3 ways to end a virus

Tłumaczenie: Adrian Mrozowski Korekta: Ola Królikowska

It’s spring 2021.

Jest lato 2021 roku.

The Alpha variant of the coronavirus has spread rapidly,

Wariant Alfa koronawirusa gwałtownie się rozprzestrzenia,

becoming the dominant variant worldwide.

stając się wariantem dominującym na całym świecie.

But another, more transmissible variant is about to appear—

Jednak wkrótce pojawia się kolejny, bardziej zaraźliwy wariant,

Delta.

Delta.

What happens when two variants clash?

Co będzie, gdy te dwa warianty się zetkną?

Let’s do a thought experiment.

Przeprowadźmy eksperyment.

Suppose that the variants reach a hypothetical isolated city

Wyobraźmy sobie, że oba warianty dotrą do odizolowanego miasta

of 1 million people who are completely susceptible to both viruses

z milionem mieszkańców podatnych na obie wersje wirusa

on the same day.

w tym samym czasie.

When a person here is infected with Alpha, they transmit it to,

Gdy ktoś zakazi się wariantem Alfa,

zarazi średnio pięć osób, z którymi miał bliski kontakt,

on average, 5 close contacts,

then begin to feel sick and immediately isolate themselves

potem poczuje się źle i zostanie w izolacji

for the rest of the simulation.

do końca eksperymentu.

The same thing happens with Delta,

To samo będzie z wariantem Delta,

except that an infected person transmits it to, on average, 7.5 close contacts.

z tym że zakażona osoba zarazi średnio 7,5 osób, z którymi miała bliski kontakt.

What would you guess happens next?

Jak sądzicie, co stanie się dalej?

After six days, Alpha will have infected 15,625 people.

Po sześciu dniach wariantem Alfa zarażonych będzie 15 625 osób.

Delta will have infected more than 10 times as many.

Deltą zarażonych będzie ponad 10 razy więcej.

Just 20 hours later, Delta will have infected the rest of the population—

Jedynie 20 godzin później Deltą zarazi się reszta populacji.

all before Alpha could infect 6% of it.

Alfa nie zdąży zainfekować nawet 6%.

With no one left to infect, Alpha dies out.

Bez osób do zainfekowania wariant Alfa wyginie.

This model is drastically simplified,

Ten model to wielkie uproszczenie,

but it accurately reflects one thing that did happen in real life:

ale dobrze pokazujące to, co się stało naprawdę.

when both variants competed,

Gdy dwa warianty rywalizowały,

Delta drove Alpha towards extinction in a matter of weeks.

Delta doprowadziła Alfę do wyginięcia w zaledwie kilka tygodni.

Viruses are wildly successful organisms.

Wirusy są niezwykle zdolnymi organizmami.

There are about 100 million times as many virus particles on Earth

Na Ziemi jest około 100 milionów razy więcej cząsteczek wirusów

as there are stars in the observable universe.

niż gwiazd w obserwowalnym wszechświecie.

Even so, viruses can and do go extinct.

Mimo to wirusy potrafią wyginąć.

There are three main ways that can happen.

To może się stać na trzy sposoby.

First, a virus could run out of hosts.

Po pierwsze, wirusowi mogą skończyć się żywiciele.

This might have happened in early 2020 to a flu lineage known as B/Yamagata.

To mogło się stać na początku 2020 roku z wirusem grypy B/Yamagata.

When much of the world shut down, social distanced, and wore masks

W czasie lockdownu, dystansu społecznego oraz noszenia maseczek

to slow the spread of COVID 19,

w celu spowolnienia pandemii COVID-19

that dramatically reduced the number of hosts available for B/Yamagata to infect.

drastycznie obniżyła się ilość dostępnych żywicieli dla B/Yamagata.

It’ll take a few more flu seasons to know for sure

Potrzeba jeszcze kilku lat, żeby się przekonać,

if it’s truly extinct or just hiding out in an animal reservoir.

czy wirus ten naprawdę wyginął, czy ukrywa się wśród zwierząt.

Many viruses, as part of their life cycle,

Wiele wirusów w trakcie cyklu życia

cause diseases severe enough to kill their hosts.

wywołuje choroby tak poważne, że zabija żywiciela.

This can be a problem because if a virus kills all its hosts,

To może być problemem, bo gdy wirus zabije wszystkich żywicieli,

it could— in theory— run out of hosts to infect and go extinct.

może teoretycznie wyginąć z braku osób do zarażenia.

This almost happened back in 1950s Australia.

To prawie wydarzyło się w Australii w latach 50. XX wieku.

At the time, Australia was overrun by the European rabbit— an invasive species—

W tamtym czasie Australię opanował inwazyjny gatunek królików europejskich,

so, in an attempt to control the population,

więc w celu ograniczenia ich populacji

scientists released a virus called myxoma,

naukowcy wypuścili wirusa myksomatoza,

which had been previously shown to be almost 100% lethal to European rabbits.

który wcześniej był niemal w 100% śmiertelny dla królików europejskich.

During the initial outbreak,

Podczas wstępnej fazy

as planned, tens, perhaps hundreds, of millions of European rabbits died.

zgodnie z planem zginęły miliony królików europejskich.

But as the virus spread, it evolved a series of mutations

Jednak podczas rozprzestrzeniania się wirusa rozwinął on serie mutacji,

that happened to make it less deadly,

które sprawiły, że był mniej zabójczy,

killing rabbits more slowly and killing fewer rabbits overall.

zabijał mniej królików i robił to wolniej.

With more infected hosts hopping around,

Więcej zainfekowanych królików hopsało,

this strain of the virus was more likely to spread than its deadlier cousin.

co sprawiło, że ten wariant wirusa miał większe szanse, żeby się rozprzestrzenić.

And of course, rabbits evolved too, to mount better immune responses.

Do tego króliki również wyewoluowały, polepszając swój układ odpornościowy.

Overall, instead of killing every single rabbit,

Ostatecznie zamiast wybić każdego możliwego królika

the virus evolved, the rabbit population bounced back,

wirus ewoluował, a populacja królików wzrosła do stanu sprzed wirusa.

and both survived.

I to, i to przetrwało.

The second way a virus could go extinct

Drugim sposobem na wyginięcie wirusa

is if humans fight back with an effective vaccine—

jest zwalczenie go przez ludzi efektywną szczepionką.

and win.

Vaccination campaigns have driven two viruses essentially to extinction

Od XIX wieku, gdy wynaleziono szczepionki, kampanie szczepieniowe efektywnie wybiły

since vaccines were invented in the 1800s:

dwa wirusy:

smallpox and rinderpest, which kills cattle.

ospę i księgosusz, który zabijał bydło.

More on vaccination later.

Więcej o szczepionkach później.

The third way a virus can go extinct is if it’s outcompeted

Trzeci sposób na wyginięcie wirusa występuje, gdy ten zostanie pokonany

by another virus or strain,

przez innego wirusa lub odmianę,

like we saw earlier with Delta and Alpha.

tak jak w przykładzie z Deltą i Alfą.

By the way, viruses don't always compete with each other.

Przy okazji wirusy nie zawsze ze sobą rywalizują.

A viral species can carve out its own distinct niche—

Szczep wirusów może mieć własną niszę.

for example, influenza infects your respiratory tract,

Na przykład grypa atakuje drogi oddechowe,

and norovirus infects cells in your intestine,

a norowirus komórki w jelitach,

so both of these viruses can co-exist.

więc oba te wirusy mogą koegzystować.

A virus’ ecological niche can be tiny:

A nisza wirusa może być malutka.

hepatitis B and hepatitis C viruses can infect the same cell—

HBV i HCV mogą zainfekować tę samą komórkę.

hep B occupies the nucleus, and hep C occupies the cytoplasm.

HBV zajmie jądro, a HCV cytoplazmy.

In fact, epidemiologists estimate that 2 to 10% of people with hep C

Epidemiolodzy przewidują nawet, że około 2-10% ludzi zarażonych HCV

are also infected with hep B.

jest zarażonych również HBV.

So, will SARS-CoV-2—

Więc czy SARS-CoV-2,

the species of virus that causes COVID 19—

szczep wirusów, który wywołuje COVID-19,

ever go extinct?

kiedyś wyginie?

Variants within the species will continue to arise.

Warianty tego wirusa będą się wciąż pojawiać.

Those variants might drive prior ones to extinction, or not.

Te warianty mogą, choć nie muszą sprawić, że poprzednie warianty wyginą.

Regardless of how the variants compete (or don’t),

Bez względu na to, czy warianty rywalizują, czy nie,

the species itself— to which all the variants belong—

szczep wirusa, do którego należą wszystkie te warianty,

is pretty firmly established among humans.

na stałe zadomowił się wśród ludzi.

If we managed to vaccinate enough people, could we drive SARS-CoV-2 to extinction?

Czy możemy unicestwić SARS-CoV-2 przez zaszczepienie dużej liczby ludzi?

Our vaccination campaign against smallpox worked

Nasza kampania przeciwko ospie działała,

because the vaccine was highly protective against infection

bo szczepionka silnie chroniła przeciw zakażeniu,

and smallpox had no close animal reservoir in which it could hide.

a ospa nie miała możliwości ukryć się wśród zwierząt.

But SARS-CoV-2 can hide out in animals,

Jednak SARS-CoV-2 może ukryć się wśród zwierząt,

and our current vaccines—

a nasze obecne eszczepionki,

while they provide excellent protection against severe illness and death—

mimo że świetnie chronią przed śmiercią czy ciężką chorobą,

don't prevent all infections.

nie powstrzymują wszystkich zakażeń.

So, conceivably there are two ways that SARS-CoV-2—

Realnie mamy dwie możliwości, jak doprowadzić wirus SARS-CoV-2

the entire species— could go extinct:

do całkowitego wyginięcia.

a cataclysmic disaster could kill us all.

Albo zabije nas jakaś katastrofa,

Or...

albo...

We could invent a universal vaccine that prevents all SARS-CoV-2 infections—

wynajdziemy uniwersalną szczepionkę, która powstrzyma wszystkie zakażenia:

those caused by all the variants that currently exist and those that don’t.

te wywołane przez już istniejące warianty i te, które mogą powstać przez przyszłe.

Let's work toward that second option.

Zadziałajmy w kierunku tej drugiej opcji.