more than enough will survive into adulthood to reproduce.
19
76859
3855
ancak yeniden üremek için yetişkinliğe ulaşan bir sürü yavru olacak.
01:20
Offspring also mature very rapidly,
20
80714
2743
Ayrıca yavrular çok hızlı bir şekilde olgunlaşıyorlar
01:23
so the cycle of reproduction resumes quickly,
21
83457
3247
bu yüzden üreme döngüsü hızlıca devam ediyor
01:26
and can occur over and over again in a short time.
22
86704
3699
ve de kısa süre içinde tekrar tekrar gerçekleşebiliyor.
01:30
These numbers mean that as a class,
23
90403
1999
Bu çokluk, böcek sınıfının
01:32
insects harbor a tremendous amount of genetic diversity.
24
92402
4381
çok büyük miktarda genetik çeşitlilik taşıması anlamına geliyor.
01:36
The different species contain a wealth of genetic data
25
96783
3212
Farklı türler, kendilerinin dünya üzerindeki çeşitli çevrelerde
01:39
that give them the necessary adaptations they need to thrive
26
99995
3538
yaşamaları için gerekli olan adaptasyonları sağlayan
01:43
in a range of environments across the planet.
27
103533
2963
bol miktarda genetik bilgi içeriyor.
01:46
Even some of the most extreme environments are in bounds;
28
106496
3283
Hatta bazı ekstrem bölgeler de bu çeşitli çevrelere dâhil.
01:49
Flat bark beetles can live at -40 degrees Fahrenheit,
29
109779
4312
Kın kanatlıların bir türü, -40 Fahrenheitta yaşayabilir.
01:54
Sahara Desert ants can venture out
30
114091
2324
Sahara Çölü karıncaları yüzeyin sıcaklığı 155 dereceyi aştığında
01:56
when surface temperatures exceed 155 degrees,
31
116415
4016
yüzeye çıkabilirler
02:00
and some bumblebees can survive 18,000 feet above sea level.
32
120431
6058
ve bazı yaban arıları denizden 5500 metre yukarıda hayatta kalabilirler.
02:06
Insect exoskeletons also work like body armor,
33
126489
3379
Hayvanların dış iskeleti bir zırh görevi görüp
02:09
protecting insects against the outside world
34
129868
2522
böcekleri dış dünyaya karşı korur ve onların diğer
02:12
and helping them cope with habitats that other creatures can't.
35
132390
4103
varlıkların başa çıkamadığı yaşam alanlarıyla başa çıkmasını sağlar.
02:16
Even their small size,
36
136493
1617
Bizim dezavantaj olarak gördüğümüz
02:18
which we might see as a disadvantage,
37
138110
2345
küçük vücütlarını bile
02:20
is something they use to their benefit.
38
140455
2447
onlar kendi yararlarına kullanıyorlar.
02:22
Because most species are so tiny,
39
142902
1975
Çoğu türün ufacık olmasından dolayı
02:24
millions of insects can inhabit a small space
40
144877
2821
milyonlarca böcek küçük bir alanda yaşayabilir
02:27
and make use of all the available resources within it.
41
147698
3861
ve içerisindeki tüm kaynaklardan faydalanabilir.
02:31
This means they can occupy hundreds of different niches across ecosystems.
42
151559
4791
Bu da demektir ki böcekler ekosistemlerde yüzlerce farklı ekolojik konumda olabilir.
02:36
Some insects survive by eating the roots,
43
156350
2580
Bazı böcekler kökleri,
02:38
stems,
44
158930
1029
gövdeleri,
02:39
leaves,
45
159959
810
yaprakları,
02:40
seeds,
46
160769
817
tohumları,
02:41
pollen,
47
161586
729
polenleri ve bazı bitkilerin nektarını
02:42
and nectar of specific plants.
48
162315
2253
yiyerek hayatta kalırlar.
02:44
Others, like wasps,
49
164568
1514
Eşek arısı gibi diğer türler ise
02:46
make use of live insects by paralyzing the victims
50
166082
3981
canlı böcekleri felç edip içlerine yumurtalarını yerleştirerek
02:50
and laying their eggs inside
51
170063
2034
onlardan yararlanıyorlar.
02:52
so that when the hatchlings emerge,
52
172097
2094
Yani yavrular yumurtadan çıkmaya başladıklarında
02:54
they can eat their way out and get nourishment.
53
174191
3611
yollarına çıkanları yiyerek besleniyorlar.
02:57
Mosquitos and biting flies feed on blood,
54
177802
2793
Sığır sineği ve sivrisineklerse kanla besleniyorlar.
03:00
taking advantage of this unusual resource to ensure their survival.
55
180595
4511
Hayatta kalmak için bu alışılmadık kaynaktan faydalanıyorlar.
03:05
And a whole bunch of other insects have built a niche around feces.
56
185106
3761
Birçok başka böceklerse ekolojik konumunu dışkılar üzerine inşa etmiştir.
03:08
Flies lay their eggs there,
57
188867
1689
Sinekler yumurtalarını oraya bırakır
03:10
and some beetles even build large balls out of animal dung,
58
190556
3742
ve hatta bazı böcekler hayvan dışkılarından büyük toplar yapıp
03:14
which they eat and use as accommodation for their eggs.
59
194298
3970
bu topları yemek ve yumurtaları için konak olarak kullanıyorlar.
03:18
And then there's the insects' mighty power of metamorphosis.
60
198268
3704
Bir de böcek başkalaşımının muazzam gücü var.
03:21
This trait not only transforms insects,
61
201972
2639
Bu özellik, onları böceğe dönüştürmekle kalmayıp
03:24
but also helps them maximize the available resources in an ecosystem.
62
204611
5114
onların ekosistemdeki kaynaklardan faydalanmasını azami seviyeye çıkarıyor.
03:29
Take butterflies.
63
209725
1288
Kelebekleri ele alalım.
03:31
In their larval caterpillar form,
64
211013
1875
Larvamsı tırtıl biçimdelerken
03:32
they chomp hungrily through leaves at a rapid rate
65
212888
3310
koza örmek ve büyümek için
03:36
to help them grow and spin cocoons.
66
216198
2508
yaprakları hızlı hızlı yiyorlar.
03:38
But when they emerge as butterflies,
67
218706
1868
Ama kelebek olarak kozadan çıktıklarında
03:40
these insects feed only on flower nectar.
68
220574
2763
bu böcekler sadece çiçeklerin nektarlarında besleniyorlar.
03:43
Metamorphosis means the larvae and adults of one species
69
223337
3873
Başkalaşım, bir türün larvalarının ve erişkin bireylerinin
03:47
will never compete for the same resource,
70
227210
2858
asla aynı kaynak için yarışmaması anlamına geliyor.
03:50
so they successfully share an ecological niche
71
230068
3127
Böylelikle başarı ihtimallerini kısıtlamadan
03:53
without limiting their own success.
72
233195
2476
aynı ekolojik konumu paylaşabiliyorlar.
03:55
This process is so efficient
73
235671
1702
Bu süreç o kadar etkili ki
03:57
that an incredible 86% of insect species undergo complete metamorphosis.
74
237373
6314
böcek türlerinin %86'sı başkalaşım geçiriyor.
04:03
We're big and they're small,
75
243687
1545
Biz büyüğüz onlar ise küçük.
04:05
so it's easy to forget that these critters are moving in their millions
76
245232
4725
Bu yüzden bu varlıkların milyonlarcasının
04:09
all around us,
77
249957
1382
sürekli, dört bir yanımıza yerleştiğini
04:11
all the time.
78
251339
1614
unutmak kolay.
04:12
But examine almost any patch of ground,
79
252953
2315
Ama herhangi bir toprak parçasını incelerseniz
04:15
and you're sure to find them there.
80
255268
1999
orada onları bulmanız işten bile değil.
04:17
Their numbers are immense, and their success is unmatched.
81
257267
3610
Sayıları uçsuz bucaksız, başarıları ise emsalsiz.
04:20
We may have to accept that it's insects,
82
260877
2282
Gezegenin gerçek fatihlerinin biz değil de
04:23
not us,
83
263159
1482
böcekler olduğunu
04:24
that are the true conquerors of the planet.
84
264641
2468
kabul etmek zorunda kalabiliriz.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7