Why are there so many insects? - Murry Gans

Dlaczego jest tak dużo owadów? - Murry Gans

3,735,518 views

2016-03-01 ・ TED-Ed


New videos

Why are there so many insects? - Murry Gans

Dlaczego jest tak dużo owadów? - Murry Gans

3,735,518 views ・ 2016-03-01

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Patrycja Macyszyn Korekta: Rysia Wand
00:06
If insects suddenly morphed into large beings,
0
6717
3442
Gdyby owady nagle urosły
00:10
and decided to wage war on us,
1
10159
2290
i wypowiedziały wojnę ludzkości,
00:12
there's no doubt that humans would lose.
2
12449
3282
bylibyśmy bez szans.
00:15
We'd simply be crushed by their sheer numbers.
3
15731
2894
Zmiażdżyłyby nas samą liczbą.
00:18
There are an estimated 10 quintillion individual insects on Earth.
4
18625
4996
Szacuje się, że na ziemi jest około 10 trylionów pojedynczych insektów.
00:23
That's a one followed by 19 zeroes.
5
23621
3474
To liczba z 19 zerami po jedynce.
00:27
So, compared with our population of about 7 billion,
6
27095
2865
W porównaniu z naszą populacją około 7 miliardów,
00:29
these invertebrates outnumber us by more than a billion to one.
7
29960
5244
bezkręgowce biją nas miliard do jednego.
00:35
Their astounding numbers exist at the species level, as well.
8
35204
4442
Również na poziomie gatunku, ich liczba jest zdumiewająca.
00:39
There are more than 60,000 vertebrate species on the planet.
9
39646
3476
Istnieje więcej niż 60 000 kręgowców na ziemi.
00:43
But the class of insects contains a million known species,
10
43122
4639
Jednak grupa owadów zawiera miliony znanych gatunków,
00:47
and many others that haven't been classified.
11
47761
3697
i wiele innych, których nie sklasyfikowano.
00:51
In fact, these critters make up approximately 75% of all animals on Earth.
12
51458
6987
Te stworzenia stanowią 75% wszystkich zwierząt na ziemi.
00:58
So, what's their secret to success?
13
58445
2650
Jaki jest ich sekret na przetrwanie?
01:01
Insect abundance comes down to many things
14
61095
2273
Obfitość owadów sprowadza się do wielu cech, które razem sprawiają,
01:03
that together make them some of the most adaptable and resilient creatures,
15
63368
4925
że owady najlepiej umieją adaptować się i przetrwać,
01:08
beginning with their impressive ability to breed.
16
68293
3053
zaczynając od ich imponującej rozrodczości.
01:11
Many species can produce hundreds of offspring within their lifetimes.
17
71346
3900
Wiele gatunków produkuje mnóstwo potomstwa.
01:15
Most offspring will die,
18
75246
1613
Większość potomstwa zginie,
01:16
but more than enough will survive into adulthood to reproduce.
19
76859
3855
ale więcej niż potrzeba przeżyje i będzie się rozmnażało.
01:20
Offspring also mature very rapidly,
20
80714
2743
Potomstwo także dojrzewa bardzo szybko,
01:23
so the cycle of reproduction resumes quickly,
21
83457
3247
więc cykl reprodukcyjny jest wznawiany bardzo szybko
01:26
and can occur over and over again in a short time.
22
86704
3699
i może się powtarzać wiele razy w krótkim czasie.
01:30
These numbers mean that as a class,
23
90403
1999
Te liczby wykazują, że jako gatunek
01:32
insects harbor a tremendous amount of genetic diversity.
24
92402
4381
owady są siedliskiem ogromnej ilości różnorodności genetycznej.
01:36
The different species contain a wealth of genetic data
25
96783
3212
Różne stworzenia zawierają bogate dane genetyczne,
01:39
that give them the necessary adaptations they need to thrive
26
99995
3538
które dają im niezbędne przystosowanie potrzebne do rozwoju
01:43
in a range of environments across the planet.
27
103533
2963
w różnorodnych środowiskach Ziemi.
01:46
Even some of the most extreme environments are in bounds;
28
106496
3283
Nawet niektóre z najbardziej ekstremalnych środowisk:
01:49
Flat bark beetles can live at -40 degrees Fahrenheit,
29
109779
4312
płaskie korniki mogą przeżyć 40 stopni mrozu,
01:54
Sahara Desert ants can venture out
30
114091
2324
mrówka na Saharze może zaryzykować wyjście
01:56
when surface temperatures exceed 155 degrees,
31
116415
4016
nawet w 68-stopniowym upale,
02:00
and some bumblebees can survive 18,000 feet above sea level.
32
120431
6058
a niektóre trzmiele mogą przetrwać na wysokości ponad 5 tys. metrów.
02:06
Insect exoskeletons also work like body armor,
33
126489
3379
Szkielet zewnętrzny owadów działa także jako zbroja,
02:09
protecting insects against the outside world
34
129868
2522
która chroni je przed światem zewnętrznym
02:12
and helping them cope with habitats that other creatures can't.
35
132390
4103
i pomaga radzić sobie w środowiskach niedostępnych innym.
02:16
Even their small size,
36
136493
1617
Nawet ich niewielki rozmiar,
02:18
which we might see as a disadvantage,
37
138110
2345
który możemy odbierać jako wadę,
02:20
is something they use to their benefit.
38
140455
2447
obraca się na ich korzyść.
02:22
Because most species are so tiny,
39
142902
1975
Ponieważ większość z nich jest niewielka,
02:24
millions of insects can inhabit a small space
40
144877
2821
miliony owadów mogą zasiedlić niewielką przestrzeń
02:27
and make use of all the available resources within it.
41
147698
3861
i wykorzystywać wszystkie dostępne zasoby.
02:31
This means they can occupy hundreds of different niches across ecosystems.
42
151559
4791
Oznacza to, że mogą okupować setki różnych nisz w całym ekosystemie.
02:36
Some insects survive by eating the roots,
43
156350
2580
Niektóre owady przeżywają przez jedzenie korzeni,
02:38
stems,
44
158930
1029
łodyg,
02:39
leaves,
45
159959
810
liści,
02:40
seeds,
46
160769
817
ziaren,
02:41
pollen,
47
161586
729
pyłów
02:42
and nectar of specific plants.
48
162315
2253
i nektarów z konkretnych roślin.
02:44
Others, like wasps,
49
164568
1514
Inne owady, jak osy,
02:46
make use of live insects by paralyzing the victims
50
166082
3981
robią użytek z żywych owadów: paraliżują ofiary
02:50
and laying their eggs inside
51
170063
2034
i znoszą jaja w ich wnętrzu,
02:52
so that when the hatchlings emerge,
52
172097
2094
tak aby nowo wyklute owady
02:54
they can eat their way out and get nourishment.
53
174191
3611
mogły sobie podjeść, wygryzając się na zewnątrz.
02:57
Mosquitos and biting flies feed on blood,
54
177802
2793
Komary i gryzące muchy żywią się krwią,
03:00
taking advantage of this unusual resource to ensure their survival.
55
180595
4511
korzystając z tego niezwykłego sposobu na przetrwanie.
03:05
And a whole bunch of other insects have built a niche around feces.
56
185106
3761
Mnóstwo innych owadów zbudowało nisze wokół odchodów.
03:08
Flies lay their eggs there,
57
188867
1689
Muchy składają tam swoje jaja,
03:10
and some beetles even build large balls out of animal dung,
58
190556
3742
a niektóre chrząszcze nawet budują duże kule z odchodów zwierzęcych,
03:14
which they eat and use as accommodation for their eggs.
59
194298
3970
które potem jedzą i traktują jako schronienie dla jaj.
03:18
And then there's the insects' mighty power of metamorphosis.
60
198268
3704
Do tego dochodzi potężna moc metamorfozy owadów.
03:21
This trait not only transforms insects,
61
201972
2639
Ta cecha nie tylko przekształca owady,
03:24
but also helps them maximize the available resources in an ecosystem.
62
204611
5114
ale także pomaga im zwiększyć dostępne zasoby w ekosystemie.
03:29
Take butterflies.
63
209725
1288
Weźmy motyla.
03:31
In their larval caterpillar form,
64
211013
1875
W formie larwalnej jako gąsienica
03:32
they chomp hungrily through leaves at a rapid rate
65
212888
3310
przegryza się szybko przez liście,
03:36
to help them grow and spin cocoons.
66
216198
2508
co pomaga mu rosnąć i prząść kokony.
03:38
But when they emerge as butterflies,
67
218706
1868
Jednak gdy wyłaniają się jako motyle,
03:40
these insects feed only on flower nectar.
68
220574
2763
owady żywią się tylko nektarem.
03:43
Metamorphosis means the larvae and adults of one species
69
223337
3873
Metamorfoza oznacza, że larwa i osobniki dorosłe z jednego gatunku
03:47
will never compete for the same resource,
70
227210
2858
nigdy nie będą rywalizować o ten sam pokarm,
03:50
so they successfully share an ecological niche
71
230068
3127
więc z powodzeniem dzielą niszę ekologiczną
03:53
without limiting their own success.
72
233195
2476
bez ograniczania własnego sukcesu.
03:55
This process is so efficient
73
235671
1702
Proces ten jest tak efektywny,
03:57
that an incredible 86% of insect species undergo complete metamorphosis.
74
237373
6314
że aż 86% owadów przechodzi całkowitą metamorfozę.
04:03
We're big and they're small,
75
243687
1545
Jesteśmy duzi, a one małe,
04:05
so it's easy to forget that these critters are moving in their millions
76
245232
4725
więc łatwo zapomnieć, że te stworzenia poruszają się w milionach sztuk,
04:09
all around us,
77
249957
1382
dookoła nas,
04:11
all the time.
78
251339
1614
cały czas.
04:12
But examine almost any patch of ground,
79
252953
2315
Jednak zbadaj każdy skrawek ziemi,
04:15
and you're sure to find them there.
80
255268
1999
a na pewno znajdziesz tam owady.
04:17
Their numbers are immense, and their success is unmatched.
81
257267
3610
Ich liczba jest ogromna, a ich sukces jest niezrównany.
04:20
We may have to accept that it's insects,
82
260877
2282
Pewnie przyjdzie się pogodzić z tym, że to owady,
04:23
not us,
83
263159
1482
nie my,
04:24
that are the true conquerors of the planet.
84
264641
2468
są zdobywcami ziemi.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7