Gerrymandering: How drawing jagged lines can impact an election - Christina Greer

Transcriber: tom carter Reviewer: Bedirhan Cinar

Translator: Shahen Aswad Reviewer: Daban Q. Jaff

Most people have heard the word "gerrymandering" once or twice,

زۆربەی خەڵک جارێک یان دوو جار وشەی (گێرەماندە) یان بیستووە،

probably during a presidential election.

لەوانەیە لە کاتی هەڵبژاردنی سەرۆکایەتیدا

What exactly is gerrymandering?

بە تەواوی چیە؟

Essentially, it's the process of giving one political party an advantage over another political party

لەبنەڕەتدا پرۆسەی بەخشینی بەرژەوەندی یەک لایەنی سیاسییە بەسەر لایەنی سیاسی تردا

by redrawing district lines.

بە دووبارە کێشانی هێڵەکانی ناوچەکە

It's like Democrats trying to gain an advantage over Republicans,

وەک ئەوە وایە کە دیموکراتەکان هەوڵ دەدەن سودێک بەدەست بهێنن بەسەر کۆمارییەکان

or Republicans trying to gain an advantage over Democrats.

یان کۆمارییەکان هەوڵ دەدەن سوود لە دیموکراتەکان بەدەست بهێنن

You see, each party wants to gain as many districts as possible

دەبینی هەر لایەنێک دەیهەوێت چەند قەزایەک بە دەست بهێن

so they can do things like control the state budget,

بۆ ئەوەی ئەوان دەتوانن کاری وەک کۆنترۆلکردنی بودجەی دەوڵەت بکەن

or set themselves up to win even more districts in the future.

یان خۆیان دائەنا بۆ بردنەوەی ناوچەی زیاتر لە داهاتوودا

So to understand how this process began, and how it continues today,

بۆ ئەوەی تێبگەین کە ئەم پرۆسەیە چۆن دەستی پێکرد، وە چۆن ئەمڕۆ بەردەوام دەبێت

we must go back to 1812 in Massachusetts.

پێویستە بگەڕێینەوە بۆ ساڵی 1812 لە ماساچۆسێتس

Elbridge Gerry, the governor of Massachusetts, supported and signed a bill to allow redistricting.

ئێلبریج جێری پارێزگاری ماساچۆسێت پشتگیری و واژۆی پڕۆژە یاسای کرد بۆ ڕێگەدان بە دووبارە ناوچە

That is, redrawing the boundaries that separate districts.

یانی دووبارە کێشانی ئەو سنوورانەی کە قەزای جیادەکاتەوە

The catch? The new lines would favor Gerry's own political party,

بیگری؟ ئەو هێڵانەی کە تازەن، پارتی سیاسی خۆی گێری پەسەند دەکات

the Democratic-Republican party, which no longer exists.

پارتی کۆماری دیموکراتی، کە چیتر بوونی نییە

You see, Gerry wanted his party to win as many state Senate seats as possible.

دەبینی ، گێری ویستی حیزبەکەی تا چەند کورسی ئەنجومەنی پیرانی ویلایەتەکە بباتەوە .

The more members of your party who vote, the more likely you are to win an election.

تا ئەندامانی پارتەکەت کە دەنگ دەدەن زیاتر دەتوانن هەڵبژاردنێک ببەنەوە

The new lines were drawn to include loads of areas that would help Governor Gerry in the future.

ئەو هێڵانەی کە بۆ یێکلەی نوێ کێشرابوون بۆ لەخۆگرتنی بارەکانی ئەو ناوچانەی کە یارمەتی پارێزگار گێری دەدات لە داهاتوودا

They were so strange looking that someone said the new districts looked like a salamander.

زۆر سەیر بوون کە کەسێک گوتی ناوچە تازەکان لە سەلەماندەر دەچێت

The Boston Gazette added Gerry's name to the word salamander,

بۆستن گازێت ناوی گێری بۆ وشەی سەلامەندەر زیاد کرد

and voilà! Gerrymandering,

!وە بەنەفرەت بی (جێریماندرین)

the process of dividing up and redrawing districts to give your political party an advantage.

پرۆسەی دابەشکردن و دووبارە کێشانەوەی قەزاکان بۆ ئەوەی سوودێک بە پارتە سیاسیەکەت بدات

So how exactly does someone go about protecting their own political party,

کەواتە کەسێک بە تەواوی چۆن دەچیتە سەر پاراستنی پارتی سیاسی خۆی

and actually gerrymandering a district?

کەواتە کەسێک بە تەواوی چۆن دەچیتە سەر پاراستنی پارتی سیاسی خۆی

There are two successful practices.

دوو مەشقی سەرکەوتوو هەیە

Packing a district,

لە ناوچەیەک

and cracking a district.

وە لە ناوچەیەک دەتەقێت

Packing is the process of drawing district lines and packing in your opponents like cattle,

پێچانەوە پرۆسەی هێڵەکانی ناوچە کێشراوەکان و پێچانەوەیە لە بەرامبەرەکانت وەک ئاژەڵ

into as few districts as possible.

بۆ چەند قەزایەک کە دەکرێت

If more districts equals more votes, the fewer the districts there are,

ئەگەر ناوچەی زیاتر یەکسان بێت بە دەنگی زیاتر، ئەو ناوچانە کەمترن کە هەن

the fewer votes the opposition party will get.

کە کەمتر دەنگی پارتی ئۆپۆزسیۆن بەدەستی بهێنێت

Packing, then, decreases the opponent's voter strength and influence.

پێچانەوە ، پاشان ، هێز و کاریگەری دەنگدەری ڕکابەر کەم دەکاتەوە .

Cracking is the opposite:

درزکردن پێچەوانەکەی:

taking one district and cracking it into several pieces.

کە قەزایەک ببەیت و چەند پارچەیەکی تێبکەین

This is usually done in districts where your opponent has many supporters.

ئەمە بە زۆری لەو ناوچانەدا دەکرێت کە بەرامبەرەکەت لایەنگری زۆری هەیە

Cracking spreads these supporters out among many districts,

درز و داکاندنی ئەو لایەنگرانە لە ناو زۆربەی ناوچەو

denying your opponent a lot of votes.

نکۆڵی کردن لە بەرامبەرەکەت دەنگی زۆر

When you have a large number of people who would generally vote for one type of party,

کاتێک کە ژمارەیەکی زۆر لە خەڵکت هەیە کە بە گشتی دەنگ بە یەک جۆری حزب دەدەن

those folks are known as a voting bloc.

ئەو کەسانە بە کوتلەیەکی دەنگدان ناسراون

Cracking is a way to break that all up.

درز کردن ڕێگایەکە بۆ شکاندنی هەموو ئەمانە

So when would a party choose to pack their opponent's districts rather than crack them?

کەواتە کەی لایەنێک هەڵدەبژێرێت ناوچەی ڕکابەرەکەی بپێچنەوە نەک درز یان تێبکەن؟

Well, that really depends on what the party needs.

باشە، ئەمە بەڕاستی پەیوەستە بەوەی کە حزب پێویستی بە چییە

To dilute your opponent's voters, you could pack them into one district

بۆ ئەوەی دەنگدەری بەرامبەرەکەت تێکبدەیت ، دەتوانیت بیانپێچێتەوە بۆ یەک قەزا

and leave the surrounding districts filled with voters of your own party.

و ناوچەکانی دەوروبەری پڕ لە دەنگدەری حیزبی خۆت بەجێ بێڵیت

Or, if you and your party are in power when it's time to redraw district lines,

یان ئەگەر تۆ و حزبەکەت لە دەسەڵاتدابن کاتێک کاتی ئەوە هات هێڵی ناوچە داتاشین

you could redraw districts and crack up a powerful district

دەتوانی ت دووبارە ناوچە بکێشیت و ناوچەی بەهێز بتەقێیت

and spread your opponent's voters out across several neighboring districts.

وە دەنگدەرانی ڕکابەرەکەت بڵاوکەینەوە بۆ چەندین ناوچەی دراوسێ

So, Governor Gerry in 1812 wanted to gain an advantage for his party,

و ناوچەکانی دەوروبەری پڕ لە دەنگدەری حیزبی خۆت بەجێ بێڵیت

and redrew district lines in his state in such a crazy way we have a whole new word

و ناوچەکانی دەوروبەری پڕ لە دەنگدەری حیزبی خۆت بەجێ بێڵیت

and way of thinking about how political parties can gain advantages over their opponents.

و ناوچەکانی دەوروبەری پڕ لە دەنگدەری حیزبی خۆت بەجێ بێڵیت

Politicians think of creative ways to draw districts every few years.

یان ئەگەر تۆ و حزبەکەت لە دەسەڵاتدابن کاتێک کاتی ئەوە هات هێڵی ناوچە داتاشین

So the next time an election comes around,

دەتوانی ت دووبارە ناوچە بکێشیت و ناوچەی بەهێز بتەقێیت

and politicians ask people to vote,

وە دەنگدەرانی ڕکابەرەکەت بڵاوکەینەوە بۆ چەندین ناوچەی دراوسێ

be sure to look up the shape of your district and the districts that surround it.

و ناوچەکانی دەوروبەری پڕ لە دەنگدەری حیزبی خۆت بەجێ بێڵیت

How wide does your district stretch across your state?

ناوچەکەت چەند فراوان ە بە درێژایی ویلایەتەکەت؟

Are all of the districts in your state relatively the same shape?

ئایا هەموو ئەو قەزایانەی لە ویلایەتەکەتدا هەن بە ڕێژەیی یەک شێوەن؟

How many other districts does your district touch?

چەند ناوچەی تر دەست لە ناوچەکەت ئەبەن؟

But always be sure to ask yourself,

بەڵام هەمیشە دڵنیابە لە خۆت بپرسە

does my district look like a salamander?

ئایا ناوچەکەم وەک سەلەماندەر وایە؟