How Magellan circumnavigated the globe - Ewandro Magalhaes

Vertaald door: Oeds Eilander Nagekeken door: Axel Saffran

On September 6, 1522,

Op 6 september 1552 voer de 'Victoria' de haven van Zuid-Spanje binnen.

the "Victoria" sailed into harbor in southern Spain.

The battered vessel and its 18 sailors were all that remained

Het gehavende vaartuig en zijn achttien matrozen

waren het enige restant van een vloot die drie jaar eerder vertrok.

of a fleet that had departed three years before.

Yet her voyage was considered a success

Niettemin werd zijn reis als een succes gezien,

for the "Victoria" had achieved something unprecedented:

omdat de 'Victoria' iets unieks had gepresteerd:

the first circumnavigation of the globe.

de eerste tocht rond de wereld.

But this story really begins in 1494,

Maar dit verhaal begint eigenlijk in 1494,

two years after Columbus's voyage on behalf of Spain.

twee jaar na Columbus' reis namens Spanje.

Columbus' ontdekking bewoog de katholieke Spaanse heersers ertoe

Columbus's discovery had prompted the Catholic Spanish rulers

to turn to the Pope to preempt any claims by Portugal to the new lands.

zich tot de Paus te wenden om landclaims door Portugal te voorkomen.

The Pope resolved this dispute by drawing an imaginary line on the world map.

De Paus loste dit geschil op

door een denkbeeldige lijn over de wereld te trekken.

Spanje was gerechtigd tot het claimen van landen ten westen van de lijn,

Spain had the right to claim territories west of the divide,

and Portugal to the east.

en Portugal die ten oosten van de lijn.

Spanje en Portugal,

Spain and Portugal, the two major seafaring super powers at the time,

toentertijd de twee voornaamste zeevarende supermachten,

agreed to these terms in what came to be called the Treaty of Tordesillas.

gaven hun akkoord aan deze voorwaarden middels het Verdrag van Tordesillas.

At the time, these nations had their eyes on the same prize:

In die tijd hadden deze naties hetzelfde doel voor ogen:

trade routes to the Spice Islands in today's Indonesia.

handelsroutes naar de specerijeilanden van het huidige Indonesië.

The spices found there,

De hier gevonden specerijen,

die als smaakmakers, conserveringsmiddelen en afrodisiaca dienden,

which were used as seasonings,

food preservatives,

and aphrodisiacs,

were worth many times their weight in gold.

waren een veelvoud van hun gewicht in goud waard.

But because of Portugal's control over eastern sea routes,

Maar vanwege de Portugese controle over de oostelijke zeeroutes

Spain's only viable option was to sail west.

kon Spanje slechts westwaarts varen.

Dus toen een Portugese overloper,

So when a Portuguese defector named Ferdinand Magellan

Ferdinand Magellaan geheten,

claimed that a westward route to the Spice Islands existed,

beweerde dat er een route westwaarts naar de specerijeilanden bestond,

King Charles made him captain of a Spanish armada,

benoemde Koning Karel I hem tot kapitein van een Spaanse armada

and gave him all the resources he would need.

en gaf hem alle middelen die hij nodig zou hebben.

Naast een deel van de winst door de expeditie,

Along with a share in the voyage's profits,

he granted Magellan five ships and about 260 men.

bood hij Magellaan vijf schepen en ongeveer tweehonderdzestig man.

The crew included a young slave named Enrique,

Onder de bemanning waren een jonge slaaf,

Enrique geheten,

captured by Magellan on a previous journey to Malacca,

die Magellaan op een eerdere reis naar Malakka gevangen had genomen,

and Antonio Pigafetta,

en Antonio Pigafetta,

a Venetian nobleman seeking adventure.

een Venetiaanse edelman op zoek naar avontuur.

On September 20, 1519, the fleet weighed anchor

Op 20 september 1519 lichtte de vloot anker

en zette koers naar het zuidwesten.

and headed southwest.

After making landfall in what is now Brazil,

Na geland te zijn in wat nu Brazilië is,

voer de vloot verder langs de kust, iedere waterweg landinwaarts verkennend.

it proceeded along the coast, exploring any water way leading inland.

They were looking for the fabled passage linking east and west.

Ze zochten de legendarische doorgang die het oosten en het westen verbindt.

As the weather worsened,

Terwijl het weer verslechterde,

escaleerde de wrok die de Spanjaarden tegen de Portugese kapitein koesterden.

the Spaniards resentment at having a Portuguese captain escalated.

A full-blown mutiny soon erupted,

Er ontstond al snel een regelrechte muiterij,

which Magellan crushed with unspeakable cruelty.

die Magellaan ontzettend wreed de kop indrukte.

But his problems were only just beginning.

Maar zijn problemen waren slechts net begonnen.

During a reconnaissance mission, the "Santiago" was wrecked by a storm.

Tijdens een verkenningsmissie leed de 'Santiago' door storm schipbreuk.

Then while exploring a narrow waterway,

En tijdens het verkennen van een nauwe waterweg

the captain of the "San Antonio" took the first opportunity to slip away

greep de kapitein van de 'San Antonio' de eerste mogelijkheid aan

om weg te glippen en terug huiswaarts te varen.

and sail back home.

Magellaan zette de reis voort

Magellan pressed forward,

and on October 21, he started exploring a navigable sea way.

en op 21 oktober begon hij de verkenning van een bevaarbare zeeweg.

27 freezing days later,

Zevenentwintig ijskoude dagen later verschenen de drie overgebleven schepen

the three remaining ships emerged from what we now call

vanuit wat we nu de Straat van Magellaan noemen

the Strait of Magellan into the Mar Pacifico.

op de 'Mar Pacifico'.

De vloot had nooit verwacht

The fleet never expected the new ocean to be so vast.

dat de nieuwe oceaan zo uitgestrekt zou zijn.

After 98 days at sea, dozens of sailors had succumbed to scurvy and famine.

Na achtennegentig dagen op zee

waren veel matrozen bezweken aan scheurbuik en hongersnood.

Toen ze eindelijk weer land bereikten,

When they finally reached land again,

bleek Enrique, de jonge slaaf,

Enrique, the young slave, proved able to communicate with the natives.

met de inheemse bewoners te kunnen communiceren.

Their goal couldn't be far.

Hun bestemming kon niet ver weg zijn.

Sailing further west, Magellan was warmly received by Rajah Humabon of Cebu.

Verder westwaarts reizend,

werd Magellaan warm onthaald door radja Humabon van Cebu.

So when the ruler asked him to help subdue

Dus toen de heerser om hulp vroeg

bij het onderwerpen en bekeren van de opstandige leider van Mactan,

and convert the rebellious chief of Mactan,

the captain readily agreed.

stemde de kapitein zonder aarzelen in.

The adventure would be his last.

Dit zou zijn laatste avontuur worden.

Overconfident and severely outnumbered, Magellan's force was overwhelmed,

Overmoedig en zwaar in de minderheid,

werd Magellaans groep onder de voet gelopen

en bamboesperen van de inheemse bevolking beëindigden het leven van de kapitein.

and the native's bamboo spears ended the captain's life.

De reis moest echter doorgaan.

Yet the voyage had to continue.

Magellaans testament bepaalde dat Enrique vrijgelaten moest worden,

Magellan's will specified that Enrique should be freed,

but the expedition still needed an interpreter.

maar de expeditie had nog steeds een tolk nodig.

With his freedom at stake,

Met zijn vrijheid op het spel,

Enrique is believed to have plotted with the Rajah

zwoer Enrique naar verluidt met de radja samen

to have about 30 of the Spaniards killed at a feast on the beach.

om tijdens een feestmaal op het strand ongeveer dertig Spanjaarden te doden.

Van Enrique werd nooit meer iets vernomen,

Enrique was never heard from again,

but if he ever made it back to Malacca,

maar als hij ooit op Malakka terugkwam,

he may have been the first person to actually circumnavigate the globe.

was hij mogelijk de eerste persoon die daadwerkelijk de wereld rondvoer.

Meanwhile, the survivors burned the Concepcion

Ondertussen verbrandden de overlevenden de 'Concepción'

en voeren voort.

and proceeded onward.

They finally reached the Spice Islands in November of 1521

Ze bereikten de specerijeilanden in november 1521

en laadden hun waardevolle lading in.

and loaded up on precious cargo.

But they still had to return to Spain.

Maar ze moesten nog altijd terug naar Spanje.

The "Trinidad" sank shortly after being captured by the Portuguese.

De 'Trinidad' zonk kort na verovering door de Portugezen.

The "Victoria" continued west, piloted by Juan Sebastián Elcano,

De 'Victoria' zette haar reis westwaarts voort,

geleid door Juan Sebastián Elcano,

one of the pardoned mutineers.

een van de gratie verleende muiters.

Against all odds, the small vessel made it back to Spain

Tegen alle verwachtingen in bereikte het kleine vaartuig Spanje

met een ruime lading kruidnagel en kaneel,

with a full cargo of cloves and cinnamon,

enough to cover the expedition and turn a profit.

voldoende om de expeditie te bekostigen en winst te maken.

An obsessive chronicler,

Geobsedeerd kroniekschrijver zijnde,

Pigafetta described the lands and people they encountered.

beschreef Pigafetta de landen en mensen die zij tegenkwamen.

With the help of a humble slave,

Met hulp van een eenvoudige slaaf

he also compiled the world's first phrase book

stelde hij ook 's werelds eerste taalgids voor lokale talen samen.

of native languages.

His journal is the reason we can tell this story.

Dankzij zijn kroniek kunnen we dit verhaal vertellen.

Magellan's legacy lingers.

Magellaans erfenis leeft voort;

He had galaxies and space programs named after him.

er werden galactische stelsels en ruimteprogramma's naar hem vernoemd.

Elcano, too, was celebrated in Spain

Elcano werd in Spanje eveneens geëerd;

with a coat of arms and his face on currency and stamps.

met een wapenschild, en zijn beeltenis op valuta en postzegels.

Ze zijn verbonden door het lot;

United by fate, the survivors

de overlevenden en de honderden die hun leven gaven,

and the hundreds who sacrificed their lives

challenged conventional wisdom

betwistten de gangbare opvattingen

and completed a historic journey once thought impossible.

en voltooiden een historische reis die ooit onmogelijk werd geacht.