Shaffi Mather: A new way to fight corruption

Shaffi Mather: Một cách mới để chống lại tham nhũng

Translator: Hoang Ly Reviewer: Nguyễn Bình Long

The anger in me against corruption

Sự bức xúc của tôi đối với nạn tham nhũng

made me to make a big career change

đã khiến tôi thực hiện một thay đổi lớn về nghề nghiệp vào năm ngoái,

last year, becoming a full-time practicing lawyer.

trở thành một luật sư toàn thời gian hoạt động tích cực.

My experiences over the last 18 months,

Những kinh nghiệm thu được trong hơn 18 tháng qua,

as a lawyer, has seeded in me

với vai trò là một luật sư, đã gieo vào tâm trí tôi

a new entrepreneurial idea,

một ý tưởng kinh doanh mới,

which I believe is indeed

cái mà tôi tin là

worth spreading.

đáng để nhân rộng.

So, I share it with all of you here today,

Vì vậy, hôm nay tôi sẽ chia sẻ nó với tất cả các bạn,

though the idea itself is getting crystallized

mặc dù ý tưởng ấy tự nó đang kết tinh lại

and I'm still writing up the business plan.

và tôi vẫn còn đang phải bổ sung thêm cho kế hoạch kinh doanh này.

Of course it helps that fear of public failure

Tất nhiên là nó giúp cho nỗi sợ hãi của công chúng

diminishes as the number of ideas

giảm đi khi mà số lượng ý tưởng bị thất bại

which have failed increases.

đang ngày một tăng lên.

I've been a huge fan of enterprise and entrepreneurship

Tôi là một người hâm mộ cuồng nhiệt sự khởi nghiệp và kinh doanh

since 1993.

từ năm 1993.

I've explored, experienced,

Tôi đã dồn hết tâm trí để khám phá, trải nghiệm,

and experimented enterprise

và thử nghiệm các loại hình kinh doanh

and capitalism to my heart's content.

cũng như chủ nghĩa tư bản.

I built, along with my two brothers,

Tôi, cùng với hai anh em trai của mình, đã xây dựng nên

the leading real estate company in my home state, Kerala,

công ti bất động sản hàng đầu ở bang tôi sống, Kerala.

and then worked professionally

Và sau đó làm việc

with two of India's biggest businessmen,

với hai nhà kinh doanh lớn nhất Ấn Độ

but in their startup enterprises.

trong những công ti mới đi vào đầu hoạt động của họ.

In 2003, when I stepped out of the pure play capitalistic sector

Vào năm 2003, khi tôi rút khỏi lĩnh vực kinh doanh tư bản thuần túy

to work on so-called social sector issues,

để chuyển sang làm việc với cái được gọi các vấn đề xã hội,

I definitely did not have any grand strategy

Tôi thực sự không có một chiến lược

or plan to pursue and find

hay kế hoạch tổng thể nào để theo đuổi và tìm kiếm

for-profit solutions

những giải pháp mang lại lợi nhuận

to addressing pressing public issues.

có thể giải quyết được những vấn đề cấp thiết của xã hội.

When life brought about a series

Khi một loạt các sự kiện

of death and near-death experiences

dẫn đến cái chết hoặc gần như vậy

within my close circle,

xảy ra với những người bạn của tôi,

which highlighted the need

chúng nhấn mạnh tới sự cần thiết

for an emergency medical response service in India,

của một dịch vụ cứu hộ khấn cấp ở Ấn Độ,

similar to 911 in USA.

tương tự như 911 ở Hoa Kì.

To address this, I, along with four friends,

Để giải quyết vấn đề này, tôi, cùng với bốn người bạn,

founded Ambulance Access for All,

sáng lập ra 'Xe cứu thương cho mọi người',

to promote life-support ambulance services in India.

với mục tiêu là nhân rộng dịch vụ sử dụng xe cứu thương ở Ấn Độ.

For those from the developing world,

Đối với những người đến từ các nước đang phát triển,

there is nothing, absolutely nothing new in this idea.

không có điều gì mới trong ý tưởng này.

But as we envisioned it,

Tuy vậy, khi chúng tôi hình dung về nó,

we had three key goals:

chúng tôi có ba mục tiêu quan trọng:

Providing world-class life support ambulance service

Cung cấp dịch vụ xe cứu thương chất lượng quốc tế

which is fully self-sustainable from its own revenue streams,

có thể tự duy trì hoạt động với nguồn lợi thu được,

and universally accessible

và có thể được sự dụng ở mọi nơi

to anyone in a medical emergency,

dành cho bất cử ai đang ở trong tình trạng khẩn cấp,

irrespective of the capability to pay.

mà không quan tâm tới khả năng chi trả.

The service which grew out of this,

Dịch vụ bắt nguồn từ ý tưởng trên,

Dial 1298 for Ambulance,

có tên 'Ấn số 1298 để gọi xe cứu thương'.

with one ambulance in 2004,

với chỉ một chiếc xe cứu hộ vào năm 2004,

now has a hundred-plus ambulances in three states,

giờ đã có hơn một trăm xe trên khu vực ba bang,

and has transported over 100,000 patients

và đã vận chuyển trên 100,000 người bệnh

and victims since inception.

và người bị thương từ khi đi vào hoạt động.

The service is -- (Applause)

Dịch vụ này -- (Vỗ tay)

fully self-sustainable from its own revenues,

hoàn toàn tự lực hoạt động với nguồn thu của nó,

without accessing any public funds,

mà không phải nhờ đến bất kì quỹ xã hội nào,

and the cross-subsidy model actually works,

và mô hình chi trả chéo thực sự có hiệu quả,

where the rich pays higher, poor pays lower,

khi người giàu trả nhiều hơn, người nghèo trả thấp hơn,

and the accident victim is getting the service free of charge.

và những nạn nhân bị tai nạn thì được sử dụng dịch vụ miễn phí.

The service responded effectively

Dịch vụ này đáp ứng nhanh chóng

and efficiently,

và hiệu quả

during the unfortunate

trong suốt thời gian xảy ra vụ khủng bố đau thương

26/11 Mumbai terror attacks.

ngày 26/11 tại Mumbai.

And as you can see from the visuals,

Và như bạn thấy trên màn hình,

the service was responding and rescuing

dịch vụ của chúng tôi đang cứu

victims from the incident locations

các nạn nhân từ địa điểm xảy ra vụ khủng bố

even before the police could cordon off

trước cả khi cảnh sát bắt đầu bao vây

the incident locations

hiện trường vụ ném bom

and formally confirm it as a terror strike.

và chính thức xác nhận đó là một vụ khủng bố.

We ended up being the first medical response team

Chúng tôi trở thành đội cứu hộ đầu tiên

in every incident location

ở tất cả các địa điểm ném bom

and transported 125 victims,

và vận chuyển 125 bệnh nhân,

saving life.

cứu sống họ.

(Applause)

(Vỗ tay)

In tribute and remembrance

Để tưởng nhớ tới

of 26/11 attacks

vụ tấn công ngày 26/11

over the last one year,

hơn một năm trước,

we have actually helped a Pakistani NGO,

chúng tôi đã giúp đỡ một tổ chức phi chính phủ ở Pakistan,

Aman Foundation,

quỹ Aman,

to set up a self-sustainable life support ambulance service

xây dựng nên một đội xe cứu thương có thể tự hoạt động

in Karachi, facilitated by Acumen Fund.

ở Karachi, được tạo điều kiện bởi Acumen Fund.

(Applause)

(Vỗ tay)

It's a small message from us,

Đây là một thông điệp nhỏ từ chúng tôi,

in our own small way

với cách thức riêng của mình,

to the enemies of humanity,

tới những kẻ thù của nhân loại,

of Islam, of South Asia,

ở Islam, ở Nam Á,

of India, and of Pakistan,

ở Ấn Độ, và ở Pakistan,

that humanity will continue to bloom,

rằng loài người sẽ tiếp tục tiến lên,

irrespective of such dastardly attacks.

bất kể những trò tấn công hèn hạ đó.

Since then I've also co-founded two other social enterprises.

Từ đó tôi cũng đã đồng sáng lập ra hai hoạt động kinh doanh mang tính xã hội khác.

One is Education Access for All,

Một là 'Giáo dục cho mọi người',

setting up schools in small-town India.

xây dựng các trường học tại các thị trấn nhỏ ở Ấn Độ.

And the other is Moksha-Yug Access,

Và cái còn lại là Moksha-Yug Access,

which is integrating rural supply chain

một dự án hợp nhất dây chuyền cung ứng sản phẩm ở nông thôn

on the foundations of self-help group-based microfinance.

dựa trên cơ sở là các khoản vốn nhỏ cho các nhóm tự lực hoạt động.

I guess we seem to be doing at least a few things right.

Tôi đoán là ít nhất chúng tôi đang làm một số điều đúng.

Because diligent investors and venture funds

Bởi vì những nhà đầu tư và các quỹ đầu tư mạo hiểm

have committed over 7.5 million dollars in funding.

đã cam kết tài trợ trên 7.5 triệu USD.

With the significance being these funds have come in

Những nguồn tài trợ trên đến với số lượng lớn

as a QT capital, not as grant or as philanthropy.

là vốn mang lại lợi nhuận QT, chứ không phải là khoản vay hay trợ cấp.

Now I come back to the idea of the new social enterprise

Bây giờ tôi quay trở lại ý tưởng về một hoạt động kinh doanh xã hội mới

that I'm exploring.

mà tôi đang nghiên cứu.

Corruption, bribes, and lack of transparency.

Tham nhũng, hối lộ, và sự thiếu minh bạch.

You may be surprised to know

Bạn có thể ngạc nhiên khi biết rằng

that eight speakers yesterday

tám diễn giả ngày hôm qua

actually mentioned these terms in their talks.

thực tế đều nói đến các khái niệm này.

Bribes and corruption have both a demand and a supply side,

Hối lộ và tham nhũng đều có phần cầu và phần cung,

with the supply side being mostly of

Với bên cung chủ yếu là

greedy corporate unethical businesses

các tập đoàn kinh tế tham lam không tuân thủ pháp luật

and hapless common man.

và những người dân thường không may.

And the demand side being mostly politicians,

Và bên cầu chủ yếu là các chính trị gia,

bureaucrats and those who have discretionary power

quan chức và những người

vested with them.

có thế lực.

According to World Bank estimate,

Theo tính toán của Ngân hàng Thế giới,

one trillion dollars is paid in bribes

một nghìn tỉ USD được dùng để hối lộ mỗi năm,

every year, worsening the condition

làm xấu thêm tình hình

of the already worse off.

vốn đã rất xấu rồi.

Yet, if you analyze the common man,

Tuy vậy, nếu bạn nghĩ về những người bình thường,

he or she does not wake up every day and say,

anh ấy hoặc cô ấy không thức dậy vào mỗi sáng rồi nói,

"Hmm, let me see who I can pay a bribe to today."

"Hmm, đề xem hôm nay mình có thể hối lộ ai nào."

or, "Let me see who I can corrupt today."

hay, "Để xem hôm nay mình có thể mua chuộc ai nào."

Often it is the constraining or the back-to-the-wall situation

Thông thường đó là sự ép buộc hay tình thế khó khăn

that the hapless common man finds himself or herself in

mà những người dân thường không may mắc vào

that leads him to pay a bribe.

khiến họ phải hối lộ.

In the modern day world, where time is premium

Trong thế giới hiện đại ngày nay, khi mà thời gian là vàng bạc,

and battle for subsistence is unimaginably tough,

và cuộc ganh đua để kiếm kế sinh nhai ngày càng trở nên khốc liệt,

the hapless common man

những dân thường không may

simply gives in and pays the bribe just to get on with life.

chỉ đơn giản đút lót để bắt kịp cuộc sống.

Now, let me ask you another question.

Bây giờ, tôi xin hỏi các bạn một câu hỏi khác.

Imagine you are being asked to pay a bribe

Thử tưởng tượng bạn bị bắt phải hối lộ một ai đó

in your day-to-day life to get something done.

trong cuộc sống hàng ngày để làm được việc bạn muốn.

What do you do? Of course you can call the police.

Bạn sẽ làm gì? Tất nhiên là bạn có thể gọi cảnh sát.

But what is the use if the police department is in itself steeped in corruption?

Nhưng để làm gì nếu sở cảnh sát cũng tham nhũng?

Most definitely you don't want to pay the bribe.

Chắn hẳn bạn không muốn phải đút lót.

But you also don't have the time, resources,

Nhưng bạn cũng không có thời gian, sự giúp đỡ,

expertise or wherewithal to fight this.

chuyên gia pháp lí hay tài chính để đấu tranh với nó.

Unfortunately, many of us in this room

Thật không may, rất nhiều người trong căn phòng này

are supporters of capitalist policies and market forces.

là những người thúc đẩy các chính sách tư bản và lực lượng thị trường.

Yet the market forces around the world

Nhưng những lực lượng thị trường trên thế giới

have not yet thrown up a service where you can call in,

chưa tạo ra một dịch vụ mà bạn có thể gọi,

pay a fee, and fight the demand for a bribe.

trả một khoản phí, và chống lại những yêu cầu được hối lộ.

Like a bribe buster service,

Kiểu như dịch vụ triệt phá hối lộ,

or 1-800-Fight-Bribes,

hay đường dây nóng 1-800-Chống-Hối-Lộ,

or www.stopbribes.org or

hay www.chonghoilo.org hay

www.preventcorruption.org.

www.chongthamnhung.org.

Such a service simply do not exist.

Những dịch vụ kiểu như vậy đơn giản là không tồn tại.

One image that has haunted me

Một hình ảnh đã ám ảnh tôi

from my early business days

từ khi tôi mới bước vào kinh doanh

is of a grandmother, 70 plus years, being harassed

là về một bà già, trên 70 tuổi, bị làm phiền

by the bureaucrats in the town planning office.

bởi hai nhân viên sở quy hoạch thị trấn.

All she needed was permission to build three steps

Tất cả mà bà cần chỉ là một giấy cấp phép để xây ba bậc thang

to her house, from ground level,

từ mặt đất lên nhà của bà,

making it easier for her to enter and exit her house.

giúp bà thuận tiện hơn khi ra vào ngôi nhà của mình.

Yet the officer in charge would not simply give her the permit

Nhưng nhân viên chức năng sẽ không cấp phép cho bà một cách đơn giản

for want of a bribe.

bởi họ muốn một khoản hối lộ.

Even though it pricked my conscience then,

Mặc dù nó làm tôi rất cắn rứt lương tâm,

I could not, or rather I did not

nhưng tôi không thể, hay tôi không có ý định

tend to her or assist her,

giúp đỡ hay bênh vực bà ấy,

because I was busy building my real estate company.

bởi tôi đang bận rộn trong việc xây dựng nên công ti nhà đất của mình.

I don't want to be haunted by such images any more.

Giờ tôi không muốn bị ám ảnh bởi những hình ảnh như thế thêm một giây phút nào nữa.

A group of us have been working on a pilot basis

Một nhóm chúng tôi đang tiến hành thử nghiệm

to address individual instances of demands

để giải quyết các trường hợp những cá nhân có nhu cầu

for bribes for common services or entitlement.

phải được hối lộ để cung cấp các dịch vụ hay sự cấp phép.

And in all 42 cases where we have pushed back such demands

Và trong cả 42 vụ việc, chúng tôi đã ngăn cản những yêu cầu ấy

using existing and legitimate tools

bằng những công cụ hợp pháp hiện hành

like the Right to Information Act,

như Đạo luật về Quyền Thông tin,

video, audio, or peer pressure,

băng ghi hình, ghi âm, hay áp lực xã hội,

we have successfully obtained whatever our clients

chúng tôi đã thành công khi làm được những việc mà khách hàng

set out to achieve without actually paying a bribe.

đề ra trong khi không phải hối lộ cho bất kì ai.

And with the cost of these tools being substantially lower

Và với giá dịch vụ thấp hơn

than the bribe demanded.

khoản tiền dùng để hối lộ.

I believe that these tools that worked in these 42 pilot cases

Tôi tin rằng những công cụ hiệu quả trong 42 trường hợp thử nghiệm trên

can be consolidated in standard processes

có thể được hoàn thiện trong các chu trình cơ bản,

in a BPO kind of environment,

trong các môi trường dịch vụ nghiệp vụ ngoài doanh nghiệp (BPO),

and made available on web, call-center

và có thể sử dụng được qua mạng, qua tổng đài điện thoại,

and franchise physical offices,

hay qua các đại lí kinh doanh,

for a fee, to serve anyone confronted with a demand for a bribe.

với một khoản phí để phúc vụ bất cử ai bị yêu cầu phải hối lộ.

The target market is as tempting as it can get.

Thị trường mục tiêu thì rất hấp dẫn.

It can be worth up to one trillion dollars,

Nó có thể thu được một nghìn tỷ USA,

being paid in bribes every year,

được dùng cho đút lót hàng năm.

or equal to India's GDP.

bằng với GPD của Ấn Độ.

And it is an absolutely virgin market.

Và đây thực sự là một thị trường mới mẻ.

I propose to explore this idea further,

Tôi dự tính sẽ tiếp tục nghiên cứu ý tưởng này,

to examine the potential of creating

để xem xét khả năng tạo ra

a for-profit, fee-based BPO

một loại hình dịch vụ nghiệp vụ ngoài doanh nghiệp thu phí và mang lại lợi nhuận

kind of service to stop bribes

để ngăn chặn hối lộ

and prevent corruption.

và chống tham nhũng.

I do realize that the fight for justice

Tôi có nhận thấy rằng cuộc chiến vì công lí

against corruption is never easy.

chống tham nhũng không bao giờ dễ dàng.

It never has been and it never will be.

Nó chưa bao giờ và sẽ không bao giờ như thế.

In my last 18 months as a lawyer,

Trong vòng 18 tháng gần đây, với vai trò là một luật sư

battling small- and large-scale corruption,

chiến đấu với các vụ tham nhũng lớn nhỏ,

including the one perpetrated by India's biggest corporate scamster.

gồm cả một vụ liên quan tới một tập đoàn lừa đảo lớn nhất Ấn Độ.

Through his charities

Nhờ lòng "khoan dung" của họ,

I have had three police cases filed against me

tôi đã nhận được ba vụ cáo buộc từ cảnh sát

alleging trespass, impersonation and intimidation.

về tội xâm phạm, tội mạo danh, và tội hăm dọa.

The battle against corruption

Cuộc chiến với tham nhũng

exacts a toll on ourselves,

lấy đi một khoản phí từ chính chúng ta,

our families, our friends, and even our kids.

gia đình, bạn bè, và thậm chí cả con cái chúng ta.

Yet I believe the price we pay is well worth holding on

Dù vậy, tôi tin rằng cái giá chúng ta trả là xứng đáng

to our dignity and making the world a fairer place.

để giữ lấy phẩm giá và để làm cho thế giới trở nên công bằng hơn.

What gives us the courage?

Điều gì đã cho chúng tôi động lực?

As my close friend replied, when told

Như người bạn thân của tôi đã trả lời khi được hỏi

during the seeding days of the ambulance project

vào những ngày đầu tiên của dự án xe cứu thương,

that it is an impossible task

rằng đây là một nhiệm vụ bất khả thi

and the founders are insane to chalk up their blue-chip jobs,

và những thành viên sáng lập là những kẻ điên khi chỉ thắng lợi với công việc chắc ăn của họ,

I quote: "Of course we cannot fail in this,

Tôi xin trích dẫn, "Tất nhiên, chúng ta không thể thất bại,

at least in our own minds.

ít nhất là trong thâm tâm.

For we are insane people,

Bởi chúng ta là những kẻ điên,

trying to do an impossible task.

đang cố gắng để thực hiện một nhiệm vụ bất khả thi.

And an insane person does not know what an impossible task is." Thank you.

Và một kẻ điên thì không biết thế nào là bất khả thi." Cảm ơn các bạn đã lắng nghe.

(Applause)

(Vỗ tay)

Chris Anderson: Shaffi, that is a really exciting business idea.

Chris Anderson: Shaffi, đó quả là một ý tưởng kinh doanh thú vị.

Shaffi Mather: I just have to get through the initial days where I don't get eliminated.

Shaffi Mather: Tôi chỉ cố gắng vượt qua những ngày đầu tiên khi tôi còn chưa bị loại bỏ.

(Laughter)

(Cười)

CA: What's on your mind?

CA: Anh đang nghĩ gì vậy?

I mean, give us a sense of the numbers here --

Ý tôi là, hãy cho chúng tôi một chút ý thức về các con số --

a typical bribe and a typical fee. I mean, what's in your head?

một vật đút lót và một khoản phí cụ thể. Ý tôi là, anh định tính thế nào?

SM: So let me ... Let me give you an example.

SM: Vậy để tôi...để tôi đưa ra một ví dụ.

Somebody who had applied for the passport.

Một người đã nộp đơn xin làm hộ chiếu.

The officer was just sitting on it

Và nhân viên chức năng cứ chần chừ

and was demanding around 3,000 rupees in bribes.

và yêu cầu một khoản hối lộ khoảng 3,000 rupi.

And he did not want to pay.

Và người đó không muốn phải đút lót.

So we actually used the Right to Information Act,

Vậy trên thực tế chúng tôi dùng Đạo luật về Quyền Thông tin,

which is equal to the Freedom of Information Act in the United States,

giống như Đạo luật về Tự do Thông tin ở Hoa Kì,

and pushed back the officers in this particular case.

để ngăn chặn những nhân viên trong trường hợp này.

And in all these 42 cases,

Và trong tất cả 42 trường hợp đã nói ở trên,

when we kept pushing them back,

khi chúng tôi cứ tiếp tục ngăn họ lại

there was three kinds of reaction.

thì sẽ có ba loại phản ứng.

A set of people actually say,

Một số người nói rằng,

"Oh, let me just grant it to them, and run away from it."

"Ồ, hãy để tôi chấp nhận đơn của họ, và dẹp chuyện này lại."

Some people actually come back and say,

Một số người thì quay lại và nói,

"Oh, you want to screw me. Let me show you what I can do."

'Ồ, anh muốn dọa tôi hả. Hãy nhìn xem tôi có thể làm những gì đây."

And he will push us back.

Và anh ta sẽ đẩy chúng tôi ra.

So you take the next step, or use the next tool available

Vậy bạn sẽ thực hiện bước tiếp theo, hay sử dụng thêm một công cụ phù hợp nữa

in what we are putting together,

vào cái mà chúng tôi đang chứng minh,

and then he relents.

và sau đó anh ta dịu đi.

By the third time, in all 42 cases, we have achieved success.

Trong tất cả 42 trường hợp, cùng lắm thì chúng tôi phải làm tới lần thứ ba.

CA: But if it's a 3,000-rupee, 70-dollar bribe,

CA: Nhưng nếu đó là một khoản hối lộ 3,000 rupi, tức 70 USD,

what fee would you have to charge,

anh sẽ phải thu khoản phí bao nhiêu,

and can you actually make the business work?

và trên thực tế anh có thể duy trì hoạt động kinh doanh này không?

SM: Well, actually the cost that we incurred

SM: Trên thực tế thì khoản phí chúng tôi thu

was less than 200 rupees.

là thấp hơn 200 rupi.

So, it actually works.

Vậy, nó thực sự hiệu quả.

CA: That's a high gross margin business. I like it.

CA: Đó quả là một công việc kinh doanh lợi nhuận cao. Tôi thích nó.

(Laughter)

(Cười)

SM: I actually did not want to answer this on the TED stage.

SM: Thực tình, tôi không định trả lời câu hỏi này trên sân khấu của TED.

CA: OK, so these are provisional numbers, no pricing guarantee.

CA: OK, vậy đây chỉ là những con số tạm thời, không phải là giá bảo đảm.

If you can pull this off, you will be a global hero.

Nếu anh có thể thành công trong việc này, anh sẽ là người hùng của thế giới đấy.

I mean, this could be huge.

Ý tôi là, việc này rất lớn.

Thank you so much for sharing this idea at TED.

Cảm ơn anh rất nhiều vì việc chia sẻ ý tưởng này ở TED.

(Applause)

(Vỗ tay)