A day in the life of a Peruvian shaman - Gabriel Prieto

Επιμέλεια: Giannis Tsiougkos

At the temple of the fisherman, Quexo, the village shaman,

Στον ναό των ψαράδων, ο Κέξο, ο σαμάνος του χωριού,

looks out over the ocean and frowns.

κοιτάζει τον ωκεανό και κατσουφιάζει.

It’s a still morning– unusually still,

Είναι ένα γαλήνιο πρωινό -ασυνήθιστα γαλήνιο-

and the lack of wind is the latest in a series of troubling signs.

και η άπνοια είναι ο τελευταίος σε μια σειρά ανησυχητικών οιωνών.

The year is 1400 BCE.

Βρισκόμαστε στο έτος 1400 π.Χ.

Quexo’s village sits in the dusty, treeless desert

Το χωριό του Κέξο βρίσκεται στη σκονισμένη κι άδενδρη έρημο

between the towering Andes and Pacific Ocean.

μεταξύ των πανύψηλων Άνδεων και του Ειρηνικού Ωκεανού.

The villagers live off the sea, harvesting reeds,

Οι χωρικοί ζουν από τη θάλασσα, θερίζοντας καλάμια,

drying them in the sun, and using them to build fishing boats.

που ξεραίνουν και τα χρησιμοποιούν για να φτιάξουν ψαρόβαρκες.

Every day in the summer,

Κάθε μέρα του καλοκαιριού,

the men set out on these boats to hunt shark and other fish

οι άνδρες πηγαίνουν με αυτές τις βάρκες να κυνηγήσουν καρχαρίες και άλλα ψάρια,

while the women harvest shellfish and sea urchins.

ενώ οι γυναίκες μαζεύουν οστρακοειδή και αχινούς.

In winter, storms bring powerful waves, which cross the vast ocean unobstructed

Τον χειμώνα, η τρικυμία φέρνει δυνατό κύμα που διασχίζει τον απέραντο ωκεανό ελεύθερα

to detonate on these shores.

για να σκάσει σε αυτές τις ακτές.

Most years, Quexo’s village catches more than enough fish.

Τις πιο πολλές χρονιές, το χωριό του Κέξο πιάνει πάρα πολλά ψάρια.

But this year, the winds have died and the fish have dwindled.

Φέτος όμως οι άνεμοι εξασθένησαν και τα ψάρια λιγόστεψαν.

Quexo has seen this pattern before:

Ο Κέξο έχει ξαναδεί αυτό το μοτίβο.

Τα ψάρια εξαφανίζονται, μετά έρχονται οι ισχυρές βροχοπτώσεις

the fish disappear, then the violent rains arrive,

causing flash floods that dissolve mud bricks and wash away settlements.

με ξαφνικές πλημμύρες που διαλύουν πλίνθους και παρασύρουν οικισμούς.

He needs to stop the bad weather before the storms come—

Πρέπει να σταματήσει τον άσχημο καιρό προτού έρθουν οι καταιγίδες.

his only hope is a special ritual he’s been planning.

Η μόνη του ελπίδα είναι μια ειδική τελετουργία που σχεδιάζει.

Quexo spends much less time in the ocean than the other villagers.

Ο Κέξο περνάει ελάχιστο χρόνο στον ωκεανό σε σχέση με τους άλλους χωρικούς.

He became a shaman after seeing a sign in the sea one morning—

Έγινε σαμάνος αφού είδε έναν οιωνό στη θάλασσα ένα πρωινό,

like his father and grandfather before him.

όπως ο πατέρας κι ο παππούς του.

This morning,

Σήμερα το πρωί, περπατάει στο κοντινό ιερό βουνό καθώς ανατέλλει ο ήλιος.

he walks to the nearby sacred mountain as the sun rises.

There, he gathers ceremonial cactus and herbs like “horse tail,”

Εκεί, μαζεύει τελετουργικούς κάκτους και βότανα όπως το κοντυλόχορτο,

“stonebreaker," and valerian, along with the mineral hematite.

ο φύλλανθος, και η βαλεριάνα, μαζί με αιματίτη.

Back in the village, everyone is preparing to leave

Πίσω στο χωριό, όλοι ετοιμάζονται να φύγουν

for a religious festival at a large temple inland.

για μια θρησκευτική γιορτή σε έναν μεγάλο ναό της ενδοχώρας.

The festival marks the beginning of what is usually the season of abundance,

Η γιορτή σηματοδοτεί την έναρξη αυτής που είναι συνήθως η εποχή της αφθονίας,

but with the signs pointing to storms, Quexo isn’t feeling too celebratory.

αλλά με τα σημάδια να δείχνουν καταιγίδες, ο Κέξο δεν βρίσκεται σε γιορτινή διάθεση.

Whole families travel to the festival, where they camp for a few days.

Ολόκληρες οικογένειες ταξιδεύουν εκεί, όπου κατασκηνώνουν για λίγες μέρες.

They’ve packed seaweed, carved bones, gourd bowls, reed mats,

Έχουν πάρει φύκια, σκαλιστά οστά, μπολ από νεροκολοκύθα, καλαμένια χαλάκια,

and other goods to trade in the market around the temple.

και άλλα αγαθά για ανταλλαγή στην αγορά γύρω από τον ναό.

Quexo inspects the goods to make sure everything is of the finest quality.

Ο Κέξο εξετάζει όλα τα προϊόντα ώστε να βεβαιωθεί ότι είναι άριστης ποιότητας.

He brings the herbs he gathered to trade for cinnabar,

Φέρνει τα βότανα που μάζεψε για να τα ανταλλάξει με κινναβαρίτη,

a mineral that comes from the highlands in the Andes.

ένα ορυκτό που προέρχεται από τα ορεινά των Άνδεων.

He needs cinnabar for his ritual to ward off the storms.

Χρειάζεται κινναβαρίτη για την τελετουργία για να διώξει τις καταιγίδες.

Around lunchtime, the sprawling temple rises out of the desert ahead.

Γύρω στο μεσημέρι, ο τεράστιος ναός ξεπροβάλλει από την έρημο.

People have come from all along the coast and the foothills.

Άνθρωποι έχουν έρθει από όλα τα μήκη της ακτής και των προπόδων.

The women handle trade transactions— they’re looking for cotton and ceramics.

Οι γυναίκες αναλαμβάνουν τις εμπορικές συναλλαγές.

Ψάχνουν για βαμβάκι και κεραμικά.

Men aren’t usually allowed to do the trading,

Οι άνδρες συνήθως δεν επιτρέπεται να κάνουν συναλλαγές,

but shamans are an exception.

αλλά οι σαμάνοι αποτελούν εξαίρεση.

Though Quexo is a man, during rituals he becomes half man, half woman,

Αν και ο Κέξο είναι άνδρας,

στις τελετουργίες γίνεται μισός άνδρας, μισός γυναίκα,

and this ambiguity makes his role more flexible outside ceremonies too.

και αυτή η αμφισημία κάνει τον ρόλο του πιο ελαστικό και εκτός των τελετουργιών.

Quexo can’t find any cinnabar in the market,

Ο Κέξο δεν μπορεί να βρει καθόλου κινναβαρίτη στην αγορά,

so he heads to the main temple,

οπότε κατευθύνεται προς τον κύριο ναό,

dodging children playing in the plaza.

αποφεύγοντας τα παιδιά που παίζουν στην πλατεία.

He puts on his ceremonial garb: red face paint, earrings,

Βάζει την τελετουργική του αμφίεση: κόκκινη μπογιά προσώπου, σκουλαρίκια,

and a necklace of shark’s teeth and vertebrae.

και ένα περιδέραιο από δόντια και σπονδύλους καρχαρία.

Inside, the ceremonies are already underway,

Στο εσωτερικό οι τελετές βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη

and the shamans have drunk the sacred cactus drink.

και οι σαμάνοι έχουν πιει το ποτό του ιερού κάκτου.

Many of them are Quexo’s friends from festivals over the years,

Πολλοί από αυτούς είναι φίλοι του Κέξο από τις γιορτές όλων αυτών των χρόνων,

but he doesn’t see the mountain shamans who would have cinnabar.

αλλά δεν βλέπει τους σαμάνους των βουνών, οι οποίοι θα είχαν κινναβαρίτη.

He begins to panic.

Αρχίζει να πανικοβάλλεται.

If the highland shamans don’t show up,

Αν οι σαμάνοι από τα ορεινά δεν εμφανιστούν,

his only option will be to make the long walk into the mountains.

η μόνη του επιλογή θα είναι η πολύωρη διαδρομή μέσα στα βουνά.

It’s a dangerous journey that takes five days,

Είναι ένα επικίνδυνο ταξίδι που διαρκεί πέντε μέρες,

precious time he doesn’t have to waste.

πολύτιμος χρόνος που δεν μπορεί να σπαταλήσει.

But perhaps he has no choice.

Αλλά ίσως να μην έχει άλλη επιλογή.

He refuses the sacred cactus and sets off toward the mountains.

Αρνείται τον ιερό κάκτο και ξεκινάει για τα βουνά.

As he leaves the settlement behind, he sees a group approaching.

Καθώς αφήνει πίσω του τον οικισμό, βλέπει κάποιους να πλησιάζουν.

He recognizes them as highlanders by their llamas.

Καταλαβαίνει ότι είναι ορεσίβιοι από τα λάμα τους.

He dashes toward their shaman.

Τρέχει προς τον σαμάνο τους.

Barely pausing to say hello, he offers him hematite, dried seaweed,

Ίσα που σταματά για να χαιρετήσει και του προσφέρει αιματίτη, αποξηραμένα φύκια,

and empty shells to grind up for lime and chew with coca leaves.

και άδεια όστρακα για να τα κάνουν ασβέστη και να τα μασήσουν μαζί με φύλλα κακάο.

In return, the other shaman gives him the precious cinnabar.

Ως αντάλλαγμα, ο σαμάνος του δίνει τον πολύτιμο κινναβαρίτη.

With the key to his ritual in hand,

Με το κλειδί για την τελετουργία στο χέρι,

Quexo heads home to the temple of the fisherman

ο Κέξο γυρίζει πίσω στον ναό των ψαράδων

in hopes of turning the tide.

ελπίζοντας να αναστρέψει την κατάσταση.