The myth of Hades and Persephone - Iseult Gillespie

Tłumaczenie: Monika Holmes Korekta: Ola Królikowska

Every year before the ancient Greeks sowed their seeds of grain,

Każdego roku przed początkiem siewów Starożytni Grecy

they celebrated Demeter, the goddess of agriculture.

oddawali hołd Demeter, bogini ziemi, urodzaju i zbóż.

On Earth, each morsel of food was sweet sustenance,

Na Ziemi każdy okruszek jedzenia był cudowną strawą,

while in the land of the dead, it ensured a permanent stay.

a w krainie umarłych zapłatą za stały pobyt.

Demeter tended to Earth’s fields with her beloved daughter, Persephone,

Demeter dbała o ziemskie pola.

Pomagała jej w tym ukochana córka Persefona,

who inherited her mother’s passions and grew into a bright young woman.

która odziedziczyła pasję po matce i wyrosła na inteligentną, młodą kobietę.

But all the while, a shadowy figure watched from below.

Ale z zaświatów uważnie przyglądała im się złowroga postać.

One day, Persephone was frolicking in a meadow

Pewnego dnia Persefona wesoło spędzała czas na łące

with a freshwater nymph, Cyane.

z nimfą wodną Kiane.

As they admired a blooming narcissus flower,

Gdy dziewczęta podziwiały piękno kwitnącego narcyza,

they noticed it tremble in the ground.

zauważyły, że zaczął się trząść.

Suddenly, the earth split, and a terrifying figure arose.

Nagle ziemia się pod nim rozstąpiła i wyłoniła się z niej przerażająca postać.

It was Hades, god of the dead and the underworld.

To był Hades, bóg śmierci i krainy umarłych.

He wrenched Persephone from Cyane, dragged her into his inky chariot,

Wyrwał Persefonę z objęć Kiane, zawlókł ją do swojego mrocznego rydwanu

and blasted back through the earth.

i szybko wrócił w zaświaty.

Cyane wept so hard she dissolved, becoming one with the river.

Kiane szlochała tak długo, że rozpłynęła się i zmieniła w rzekę.

By the time Demeter arrived at the scene of the abduction,

Kiedy Demeter przybyła na miejsce porwania,

the crater in the meadow had closed— and Cyane and Persephone had vanished.

krater, który pojawił się na łące, znikł, a Kiane i Persefony nie było.

Demeter sped to Mount Olympus for help.

Demeter pośpieszyła na Górę Olimp błagać bogów o pomoc.

Many of the gods had witnessed the scene.

Wielu z nich było świadkami uprowadzenia.

And they knew about the deal that paved the way for it:

Wiedzieli oni też o umowie, która je poprzedziła.

Zeus, Persephone’s father, had granted Hades her hand in marriage

Ojciec Persefony Zeus oddał jej rękę Hadesowi

without her consent— or Demeter’s.

zarówno bez zgody jej samej, jak i jej matki Demeter.

But when faced with Demeter’s pleas, the other gods stayed silent,

Mimo błagań Demeter bogowie byli obojętni.

So, she searched alone.

Szukała więc córki sama.

In her grief and desperation, she neglected her usual tasks.

Zrozpaczona i zdesperowana Demeter zaczęła zaniedbywać obowiązki.

Crops withered, and a great famine plagued the Earth.

Plony uschły, a na Ziemi nastał czas wielkiego głodu.

As mortals began to perish, the gods grew wary.

Gdy śmiertelnicy zaczęli umierać, bogowie poczuli się niepewnie.

Who would worship them and offer tributes if the humans disappeared?

Kto będzie ich wielbił i składał ofiary, gdy wszyscy wymrą?

So, Zeus ordered Demeter to stop her crusade and returned to her duties.

Zeus rozkazał więc Demeter zaprzestać poszukiwań i wrócić do obowiązków.

But she refused.

Jednak ona odmówiła.

Deep below, across the frigid river Styx, and through the halls of the underworld,

Pod ziemią, gdzieś daleko za oziębłą rzeką Styks, w korytarzach zaświatów

Persephone was waging her own protest.

Persefona rozpoczęła własny bunt.

Hades expected her to serve as his wife and queen.

Hades oczekiwał, że będzie służyła mu jako żona i królowa.

But Persephone rebuffed the god’s advances and refused food.

Jednak Persefona odesłała boga z kwitkiem i odmówiła pożywienia.

As she longed for her mother’s company,

Młoda bogini tęskniła za towarzystwem matki,

her friends’ laughter, and the sun’s warmth,

śmiechem przyjaciół i ciepłem słońca.

Persephone grew colder and lonelier.

To sprawiło, że czuła się coraz bardziej oziębła i samotna.

And she was starving.

Umierała też z głodu.

She hungered for satisfying grains, crisp vegetables and fresh fruit.

Marzyła o pożywnych ziarnach, chrupkich warzywach i świeżych owocach.

Wandering the ghostly gardens,

Przemierzając upiorne ogrody,

she contemplated the pomegranates that hung heavily on their branches...

podziwiała soczyste granaty, pod którymi uginały się gałęzie.

Meanwhile, Demeter continued her hunt.

Tymczasem Demeter kontynuowała poszukiwania.

She appealed to the all-seeing sun god, Helios,

Zwróciła się do wszystkowidzącego boga słońca Heliosa,

whose rays had long warmed her crops.

którego promienie od zawsze ogrzewały jej plony.

Indeed, when Helios drew his golden chariot across the sky that fateful day,

Gdy Helios podróżował po niebie złotym rydwanem tego fatalnego dnia,

he saw what happened— and he knew of the deal.

rzeczywiście widział, co się wydarzyło.

Wiedział też o umowie.

Out of respect and sympathy for Demeter,

Ponieważ lubił i szanował Demeter,

Helios told her of Hades’ demands, Zeus’ betrayal and Persephone’s abduction.

powiedział jej o żądaniach Hadesa, zdradzie Zeusa i uprowadzeniu Persefony.

Furious and heartbroken, Demeter sped to Mount Olympus and confronted Zeus,

Wściekła i zrozpaczona Demeter pospieszyła na Górę Olimp skonfrontować się z Zeusem,

demanding their daughter’s return.

żądając powrotu córki.

But Zeus declined: in her ravenous hunger,

Ale Zeus odmówił.

Wygłodniała Persefona zjadła kilka ziaren granatu rosnącego w zaświatach.

Persephone had eaten a few seeds from the pomegranate that grew in the underworld.

Though a meager amount, it was enough to ensnare her in Hades forever.

Ta niewielka ilość wystarczyła, żeby uwięzić ją tam na zawsze.

Demeter wouldn't accept this fate.

Demeter nie godziła się z takim losem.

She swore that if she wasn’t reunited with Persephone,

Przyrzekła, że jeżeli nie odzyska córki,

the fields would never be fertile again,

wszystkie pola na zawsze będą już jałowe,

and the distinction between the Earth and the underworld would soon dissolve.

a różnica pomiędzy Ziemią a zaświatami wkrótce się zatrze.

So, they made a pact.

Zawarli więc przymierze.

For two thirds of every year, Persephone would return to the land of the living,

Dwie trzecie każdego roku Persefona spędzi wśród ludzi,

But for the remainder, she would stay in the world of the dead.

a jedną trzecią w zaświatach.

When Persephone ascended to Earth, she and her mother rejoiced.

Gdy Persefona zjawiła się na Ziemi, matka i córka ogromnie się ucieszyły.

Together, they showered the fields with rain and nurtured them with sun.

Wspólnie sprowadziły na pola deszcz i ogrzały je słońcem.

For mortals, Persephone’s arrival came to herald the start of spring.

Śmiertelnicy uważali przybycie Persefony na Ziemię za początek wiosny.

But her descent always came too soon.

Jej odejście jednak zawsze nadchodziło zbyt szybko.

Each time she returned to Hades, Demeter mourned,

Gdy Persefona powracała do Hadesa, Demeter pogrążała się w żałobie,

and the earth grew cold, dark, and unyielding,

a ziemia stawała się zimna, twarda i nieurodzajna

ushering in the winter months.

i taka pozostawała w zimowe miesiące.

Knowing Demeter couldn’t be roused from her grief,

Wiedząc, że smutku Demeter nie da się uniknąć,

the humans stored their crops, stoked their fires,

ludzie gromadzili zapasy na zimę w postaci plonów i drewna na opał,

and awaited Persephone’s safe return.

czekając na bezpieczny powrót Persefony z zaświatów.

And so it was that her transit marked the gradual turning of the seasons

Tak jej podróż zapoczątkowała stopniową zmianę pór roku

and the bittersweet compromise between life and death.

i słodko-gorzki kompromis między życiem i śmiercią.