The death of the universe

Ο θάνατος του σύμπαντος - Ρενέ Λοζέκ

1,323,210 views

2013-12-12 ・ TED-Ed


New videos

The death of the universe

Ο θάνατος του σύμπαντος - Ρενέ Λοζέκ

1,323,210 views ・ 2013-12-12

TED-Ed


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

Μετάφραση: Stefanos Reppas Επιμέλεια: Helena Galani
00:06
Looking up at the night sky,
0
6494
1396
Ατενίζοντας τον νυχτερινό ουρανό,
00:07
we are amazed by how it seems to go on forever.
1
7890
3020
μένουμε έκπληκτοι από το ότι φαίνεται να συνεχίζει επ' αόριστον.
00:10
But what will the sky look like
2
10910
1485
Αλλά πώς θα μοιάζει ο ουρανός
00:12
billions of years from now?
3
12395
1470
δισεκατομμύρια χρόνια από τώρα;
00:13
A particular type of scientist,
4
13865
1507
Ένα συγκεκριμένο είδος επιστήμονα,
00:15
called a cosmologist,
5
15372
1244
που ονομάζεται κοσμολόγος,
00:16
spends her time thinking about that very question.
6
16616
2915
περνά τον χρόνο της σκεπτόμενη αυτή ακριβώς την ερώτηση.
00:19
The end of the universe is intimately linked
7
19531
2393
Το τέλος του σύμπαντος είναι άρρηκτα συνδεδεμένο
00:21
to what the universe contains.
8
21924
1944
με το περιεχόμενό του.
00:23
Over 100 years ago,
9
23868
1302
Περισσότερα από 100 χρόνια πριν,
00:25
Einstein developed the Theory of General Relativity,
10
25170
2709
ο Αϊνστάιν ανέπτυξε τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας
00:27
formed of equations that help us
11
27879
2044
σχηματισμένη από εξισώσεις που μας βοηθούν
00:29
understand the relationship
12
29923
1335
να κατανοήσουμε τη σχέση
00:31
between what a universe is made of
13
31258
2204
μεταξύ της κατασκευής του σύμπαντος
00:33
and its shape.
14
33462
1049
και του σχήματός του.
00:34
It turns out that the universe
15
34511
1613
Αποδεικνύεται ότι το σύμπαν
00:36
could be curved like a ball or sphere.
16
36124
2054
μπορεί να είναι κυρτό σαν μια μπάλα ή σφαίρα.
00:38
We call this positively curved or closed.
17
38178
2498
Το αποκαλούμε θετικά κυρτωμένο ή κλειστό.
00:40
Or it could be shaped like a saddle.
18
40676
1552
Ή μπορεί να έχει σχήμα που μοιάζει με σέλα.
00:42
We call this negatively curved or open.
19
42228
2260
Αυτό το αποκαλούμε αρνητικά κυρτωμένο ή ανοικτό.
00:44
Or it could be flat.
20
44488
1545
Ή μπορεί να είναι επίπεδο.
00:46
And that shape determines
21
46033
1122
Κι αυτό το σχήμα καθορίζει
00:47
how the universe will live and die.
22
47155
2382
με ποιόν τρόπο το σύμπαν θα ζήσει και θα πεθάνει.
00:49
We now know that the universe is very close to flat.
23
49537
3095
Σήμερα γνωρίζουμε πως το σύμπαν είναι σχεδόν επίπεδο.
00:52
However, the components of the universe
24
52632
1706
Ωστόσο, τα συστατικά του σύμπαντος
00:54
can still affect its eventual fate.
25
54338
2116
μπορεί ακόμη να επιδράσουν στην αναπόφευκτη μοίρα του.
00:56
We can predict how the universe
26
56454
1579
Μπορούμε να προβλέψουμε πώς το σύμπαν
00:58
will change with time
27
58033
1578
θα αλλάξει σε βάθος χρόνου
00:59
if we measure the amounts or energy densities
28
59611
2182
αν υπολογίσουμε τις ποσότητες ή τις ενεργειακές πυκνότητες
01:01
of the various components in the universe today.
29
61793
2795
των διαφόρων συστατικών του σύμπαντος σήμερα.
01:04
So, what is the universe made of?
30
64588
2139
Λοιπόν, από τι αποτελείται το σύμπαν;
01:06
The universe contains all the things that we can see,
31
66727
2666
Το σύμπαν περιλαμβάνει όλα όσα μπορούμε να δούμε,
01:09
like stars, gas, and planets.
32
69393
2171
όπως τα αστέρια, τα αέρια και οι πλανήτες.
01:11
We call these things ordinary or baryonic matter.
33
71564
3169
Αυτά τα ονομάζουμε φυσιολογική ή βαρυονική ύλη.
01:14
Even though we see them all around us,
34
74733
1860
Παρόλο που τα βλέπουμε γύρω μας,
01:16
the total energy density of these components
35
76593
2109
η συνολική ενεργειακή πυκνότητα αυτών των συστατικών
01:18
is actually very small,
36
78702
1738
είναι στην πραγματικότητα πολύ μικρή,
01:20
around 5% of the total energy of the universe.
37
80440
3090
περίπου το 5% της συνολικής ενέργειας του σύμπαντος.
01:23
So, now let's talk about what the other 95% is.
38
83530
3145
Έτσι, τώρα ας μιλήσουμε για το τι είναι το υπόλοιπο 95%.
01:26
Just under 27% of the rest
39
86675
2406
Μόλις λιγότερο από το 27% του υπόλοιπου
01:29
of the energy density of the universe
40
89081
1832
της ενεργειακής πυκνότητας του σύμπαντος
01:30
is made up of what we call dark matter.
41
90913
2912
αποτελείται από αυτό που αποκαλούμε «σκοτεινή ύλη».
01:33
Dark matter is only very weakly interacting with light,
42
93825
3103
Η σκοτεινή ύλη έχει μόνο αδύναμη αλληλεπίδραση με το φως,
01:36
which means it doesn't shine or reflect light
43
96928
2280
το οποίο σημαίνει ότι δεν λάμπει ή δεν αντανακλά το φως
01:39
in the way that stars and planets do,
44
99208
1983
όπως κάνουν τα αστέρια και οι πλανήτες,
01:41
but, in every other way,
45
101191
1097
αλλά με κάθε άλλο τρόπο
01:42
it behaves like ordinary matter --
46
102288
1971
συμπεριφέρεται όπως η συνηθισμένη ύλη
01:44
it attracts things gravitationally.
47
104259
1869
-προσελκύει βαρυτικά τα πράγματα.
01:46
In fact, the only way we can detect this dark matter
48
106128
2633
Στην ουσία, ο μόνος τρόπος ανίχνευσης αυτής της μαύρης ύλης
01:48
is through this gravitational interaction,
49
108761
2291
είναι μέσω αυτής της βαρυτικής αλληλεπίδρασης,
01:51
how things orbit around it
50
111052
1291
πώς τα πράγματα περιστρέφονται γύρω από αυτήν
01:52
and how it bends light
51
112343
1252
και πώς κάμπτει το φως,
01:53
as it curves the space around it.
52
113595
2413
καθώς καμπυλώνει το χώρο γύρω της.
01:56
We have yet to discover a dark matter particle,
53
116008
2335
Ακόμη δεν έχουμε ανακαλύψει ένα σκοτεινό σωματίδιο ύλης,
01:58
but scientists all over the world are searching
54
118343
2472
αλλά οι επιστήμονες σε όλο τον κόσμο ψάχνουν
02:00
for this elusive particle or particles
55
120815
2135
γι' αυτό το αόρατο σωματίδιο ή τα σωματίδια
02:02
and the effects of dark matter on the universe.
56
122950
2893
και τις επιπτώσεις της σκοτεινής ύλης στο σύμπαν.
02:05
But this still doesn't add up to 100%.
57
125843
2413
Αλλά ακόμα κι αυτό δεν αθροίζεται στο 100%.
02:08
The remaining 68%
58
128256
1528
Το υπόλοιπο 68%
02:09
of the energy density of the universe
59
129784
1896
της ενεργειακής πυκνότητας του σύμπαντος
02:11
is made up of dark energy,
60
131680
2079
αποτελείται από σκοτεινή ενέργεια
02:13
which is even more mysterious than dark matter.
61
133759
2698
η οποία είναι ακόμα πιο μυστηριώδης από την σκοτεινή ύλη.
02:16
This dark energy doesn't behave
62
136457
1965
Αυτή η σκοτεινή ενέργεια δεν συμπεριφέρεται
02:18
like any other substance we know at all
63
138422
2168
καθόλου όπως κάθε άλλη ουσία που γνωρίζουμε
02:20
and acts more like anti-gravity force.
64
140590
2423
κι ενεργεί περισσότερο σαν αντί-βαρυτική δύναμη.
02:23
We say that it has a gravitational pressure,
65
143013
2407
Λέμε ότι έχει μια βαρυτική πίεση
02:25
which ordinary matter and dark matter do not.
66
145420
2910
την οποία δεν έχουν η συνηθισμένη και η σκοτεινή ύλη.
02:28
Instead of pulling the universe together,
67
148330
1883
Αντί να συρρικνώνει το διάστημα,
02:30
as we would expect gravity to do,
68
150213
1791
όπως θα περιμέναμε να κάνει η βαρύτητα,
02:32
the universe appears to be expanding apart
69
152004
2283
το διάστημα φαίνεται να επεκτείνεται
02:34
at an ever-increasing rate.
70
154287
1823
με έναν συνεχώς αυξανόμενο ρυθμό.
02:36
The leading idea for dark energy
71
156110
1828
Η κυρίαρχη ιδέα για τη σκοτεινή ενέργεια
02:37
is that it is a cosmological constant.
72
157938
2210
είναι πως αποτελεί μία κοσμολογική σταθερά.
02:40
That means it has the strange property
73
160148
2097
Αυτό σημαίνει ότι έχει την παράξενη ιδιότητα
02:42
that it expands as the volume of space increases
74
162245
3189
να επεκτείνεται καθώς αυξάνεται ο όγκος του χώρου,
02:45
to keep its energy density constant.
75
165434
2172
για να κρατήσει σταθερή την ενεργειακή πυκνότητά της.
02:47
So, as the universe expands
76
167606
1835
Έτσι, καθώς το σύμπαν διαστέλλεται,
02:49
as it is doing right now,
77
169441
1331
όπως κάνει τώρα,
02:50
there will be more and more dark energy.
78
170772
1970
θα υπάρχει όλο και περισσότερη σκοτεινή ενέργεια.
02:52
Dark matter and baryonic matter,
79
172742
1832
Η σκοτεινή ύλη και η βαρυονική ύλη,
02:54
on the other hand,
80
174574
703
από την άλλη πλευρά,
02:55
don't expand with the universe
81
175277
1345
δεν διαστέλλονται με το σύμπαν
02:56
and become more diluted.
82
176622
1787
και γίνονται περισσότερο αραιωμένες.
02:58
Because of this property
83
178409
926
Λόγω αυτής της ιδιότητας,
02:59
of the cosmological constant,
84
179335
1359
της κοσμολογικής σταθεράς,
03:00
the future universe will be more and more dominated
85
180694
2757
το μελλοντικό σύμπαν θα κυριαρχείται όλο και περισσότερο
03:03
by dark energy,
86
183451
1141
από σκοτεινή ενέργεια,
03:04
becoming colder and colder
87
184592
1738
θα γίνεται όλο και πιο κρύο
03:06
and expanding faster and faster.
88
186330
2385
και θα διαστέλλεται όλο και πιο γρήγορα.
03:08
Eventually, the universe will run out of gas
89
188715
2021
Τελικά, το σύμπαν θα ξεμείνει από αέρια
03:10
to form stars,
90
190736
1106
για να σχηματίζει αστέρια
03:11
and the stars themselves will run out of fuel
91
191842
2099
και τα ίδια τα αστέρια θα ξεμείνουν από καύσιμα
03:13
and burn out,
92
193941
1251
και θα σβήσουν
03:15
leaving the universe with only black holes in it.
93
195192
2870
αφήνοντας το σύμπαν μόνο με μαύρες τρύπες.
03:18
Given enough time,
94
198062
1193
Καθώς περνά ο καιρός
03:19
even these black holes will evaporate,
95
199255
2355
ακόμη και αυτές οι μαύρες τρύπες θα εξατμιστούν,
03:21
leaving a universe that is completely cold and empty.
96
201610
2913
αφήνοντας το σύμπαν εντελώς κρύο και άδειο.
03:24
That is what we call the heat death of the universe.
97
204523
3604
Αυτό αποκαλείται «θερμικός θάνατος του σύμπαντος».
03:28
While it might sound depressing
98
208127
1442
Ενώ μπορεί να ακούγεται καταθλιπτικό
03:29
living in a universe
99
209569
1125
να ζούμε σε ένα σύμπαν
03:30
that will end its lifetime cold
100
210694
2041
που θα καταλήξει κρύο
03:32
and devoid of life,
101
212735
1502
και χωρίς ζωή,
03:34
the end fate of our universe
102
214237
1790
η τελική μοίρα του σύμπαντός μας
03:36
actually has a beautiful symmetry
103
216027
1910
έχει πράγματι μία όμορφη συμμετρία
03:37
to its hot, fiery beginning.
104
217937
2150
στο ζεστό και φλογισμένο ξεκίνημά του.
03:40
We call the accelerating end state
105
220087
1911
Αποκαλούμε την επιταχυνόμενη διαστολή του σύμπαντος,
03:41
of the universe a de Sitter phase,
106
221998
2113
φάση ντε Σίτερ,
03:44
named after the Dutch mathematician
107
224111
1971
που πήρε το όνομά της από τον Ολλανδό μαθηματικό
03:46
Willem de Sitter.
108
226082
1845
Βίλεμ ντε Σίτερ.
03:47
However, we also believe
109
227927
1758
Ωστόσο, πιστεύουμε επίσης
03:49
that the universe had another phase
110
229685
1835
ότι το σύμπαν είχε μια άλλη φάση
03:51
of de Sitter expansion
111
231520
1311
διαστολής Ντε Σίτερ
03:52
in the earliest times of its life.
112
232831
1776
στα αρχικά στάδια της ζωής του.
03:54
We call this early period inflation,
113
234607
2621
Την αποκαλούμε «πρώιμη πληθωρική περίοδο»
03:57
where, shortly after the Big Bang,
114
237228
1666
όταν, λίγο μετά τη Μεγάλη Έκρηξη,
03:58
the universe expanded extremely fast
115
238894
2325
το σύμπαν επεκτάθηκε εξαιρετικά γρήγορα
04:01
for a brief period.
116
241219
1641
για μία σύντομη περίοδο.
04:02
So, the universe will end
117
242860
1531
Έτσι, το σύμπαν θα τελειώσει
04:04
in much the same state as it began,
118
244391
2467
σχεδόν στην ίδια κατάσταση όπως ξεκίνησε,
04:06
accelerating.
119
246858
1910
επιταχυνόμενο.
04:08
We live at an extraordinary time
120
248768
2010
Ζούμε σε μια εξαιρετική εποχή
04:10
in the life of the universe
121
250778
1572
στη ζωή του σύμπαντος
04:12
where we can start to understand
122
252350
1511
όπου μπορούμε να αρχίσουμε να καταλαβαίνουμε
04:13
the universe's journey
123
253861
1292
το ταξίδι του σύμπαντος
04:15
and view a history
124
255153
1284
και να εξετάζουμε μια ιστορία
04:16
that plays itself out on the sky
125
256437
2083
που εξαντλείται στον ουρανό
04:18
for all of us to see.
126
258520
2102
για να τη δούμε όλοι εμείς.
Μάθημα από τη Ρενέ Λοζέκ Διήγηση από τη Ρενέ Λοζέκ
Κινούμενη απεικόνιση: Giant Animation Studios
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7