The rise and fall of the Maya Empire’s most powerful city - Geoffrey E. Braswell

288,241 views ・ 2024-04-25

TED-Ed


لطفا برای پخش فیلم روی زیرنویس انگلیسی زیر دوبار کلیک کنید.

Translator: Mohammad Badsar Reviewer: Masoud Motamedifar
00:07
During an important calendrical celebration in 889 CE,
0
7128
4713
طی یک جشن تقویمی مهم در ۸۸۹ پس از میلاد،
00:11
Lord K’ak’ Upakal may have sat atop his ornate palace
1
11841
3837
ارباب کاک اوپاکال احتمالا بر تخت سلطنت پر زرق و برق خود نشست
00:15
and observed the bustling hub he’d helped Chichen Itza become.
2
15678
4505
و با مشاهده مرکزیت پررونق چیچن ایتزا، این نقطه را پایتخت خود قرار داد.
00:20
The Maya city’s golden age would outlast K’ak’ Upakal’s own life,
3
20349
4922
دوران طلایی این شهر مایاها از زمان حیات کاک اوپاکال فراتر رفت.
00:25
but he couldn’t have known the crises that lay ahead.
4
25271
3337
اما او نمی‌توانست بحران‌های پیش رو را درک کند.
00:29
A century before, warfare and failing agriculture forced Maya people
5
29358
4880
یک قرن قبل، جنگ و افول کشاورزی مردم مایا را مجبور کرده بود
00:34
to abandon numerous Central American settlements.
6
34238
3087
که بخش‌های زیادی از مناطق مسکونی آمریکای مرکزی را رها کنند.
00:37
This shifted the center of their civilization north,
7
37325
2961
این موضوع مرکز این تمدن را به شمال تغییر داد
00:40
to hotter, drier Yucatan.
8
40286
2211
منطقه گرم‌تر و خشک‌تر یوکاتان.
00:42
During the early 800s,
9
42663
2086
طی اوایل دهه ۸۰۰،
00:44
cities like Chichen Itza, Izamal, and Uxmal expanded.
10
44749
5047
شهرهایی مثل چیچن ایتزا، ایزامال و اوشمال توسعه یافت.
00:49
But Yucatan presented its own challenges.
11
49796
2419
اما یوکاتان چالش‌های خود را داشت.
00:52
Surface water was scarce
12
52215
1543
آب سطحی کمیاب بود
00:53
and the region’s limestone bedrock rapidly absorbed rain.
13
53758
3462
و بستر آهکی این منطقه به سرعت آب باران را جذب می‌کرد.
00:57
This forced many Yucatecan cities to collect rainwater in cisterns.
14
57220
4421
این موضوع بسیاری از شهرهای یوکاتان را به جمع‌آوری آب در آب‌انبارها وا داشت.
01:01
But the land surrounding Chichen Itza is pocked with sinkholes,
15
61641
4171
اما زمین اطراف چیچن ایتزا دارای نقاط مردابی بود،
01:05
where collapsed bedrock reveals an abundant supply of fresh groundwater.
16
65812
4879
جایی که بستر فروریخته حاکی از میزان زیادی از آب شیرین بود.
01:10
Because of this freshwater access, when drought seized Yucatan in the early 900s,
17
70817
5505
به خاطر دسترسی به این آب شیرین، هنگامی که در اوایل دهه ۹۰۰ خشکسالی یوکاتان را
01:16
Chichen Itza survived to become the most powerful Maya city.
18
76322
4338
در بر گرفت، چیچن ایتزا باقی ماند تا به قدرتمندترین شهر مایا تبدیل شود.
01:21
People immigrated from hundreds of kilometers away,
19
81035
3128
مردم از صدها کیلومتر دورتر مهاجرت کردند،
01:24
and, at its height, Chichen Itza’s population possibly reached 50,000.
20
84163
5464
و در اوج آن، جمعیت چیچن ایتزا احتمالاً به ۵۰/۰۰۰ نفر رسیده بود.
01:29
The city came to reflect a diverse international culture
21
89710
3754
این شهر بازتاب‌دهنده فرهنگ بین‌المللی متنوعی
01:33
in all spheres of life.
22
93464
1835
از انواع سبک زندگی بود.
01:35
Its challenge then became sustaining a large population
23
95424
3921
سپس پذیرا بودن جمعیتی بزرگ در محیطی غیرقابل پیش‌بینی
01:39
in an unpredictable environment.
24
99345
2377
به چالش تبدیل شد.
01:42
During the 10th century, following K’ak’ Upakal’s death,
25
102014
3546
طی قرن دهم، پس از مرگ کاک اوپاکال،
01:45
Chichen Itza’s government shifted from a focus solely on the king
26
105560
4212
دولت چیچن ایتزا از فقط تمرکز به پادشاه
01:49
to a more flexible system
27
109772
1585
به نظامی انعطاف‌پذیرتر تغییر کرد
01:51
that also included ruling councils of the city’s elite.
28
111357
3504
که شوراهای حکمران از نخبگان شهر را شامل می‌شد.
01:54
Unlike traditional Maya kings,
29
114861
1960
بر خلاف پادشاهان سنتی مایا،
01:56
who reinforced their legitimacy with destructive wars and costly monuments,
30
116821
4713
که مشروعیت خود را با جنگ‌های مخرب و بناهای پرهزینه تثبیت می‌کردند،
02:01
the new rulers focused largely on economic growth.
31
121534
3295
حاکمان جدید بسیار بر رشد اقتصادی تمرکز می‌کردند.
02:04
They channeled the city’s military might into establishing long-distance trade
32
124829
4421
آن‌ها قدرت نظامی شهر را جهت بنای تجارت در مسیرهای طولانی
02:09
and political dominance.
33
129250
1543
و برتری سیاسی به کار گرفتند.
02:10
Merchant-warriors traveled from coastal ports and captured valuable goods.
34
130793
4546
جنگو-بازرگانان با سفر از بنادر ساحلی کالاهای باارزش را تحویل می‌گرفتند.
02:15
Using obsidian, gold, copper, turquoise, and jade
35
135339
3879
با استفاده از آبسیدین، طلا، مس، فیروزه و یشم سبز
02:19
from various parts of Central and North America,
36
139218
3045
از نقاط مختلف آمریکای مرکزی و شمالی،
02:22
Chichen Itza’s inhabitants crafted sharp tools and precious ornaments.
37
142263
4963
ساکنان چیچن ایتزا ابزارآلات تیز و زیورآلات باارزش می‌ساختند.
02:27
They traded food, textiles, feathers, minerals, and metals,
38
147226
3921
آنها غذا، منسوجات، پرهای تیر، مواد معدنی و فلزات را تجارت می‌کردند و گاهی
02:31
sometimes using cacao beans as currency.
39
151147
2753
از دانه‌های کاکائو به عنوان پول رایج استفاده می‌کردند.
02:33
And they transported seafood from the coast
40
153900
2419
و آنها غذاهای دریایی را از ساحل منتقل می‌کردند
02:36
to supplement the city’s locally grown staple crops.
41
156319
3628
تا در کنار قوت غالب محلی حاصل از کشاورزی استفاده شود.
02:39
Farming was essential to Chichen Itza’s survival.
42
159989
3378
برای حیات چیچن ایتزا، کشاورزی ضروری بود.
02:43
The city’s architecture and religious practices reflected this importance
43
163367
3921
معماری شهر و رسوم مذهبی این اهمیت را بازتاب می‌داد
02:47
by keeping track of time, the transit of celestial bodies,
44
167288
3879
با محاسبه فواصل زمانی و انتقال اجرام آسمانی،
02:51
and agricultural cycles.
45
171167
2085
و چرخه‌های کشاورزی.
02:53
As the city grew, its citizens built a vast platform
46
173419
3670
هر چه شهر بزرگتر می‌شد شهروندان آن بسترهای وسیعی می‌ساختند
02:57
to support new temples, pyramids, altars, ballcourts, and colonnades.
47
177089
4797
تا معابد، اهرام، محراب‌ها، میادین بازی و ردیف‌های ستونی را نگه دارد.
03:01
Builders carefully aligned a round temple to mark solstices, equinoxes,
48
181928
5255
سازندگان به دقت یک معبد دایره‌ای می‌ساختند تا انقلابین، اعتدالین،
03:07
and the passing of the planet Venus,
49
187183
2210
و عبور سیاره زهره را تعیین کنند،
03:09
an avatar of K’uk’ulkan, the feathered serpent god.
50
189393
3838
نمادی از کوکولکن و خدای مار پردار.
03:13
K’uk’ulkan became Chichen Itza’s central deity,
51
193648
3753
کوکولکن خدای اصلی چیچن ایتزا شده بود،
03:17
and his worship transformed the city into a center of religious pilgrimage.
52
197401
4630
و پرستش این خدا، این شهر را به مرکز زیارتی تبدیل کرده بود.
03:22
Architects designed a stepped pyramid and temple dedicated to K’uk’ulkan
53
202156
4963
معماران، هرمی پله‌دار و معبدی را به کوکولکن اختصاص داده بودند،
03:27
that towers 30 meters high,
54
207286
2086
که ۳۰ متر ارتفاع داشت،
03:29
and features four stairs with a total of 365 steps,
55
209372
5088
و چهار راه‌پله با مجموع ۳۶۵ پله را شامل می‌شد،
03:34
each representing a day in the solar year.
56
214460
2878
هر پله نشان از یک روز در سال شمسی بود.
03:37
It’s oriented so that, around each equinox,
57
217380
3003
به گونه‌ای جهت‌دهی شده بود که حوالی هر اعتدال
03:40
the setting sun creates snake-like shadows that slither down the balustrades,
58
220383
5463
خورشید در حال غروب سایه‌ای شبیه مار تولید می‌کرد که به پایین نرده‌ها می‌خزید،
03:45
evoking the serpent god.
59
225846
1961
و خدای مار پردار را احضار می‌کرد.
03:47
Several buildings feature representations of Flower Mountain,
60
227932
4087
تعدادی از بناها نمادی از کوه گل بود،
03:52
the sacred paradise realm inhabited by gods and ancestors.
61
232019
4672
سرزمین بهشت مقدسی که خدایان و اجداد در آن زندگی می‌کردند.
03:56
And rulers from far and wide
62
236774
2336
و حکام از دور و نزدیک
03:59
were inaugurated at Chichen Itza’s Great Ballcourt
63
239110
3670
در زمین بازی بزرگ چیچن ایتزا تحت توجهات
04:02
under the auspices of K’uk’ulkan
64
242780
2461
کوکولکن و در حضور هزاران تماشاگر
04:05
and in the presence of thousands of spectators.
65
245241
2878
تاجگذاری می‌کردند.
04:08
However, Chichen Itza’s golden age wouldn’t last forever.
66
248160
4171
به هر حال، عصر طلایی چیچن ایتزا دوام ابدی نداشت.
04:12
Around 1020 CE, an intense drought hit and lasted nearly a century.
67
252581
5923
حدود ۱۰۲۰ میلادی یک خشکسالی شدید رخ داد و تقریباً یک قرن ادامه یافت.
04:18
In an effort to end the disaster,
68
258504
1752
در تلاشی برای پایان دادن به این فاجعه،
04:20
people made offerings to rain deities in nearby caves and sinkholes,
69
260256
4463
مردم در غارها و حفره‌های اطراف هدایایی تقدیم خدایان باران کردند،
04:24
which were seen as entrances to the watery underworld realm of the gods.
70
264719
4796
چون تصور می‌کردند ورودی‌های قلمرو آبی و زیرزمینی این خدایان هستند.
04:29
Despite Chichen Itza’s natural advantages and the ingenuity of its people,
71
269682
4630
علی رغم مزایای طبیعی چیچن ایتزا و نبوغ مردمش،
04:34
the city couldn't support itself through this extended drought.
72
274312
3420
این شهر نتوانست خود را در برابر این خشکسالی گسترده حفظ نماید.
04:37
Population plummeted during the 11th century,
73
277773
2670
طی قرن یازدهم جمعیت کاهش یافت،
04:40
and many people resettled on the coast.
74
280443
2544
و بسیاری از افراد دوباره در سواحل ساکن شدند.
04:42
At the end of the drought,
75
282987
1293
در پایان خشکسالی،
04:44
the new city of Mayapan emerged
76
284280
2627
شهر جدید مایاپان ظهور کرد
04:46
and replaced Chichen Itza as the principal city of Yucatan.
77
286907
3796
و جایگزین چیچن ایتزا به عنوان مرکز یوکاتان شد.
04:50
Yet, Chichen Itza was never fully abandoned or forgotten.
78
290745
3962
همچنان، چیچن ایتزا به طور کامل تخلیه یا فراموش نشده بود.
04:54
When the Spanish arrived centuries later,
79
294790
2628
قرن‌ها بعد زمانی که اسپانیایی‌ها فرا رسیدند،
04:57
it was still a small, local capital of a Maya province.
80
297418
4004
همچنان یک پایتخت کوچک و محلی منطقه مایا بود.
05:01
Chichen Itza’s original name was preserved,
81
301464
3211
نام اصلی چیچن ایتزا برقرار بود،
05:04
and its ancient stone constructions were still standing,
82
304759
3837
و سازه‌های سنگی باستانی همچنان پابرجا بودند،
05:08
as they do to this day.
83
308721
2169
چنان که الآن هم هستند.
درباره این وب سایت

این سایت ویدیوهای یوتیوب را به شما معرفی می کند که برای یادگیری زبان انگلیسی مفید هستند. دروس انگلیسی را خواهید دید که توسط معلمان درجه یک از سراسر جهان تدریس می شود. روی زیرنویس انگلیسی نمایش داده شده در هر صفحه ویدیو دوبار کلیک کنید تا ویدیو از آنجا پخش شود. زیرنویس‌ها با پخش ویدیو همگام می‌شوند. اگر نظر یا درخواستی دارید، لطفا با استفاده از این فرم تماس با ما تماس بگیرید.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7