Can you solve the giant spider riddle? - Dan Finkel

3,040,195 views ・ 2021-08-10

TED-Ed


Бейнені ойнату үшін төмендегі ағылшын тіліндегі субтитрлерді екі рет басыңыз.

Аудармашы: Диас Шымбай
00:07
Once every century, the world’s greatest spiders gather to compete
0
7913
4583
Әр ғасыр сайын, әлемнің ұлы өрмекшілері жиналып,
00:12
in a series of grueling games.
1
12496
2542
аса ауыр бәсекеге түседі.
00:15
The winner will become the next arachnomonarch,
2
15163
2875
Жеңімпаз келесі арахно-монарх атанып,
00:18
able to command all the world’s spiders to their will.
3
18038
3458
дүниедегі барлық өрмекшілерді билей алады.
00:21
That day is today, and for the first time,
4
21704
3167
Міне, бүгін дәл осы күн және сіз өз
00:24
you’re casting your name into the ring.
5
24871
2542
есіміңізді рингке еңгіздіңіз.
00:27
From Anansi to Arachne to Aragog,
6
27746
2667
Анансидан, Арахна мен Арагогқа дейінгінің
00:30
all of the titans of the spider world are here,
7
30413
2916
барлық өрмекшілердің титандары осында.
00:33
and at first, no one even notices itsy-bitsy you.
8
33371
3958
Алғашында түймедей сізді ешкім байқамапты.
00:37
But after wowing the crowd with your web design
9
37954
2875
Бірақ өзіңіздің өрмек тігу стиліңізбен
00:40
and sticking it to the competition in the long-distance sling,
10
40829
3583
халықты таң қалдырып, алыс қашықтыққа өрмек тігуден шеберлік көрсетіп,
00:44
you’ve qualified for the finals.
11
44412
2250
финалға өттіңіз.
00:46
Now all that remains is to face off against the reigning champion,
12
46787
4167
Ендігісі - бүкіләлемдік шиыршықта қазіргі
00:50
Queen Shelob,
13
50954
1500
чемпион, Патшайым Шелобпен,
00:52
on the Whirled Wide Web, and win the title from her.
14
52454
3625
сайысқа түсіп, оның атағын жеңіп алу.
00:56
The web stretches over a large chasm,
15
56454
2417
Өрмектің барлық жіптері үлкен тұңғиықтың
00:58
with intersecting strands coming to a single point on the other side.
16
58871
4166
екінші жағында бір нүктеде қиылысады.
01:03
Moving across each strand requires a careful dash,
17
63621
3917
Әр жіптің бойымен жылжу мұқияттылықпен қоса
01:07
and you must keep going until you stop at the next hub
18
67704
3209
келесі екі жіп қиылысқан түйінге дейін
01:10
where two strands cross.
19
70913
1750
тоқтамауыңызды қажет етеді
01:13
By ancient spider code, only one competitor may traverse the web at a time.
20
73246
5417
Ежелгі өрмекші кодексіне сәйкес, қатысушылар бірінен кейін ғана жүре алады.
01:18
You must take turns, moving from one intersection to an adjacent one.
21
78871
4208
Кезекпен бір қиылыстан келесіне қозғаласыз.
01:23
No one may spin new paths into existence or skip turns.
22
83413
4250
Жаңа жолдар салуға және кезекті өткізіп жіберуге болмайды
01:27
You begin two spaces from Shelob, and to win,
23
87954
3625
Сіз Шелобтан екі орын қашықтықта бастайсыз және жеңу үшін
01:31
you must catch her by your tenth move.
24
91579
2709
оны 10-шы жүріске дейін ұстап алуыңыз керек.
01:35
Can you attain the mantle of spider supremacy?
25
95288
3375
Сіз өрмекшілердің билеушісі атана аласыз ба?
01:38
Pause here to figure it out for yourself. Answer in 3
26
98746
2542
Жұмбақты шешу үшін осында тоқтаңыз. 3
01:41
Answer in 2
27
101288
2500
2
01:43
Answer in 1
28
103829
2209
1
01:46
It’s tempting to trap Shelob in a corner, but doing so is surprisingly tricky.
29
106371
5042
Шелобты шетте ұстап алу ойға бірден келгенімен, оны жүзеге асыру қиын.
01:51
The layout of the web is such that every move you make,
30
111746
3375
Өрнектің құрылысы сіздің әрбір қозғалысыңыздан кейін
01:55
Shelob can get to another intersection two away from you.
31
115121
3417
Шелоб екі орынға алыстайтындай жасалған.
01:58
So even if you were to drive her into a corner, she’d escape it easily.
32
118788
4208
Сондықтан сіз оны шетке айдасаңыз да бұрышта ол оңай қашып кетер еді.
02:03
There are no dead ends,
33
123329
1250
Мұнда жалғыз тұрған түйін
02:04
so there’s never a situation where she’d be forced to move to your space.
34
124579
4417
болмағандықтан ол сізге қарай жылжитын кез де болмайды.
02:09
However, there is this point up here where all the strands converge.
35
129621
5333
Алайда, барлық жіптер қиылысатын нүкте бар.
02:15
It's easy to see that it's important,
36
135288
2041
Мұның маңызды екенін түсіну оңай,
02:17
but the challenge is figuring out exactly what to do with it.
37
137329
3667
бірақ оны пайдаға асырудың жолын түсіну қиын.
02:22
There’s a clever way of re-visualizing the problem:
38
142038
3500
Тапсырманы өзге қырынан қарастырайық.
02:25
try coloring every intersection one of two colors—
39
145538
4166
Әр қиылысты екі түске бояп көріңіз.
02:29
say red and blue—
40
149704
2000
Мысалы қызыл мен көкті алайық.
02:31
where the same color never borders itself.
41
151704
2875
Көрші орындар бір түсте болмауы керек.
02:35
What you get is a checkerboard pattern,
42
155163
2416
Сіз шахмат тақтасының үлгісі мен
02:37
then one space at the point which you can’t make either color.
43
157579
4584
екі түске де бояуға келмейтін бір орынды көресіз.
02:42
At the beginning of the game, every time you move to red,
44
162663
3291
Ойынның басында, сіз қызылға ауысқанда
02:45
Shelob will be on blue,
45
165954
1625
Шелоб көк орында болады.
02:47
and every time you move to blue, Shelob will be on red.
46
167579
3917
Және сіз көк түске ауысқан сайын, Шелоб қызылға ауысады.
02:51
In other words, unless something changes,
47
171871
2750
Яғни, егер ештеңе өзгермесе,
02:54
you can never move onto the same intersection as her.
48
174621
3333
сіз ешқашан ол тұрған орынға жете алмайсыз.
02:58
And that’s where the point comes in.
49
178246
2250
Міне, осы жерде бізге айтылған нүкте керек.
03:00
As indicated by its unique color, it’s the one place you can break the pattern
50
180496
4833
Оның ерекше түсі көрсетіп тұрғандай, бұл үлгіні бұзатын және
03:05
and change the rhythm of moves.
51
185329
2167
қозғалыс тәртібін өзгертетін жалғыз орын.
03:07
So you should waste no time in getting up there.
52
187496
2958
Сондықтан сіз бірден осында жету керексіз.
03:10
Shelob could now be in any one of these red spaces,
53
190996
3625
Шелоб енді қызыл орындардың кез-келгенінде
03:14
and you have at most 6 moves left to catch her.
54
194621
3333
болуы мүмкін және сізде 6 жүріс қалды.
03:18
But thanks to the colors we've added,
55
198204
1959
Бірақ біз қосқан түстердің арқасында біз
03:20
we can now focus on the one thing that matters the most:
56
200163
3250
ең маңызды нәрсеге назар аудара аламыз.
03:23
changing the color pattern.
57
203413
1875
Ол түс үлгісін өзгерту.
03:25
Shelob is on red, so you should move onto red on the second or fourth strand.
58
205704
5250
Шелоб қызылда болғандықтан сіз екінші не төртінші жіптегі қызылға жүресіз.
03:31
Now, Shelob can never move to any of the spots neighboring you,
59
211329
3584
Енді Шелоб сізге көрші орындарға жүре алмайды.
03:34
giving you a kind of net to use to catch her.
60
214913
2791
Ал бұл оны ұстауға арналған тор секілді рөл атқарады.
03:38
You may have luck choosing your moves through intuition at this point.
61
218121
3417
Қазір интуитивті жүріс жасасаңыз, жеңіске жетуіңіз әбден мүмкін.
03:41
But if you want to get algorithmic about it,
62
221538
2833
Бірақ тапсырманы шешудің алгоритмін түсіну үшін
03:44
you could track how far away she is horizontally and vertically,
63
224371
4542
Шелобтың көлденең және тігінен қаншалықты алыс орналасқанын анықтап,
03:48
as two numbers.
64
228913
1375
екі түрлі сан етіп алыңыз.
03:50
On your move, shrink the larger of the two,
65
230663
2750
Үлкен өлшемді азайтайтындай жүріс жасасаңыз
03:53
and no matter which direction she runs, she’ll have to hit an edge.
66
233413
4208
оны шетке айдай аласыз.
03:57
Eventually, you'll have backed her into one of the two corners
67
237913
3666
Ақыр соңында, сіз оны екі бұрыштың бірінде
04:01
and catch up to her at the last possible moment.
68
241579
2834
ең соңғы жүрісте қуып жетіп аласыз.
04:05
You snatch the ceremonial sash from your opponent
69
245246
3000
Сіз жеңіске жетіп, жеңімпаз сыйлығын
04:08
and wrap it around yourself.
70
248246
1875
салтанатты түрде мойныңызға ілдіңіз.
04:10
You are now the Spider Supreme,
71
250704
2084
Енді сіз сегіз аяқты жаратылыстардың
04:12
leader of all the world’s eight-legged wonders.
72
252788
3041
барлығының Көшбасшысысыз.
04:16
Just remember— with great spider power comes great spider responsibility.
73
256121
4333
БІрақ есіңізде болсын: үлкен күш — бұл үлкен жауапкершілік.
Осы веб-сайт туралы

Бұл сайт ағылшын тілін үйренуге пайдалы YouTube бейнелерімен таныстырады. Сіз әлемнің түкпір-түкпірінен келген үздік оқытушылар жүргізетін ағылшын тілі сабақтарын көресіз. Бейнені сол жерден ойнату үшін әрбір бейне бетінде көрсетілетін ағылшын тіліндегі субтитрлерді екі рет басыңыз. Субтитрлер бейнені ойнатумен синхрондалады. Егер сізде қандай да бір ескертулер немесе сұраулар болса, осы байланыс формасы арқылы бізге хабарласыңыз.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7