What makes a poem … a poem? - Melissa Kovacs

Wat maakt van een gedicht ... een gedicht? - Melissa Kovacs.

3,853,901 views

2017-03-20 ・ TED-Ed


New videos

What makes a poem … a poem? - Melissa Kovacs

Wat maakt van een gedicht ... een gedicht? - Melissa Kovacs.

3,853,901 views ・ 2017-03-20

TED-Ed


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Bieke Van Gelder Nagekeken door: Peter van de Ven
Het kostte Mohammed Ali jaren van training
00:07
Muhammad Ali spent years training to become the greatest boxer
0
7039
4030
om 's werelds beste bokser ooit te worden,
00:11
the world had ever seen,
1
11069
2451
00:13
but only moments to create the shortest poem.
2
13520
3629
maar slechts enkele momenten om het kortste gedicht te schrijven.
00:17
Ali captivated Harvard's graduating class in 1975
3
17149
4101
Ali charmeerde Harvards afstudeerklas in 1975
00:21
with his message of unity and friendship.
4
21250
3430
met zijn boodschap van eenheid en vriendschap.
00:24
When he finished, the audience wanted more.
5
24680
2691
Toen hij klaar was, wilde het publiek nog meer.
00:27
They wanted a poem.
6
27371
1689
Ze wilden een gedicht.
00:29
Ali delivered what is considered the shortest poem ever.
7
29060
3902
Ali gaf hun wat beschouwd wordt als het kortste gedicht ooit.
00:32
"Me, we."
8
32962
2699
"Ik, wij."
00:35
Or is it "me, weeee"?
9
35661
2610
Of is het: "Ik, blij!"?
Niemand die het echt zeker weet.
00:38
No one's really sure.
10
38271
1210
00:39
Regardless, if these two words are a poem, then what exactly makes a poem a poem?
11
39481
5990
Maar als deze twee woorden een gedicht zijn,
wat maakt dan van een gedicht een gedicht?
00:45
Poets themselves have struggled with this question,
12
45471
2630
Dichters hebben zelf ook moeite met deze vraag
00:48
often using metaphors to approximate a definition.
13
48101
3504
en gebruiken vaak metaforen om tot een soort definitie te komen.
00:51
Is a poem a little machine?
14
51605
2075
Is een gedicht een kleine machine?
00:53
A firework?
15
53680
1085
Vuurwerk?
00:54
An echo?
16
54765
1056
Een echo?
00:55
A dream?
17
55821
1189
Een droom?
00:57
Poetry generally has certain recognizable characteristics.
18
57010
4342
Gedichten hebben vaak herkenbare kenmerken.
01:01
One - poems emphasize language's musical qualities.
19
61352
4199
Eén - gedichten benadrukken de muzikale kwaliteiten van een taal.
01:05
This can be achieved through rhyme, rhythm, and meter,
20
65551
2930
Dat kan gebeuren door middel van rijm, ritme en metrum:
01:08
from the sonnets of Shakepeare,
21
68481
1498
van de sonnetten van Shakespeare,
01:09
to the odes of Confucius,
22
69979
1563
over de odes van Confucius,
01:11
to the Sanskrit Vedas.
23
71542
2310
tot de Veda's in het Sanskriet.
01:13
Two - poems use condensed language,
24
73852
2704
Twee - gedichten gebruiken beknopte taal,
01:16
like literature with all the water wrung out of it.
25
76556
3936
een beetje als literatuur waaruit al het vocht gewrongen is.
01:20
Three - poems often feature intense feelings,
26
80492
3380
Drie - gedichten gaan vaak over intense emoties:
01:23
from Rumi's spiritual poetry
27
83872
2003
van Rumi's spirituele poëzie,
01:25
to Pablo Neruda's "Ode to an Onion."
28
85875
3437
tot Pablo Neruda's 'Ode aan de ui'.
01:29
Poetry, like art itself, has a way of challenging simple definitions.
29
89312
4571
Poëzie kan -- net als kunst -- simple definities ter discussie stellen.
01:33
While the rhythmic patterns of the earliest poems
30
93883
2420
Hoewel het ritme van de eerste gedichten ertoe diende om verhalen te memoriseren
01:36
were a way to remember stories even before the advent of writing,
31
96303
3860
toen er nog niet werd geschreven,
01:40
a poem doesn't need to be lyrical.
32
100163
2540
hoeft een gedicht niet lyrisch te zijn.
01:42
Reinhard Döhl's “Apfel”
33
102703
1548
Reinhard Döhls 'Appel'
01:44
and Eugen Gomringer's "silencio"
34
104251
2398
en Eugen Gomringers 'silencio'
01:46
toe the line between visual art and poetry.
35
106649
3511
brengen visuele kunst en poëzie op dezelfde lijn.
01:50
Meanwhile, E.E. Cummings wrote poems whose shapes were as important
36
110160
3396
Intussen schreef E.E. Cummings gedichten waarvan de vorm even belangrijk was
01:53
as the words themselves,
37
113556
1864
als de woorden zelf;
01:55
in this case amplifying the sad loneliness of a single leaf falling through space.
38
115420
6489
hier versterkt het de droeve eenzaamheid van een enkel dwarrelend blad.
02:01
If the visual nature of poetry faded into the background,
39
121909
3660
Als de visuele aard van poëzie naar de achtergrond zou verdwijnen,
02:05
perhaps we'd be left with music,
40
125569
2420
misschien restte ons dan nog de muziek.
02:07
and that's an area that people love to debate.
41
127989
2611
Dat is iets waarover mensen graag debatteren.
02:10
Are songs poems?
42
130600
2069
Zijn liederen gedichten?
02:12
Many don't regard songwriters as poets in a literary sense,
43
132669
3520
Velen zien songwriters niet als dichters in de letterlijke zin van het woord,
02:16
but lyrics from artists like Paul Simon,
44
136189
2500
maar teksten van artiesten als Paul Simon,
02:18
Bob Dylan,
45
138689
1099
Bob Dylan
02:19
and Tupac Shakur
46
139788
1371
en Tupac Shakur
02:21
often hold up even without the music.
47
141159
2670
blijven vaak ook zonder muziek overeind.
02:23
In rap, poet elements like rhyme, rhythm, and imagery
48
143829
3220
In rap zijn poëtische elementen zoals rijm, ritme en beeldspraak
02:27
are inseparable from the form.
49
147049
2480
onlosmakelijk verbonden met de vorm.
02:29
Take this lyric from the Notorious B.I.G.
50
149529
2830
Neem nu deze tekst van the Notorious B.I.G.
02:32
"I can hear sweat trickling down your cheek
51
152359
2368
"Ik hoor het zweet langs je kaak druppelen
02:34
Your heartbeat sound like Sasquatch feet
52
154727
2292
Je hartslag klinkt als wildemanspassen
02:37
Thundering, shaking the concrete."
53
157019
2782
Doet het beton schudden en donderen."
02:39
So far, all the examples we've seen have had line breaks.
54
159801
3497
Alle voorbeelden die we tot nu toe zagen, hadden afgebroken regeleindes.
02:43
We can even imagine the two words of Ali's poem organizing in the air -
55
163298
4747
We kunnen de twee woorden van Ali's gedicht
zich haast zien schikken in de lucht:
02:48
Me, We.
56
168045
2213
Ik Wij
02:50
Poetry has a shape that we can usually recognize.
57
170258
3046
Poëzie kunnen we meestal herkennen aan de vorm.
02:53
Its line breaks help readers navigate the rhythms of a poem.
58
173304
3905
Afgebroken regeleindes navigeren de lezer door de ritmiek van een gedicht heen.
02:57
But what if those line breaks disappeared?
59
177209
2419
Maar wat als die regeleindes verdwenen?
02:59
Would it lose its essence as a poem?
60
179628
2490
Zou de essentie van het gedicht verloren gaan?
03:02
Maybe not.
61
182118
1315
Misschien niet.
03:03
Enter the prose poem.
62
183433
1804
Ziedaar het prozagedicht.
03:05
Prose poems use vivid images and wordplay
63
185237
2752
Prozagedichten gebruiken levendige beelden en woordspelingen,
03:07
but are formatted like paragraphs.
64
187989
3282
maar zijn opgebouwd als paragrafen.
03:11
When we look at poetry less as a form and more as a concept,
65
191271
4072
Als we poëzie niet zozeer als een vorm maar meer als een concept bekijken,
03:15
we can see the poetic all around us:
66
195343
2806
dan zien we het poëtische overal rondom ons:
03:18
spiritual hymns,
67
198149
1229
spirituele hymnes,
03:19
the speeches of orators like Martin Luther King, Jr.,
68
199378
2871
de speeches van redenaars als Martin Luther King Jr.,
03:22
JFK,
69
202249
930
JFK
03:23
and Winston Churchill,
70
203179
1411
en Winston Churchill,
03:24
and surprising places like social media.
71
204590
2839
en op verrassende plaatsen zoals sociale media.
03:27
In 2010, journalist Joanna Smith tweeted updates from the earthquake in Haiti.
72
207429
5711
In 2010 tweette journaliste Joanna Smith updates over de aardbeving in Haïti.
03:33
"Was in b-room getting dressed when heard my name.
73
213140
2951
"Was me in b-kamer aan het aankleden toen ik mijn naam hoorde.
03:36
Tremor. Ran outside through sliding door.
74
216091
2720
Beving. Rende naar buiten door schuifdeur.
03:38
All still now. Safe. Roosters crowing."
75
218811
3720
Alles stil nu. Veilig. Hanen kraaien."
03:42
Smith uses language in a way that is powerful, direct,
76
222531
3530
Smith gebruikt taal op een manier die krachtig is en direct,
03:46
and filled with vivid images.
77
226061
2200
die bol staat van de levendige beelden.
03:48
Compare her language to a haiku,
78
228273
2450
Vergelijk haar taal met die van een haiku,
03:50
the ancient Japanese poetic form that emphasizes bursts of brief intensity
79
230723
5100
de oude Japanese poëzievorm die kort en krachtig is,
03:55
with just three lines of five, seven, and five syllables.
80
235823
4861
met haar drie regels van vijf, zeven en vijf lettergrepen.
04:00
The waters of poetry run wide and deep.
81
240684
2948
De stille waters van de poëzie hebben diepe gronden.
04:03
Poetry has evolved over time,
82
243632
1872
Poëzie is mettertijd geëvolueerd.
04:05
and perhaps now more than ever,
83
245504
1689
En wellicht nu meer dan ooit,
04:07
the line between poetry, prose, song, and visual art has blurred.
84
247193
5661
is de lijn tussen poëzie, proza, lied en visuele kunst vervaagd.
04:12
However, one thing has not changed.
85
252854
2380
Maar één ding is niet veranderd:
04:15
The word poetry actually began in verb form,
86
255234
3430
het woord poëzie was oorspronkelijk een werkwoord,
04:18
coming from the ancient Greek poiesis, which means to create.
87
258664
4940
afgeleid van het oude Griekse poiesis, wat 'creëren' betekent.
04:23
Poets, like craftsman, still work with the raw materials of the world
88
263604
4540
Dichters werken net zoals ambachtslui nog altijd met ruwe grondstoffen
04:28
to forge new understandings
89
268144
1848
om nieuwe inzichten te smeden
04:29
and comment on what it is to be human in a way only humans can.
90
269992
6083
en te becommentariëren wat het is mens te zijn,
zoals alleen mensen dat kunnen.
04:36
Dartmouth researchers tested this idea by asking robots to pen poetry.
91
276075
5450
Onderzoekers van Dartmouth testten dit door robots poëzie te laten schrijven.
04:41
A panel of judges sorted through stacks of sonnets
92
281525
3499
Een jury ploeterde zich door stapels sonnetten om te zien
04:45
to see if they could distinguish those made by man and machine.
93
285024
4030
of ze de producten van mens en machine van elkaar konden onderscheiden.
04:49
You may be happy to know that while scientists have successfully
94
289054
3958
Het zal je misschien verblijden
dat hoewel wetenschappers met succes artificiële intelligentie hebben ingezet
04:53
used artificial intelligence in manufacturing,
95
293012
3023
in de fabricage,
04:56
medicine,
96
296035
1000
in de geneeskunde,
04:57
and even journalism,
97
297035
1540
en zelfs in de journalistiek,
04:58
poetry is a different story.
98
298575
2680
poëzie een heel ander verhaal is.
05:01
The robots were caught red-handed 100% of the time.
99
301255
3550
De robots vielen in 100% van de gevallen door de mand.
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7