The Egyptian Book of the Dead: A guidebook for the underworld - Tejal Gala

Egipska Księga Umarłych: przewodnik po zaświatach - Tejal Gala

Tłumaczenie: Hannah 527 Korekta: Ola Królikowska

Ani stands before a large golden scale

Ani stoi przed wielką wagą ze złota,

where the jackal-headed god Anubis is weighing his heart

gdzie bóg z głową szakala Anubis waży jego serce.

against a pure ostrich feather.

Na drugiej szali znajduje się strusie pióro.

Ani was a real person,

Ani to prawdziwa postać,

a scribe from the Egyptian city of Thebes

skryba z egipskiego miasta Teby,

who lived in the 13th century BCE.

który żył w XIII wieku p.n.e.

And depicted here is a scene from his Book of the Dead,

Przedstawiona scena to fragment z egipskiej Księgi Umarłych,

a 78-foot papyrus scroll designed to help him attain immortality.

papirusu długości 24 metrów stworzonego, by pomóc osiągnąć nieśmiertelność.

Such funerary texts were originally written only for Pharaohs,

Podobne teksty funeralne były pierwotnie pisane tylko dla faraonów.

but with time, the Egyptians came to believe

Z czasem Egipcjanie zaczęli jednak wierzyć,

regular people could also reach the afterlife

że zwykły człowiek również może stać się nieśmiertelny,

if they succeeded in the passage.

jeśli pomyślnie pokona przejście.

Ani's epic journey begins with his death.

Wyjątkowa podróż Aniego rozpoczyna się wraz z jego śmiercią.

His body is mummified by a team of priests

Jego ciało zostaje zmumifikowane przez kapłanów,

who remove every organ except the heart,

którzy usuwają wszystko prócz serca,

the seat of emotion, memory, and intelligence.

miejsca uczuć, pamięci i inteligencji.

It's then stuffed with a salt called natron

Ciało zostaje następnie wypełnione sodą kystaliczną

and wrapped in resin-soaked linen.

i obandażowane zmoczonym w żywicy lnem.

In addition, the wrappings are woven with charms for protection

W dodatku bandaże są strzeżone przez zaklęcia ochronne.

and topped with a heart scarab amulet that will prove important later on.

Na środku leży amulet skarabeusza, który okaże się później istotny.

The goal of the two-month process is to preserve Ani's body as an ideal form

Celem tego dwumiesięcznego procesu

jest zachowanie ciała Aniego w idealnym stanie,

with which his spirit can eventually reunite.

tak aby dusza mogła się z nim połączyć.

But first, that spirit must pass through the duat, or underworld.

Najpierw jednak dusza musi przejść przez duat, czyli świat podziemny.

This is a realm of vast caverns,

To królestwo ogromnych jaskiń,

lakes of fire,

ognistych jezior

and magical gates,

i magicznych bram

all guarded by fearsome beasts -

strzeżonych przez straszliwe stworzenia,

snakes, crocodiles, and half-human monstrosities

węże, krokodyle i półludzkie potwory,

with names like "he who dances in blood."

o imionach takich jak "tańczący we krwi".

To make things worse, Apep, the serpent god of destruction,

W dodatku wąż Apep, bóg zniszczenia,

lurks in the shadows waiting to swallow Ani's soul.

czai się w ciemności, aby pożreć duszę Aniego.

Fortunately, Ani is prepared

Na szczęście Ani jest przygotowany

with the magic contained within his book of the dead.

dzięki magicznym formułom zawartym w Księdze Umarłych.

Like other Egyptians who could afford it,

Podobnie jak inni zamożni Egipcjanie,

Ani customized his scroll to include the particular spells, prayers, and codes

Ani zawarł w papirusie zaklęcia, modlitwy i kody,

he thought his spirit might need.

które, jak uważał, mogą przydać się jego duszy.

Equipped with this arsenal,

Tak zaopatrzony,

our hero traverses the obstacles,

nasz bohater mija przeszkody,

repels the monsters' acts,

odpiera atakujące bestie,

and stealthily avoids Apep

sprytnie umyka Apepowi

to reach the Hall of Ma'at, goddess of truth and justice.

i dociera do sali Maat, bogini prawdy i sprawiedliwości.

Here, Ani faces his final challenge.

Tu Ani staje przed ostatnim zadaniem.

He is judged by 42 assessor gods

Jest sądzony przez 42 bogów,

who must be convinced that he has lived a righteous life.

których musi przekonać, że żył uczciwie.

Ani approaches each one,

Ani podchodzi do każdego z nich

addressing them by name,

i, wymawiając imię boga,

and declaring a sin he has not committed.

przysięga, że nie dopuścił się grzechu, którym dany bóg włada.

Among these negative confessions, or declarations of innocence,

Prócz deklaracji niewinności,

he proclaims that he has not made anyone cry,

mówi, że nie doprowadził nikogo do łez,

is not an eavesdropper,

nie podsłuchiwał

and has not polluted the water.

i nie zanieczyszczał wody.

But did Ani really live such a perfect life?

Ale czy Ani naprawdę wiódł bezgrzeszny żywot?

Not quite, but that's where the heart scarab amulet comes in.

Niezupełnie, ale tu właśnie pojawia się amulet serca skarabeusza.

It's inscribed with the words, "Do not stand as a witness against me,"

Opatrzony jest słowami: "Nie świadcz przeciwko mnie"

precisely so Ani's heart doesn't betray him

i dzięki temu serce Aniego go nie zdradza,

by recalling the time he listened to his neighbors fight

kiedy przypomina sobie, że podsłuchiwał kłótnię sąsiadów

or washed his feet in the Nile.

czy też mył nogi w Nilu.

Now, it's Ani's moment of truth, the weighing of the heart.

Teraz dla Aniego następuje moment prawdy, ważenie jego serca.

If his heart is heavier than the feather, weighed down by Ani's wrongdoings,

Jeśli ze względu na obciążenie złymi czynami okaże się cięższe niż pióro,

it'll be devoured by the monstrous Ammit,

serce pożre straszliwy Ammit,

part crocodile, part leopard, part hippopotamus,

podobny do krokodyla, geparda i hipopotama,

and Ani will cease to exist forever.

a Ani przestanie istnieć.

But Ani is in luck.

Ale Ani ma szczęście.

His heart is judged pure.

Jego serce zostaje uznane za czyste.

Ra, the sun god, takes him to Osiris, god of the underworld,

Ra, bóg słońca, zabiera go do Ozyrysa, boga świata podziemnego,

who gives him final approval to enter the afterlife.

który ostatecznie pozwala mu wkroczyć w zaświaty.

In the endless and lush field of reeds,

Na rozległym i bujnym polu trzcinowym

Ani meets his deceased parents.

Ani spotyka zmarłych rodziców.

Here, there is no sadness, pain, or anger, but there is work to be done.

Nie ma tu smutku, bólu i gniewu, ale jest praca, którą trzeba wykonać.

Like everyone else, Ani must cultivate a plot of land,

Podobnie jak inni, Ani ma uprawiać pole

which he does with the help of a Shabti doll that had been placed in his tomb.

z pomocą Shabti, lalki z jego grobowca.

Today, the Papyrus of Ani resides in the British Museum,

Dziś papirus Aniego znajduje się w Muzeum Brytyjskim,

where it has been since 1888.

dokąd trafił w 1888 roku.

Only Ani, if anyone, knows what really happened after his death.

Co stało się po śmierci Aniego, wie tylko on sam.

But thanks to his Book of the Dead,

Ale dzięki Księdze Umarłych możemy wyobrazić sobie,

we can imagine him happily tending his crops for all eternity.

jak szczęśliwie zbiera plony przez całą wieczność.