The world’s most dangerous fart - Nick Caruso and Dani Rabaiotti

Tłumaczenie: Paulina Kaniewska Korekta: Ola Królikowska

For most humans, farts are a welcome relief,

Dla większości ludzi puszczanie gazów stanowi wyczekiwaną ulgę,

an embarrassing incident, or an opportunity for a gas-based gag.

zawstydzający incydent albo okazję do niesmacznych żartów.

But for many other creatures, farts are no laughing matter.

Jednak dla wielu innych stworzeń w wiatrach nie ma nic śmiesznego.

Deep in the bowels of the animal kingdom, farts can serve as tools of intimidation,

W ciemnych zakamarkach królestwa zwierząt

gazy mogą służyć zastraszeniu przeciwnika, samoobronie,

acts of self-defense, and even weapons of malodorous murder.

a nawet stanowić narzędzie śmierdzącego mordu.

The smelliest parts in the animal kingdom aren’t lethal,

Najsmrodliwsze wonie królestwa zwierząt nie zabiją,

but they might ruin your trip to the beach.

ale mogą skutecznie zepsuć wypad na plażę.

Seals and sea lions are well-known for having truly foul farts due to their diet.

Foki i lwy morskie słyną z paskudnych bąków będących skutkiem ich diety.

Fish and shellfish are incredibly high in sulfur.

Ryby i skorupiaki mają niewiarygodnie wysoką zawartość siarki.

And during digestion, mammalian gut bacteria breaks down sulfur

Podczas trawienia bakterie jelitowe ssaków rozkładają siarkę

and amino acids containing sulfur to produce hydrogen disulphide,

i aminokwasy zawierające ten pierwiatek, żeby wyprodukować siarkowodór,

a gas with a smell resembling rotten eggs.

gaz o zapachu zgniłych jaj.

Seals and sea lions can’t help their funky flatulence,

Foki i lwy morskie nie są w stanie powstrzymać cuchnących bączków,

But some animals deploy their farts strategically.

ale niektóre zwierzęta wypuszczają gazy strategicznie.

Both the Eastern hognose snake and the Sonoran coral snake

Zarówno heterodon płaskonosy, jak i koralóweczka arizońska

use a tactic called cloacal popping.

używają taktyki zwanej kloacznym wystrzałem.

This involves sucking air into their cloaca—

Węże te zasysają powietrze do kloaki,

a hole used for urinating, defecating and reproduction—

części ciała, która służy do wydalania moczu i kału oraz reprodukcji,

and then shooting it back out with a loud pop.

a następnie uwalniają je z głośnym pyknięciem.

These pops are no more dangerous than a sea lion’s stench,

Są równie nieszkodliwe, jak smrodliwe bąki lwa morskiego,

but they are effective at scaring off would-be predators.

ale skutecznie odstraszają potencjalnych napastników.

Meanwhile, the flatulence of beaded lacewing larvae are silent and deadly.

Tymczasem gazy larwy owadów z rodziny Berothidae są ciche i zabójcze.

Their farts contain a class of chemical known as allomone

Zawierają one substancję chemiczną zaliczaną do allomonów,

that has evolved specifically to paralyze termites.

która paraliżuje termity.

In fact, this allomone is so powerful,

Jest ona tak silna,

a single fart can immobilize multiple termites for up to three hours,

że już jeden bąk pozwala unieruchomić całą chmarę termitów aż na trzy godziny,

or even kill them outright.

a nawet je uśmiercić.

Either way, these toxic farts give beaded lacewing larvae plenty of time

W obu przypadkach toksyczne gazy dają tym larwom dość czasu,

to devour prey up to three times their size.

żeby zdążyły pożreć zdobycz nawet trzykrotnie od nich większą.

For some other animals, however, holding farts in can be deadly.

Dla niektórych zwierząt wstrzymywanie gazów może okazać się śmiertelne.

The Bolson pupfish is a small freshwater fish found in northern Mexico.

Karpieniec to niewielka ryba słodkowodna występująca w północnym Meksyku.

These fish feed on algae and other small organisms in the sediment.

Karpieńce żywią się glonami i małymi organizmami z dna jeziora.

But during the hottest days of the summer,

W najgorętsze dni lata glony produkują dużo gazu.

this algae produces a lot of gas.

If a pupfish doesn’t fart this gas out, it becomes buoyant—

Jeśli karpieniec nie wypuści go jako bąka,

zostanie wyniesiony na powierzchnię, gdzie będzie łatwym łupem dla ptaków.

making it easy prey for passing birds.

And it isn't just predators they have to worry about.

Jednak drapieżniki to niejedyne zmartwienie tych ryb.

Excessive gas buildup can actually burst their digestive systems.

Nadmiar gazu w jelitach może rozerwać układ pokarmowy karpieńca.

Researchers have found groups of several hundred dead pupfish

Badacze znajdowali już ponad tysiąc martwych karpieńców,

that failed to fart for their lives.

które nie wypuściły zbawiennego bąka.

Fortunately for humanity,

Szczęśliwie dla ludzkości zwierzęce wiatry nie mogą nam bezpośrednio zaszkodzić,

animal farts can’t directly harm a human— outside making us lose our lunch.

inaczej niż przyprawiając nas o mdłości.

But in the right circumstances,

Ale w pewnych okolicznościach

some animal flatulence can create surprisingly dangerous conditions.

gazy niektórych zwierząt mogą doprowadzić do zaskakująco niebezpiecznych sytuacji.

In the fall of 2015, a tripped smoke alarm

Jesienią 2015 roku alarm przeciwpożarowy

forced a plane to make an emergency landing.

zmusił samolot do awaryjnego lądowania.

Upon further inspection, officials found that there was no fire—

W wyniku inspekcji ustalono, że nie było żadnego pożaru,

just the burps and farts of over 2,000 goats being transported in the cargo bay.

tylko gazy ponad 2000 kóz transportowanych w ładowni.

The change in air pressure had caused them to pass gas en masse.

Zmiana ciśnienia powietrza spowodowała u zwierząt jednoczesne uwalnianie gazów.

Thankfully, this story of farting goats had relatively low costs.

Na szczęście historia pierdzących kóz skończyła się dobrze.

But the most dangerous flatulence in the world may actually come from

Tymczasem za najgroźniejsze bąki świata są odpowiedzialne równie niepozorne ssaki,

a similarly unassuming mammal: the humble cow.

poczciwe krowy.

There are nearly one billion cows in the world,

Na świecie żyje ich niemal miliard,

most of them raised specifically for milk and meat.

a większość z nich jest hodowana specjalnie na mleko albo mięso.

Like goats, cows are ruminants,

Tak jak kozy krowy są przeżuwaczami.

which means their stomachs have four chambers,

Ich żołądek składa się z czterech komór,

allowing them to chew, digest and regurgitate their food multiple times.

umożliwiających wielokrotne rozdrabnianie, trawienie i cofanie pokarmu.

This process helps them extract extra nutrients from their food,

Dzięki temu krowy są w stanie przyswoić dodatkowe składniki odżywcze,

but it also produces a lot of gas.

ale w wyniku wszystkich tych procesów powstaje dużo gazów.

This is particularly troubling because one of the gases cows emit

Jest to szczególnie problematyczne, ponieważ krowy wytwarzają metan,

is methane,

a major greenhouse gas that contributes heavily to global warming.

gaz cieplarniany, który bardzo przyczynia się do globalnego ocieplenia.

One kilogram of methane traps dozens of times more heat in the atmosphere

Jeden kilogram metanu zatrzymuje w atmosferze 12 razy więcej ciepła

than one kilogram of carbon dioxide.

niż jeden kilogram dwutlenku węgla.

And with each cow releasing up to 100 kilograms of methane every year,

A ponieważ każda krowa uwalnia do 100 kilogramów metanu rocznie,

these animals have become one of the biggest contributors

wpływ tych zwierząt na zmiany klimatyczne jest jednym z największych.

toward climate change.

Choć więc krowie wiatry nie są najgłośniejsze, najbardziej śmierdzące

So while other animals may have louder, fouler, or even more toxic farts,

ani najbardziej toksyczne,

cow flatulence may be the most dangerous gas ever to pass.

mogą być najbardziej niebezpiecznymi z wypuszczanych gazów.