How is power divided in the United States government? - Belinda Stutzman

Jaki jest podział władzy w rządzie Stanów Zjednoczonych? - Belinda Stutzman

Translator: Andrea McDonough Reviewer: Bedirhan Cinar

Tłumaczenie: Daniel Wróblewski Korekta: Capa Girl

Have you ever wondered

Kiedykolwiek zastanawiałeś się,

who has the authority to make laws

kto może tworzyć prawa

or punish people who break them?

lub karać ludzi za ich złamanie?

When we think of power in the United States,

Kiedy myślimy o władzy w Stanach Zjednoczonych,

we usually think of the President,

na ogół myślimy o prezydencie,

but he does not act alone.

ale nie działa on sam.

In fact, he is only one piece of the power puzzle

Ale to tylko jeden z elementów ukladanki władzy

and for very good reason.

i jest tego dobry powód.

When the American Revolution ended in 1783,

Kiedy rewolucja amerykańska skończyła się w 1783 roku,

the United States government was in a state of change.

rząd Stanów przechodził zmiany.

The founding fathers knew

Ojcowie założyciele wiedzieli,

that they did not want to establish another country

że nie chcą kolejnego państwa

that was ruled by a king,

rządzonego przez króla.

so the discussions were centered on

Dyskuskutowano

having a strong and fair national government

o silnym i sprawiedliwym rządzie,

that protected individual freedoms

który chroniłby prawa jednostki

and did not abuse its power.

i nie nadużywał władzy.

When the new constitution was adopted in 1787,

Kiedy w 1787 nowa konstytucja została uchwalona,

the structure of the infant government of the United States

struktura nowego rządu USA

called for three separate branches,

powołała trzy, oddzielne gałęzie,

each with their own powers,

każda z odrębną władzą,

and a system of checks and balances.

i system "hamulców i równowagi".

This would ensure that no one branch

Ma to zapewnić równowagę między

would ever become too powerful

wszystkimi gałęziami,

because the other branches would always be able

ponieważ każda będzie miała możliwość

to check the power of the other two.

kontroli pozostałych dwóch.

These branches work together to run the country

Gałęzie te współpracują razem w rządzeniu krajem

and set guidelines for us all to live by.

i ustalają dla nas zasady współżycia.

The legislative branch is described in Article 1 of the U.S. Constitution.

Gałąź ustawodawcza jest opisana w Artykuł I Konstytucji USA.

Many people feel that the founding fathers

Wielu sądzi, że ojcowie założyciele

put this branch in the document first

opisali tą gałąź jako pierwszą,

because they thought it was the most important.

ponieważ sądzili, że jest najważniejsza.

The legislative branch is comprised of

Gałąź ustawodawcza składa się

100 U.S. Senators

ze 100 senatorów

and 435 members in the U.S. House of Representatives.

i 435 członków Izby Reprezentantów,

This is better known as the U.S. Congress.

znanych lepiej pod nazwą: Kongres Stanów Zjednoczonych.

Making laws is the primary function of the legislative branch,

Głównym celem gałęzi ustawodawczej jest tworzenie prawa,

but it is also responsible for

ale jest ona również odpowiedzialna

approving federal judges and justices,

za nominowanie sędziów federalnych,

passing the national budget,

uchwalanie budżetu

and declaring war.

i wypowiadanie wojny.

Each state gets two Senators

Każdy stan ma dwóch senatorów

and some number of Representatives,

i kilku kongresmenów,

depending on how many people live in that state.

w zależności od liczby mieszkańców.

The executive branch is described in Article 2 of the Constitution.

Władza wykonawcza jest opisana w Artykuł II Konstytucji.

The leaders of this branch of government

Przywódcami tej gałęzi rządu

are the President and Vice President,

są Prezydent i Wiceprezydent,

who are responsible for enforcing the laws

którzy są odpowiedzialni za wprowadzanie w życie praw,

that Congress sets forth.

które ustanowił Kongres.

The President works closely with a group of advisors,

Prezydent współpracuje z grupą doradców,

known as the Cabinet.

zwanych gabinetem.

These appointed helpers assist the President

Ci mianowani pomocnicy asystują prezydentowi

in making important decisions within their area of expertise,

w podejmowaniu ważnych decyzji dotyczących ich specjalności,

such as defense,

np. obrony,

the treasury,

skarbu państwa,

and homeland security.

bezpieczeństwa narodowego.

The executive branch also appoints government officials,

Władza wykonawcza również mianuje rządowych przedstawicieli,

commands the armed forces,

dowodzi siłami zbrojnymi

and meets with leaders of other nations.

i spotyka się z przywódcami innych narodów.

All that combined is a lot of work for a lot of people.

Wszystko to daje wielu ludziom wiele pracy.

In fact, the executive branch employs

Gałąź wykonawcza zatrudnia

over 4 million people to get everything done.

ponad 4 mln ludzi.

The third brand of the U.S. government is the judicial branch

Trzecią gałęzią rządu USA jest gałąź sądownicza,

and is detailed in Article 3.

opisana w Artykule III.

This branch is comprised of all the courts in the land,

Składa się ona ze wszystkich sądów:

from the federal district courts

od sądów okręgowych

to the U.S. Supreme Court.

aż do Sądu Najwyższego USA.

These courts interpret our nation's laws

Sądy te interpretują prawa krajowe

and punish those who break them.

i karzą tych, którzy je złamali.

The highest court, the Supreme Court,

Sąd najwyższy

settles disputes among states,

rozstrzyga spory miedzy stanami,

hears appeals from state and federal courts,

wysłuchuje apelacji sądów stanowych i okręgowych.

and determines if federal laws are constitutional.

i decyduje czy prawa federalne są zgodne z konstytucją.

There are nine justices on the Supreme Court,

Sądzie Najwyższym zasiada dziewięciu sędziów,

and, unlike any other job in our government,

i w odróżnieniu od innych posad rządowych,

Supreme Court justices are appointed for life,

są oni mianowani dożywotnio,

or for as long as they want to stay.

z prawem rezygnacji w dowolnej chwili.

Our democracy depends on an informed citizenry,

Nasza demokracja opiera się na doinformowanych obywatelach.

so it is our duty to know how it works

Naszym obowiązkiem jest wiedzieć, jak państwo działa

and what authority each branch of government has

i jaką władzę nad obywatelami

over its citizens.

mają poszczególne gałęzie rządu.

Besides voting,

Poza glosowaniem,

chances are that some time in your life

istnieje szansa, że kiedyś

you'll be called upon to participate in your government,

zostaniesz wezwany, aby wziąć udział w rządzeniu:

whether it is to serve on a jury,

czy to poprzez zasiadanie na ławie przysięgłych,

testify in court,

zeznawanie w sądzie,

or petition your Congress person

czy pisanie do swojego kongresmena

to pass or defeat an idea for a law.

w celu obrony lub przegłosowania prawa lub idei.

By knowning the branches,

Znajomość tych gałęzi,

who runs them,

kto nimi rządzi

and how they work together,

oraz jak ze sobą współpracują,

you can be involved,

możesz być zaangażowany,

informed,

and intelligent.

poinformowany

i mądry.