Will the real Fernando please stand up? - Ilan Stavans

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Kanhaiya Verma

On November 30th, 1935, dozens of writers passed away.

၁၉၃၅ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့မှာ ဒါဇင်ချီတဲ့ စာရေးဆရာတွေ သေဆုံးသွားခဲ့wယ်။

They came from different backgrounds, espoused divergent beliefs,

သူတို့ဟာ နောက်ခံအမျိုးမျိုးကနေ လာပြီး ကွဲလွဲတဲ့ ယုံကြည်ချက်တွေကို

and wrote in a variety of styles.

ထောက်ခံကာ ဟန်မျိုးစုံနဲ့ ရေးသားခဲ့တယ်။

ဒါပေမဲ့ ပေါ်တူဂီ၊ လစ်စဘွန်;က တိုက်ခန်းက သေတ္တာတစ်လုံတည်းမှာ

Yet all of their work was stashed in a single trunk

in an apartment in Lisbon, Portugal.

သူတို့ရဲ့ လက်ရာ အားလုံးကို သိုဝှက်ထားခဲ့တယ်။

So, what mysterious string tied all these writers together?

ဒီတော့ ဒီစာရေးဆရာ အားလုံးကို ဘယ်လျှို့ဝှက် ဆန်းကြယ်တဲ့ ကြိုးက ချည်နှောင်ခဲ့တာလဲ။

Well, the trunk belonged to one enigmatic author, Fernando Pessoa,

သေတ္တာကို ပိုင်ဆိုင်တာက ပုစ္ဆာဆန်တဲ့ စာရေးဆရာ ဖာနန်ဒို ပက်ဆိုအာပါ၊

who was, in fact, all of them.

တကယ်တော့ သူဟာ ဒီစာရေးဆရာ အားလုံးပါ။

Some authors use pseudonyms and pen names

စာရေးဆရာတချို့က ကိုယ်ပိုင်လက္ခဏာတွေကို ကာကွယ်ဖို့၊

to protect their identities or bolster their artistic personas.

အနုပညာ သရုပ်သကန်တွေကို အားပေးဖို့ အမည်ဝှက်တွေ၊ ကလောင်အမည်တွေကို သုံးကြတယ်။

But Pessoa used what he called “heteronyms” to write not as himself

ဒါပေမဲ့ ပက်ဆိုအာက သူကိုယ်တိုင်မဟုတ်ဘဲ၊ သူ တီထွင်ထားတဲ့ အခြားသူတွေအဖြစ် ရေးသားဖို့

but as other people he invented,

သူ ခေါ်တဲ့ “အမည်ကွဲ” တွေကို သုံးခဲ့တယ်၊

giving way to generative, artistic experimentation.

ဖန်တီးမှု၊ အနုပညာ ဆိုင်ရာ စမ်းသပ်မှုတွေကို လမ်းဖွင့်ပေးတာပါ။

He fleshed out their imagined lives, devised their distinct quirks,

သူက ဒီလူတွေရဲ့ စိတ်ကူးထားတဲ့ ဘဝတွေကို ဖြည့်ပေးတယ်၊ ဓလေ့ထူးတွေကို ဖန်တီးတယ်၊

and cultivated their unique literary voices.

ထူးခြားတဲ့ စာပေ သဘောထားတွေကို ပျိုးထောင်ပေးခဲ့တယ်။

Sometimes Pessoa's heteronyms interacted with each other,

တစ်ခါတစ်ရံ ပက်ဆိုအာရဲ့ အမည်ကွဲတွေက အချင်းချင်း အပြန်အလှန်ဆက်သွယ်ပြီး

even criticizing one another's work.

အချင်းချင်းရဲ့ လက်ရာကိုတောင် ဝေဖန်ကြတယ်။

Pessoa described himself as a “nomadic wanderer through [his own] consciousness,”

ပက်ဆိုအာက သူ့ကိုယ်သူ “ကိုယ်ပိုင် အသိစိတ် ကနေ လှည့်လည်သွားလာသူ” အဖြစ် ဖော်ပြခဲ့တယ်၊

“a kind of medium,” “divided” among his heteronyms.

သူ့ရဲ့ အမည်ကွဲတွေကြားက “ကြားခံ”၊ “သဘောထားကွဲသူ” အဖြစ်ပါ။

“But,” he wrote, “I’m less real than the others,

ဒါပေမဲ့ သူက “ကျုပ်က တခြားသူတွေလောက် မစစ်မှန်ဘူး၊

less substantial, less personal, and easily influenced by them all.”

ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ နည်းပြီး သူတို့အားလုံးရဲ့ အလွယ်တကူ လွှမ်းမိုးတာခံရတယ်“လို့ ရေးတယ်။

Born in Lisbon in 1888, Pessoa began writing as different people

၁၈၈၈ ခုနှစ်၊ လစ္စဘွန်းမှာ မွေးဖွားခဲ့တဲ့ ပက်ဆိုအာဟာ အသက်ခြောက်နှစ်ခန့်အရွယ်မှာ

when he was around six years old,

မတူတဲ့ လူတွေအဖြစ် စတင်ရေးသားခဲ့ပြီး

authoring letters as an imaginary Frenchman, Chevalier de Pas.

စိတ်ကူးယဉ် ပြင်သစ်လူမျိုး Chevalier de Pas အဖြစ် စာတွေကို ရေးသားခဲ့တယ်။

When Pessoa’s stepfather moved their family to South Africa,

ပက်ဆိုအာရဲ့ ပထွေးက သူတို့မိသားစုကို တောင်အာဖရိကကို ပြောင်းရွှေ့တဲ့အခါ

Pessoa picked up new languages.

ပက်ဆိုအာက ဘာသာစကား အသစ်တွေကို သင်ယူခဲ့တယ်။

He adopted several English-language heteronyms in high school

အထက်တန်းကျောင်းမှာ အင်္ဂလိပ်စကား ကြောင်းတူသံကွဲများစွာကို မွေးစားယူပြီး

and published booklets of poems featured by the British press.

ဗြိတိသျှ သတင်းစာမှာ ပါတဲ့ ကဗျာစာအုပ်လေးတွေကို ထုတ်ဝေခဲ့ဆယ်။

In 1905, Pessoa returned to Lisbon for good.

၁၉၀၅ ခုနှစ်မှာ ပက်ဆိုအာဟာ လစ္စဘွန်ကို အပြီး ပြန်လာခဲ့တယ်။

He gained a reputation for his formal dress, affinity for the occult,

သူဟာ သူ့ရဲ့ သမားရိုးကျ အဝတ်အစား၊ ဂမ္ဘီရပညာ အထုံနဲ့ အမြဲတမ်း

and for being cordial and charming while always keeping people at arm’s length.

လူတွေနဲ့ ခပ်ခွာခွာနေပေမဲ့၊ ပျူငှာ၊ နှစ်လို့ဖွယ်ရှိတာကြောင့် ကျော်ကြားခဲ့တယ်။

Pessoa established art and literary journals and a publishing house.

ပက်ဆိုအာက အနုပညာနဲ့ စာပေစာစောင်တွေနဲ့ ပုံနှိပ်တိုက်တစ်လုံးကို တည်ထောင်ခဲ့တယ်။

But while these public ventures failed to take off

ဒါပေမဲ့ ဒီအများဆိုင် လုပ်ငန်းတွေက မအောင်မမြင်ဖြစ်ကာ

and Pessoa amassed debt and relocated frequently,

ပက်ဆိုအာဟာ အကြွေးတွေ ပုံလာပြီး မကြာခဏ နေရာပြောင်းခဲ့ပေမဲ့၊

his greatest experiments were unfolding in private.

သူ့ရဲ့အကြီးမားဆုံး စမ်းသပ်မှုတွေက လျှို့ဝှက်ဖြစ်နေခဲ့တယ်။

Scrawling in various languages on envelopes, book jackets and loose papers,

စာအိတ်တွေ၊ စာအုပ်ဖုံးတွေနဲ့ စာရွက်တွေ ပေါ်မှာ ဘာသာစကားအမျိုးစုံနဲ့ ရေးခြစ်ရင်း၊

Pessoa crafted a dreamy love letter as Maria José,

ပက်ဆိုအာဟာ သတ္တုလုပ်သားကို အရူးအမူး ဖြစ်နေတဲ့ ကျောရိုးရောဂါရှိတဲ့

a teenager with a spinal disorder who was infatuated with a metalworker;

ဆယ်ကျော်သက် Maria José,အဖြစ် ကြည်နူးစရာ မေတ္တာစာတစ်စောင်ကို ဖန်တီးတယ်။

သူက Horace James Faber အဖြစ် စုံထောက်ဇာတ်လမ်းတွေကို ရေးခဲ့တယ်၊

he scribbled detective stories as Horace James Faber;

and analyzed astrological charts as Raphael Baldaya.

Raphael Baldaya အဖြစ် နက္ခတ်ဗေဒင်ဇယား တွေကိုလေ့လာဆန်းစစ်ခဲ့တယ်။

He used three heteronyms most frequently.

သူက အမည်ကွဲ သုံးခုကို အကြိမ်ကြိမ် အသုံးပြုခဲ့တယ်၊

Alberto Caeiro was a shepherd-poet who used simple diction

Alberto Caeiro က လောကကို သူ မြင်တဲ့အတိုင်း ဖော်ပြဖို့ ရိုးရှင်းတဲ့

to describe the world as he saw it.

စကားပြောဟန်ကို သုံးတဲ့ သိုးကျောင်းသား-ကဗျာဆရာပါ။

Ricardo Reis, a doctor, favored the epic style of Classical poets.

ဆရာဝန် Ricardo Reis က ဂန္ထဝင်ကဗျာဆရာ တွေရဲ့ ကဗျာရှည်ဟန်တွေကို နှစ်သက်တယ်။

And Álvaro de Campos, a bisexual naval engineer and nomad,

လိင်တူဆက်ဆံတဲ့ ရေတပ်အင်ဂျင်နီယာနဲ့ လှည့်လည်နေထိုင်သူ၊ Álvaro de Campos က

wrote poetry extolling the wonder and hardship of daily life.

နေ့စဉ်ဘဝရဲ့ အံ့ဖွယ်နဲ့ အခက်အခဲတွေကို အမွမ်းတင်တဲ့ ကဗျာစာပေကို ရေးသားတယ်။

de Campos ကို သုံးရင်း၊ သူ့ကိုယ်သူ ငြင်းခဲ့တဲ့ စိတ်ခံစားမှုအားလုံးကို

Using de Campos, Pessoa said he could channel all the emotions

he denied himself.

လမ်းဖော်နိုင်ခဲ့တယ်လို့ ပက်ဆိုအာက ပြောတယ်။

And at one point, de Campos claimed it was Pessoa who didn’t truly exist.

တစ်နေရာမှာ၊ de Campos က တကယ် မတည်ရှိ ခဲ့တဲ့ ပက်ဆိုအာလို့ အခိုင်အမာပြောခဲ့တယ်။

During his lifetime,

ပက်ဆိုအာဟာ သူ့ဘဝတာအတွင်း

Pessoa published poems, letters, essays, and literary criticism—

ကဗျာတွေ၊ စာတွေ၊စာတမ်းတွေနဲ့ စာပေဝေဖန်ရေးတွေကို ထုတ်ဝေခဲ့တယ်။

some as heteronyms, others under his own name.

တချို့က အမည်ကွဲတွေအဖြစ်၊ တချို့က သူ့ကိုယ်ပိုင် အမည်နဲ့ပါ။

He also produced a handful of books, just one in Portuguese—

သူက စာအုပ်အနည်းငယ်ကိုလည်း ထုတ်လုပ်ခဲ့တယ်၊ ပေါ်တူဂီဘာသာနဲ့ တစ်အုပ်ကတော့

a poetry collection about Portugal’s mythic history called “Message.”

“Message” လို့ခေါ်တဲ့ ပေါ်တူဂီရဲ့ ဒဏ္ဍာရီ သမိုင်းအကြောင်း ကဗျာပေါင်းချုပ်ပါ။

He gained local recognition,

ဒေသတွင်း အသိအမှတ်ပြုမှု ရရှိခဲ့ပေမဲ့၊

but the full scope of his creative endeavours only revealed itself

သူ့ရဲ ဖန်တီး၊ အားထုတ်မှုတွေရဲ့ အတိုင်းအတာ အပြည့်အစုံက၊

စာအုပ်ထုတ်ဝေပြီး တစ်နှစ်အကြာ ပက်ဆိုအာ သေဆုံးတဲ့အခါမှသာ ပေါ်လာတာပါ။

when Pessoa died a year after the book’s release.

From among almost 30,000 pages of unpublished work stashed in his trunk,

သူ့သေတ္တာထဲမှာ သိုဝှက်ထားတဲ့ ပုံမနှိပ်ရသေး တဲ့ လက်ရာ၊ စာမျက်နှာ ၃၀,၀၀၀ နီးပါးထဲကနေ၊

critics eventually assembled “The Book of Disquiet” in 1982,

ဝေဖန် ရေးဆရာတွေက ” The Book of Disquiet” ကို ၁၉၈၂ ခုနှစ်မှာ နောက်ဆုံး စုစည်းခဲ့တယ်၊

which Pessoa spent two decades developing.

ဒါကို ဖန်တီးရင်း ပက်ဆိုအာဟာ ဆယ်စုနှစ် နှစ်ခု ကုန်ဆုံးခဲ့တာပါ။

It declares itself, in typically cryptic fashion,

ဒါက ပုံမှန်အနေနဲ့ အသိခက်တဲ့ဟန်၊ “ဘယ်တော့မှ မတည်ရှိခဲ့သူ

“the autobiography of someone who never existed.”

တစ်ယောက်ရဲ့ ကိုယ်ရေးအတ္ထုပ္ပတ္တိ“လို့ ကြေညာထားတယ်။

Pessoa wrote it as the fictional diary of his so-called semi-heteronym,

ပက်ဆိုအာက “အင်္ဂါချို့ယွင်းမှု သက်သက်” အဖြစ် သူ့ကိုယ်သူ သရုပ်ဖော်တဲ့၊

Bernardo Soares,

သူ့ရဲ့ အမည်ကွဲတစ်ပိုင်းဆိုတဲ့

whose personality he described as a “mere mutilation” of his own.

Bernardo Soares ရဲ့ စိတ်ကူးယဉ် နေ့စဉ်မှတ်တမ်းလို့ ရေးခဲ့တယ်။

ဘဝရဲ့ တောင်းဆိုမှုတွေကြောင့် မချင့်မရဲဖြစ်လေ့ရှိတဲ့၊

Often frustrated by life’s demands,

the book’s narrator explores how delving inwards through literature

စာအုပ်ဇာတ်ကြောင်းပြောသူက စာပေကနေ အတွင်း သဘောကို ရှာတာက အရှိတရား နယ်နိမိတ်ကနေ

helps him escape reality’s confines.

သူ့ကို လွတ်မြောက်အောင် ကူညီပေးပုံကို စူးစမ်းတာပါ။

He continuously challenges conceptions of the self as a singular, reliable unit—

လူတစ်ဦးစီရဲ့အစိတ်အပိုင်း ပြောင်းမှု ပမာဏ၊ အကန့်အသတ်မဲ့အဖြစ်

instead grappling with identity as indefinite,

ကိုယ်ပိုင်လက္ခဏာနဲ့ နပန်းလုံးနေတာအစား၊ တစ်မူထူး၊ ယုံကြည်ရတဲ့ ယူနစ်အဖြစ်

each person a shifting sum of their parts.

အတ္တ စိတ်ကူးတွေကို အဆက်မပြတ် စိန်ခေါ်တာပါ။

“My soul is a hidden orchestra,” the first entry reads.

ပထမဆုံး ရေးတာမှာ ဖတ်ရတာက “ငါ့ဝိညာဉ်က ဖုံးကွယ်ထားတဲ့ သံစုံဝိုင်းတစ်ဝိုင်း၊

“I do not know what instruments, what violins and harps,

ဘယ်တူရိယာတွေ၊ ဘယ် တယောတွေ၊ စောင်းတွေ၊ ဗုံတွေက

drums and tambours sound and clash inside me.

အသံထွက်ပြီး ငါ့အတွင်းမှာ ရိုက်ခတ်လဲ ငါ မသိဘူး။

I know myself only as a symphony.”

ငါ့ကိုယ်ငါတော့ သံစုံတီးဝိုင်း တစ်ဝိုင်းလို့ပဲ သိတယ်”တဲ့။