The most colorful gemstones on Earth - Jeff Dekofsky

650,093 views ・ 2020-12-03

TED-Ed


โปรดดับเบิลคลิกที่คำบรรยายภาษาอังกฤษด้านล่างเพื่อเล่นวิดีโอ

Translator: Varintorn Tacha Reviewer: Sakunphat Jirawuthitanant
00:07
On an auspicious day in November of 1986,
0
7573
3914
ในวันอันเป็นมงคล ในเดือนพฤศจิกายน ปี ค.ศ. 1986
00:11
5 Australian miners climbed Lunatic Hill—
1
11487
3980
นักขุดเหมืองชาวออสเตรเลีย 5 คนได้ปีนขึ้น เขาคนบ้า (Lunatic Hill)
00:15
so named for the mental state anyone would be in to dig there.
2
15467
4580
ซึ่งได้ขนานนามตามความบ้าระห่ำ ของใครก็ตามที่กล้าเข้าไปขุดที่นั่น
00:20
While their competitors searched for opals at a depth of 2 to 5 meters,
3
20047
4948
ในขณะที่คู่แข่งค้นหาโอปอลที่ ระดับความลึกแค่ 2 ถึง 5 เมตร
00:24
the Lunatic Hill Syndicate bored 20 meters into the earth.
4
24995
4958
สมาคมเขาคนบ้า (Lunatic Hill Syndicate) ขุดเจาะลึกลงไปในพื้นโลกลึกถึง 20 เมตร
00:29
And for their audacity, the earth rewarded them
5
29953
2788
และสำหรับความกล้าของพวกเขา โลกก็ตอบแทนพวกเขาด้วย
00:32
with a fist-sized, record breaking opal.
6
32741
3630
โอปอลขนาดเท่ากำปั้น ที่ใหญ่ทำลายสถิติที่เคยมีมา
00:36
They named it the Halley’s Comet opal,
7
36371
3215
พวกเขาตั้งชื่อมันว่าโอปอลดาวหางฮัลเลย์
00:39
after the much larger rocky, icy body flying by the earth at that time.
8
39586
5630
ตามชื่อวัตถุน้ำแข็งและหินที่มีขนาดใหญ่ มากกว่าโอปอลซึ่งบินผ่านโลกในขณะนั้น
00:45
The Halley’s Comet opal is a marvel, but its uniqueness is, paradoxically,
9
45216
5425
โอปอลดาวหางฮัลเลย์เป็นสิ่งมหัศจรรย์ แต่ความพิเศษของมันกลับเป็น
00:50
the most usual thing about it.
10
50641
3060
สิ่งที่ขัดแย้งกันมากที่สุดเช่นกัน
00:53
While diamonds, rubies, emeralds, and other precious stones
11
53701
3350
แม้ว่าเพชร ทับทิม มรกต และอัญมณีล้ำค่าอื่น ๆ
00:57
are often indistinguishably similar,
12
57051
2870
มักจะมีความคล้ายคลึงกันอย่างแยกไม่ออก
00:59
no two opals look the same,
13
59921
2600
แต่ไม่มีโอปอลสองก้อนที่ดูเหมือนกันเลย
01:02
thanks to a characteristic called "play of color."
14
62521
4033
เนื่องด้วยคุณลักษณะที่เรียกว่า “การเล่นสี”
01:06
This shimmering, dazzling, dancing display of light
15
66554
3540
การเล่นแสงเป็นประกายระยิบระยับวับวาวนี้
01:10
comes about from a confluence of chemistry, geology, and optics
16
70094
4821
เกิดจากการบรรจบกันของเคมี ธรณีวิทยา และ ทัศนศาสตร์
01:14
that define opals from their earliest moments, deep underground.
17
74915
5138
ที่นิยามโอปอลจากช่วงเวลาแรกสุด ซึ่งอยู่ลึกลงไปใต้ดิน
01:20
It’s there that an opal begins its life as something surprisingly abundant: water.
18
80053
5936
ที่นั่นหินโอปอลเริ่มกำเนิดขึ้นด้วยสิ่งที่ อุดมสมบูรณ์อย่างน่าประหลาดใจ นั่นก็คือ น้ำ
01:25
Trickling down through gaps in soil and rock,
19
85989
3350
เมื่อไหลผ่านช่องว่างในดินและหิน
01:29
water flows through sandstone, limestone, and basalt,
20
89339
4000
น้ำจะไหลผ่านหินทราย หินปูน และหินบะซอลต์
01:33
picking up a microscopic compound called silicon dioxide.
21
93339
4724
รวบรวมสารประกอบขนาดเล็กที่เรียกว่า ซิลิคอนไดออกไซด์
01:38
This silica-enriched water enters the voids inside pieces of volcanic rock,
22
98063
5726
น้ำที่อุดมด้วยซิลิกานี้จะแทรกซึม เข้าไปในช่องว่างภายในเศษหินภูเขาไฟ
01:43
prehistoric river beds, wood and even the bones of ancient creatures.
23
103789
5334
ก้นแม่น้ำยุคก่อนประวัติศาสตร์ ไม้ และแม้แต่กระดูกของสิ่งมีชีวิตโบราณ
01:49
Gradually, the water starts to evaporate,
24
109123
3170
น้ำจะเริ่มระเหยทีละน้อย
01:52
and the silica-solution begins forming a gel,
25
112293
2960
และสารละลายซิลิกาก็เริ่มก่อตัวเป็นเจล
01:55
within which millions of silica spheres form layer by layer
26
115253
4530
ซึ่งภายในซิลิกาทรงกลมนับล้าน จะก่อตัวขึ้นทีละชั้น
01:59
as a series of concentric shells.
27
119783
2820
เป็นเหมือนกลุ่มก้อนเปลือกหอย ที่มีศูนย์กลางร่วมกัน
02:02
The gel ultimately hardens into a glass-like material,
28
122603
4134
ในที่สุดเจลจะแข็งตัวเป็นวัสดุคล้ายแก้ว
02:06
and the spheres settle into a lattice structure.
29
126737
3770
และทรงกลมจะตกผลึกลงเป็น โครงสร้างขัดแตะ (lattice structure)
02:10
The vast majority of the time, this structure is haphazard,
30
130507
3980
โดยส่วนใหญ่แล้ว โครงสร้างนี้ จะเกิดขึ้นแบบจับจด ส่งผลให้เกิด
02:14
resulting in common, or potch, opals with unremarkable exteriors.
31
134487
5204
โอปอลธรรมดาหรือเรียกว่า พอตช์ (potch) ที่มีรูปลักษณ์ภายนอกแบบไม่ธรรมดา
02:19
The tiny, mesmerizing percentage we call precious opals
32
139691
4754
ในเปอร์เซ็นต์เล็ก ๆ ที่สร้างโอปอลที่งดงาม เรียกว่า โอปอลมีค่า (precious opal) นั้น
02:24
have regions where silica beads of uniform size form orderly arrays.
33
144445
6112
จะมีบริเวณที่เม็ดซิลิกาที่มี ขนาดสม่ำเสมอเรียงกันอย่างเป็นระเบียบ
02:30
So why do those structures produce such vibrant displays?
34
150557
4870
แล้วทำไมโครงสร้างเหล่านั้น จึงสร้างการแสดงผลที่มีชีวิตชีวาเช่นนี้กัน
02:35
The answer lies in a principle of wave physics called interference.
35
155427
5353
คำตอบอยู่ในหลักการของฟิสิกส์ ของคลื่นที่เรียกว่า การรบกวน
02:40
For the sake of simplicity,
36
160780
1343
เพื่อการอธิบายอย่างง่าย
02:42
let’s look at what happens when a single color of light—
37
162123
3010
เรามาดูกันว่าเกิดอะไรขึ้นเมื่อแสงสีเดียว
02:45
green, with a wavelength of 500 nanometers— hits a precious opal.
38
165133
5383
สีเขียว ที่มีความยาวคลื่น 500 นาโนเมตร กระทบกับโอปอลมีค่า
02:50
The green light will scatter throughout the gemstone
39
170516
3310
แสงสีเขียวจะกระจายไปทั่วอัญมณี
02:53
and reflect back with varying intensities—
40
173826
3310
และสะท้อนกลับมาด้วยความเข้มที่แตกต่างกัน
02:57
from most angles suffused, from some entirely dimmed,
41
177136
4175
จากมุมส่วนใหญ่ที่กระจายไป จากมุมที่มืดสนิทบางส่วน
03:01
and others dazzlingly bright.
42
181311
2930
และมุมอื่น ๆ ที่สว่างพราว
03:04
What’s happening is, some of the green light reflects off of the top layer.
43
184241
5351
สิ่งที่เกิดขึ้นคือ แสงสีเขียวบางส่วน สะท้อนออกจากชั้นบนสุด
03:09
Some reflects off of the layer below that.
44
189592
2880
บางส่วนสะท้อนออกจากชั้นด้านล่างลงไป
03:12
And so on.
45
192472
1250
และไปเรื่อย ๆ
03:13
When the additional distance it travels from one layer to the next, and back,
46
193722
4891
เมื่อระยะทางเพิ่มเติมที่มันเดินทางจาก ชั้นหนึ่งไปอีกชั้นหนึ่งและย้อนกลับ
03:18
is a multiple of the wavelength— such as 500 or 1000 extra nanometers—
47
198613
6942
เป็นผลคูณของความยาวคลื่น เช่น 500 หรือ 1,000 นาโนเมตรพิเศษ
03:25
the crests and valleys of the waves match each other.
48
205555
4339
สันคลื่นและท้องคลื่นจะบรรจบกัน
03:29
This phenomenon is called constructive interference,
49
209894
3544
ปรากฏการณ์นี้เรียกว่า การรบกวนเชิงสร้างสรรค์
03:33
and it amplifies the wave, producing a brighter color.
50
213438
4120
และจะขยายคลื่น ทำให้เกิดสีที่สว่างขึ้น
03:37
So if you position your eye at the correct angle,
51
217558
3400
ดังนั้น หากคุณวางตาของคุณใน มุมตำแหน่งที่ถูกต้อง
03:40
the green light reflecting from many layers adds together.
52
220958
4872
แสงสีเขียวที่สะท้อนจากหลายชั้นจะรวมกัน
03:45
Shift the angle just a bit,
53
225830
2180
เปลี่ยนมุมมองเพียงเล็กน้อย
คุณก็จะเปลี่ยนระยะทางที่ แสงใช้ในการเดินทางระหว่างชั้นต่าง ๆ
03:48
and you change the distance the light travels between layers.
54
228010
3720
03:51
Change it enough, and you’ll reach a point where the crests match the valleys,
55
231730
4628
เปลี่ยนมันให้เพียงพอ แล้วคุณจะไปถึงจุดที่ สันคลื่นกับท้องคลื่นชนกัน
03:56
making the waves cancel each other out— that’s destructive interference.
56
236358
6371
ทำให้คลื่นหักล้างกัน นั่นคือการรบกวนที่ทำลายล้าง
04:02
Different colors have different wavelengths,
57
242729
2980
สีที่ต่างกันจะมีความยาวคลื่นต่างกัน
04:05
which translates to varying distances they have to travel
58
245709
3170
ซึ่งแปลเป็นระยะทางที่ แตกต่างกันซึ่งสีเหล่านั้น
04:08
to constructively interfere.
59
248879
2350
ต้องเดินทางเพื่อรบกวนอย่างสร้างสรรค์
04:11
That’s why colors roughly correspond to silica bead sizes.
60
251229
4841
นั่นเป็นเหตุผลว่าทำไมสีจึงสอดคล้อง กับขนาดเท่าเม็ดลูกปัดโดยประมาณของซิลิกา
04:16
The spaces between 210 nanometer beads are just right to amplify blue light.
61
256070
7032
ช่องว่างระหว่างเม็ดซิลิกาขนาด 210 นาโนเมตร เหมาะสมที่จะขยายแสงสีน้ำเงิน
04:23
For red light, with its long wavelengths,
62
263102
2640
สำหรับแสงสีแดงที่มีคลื่นแสงยาวกว่า
04:25
the silica beads must be close to 300 nanometers.
63
265742
3750
เม็ดซิลิกาจะต้องมีความห่างอยู่ที่ 300 นาโนเมตร
04:29
Those take a very long time to form, and because of that,
64
269492
3690
นั่นใช้เวลานานมากในการสร้าง และด้วยเหตุนี้
04:33
red is the rarest opal color.
65
273182
3160
โอปอลสีแดงจึงเป็นสีโอปอลที่หายากที่สุด
04:36
The differences in the arrangements of the gel lattices
66
276342
3018
ความแตกต่างในการจัดเรียงเจลขัดแตะ
04:39
within a particular stone result in a wide range of color patterns—
67
279360
4870
ภายในหินแต่ละก้อนส่งผลให้เกิด รูปแบบสีที่หลากหลาย
04:44
everything from broad flash to pin-fire to the ultra-rare harlequin.
68
284230
6260
ตั้งแต่แสงวาบกว้างไปจนถึง ไฟพินไฟไปจนถึงสีสรรค์ที่หายากเป็นพิเศษ
04:50
The circumstances that lead to the formation of precious opal
69
290490
3920
สถานการณ์ที่นำไปสู่ การก่อตัวของโอปอลมีค่านั้น
04:54
are so uncommon that they only occur in a handful of places.
70
294410
4930
หาพบเจอได้น้อย และมีเพียงไม่กี่แห่งเท่านั้น
04:59
About 95% come from Australia,
71
299340
3060
ประมาณ 95% มาจากออสเตรเลีย
05:02
where an ancient inland sea created the perfect conditions.
72
302400
4647
ที่ซึ่งทะเลในโบราณ (ancient inland sea) สร้างสภาพแวดล้อมที่สมบูรณ์แบบ
05:07
It was there that the Halley’s Comet opal formed some 100 million years ago.
73
307047
6120
ที่นั่นคือจุดที่โอปอลดาวหางฮัลเลย์ ก่อตัวขึ้นเมื่อประมาณ 100 ล้านปีก่อน
05:13
Which raises the question: in the next 100 million years,
74
313167
4117
ซึ่งทำให้เกิดคำถามว่า ในอีก 100 ล้านปีข้างหน้า
05:17
silica-rich water will percolate through the nooks and crannies
75
317284
3580
น้ำที่อุดมด้วยซิลิกาจะซึมผ่านซอกมุม
05:20
of some of the discarded artifacts of human civilization.
76
320864
4125
ของสิ่งประดิษฐ์บางส่วนที่ถูกทิ้งร้าง ในอารยธรรมของมนุษย์
05:24
What opalescent plays of light will one day radiate
77
324989
4121
สักวัน แสงสีเหลือบของโอปอลจะฉายออกมา
05:29
from the things we forget in the darkness?
78
329110
4484
จากของสิ่งไหนที่เราลืมไว้ในความมืด?
เกี่ยวกับเว็บไซต์นี้

ไซต์นี้จะแนะนำคุณเกี่ยวกับวิดีโอ YouTube ที่เป็นประโยชน์สำหรับการเรียนรู้ภาษาอังกฤษ คุณจะได้เห็นบทเรียนภาษาอังกฤษที่สอนโดยอาจารย์ชั้นนำจากทั่วโลก ดับเบิลคลิกที่คำบรรยายภาษาอังกฤษที่แสดงในแต่ละหน้าของวิดีโอเพื่อเล่นวิดีโอจากที่นั่น คำบรรยายเลื่อนซิงค์กับการเล่นวิดีโอ หากคุณมีความคิดเห็นหรือคำขอใด ๆ โปรดติดต่อเราโดยใช้แบบฟอร์มการติดต่อนี้

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7