Can you outsmart this logical fallacy? - Alex Gendler

2,020,336 views ・ 2019-11-25

TED-Ed


Please double-click on the English subtitles below to play the video.

Translator: Ayan Organization Reviewer: Daban Q Jaff
00:06
Meet Lucy.
0
6810
1190
لوسی بناسن.
00:08
She was a math major in college,
1
8000
1980
لە زانکۆ بیرکاری خوێندووە،
00:09
and aced all her courses in probability and statistics.
2
9980
4130
و سەرکەوتوو بوو لە هەموو کۆرسەکانی لە بواری ئەگەر و ئامار.
00:14
Which do you think is more likely: that Lucy is a portrait artist,
3
14110
4352
تۆ پێتوایە کام لە ئەمانە ئەگەری زیاترە: لوسی هونەرمەندی وێنەکێشە،
00:18
or that Lucy is a portrait artist who also plays poker?
4
18462
5028
یان لوسی وێنەکێش کە یاری پۆکەر دەکات؟
00:23
In studies of similar questions, up to 80 percent of participants
5
23490
4016
لە تاقیکردنەوەی پرسیاری هاوشێوەدا، نزیکی % ٨٠ ی بەژداربووان
00:27
chose the equivalent of the second statement:
6
27506
2504
وەڵامی هاوشێوەی بژاردەی دووەمیان هەڵبژارد:
00:30
that Lucy is a portrait artist who also plays poker.
7
30010
3636
کە لوسی هونەرمەندی وێنەکێشانە و هەروەها یاری پۆکەر دەکات.
00:33
After all, nothing we know about Lucy suggests an affinity for art,
8
33646
4722
لە دواییدا، هیچ بەڵگەیەک نییە کە لوسی لە هونەر دووربخاتەوە،
00:38
but statistics and probability are useful in poker.
9
38368
3812
بەڵام ئامار و ئەگەر لە پۆکەردا بەسوودن.
00:42
And yet, this is the wrong answer.
10
42180
2558
و هێشتا، ئەمە وەڵامە هەڵەکەیە
00:44
Look at the options again.
11
44738
1790
دووبارە سەیری بژاردەکان بکەوە.
00:46
How do we know the first statement is more likely to be true?
12
46528
3740
چۆن دەزانین کە بژاردەی یەکەم، ڕاستترە؟
00:50
Because it’s a less specific version of the second statement.
13
50268
4180
چونکە یەکەم بژاردە، بژاردەیەکی ڕوونەکراوەی بژاردەی دووەمە.
00:54
Saying that Lucy is a portrait artist doesn’t make any claims
14
54448
3670
گوتنی ئەوەی کە لوسی هونەرمەندە، هیچ شتێک دەرناخات
00:58
about what else she might or might not do.
15
58118
3500
دەربارەی ئەوەی لوسی چی تر ڕەنگە بکات یان نا.
01:01
But even though it’s far easier to imagine her playing poker than making art
16
61618
4890
بەڵام هەرچەندە ئاسانترە خەیاڵی ئەو بکەین کە پۆکەر دەکات وەک لە کاری هونەری
01:06
based on the background information,
17
66508
1880
بەپێی ئەو زانیارییانەی لەسەری هەیە،
01:08
the second statement is only true if she does both of these things.
18
68388
4685
بژاردەی دووەم تەنها کانێک ڕاستە کە ئەگەر ئەو هەر دوو کارەکە بکات.
01:13
However counterintuitive it seems to imagine Lucy as an artist,
19
73073
4201
هەرچەند نالۆجیکی دیاربێت کە وێنای لوسی بکەی وەک هونەرمەند،
01:17
the second scenario adds another condition on top of that, making it less likely.
20
77274
5953
سیناریۆی دووەم مەرجێکیتر زیاد دەکات کە وای لێ کردووە، کەمتر ئەگەری هەبێت
01:23
For any possible set of events, the likelihood of A occurring
21
83227
4529
بۆ هەر زنجیرە ڕووداوێک، A ئەگەری ڕوودانی
01:27
will always be greater than the likelihood of A and B both occurring.
22
87756
5722
هەمیشە زیاتر دەبێت لە ئەگەری (B) و (A) ڕوودانی هەردوو بەدوایەکدا.
01:33
If we took a random sample of a million people who majored in math,
23
93478
3890
ئەگەر نموونەیەکی هەڕەمەکی یەک ملیۆن کەسی شارەزایی بیرکاری وەربگرین،
01:37
the subset who are portrait artists might be relatively small.
24
97368
4152
بەشە کۆمەڵەی ئەو کەسانەی هونەرمەندن بەڕێژەیی ڕەنگە بچووک بێت.
01:41
But it will necessarily be bigger
25
101520
2210
بەڵام بە دڵنیاییەوە گەورەتر دەبێت
01:43
than the subset who are portrait artists and play poker.
26
103730
3660
لەو بەشە کۆمەڵەی کە هونەرمەندن و یاری پۆکەر دەکەن.
01:47
Anyone who belongs to the second group will also belong to the first–
27
107390
3610
هەرکەسێ کە لە گرووپی دووەمە، ئەوا لە گرووپی یەکەمیشە--
01:51
but not vice versa.
28
111000
1490
بەڵام پێچەوانەکەی وانییە.
01:52
The more conditions there are, the less likely an event becomes.
29
112490
5110
تا مەرجی زیاتر هەبێت، ئەگەری ڕوودان کەمتر دەبێت.
01:57
So why do statements with more conditions sometimes seem more believable?
30
117600
4619
کەواتە بۆ ئەو دەربڕینانەی مەرجی زیاتریان هەیە هەندێک جار زیاتر باوەڕ پێکراو ترن؟
02:02
This is a phenomenon known as the conjunction fallacy.
31
122219
3320
ئەم دیاردەیە ناسراوە بە هەڵەیی پێکەوەهاتن.
02:05
When we’re asked to make quick decisions, we tend to look for shortcuts.
32
125539
3800
کاتێک داوامان لێدەکرێت بڕیاری خێرا بدەین، ئێمە بە دوای ڕیگە کورتەکان دەگەڕێین
02:09
In this case, we look for what seems plausible
33
129339
3120
لەم بارودۆخەدا بە دوای شتێک دەگەڕێین کە باوەڕپێکراوە
02:12
rather than what is statistically most probable.
34
132459
3010
وەک لەو شتەی کە زانستییانە ئەگەری زۆرترە.
02:15
On its own, Lucy being an artist doesn’t match the expectations
35
135469
4431
بە تەنیا، هونەرمەند بوونی لوسی یەک ناگرێتەوە لەگەڵ چاوەڕوانییەکان
02:19
formed by the preceding information.
36
139900
2170
کە بە زانیارییەکانی پێشوو درووست بوون.
02:22
The additional detail about her playing poker
37
142070
2740
وردەکاریە زیادکراوەکەی یاریکردنی پۆکەر
02:24
gives us a narrative that resonates with our intuitions—
38
144810
3360
چێرۆکێکمان پێدەدات کە هاوشێوەی بیرکردنەوەکانی ئێمەیە---
02:28
it makes it seem more plausible.
39
148170
2170
وای لێ دەکات زیاتر باوەڕپێکراو دەربکەوێت.
02:30
And we choose the option that seems more representative of the overall picture,
40
150340
4341
و ئێمە ئەو بژاردەیە هەڵدەبژێرین کە زیاتر وەک نیشاندەری وێنە گشتییەکە دەردەکەوێت،
02:34
regardless of its actual probability.
41
154681
2950
بێ گوێدانە ئەگەرە ڕاستەقینەکەی.
02:37
This effect has been observed across multiple studies,
42
157631
3590
ئەم کاریگەریە تێبینیی کراوە لە چەندین توێژینەوە،
02:41
including ones with participants who understood statistics well–
43
161221
3680
لەوانەش کە بەشداربووەکان بە باشی لە ئامار گەیشتوونە--
02:44
from students betting on sequences of dice rolls,
44
164901
2714
لەو قوتابیانەی گرەودەکەن لەسەر زنجیرەی هەڵدانی زار،
02:47
to foreign policy experts predicting the likelihood of a diplomatic crisis.
45
167615
5603
تا شارەزایانی سیاسەتی بیانی کە پێشبینی ئەگەری قەیرانی دیپلۆماتی دەکەن.
02:53
The conjunction fallacy isn’t just a problem in hypothetical situations.
46
173218
4338
هەڵەیی پێکەوەلکان تەنها کێشەیەک نییە لە بارودۆخە گریمانەییەکان.
02:57
Conspiracy theories and false news stories
47
177556
3130
بیردۆزه پلانگێڕیەکان و چیرۆکە ناڕاستەکانی هەواڵ
03:00
often rely on a version of the conjunction fallacy to seem credible–
48
180686
4588
زۆر جار پشت بە چەشنێکی هەڵەی پێکەوەهاتن دەبەستن بۆ ئەوەی کە باوەڕ پێکراو دەربکەون-
03:05
the more resonant details are added to an outlandish story,
49
185274
3630
تا زیاتر وردەکاری هاوئاهەنگ زیاد بکرێت بۆ چیرۆکێکی نائاسایی،
03:08
the more plausible it begins to seem.
50
188904
2850
ئەوەندە زیاتر باوەڕپێکراو دەردەکەوێت.
03:11
But ultimately, the likelihood a story is true
51
191754
2890
بەڵام لە کۆتاییدا، ئەگەری ئەوەی کە چیرۆکێک ڕاستە
03:14
can never be greater than the probability that its least likely component is true.
52
194644
5150
هەرگیز ناتوانێت زیاتر بێت لە ئەگەری ئەوەی بەشە هەرە کەمتر چاوەڕوان کراوەکەی ڕاستترە
About this website

This site will introduce you to YouTube videos that are useful for learning English. You will see English lessons taught by top-notch teachers from around the world. Double-click on the English subtitles displayed on each video page to play the video from there. The subtitles scroll in sync with the video playback. If you have any comments or requests, please contact us using this contact form.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7