The Japanese folktale of the selfish scholar - Iseult Gillespie

Korekta: Ola Królikowska

In ancient Kyoto, a devout Shinto scholar lived a simple life,

W starożytnym Kioto zwyczajne życie prowadził gorliwy uczony Shinto.

but he was often distracted from his prayers by the bustling city.

Ale w trakcie modlitwy często rozpraszało go gwarne miasto.

He felt that his neighbors were polluting his soul,

Czuł, że dusze jego sąsiadów zostały skażone,

and he sought to perform some kind of personal harae—

więc starał się przeprowadzić na sobie osobisty rodzaj harae,

a purification ritual that would cleanse his body and his mind.

rytuał oczyszczający ciało i umysł.

He decided to travel to the revered Hie Shrine.

Postanowił wyruszyć do czczonej świątyni Hie.

The trip was an arduous climb that took all day.

Podróż była wyczerpującą wspinaczką, która zajęła cały dzień.

But he was glad for the solitude it afforded him,

Uczony był jednak zadowolony z samotności, jaką zapewniała mu podróż,

and the peace he felt upon returning home was profound.

i dogłębnego spokoju, który czuł po powrocie do domu.

The scholar was determined to maintain this clarity for as long as possible,

Z determinacją próbował utrzymać ten stan jak najdłużej.

and resolved to make this pilgrimage another 99 times.

Z tego powodu wybrał się na pielgrzymkę jeszcze 99 razy.

He would walk the path alone, ignoring any distractions in his quest for balance,

Szedł sam po ścieżkach, ignorując wszelkie rozproszenia w wędrówce po równowagę

and never straying from his purpose.

i nigdy nie oddalając się od celu.

The man was true to his word, and as days stretched into weeks,

Dotrzymywał słowa, nawet gdy dni zamieniały się w miesiące,

he walked through driving rain and searing sun.

a on musiał iść przez ulewny deszcz czy spiekotę słońca.

Over time, his devotion revealed the invisible world of spirits

Z czasem jego oddanie ujawniło niewidzialny świat dusz

which exists alongside our own.

istniejący równolegle z ludzkim.

He began to sense the kami, which animated the rocks underfoot,

Poczuł obecność kami, którzy ożywiali kamienie pod jego stopami,

the breeze that cooled him, and the animals grazing in the fields.

chłodzący go wietrzyk i pasące się na polach zwierzęta.

Still he spoke to no one, spirit or human.

Mimo to wciąż nie odzywał się ani do ludzi, ani do duchów.

He was determined to avoid contact with those who had strayed

Zawzięcie unikał kontaktu z tymi, którzy zboczyli ze ścieżki

from the path and become polluted with kegare.

i zostali zbrukani przez kegare.

This taboo of defilement hung over the sick and deceased,

Takie właśnie tabu zbrukania wisiało nad wszystkim, co chore lub martwe,

as well as those who defiled the land or committed violent crimes.

oraz nad tymi, którzy sprofanowali ziemię czy popełnili brutalną zbrodnię.

Of all of the threats to the scholar’s quest for spiritual purity,

Z wszystkich rzeczy zagrażających jego podróży ku czystości duchowej

kegare was by far the greatest.

kegare było z pewnością największą.

After paying his respects for the 80th time,

Po oddaniu czci 80. raz

he set out for home once more.

wybrał się z powrotem do domu.

But as darkness fell, he heard strained sobs in the night air.

Gdy zapadła ciemność, usłyszał w mroku nerwowy płacz.

The scholar tried to push forward and ignore the moans.

Uczony starał się jednak nie zwracać uwagi na płacz i ruszyć dalej,

But the desperate cries overwhelmed him.

jednak rozpaczliwy płacz go osaczył.

Grimacing, he left his path to follow the sound to its source.

Nie bez grymasu zboczył więc ze ścieżki, żeby dotrzeć do źródła dźwięku.

He soon came to a cramped cottage, with a woman crumpled outside.

Wkrótce natrafił na kobietę skuloną przed małą chatką.

Filled with pity, the scholar implored the woman to share her sorrow.

Napełniony litością ubłagał ją, żeby podzieliła się swoim żalem.

She explained that her mother had just died—

Okazało się, że właśnie umarła jej matka,

but no one would help her with the burial.

ale nikt nie chciał pomóc jej w pochówku.

At that news, his heart sank.

Na wieść o tym serce mu zamarło.

Touching the body would defile his spirit,

Dotknięcie ciała splugawi jego ducha

draining his life force and leaving him forsaken by the kami.

i wyssie życiodajną siłę, pozostawiając go opuszczonym przez kami.

But as he listened to her cries, his sympathy soared.

Ale im dłużej słuchał błagań, tym bardziej budziło się w nim współczucie.

And so, they buried the old woman together,

I tak razem pogrzebali starą kobietę,

to ensure her safe passage into the spirit world.

zapewniając jej bezpieczną podróż do świata dusz.

The burial was complete, but the taboo of death weighed heavily on the scholar.

Pochówek się zakończył, ale nad uczonym zawisło tabu śmierci.

How could he have been so foolish,

Jak mógł być takim głupcem,

to shirk his most important rule and corrupt his divine journey?

żeby złamać najważniejszą zasadę i zakłócić świętą wędrówkę?

After a tormented night,

Po bezsennej nocy

he resolved to go back to the shrine to cleanse himself.

postanowił powrócić do świątyni i się oczyścić.

To his surprise, the usually quiet temple was filled with people,

Ku jego zdziwieniu zwykle cicha świątynia była wypełniona ludźmi,

all gathering around a medium who communicated directly with the kami.

zgromadzonymi wokół medium, które komunikowało się z kami.

The man hid himself, not daring approach in case anyone glimpse his polluted soul.

Uczony schował się, bojąc się podejść w obawie, że zauważą jego skażoną duszę.

But the medium had other ways of seeing, and called him forward from the crowd.

Ale medium widziała to, co ukryte, i przywołała do siebie mężczyznę.

Ready to be forsaken, the scholar approached the holy woman.

Gotowy na stracenie uczony podszedł do świętej kobiety.

But the medium merely smiled.

Ale medium tylko się uśmiechnęła.

She took his impure hand in hers,

Chwyciła jego zbrukane dłonie w swoje

and whispered a blessing only he could hear—

i wyszeptała błogosławieństwo, które tylko on mógł słyszeć,

thanking him for his kindness.

dziękując mu za jego dobroć.

In that moment, the scholar discovered a great spiritual secret:

W tej właśnie chwili uczony dostąpił poznania wielkiej tajemnicy ducha.

contamination and corruption are two very different things.

Skażenie a zakłócenie to dwa bardzo różne pojęcia.

Filled with insight, the scholar set himself back on his journey.

Przepełniony wnikliwością uczony podjął wędrówkę na nowo.

Ale tym razem zatrzymywał się, żeby pomóc tym, których spotkał.

But this time, he stopped to help those he met.

He began to see the beauty of the spirit world everywhere he went,

Zaczął dostrzegać piękno świata duchowego wszędzie tam, dokąd zmierzał,

even in the city he'd previously shunned.

nawet w mieście, które wcześniej odrzucił.

Others cautioned that he risked kegare—

Inni ostrzegali go, że ryzykuje kegare,

but he never told them why he so freely mingled

ale nigdy im nie zdradził, dlaczego z taką łatwością

with the sick and disadvantaged.

zadawał się z chorymi i upośledzonymi.

For he knew that people could only truly understand harae

Wiedział, że naprawdę harae można odkryć

wyłącznie przez własną wędrówkę.

through a journey of their own.