What it means if you can see faces in objects - Susan G. Wardle

408,967 views ・ 2023-06-13

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Ola Piwowarczyk Korekta: Ola Królikowska
Wyobraź sobie, że otwierasz paczkę czipsów i widzisz w niej
00:07
Imagine opening a bag of chips only to find Santa Claus looking back at you.
0
7128
4546
patrzącego się na Ciebie Świętego Mikołaja.
00:11
Or turning the corner to see a smile as wide as a building.
1
11924
3838
Albo że skręcając za róg, widzisz uśmiech szeroki jak cały budynek.
00:16
Humans see faces in all kinds of mundane objects,
2
16345
3379
Ludzie widzą twarze w zwykłych rzeczach,
00:19
but these faces aren’t real—
3
19724
1626
jednak nie są one prawdziwe.
00:21
they’re illusions due to a phenomenon known as face pareidolia.
4
21350
4588
To iluzje spowodowane zjawiskiem znanym jako pareidolia.
00:26
So why exactly does this happen, and how far can this distortion of reality go?
5
26355
4922
Dlaczego tak się dzieje? Jak powszechny może być ten fenomen?
00:31
Humans are social animals,
6
31986
1835
Ludzie to istoty społeczne, więc mimika twarzy
00:33
and reading faces is an important part of our ability to understand each other.
7
33821
4004
jest ważnym elementem w umiejętności rozumienia siebie nawzajem.
Nawet przelotne spojrzenie na czyjąś twarz pozwala określić, czy już się spotkaliśmy,
00:38
Even a glimpse of someone's face can help you determine if you've met them before,
8
38034
4046
00:42
what mood they’re in, and if they’re paying attention to you.
9
42080
2877
w jakim są nastroju, czy słuchają uważnie.
00:45
We even use facial features to make snap-judgments
10
45166
3170
Wykorzystujemy nawet rysy twarzy do oceny wiarygodności lub agresji innych osób.
00:48
about a person’s potential trustworthiness or aggression.
11
48336
3462
00:52
To capture all this vital information,
12
52256
2169
Aby uchwycić wszystkie istotne informacje,
00:54
humans have evolved to be very sensitive to face-like structures.
13
54425
4004
ludzie stali się bardzo wyczuleni na wszystkie kształty podobne do twarzy.
00:58
Whenever we see something,
14
58846
1585
Zawsze gdy na coś patrzymy, nasz mózg od razu identyfikuje nowy bodziec wizualny
01:00
our brain immediately starts working to identify the new visual stimuli
15
60431
3962
w oparciu o nasze oczekiwania i wiedzę.
01:04
based on our expectations and prior knowledge.
16
64393
2670
01:07
And since faces are so important,
17
67355
2085
A ponieważ twarze są aż tak ważne,
01:09
humans have evolved several regions of the brain
18
69440
2336
kilka obszarów mózgu rozwinęło się tak,
01:11
that enable us to identify them faster than other visual stimuli.
19
71776
3879
by umożliwić nam rozpoznanie ich szybciej niż inne bodźce wizualne.
01:15
Whereas recognizing most objects takes our brain around a quarter of a second,
20
75905
4630
Na rozpoznanie większości rzeczy nasz mózg potrzebuje około ćwierć sekundy.
01:20
we can detect a face in just a tenth of a second.
21
80535
3336
By rozpoznać twarz, potrzeba 1/10 sekundy.
01:24
It makes sense that we'd prioritize identifying faces over everything else.
22
84580
4255
To logiczne, że rozpoznanie twarzy jest traktowane szczególnie ważnie.
01:28
But brain imaging studies have revealed that regions
23
88835
2585
Badania obrazowe mózgu ujawniły jednak
zbyt wrażliwe obszary, które powodują
01:31
may actually be too sensitive,
24
91420
2420
odnajdywanie twarzy tam, gdzie ich nie ma.
01:34
leading them to find faces where they don’t exist.
25
94090
3086
01:37
In one study, participants reported seeing illusory faces
26
97760
3629
W jednym z badań uczestnicy zgłosili, że widzą pozorne twarze
01:41
in over 35% of pure-noise images shown to them,
27
101389
4045
w ponad 35% obrazów z czystym szumem,
01:45
despite the fact that nothing was there.
28
105434
2420
choć nic tam nie było.
01:48
It might seem concerning that our brains can be so wrong so often,
29
108813
4212
To zaskakujące, że nasze mózgi mylą się aż tak często, jednak te pozorne twarze
01:53
but these illusory faces might actually be a byproduct
30
113025
3337
mogą być efektem ubocznym czegoś naprawdę ewolucyjnie dla nas korzystnego.
01:56
of something evolutionarily advantageous.
31
116362
3086
01:59
Since processing all the visual input we encounter quickly and correctly
32
119740
4255
Skoro przetwarzanie wszystkich zobaczonych przez nas rzeczy szybko i trafnie
02:03
is an enormous computational effort for the brain,
33
123995
2878
to ogromny wysiłek dla mózgu,
02:06
this kind of hypersensitivity might act as a useful shortcut.
34
126998
4337
nadwrażliwość może być dużym ułatwieniem.
02:11
After all, seeing illusory faces is usually harmless,
35
131752
3754
W końcu o ilu dostrzeganie pozornych twarzy jest zwykle nieszkodliwe,
02:15
while missing a real face can lead to serious issues.
36
135506
3921
to już przegapienie realnej twarzy może powodować poważne problemy.
02:20
But for hypersensitivity to be more helpful than harmful,
37
140136
3253
Aby ta nadwrażliwość była bardziej przydatna niż szkodliwa,
02:23
our brains also need to be quick at determining when a face is real
38
143389
3670
nasze mózgi muszą szybko oszacować,
kiedy twarz jest prawdziwa, a kiedy nie.
02:27
and when it isn’t.
39
147059
1335
02:29
So how fast can our brains tell when they’ve been duped?
40
149103
3045
Jak szybko nasz mózg wie, że go oszukano?
02:32
To answer this question, researchers used a form of brain imaging
41
152565
3837
Aby odpowiedzieć na to pytanie, naukowcy wykorzystali typ neuroobrazowania
02:36
known as magnetoencephalography.
42
156402
2294
znany jako magnetoencefalografia.
02:39
By measuring the magnetic fields caused by electric currents in the brain,
43
159155
3879
Przez pomiar pola magnetycznego generowanego transmisją sygnałów w mózgu
02:43
this technique allows us to track changes in brain activity
44
163034
3670
ta technika pozwala śledzić zmiany w aktywności mózgu w skali milisekund.
02:46
at the scale of milliseconds.
45
166704
2503
02:49
With this tool, researchers revealed that the brain generally recognizes
46
169457
3712
Dzięki temu naukowcy odkryli, że nasz mózg zazwyczaj rozpoznaje
02:53
a face as illusory within a quarter of a second—
47
173169
3253
pozorne twarze w ciągu ćwierć sekundy.
02:56
around the same time that we can identify most non-face visual stimuli.
48
176756
4629
W podobnym czasie rozpoznajemy bodźce wizualne inne niż twarze.
03:02
However, even after our brain knows the face is fake,
49
182178
3211
Jednak nawet gdy nasz mózg wie, że twarz jest nieprawdziwa,
03:05
we can still see it in the object.
50
185389
2211
nadal widzimy ją w przedmiocie.
03:07
And by messing with these brain areas,
51
187934
2043
Poprzez naruszenie tych obszarów mózgu
03:09
we can further impact our ability to differentiate between fact from fiction.
52
189977
4546
możemy jeszcze bardziej zaburzyć umiejętność odróżniania fikcji od faktów.
03:14
In one study, researchers stimulated a participant’s fusiform face area
53
194982
4463
W jednym z badań naukowcy pobudzali wrzecionowaty obszar twarzowy badanych,
03:19
while they were looking at a non-face object.
54
199445
2503
gdy patrzyli oni na przedmioty niebędące twarzami.
03:22
As a result, the participant reported momentarily seeing facial features
55
202448
4922
W efekcie badani zgłaszali, że chwilowo widzą w przedmiotach rysy twarzy,
03:27
despite the object remaining unchanged.
56
207370
2335
choć przedmioty pozostawały takie same.
03:29
And while looking at a real face, stimulation of this same area
57
209997
3754
Patrząc na prawdziwe twarze i pobudzając te same obszary mózgu co wcześniej,
03:33
created perceived distortions of the eyes and nose.
58
213751
4004
badani zgłaszali, że widzą zniekształcenia w okolicach oczu i nosa.
03:38
These studies suggest that certain features are crucial to face detection.
59
218464
4421
Badania te wskazują, że pewne cechy są kluczowe w procesie wykrywania twarzy.
03:43
Just three dots can be enough to represent eyes and a mouth.
60
223135
3546
Wystarczą tylko trzy kropki, aby stworzyć oczy i uśmiech.
03:47
People will even assign gender, age, and emotion to illusory faces.
61
227056
4504
Ludzie pozornym twarzom przypisują nawet płeć, wiek czy emocje.
03:51
It’s unclear whether a person’s culture or individual history
62
231894
3253
Nie jest jasne, czy kultura lub historia osobista danej osoby
03:55
impacts these perceptions,
63
235147
1502
wpływa na jej postrzeganie,
03:56
but we do know that pareidolia isn’t unique to the human experience.
64
236649
4087
ale wiadomo, że pareidolia to zjawisko występujące nie tylko u ludzi.
04:01
Rhesus macaque monkeys show eye movements similar to our own
65
241070
3879
Ruch gałek ocznych makaka królewskiego jest podobny do naszych,
04:04
when observing pareidolia-inducing objects and real faces,
66
244949
3587
gdy widzimy przedmioty powodujące pareidolię i prawdziwe twarze,
04:08
suggesting that this phenomenon is baked deep into our social primate brains.
67
248536
5505
co sugeruje, że jest to zjawisko głęboko zakorzenione w mózgach ssaków naczelnych.
04:14
So, next time you see an unexpected face in a coffee, car, or cabinet,
68
254458
4088
Gdy następnym razem zobaczysz twarz w kawie, samochodzie lub szafce,
04:18
remember that it’s just your brain working overtime
69
258546
2878
pamiętaj, że to tylko twój mózg pracuje na pełnych obrotach,
04:21
not to miss the faces that really matter.
70
261424
2711
by nie pominąć tych twarzy, które faktycznie mają znaczenie.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7