Martine Rothblatt: My daughter, my wife, our robot, and the quest for immortality

Translator: LE Thanh Reviewer: TRUMAN LE

Chris Anderson: So I guess what we're going to do is

Chris: Tôi đoán điều chúng ta sắp làm là

we're going to talk about your life,

chúng ta sẽ nói về cuộc đời bạn

and using some pictures that you shared with me.

sử dụng vài bức ảnh bạn đã chia sẻ với tôi

And I think we should start right here with this one.

tôi nghĩ chúng ta nên bắt đầu với cái này

Okay, now who is this?

Ok, đây là ai thế ?

Martine Rothblatt: This is me with our oldest son Eli.

Martine: Đây là tôi với đứa con lớn Eli

He was about age five.

Lúc đó nó khoảng 5 tuổi

This is taken in Nigeria

Chiếc này được chụp ở Nigeria

right after having taken the Washington, D.C. bar exam.

ngay sau kì thi ở Washington, D.C

CA: Okay. But this doesn't really look like a Martine.

CA: Nhưng không hoàn toàn nhìn giống bạn

MR: Right. That was myself as a male, the way I was brought up.

MR: Đúng. Đó là tôi lúc còn là đàn ông

Before I transitioned from male to female and Martin to Martine.

Trước khi tôi chuyển sang đàn bà (Martine)

CA: You were brought up Martin Rothblatt.

CA: Bạn được sinh ra là Martin Rothblatt ?

MR: Correct.

MR: Đúng rồi

CA: And about a year after this picture, you married a beautiful woman.

CA: khoảng một năm sau bạn cưới một phụ nữ

Was this love at first sight? What happened there?

Tình yêu sét đánh? Điều gì đã xảy ra?

MR: It was love at the first sight.

MR: Đó là tình yêu sét đánh

I saw Bina at a discotheque in Los Angeles,

Tôi gặp Bina trong sàn nhảy ở Los Angeles

and we later began living together,

và sau đó chúng tôi bắt đầu sống cùng nhau

but the moment I saw her, I saw just an aura of energy around her.

lúc nhìn cô ấy, tôi thấy luồng năng lượng

I asked her to dance.

Tôi đã đề nghị cô ấy nhảy

She said she saw an aura of energy around me.

Cô ấy nói thấy năng lượng xung quanh tôi

I was a single male parent. She was a single female parent.

Tôi, người cha và cô ấy, người mẹ đơn thân

We showed each other our kids' pictures,

Chúng tôi giới thiệu nhau hình con riêng

and we've been happily married for a third of a century now.

đến giờ chúng tôi đã hạnh phúc hơn 30 năm

(Applause)

(Khán giả vỗ tay)

CA: And at the time, you were kind of this hotshot entrepreneur,

CA: lúc đó, bạn là doanh nhân thành đạt

working with satellites.

làm việc với vệ tinh

I think you had two successful companies,

Tôi nghĩ bạn có hai công ty thành công

and then you started addressing this problem

và sau đó bạn bắt đầu nhận ra vấn đề

of how could you use satellites to revolutionize radio.

làm sao dùng vệ tinh để cánh mạng vô tuyến

Tell us about that.

Kể cho chúng tôi nghe về điều đó

MR: Right. I always loved space technology,

MR: Đúng. Tôi luôn yêu công nghệ vũ trụ

and satellites, to me, are sort of like the canoes that our ancestors

vệ tinh, với tôi, như những chiếu ca nô mà

first pushed out into the water.

tổ tiên của chúng ta đẩy xuống nước

So it was exciting for me to be part of the navigation

Ví vậy, rất thú vị khi là một phần của

of the oceans of the sky,

đại dương trên bầu trời

and as I developed different types of satellite communication systems,

tôi đã phát triển nhiều giao tiếp vệ tinh

the main thing I did was to launch bigger and more powerful satellites,

khởi động những vệ tinh lớn và mạnh hơn

the consequence of which was that the receiving antennas

kết qủa là những ăng ten nhận

could be smaller and smaller,

có thể ngày càng nhỏ hơn

and after going through direct television broadcasting,

sau đó đi thẳng vào sóng truyền hình

I had the idea that if we could make a more powerful satellite,

Tôi có ý tưởng nếu tạo vệ tinh mạnh hơn

the receiving dish could be so small

thì những đĩa nhận có thể rất nhỏ

that it would just be a section of a parabolic dish,

nó có thể chỉ bằng một phần đĩa parabôn

a flat little plate embedded into the roof of an automobile,

một vạt tấm nhúng trên nóc của ô tô

and it would be possible to have nationwide satellite radio,

có thể phát thanh vệ tinh trên toàn quốc

and that's Sirius XM today.

và đó là Sirius XM ngày nay

CA: Wow. So who here has used Sirius?

CA: Chà, ai ở đây đã sử dụng Sirius?

(Applause)

(Khán giả vỗ tay)

MR: Thank you for your monthly subscriptions.

MR: Cảm ơn qúy vị đã đăng ký hàng tháng

(Laughter)

(Khán giả cười)

CA: So that succeeded despite all predictions at the time.

CA: Đó là thành công vượt trên thời đại

It was a huge commercial success,

Nó là ngành thương mại khổng lồ

but soon after this, in the early 1990s,

nhưng trước đó, vào đầu những năm 1990, có

there was this big transition in your life and you became Martine.

biến đổi lớn trong đời, bạn thành Martine

MR: Correct. CA: So tell me, how did that happen?

MR: Đúng. CA: Kể tôi, Điều gì đã xảy ra?

MR: It happened in consultation with Bina and our four beautiful children,

MR: Với sự tư vấn của Bina và 4 người con

and I discussed with each of them

Tôi đã thảo luận với từng người

that I felt my soul was always female, and as a woman,

Tôi cảm thấy tâm hồn luôn là phụ nữ

but I was afraid people would laugh at me if I expressed it,

nhưng tôi sợ bị cười nếu tôi thể hiện nó

so I always kept it bottled up

vì thể tôi luôn giữ kín

and just showed my male side.

và chỉ thể hiện phần nam tính

And each of them had a different take on this.

Mỗi người thân có một quan điểm khác nhau

Bina said, "I love your soul,

Bina nói, " Em yêu tâm hồn anh,

and whether the outside is Martin and Martine,

cho dù bề ngoài là Martin hay Martine,

it doesn't it matter to me, I love your soul."

điều đó không quan trọng với em.

My son said, "If you become a woman, will you still be my father?"

Con trai tôi, "Nếu thành phụ nữ, ba vẫn là ba của con chứ?"

And I said, "Yes, I'll always be your father,"

Tôi nói, "Ba vẫn luôn là ba của con",

and I'm still his father today.

và đến giờ tôi vẫn là ba của nó

My youngest daughter did an absolutely brilliant five-year-old thing.

Con gái nhỏ nhất đã làm một điều tuyệt vời

She told people, "I love my dad and she loves me."

Nó nói với mọi người, Tôi yêu ba và bà ấy yêu tôi

So she had no problem with a gender blending whatsoever.

Với nó, giới tính pha trộn không là vấn đề

CA: And a couple years after this, you published this book:

CA: vài năm sau, bạn xuất bản quyển sách

"The Apartheid of Sex."

"Chủng tộc của giới tính"

What was your thesis in this book?

Luận điểm trong quyển sách này là gì?

MR: My thesis in this book is that there are seven billion people in the world,

MR: Luận điểm của tôi là có 7 tỷ người, và

and actually, seven billion unique ways to express one's gender.

thực sự có 7 tỷ cách để biểu đạt giới tính

And while people may have the genitals of a male or a female,

trong khi đó chỉ có bộ phận sinh dục nam hoặc nữ

the genitals don't determine your gender

bộ phận sinh dục không quyết định giới tính

or even really your sexual identity.

hoặc thậm chí bản sắc tính dục

That's just a matter of anatomy

Đó chỉ là vấn đề cơ thể học

and reproductive tracts,

và những hệ sinh sản

and people could choose whatever gender they want

con người có thể chọn bất kỳ giới tính nào

if they weren't forced by society into categories of either male or female

nếu không bị xã hội ép buộc là nam hay nữ

the way South Africa used to force people into categories of black or white.

cách Nam Phi dùng để ép buộc da trắng/đen

We know from anthropological science that race is fiction,

Như chúng ta biết rằng chủng tộc là hư cấu

even though racism is very, very real,

mặc dù phân biệt chủng tộc là rất thực tế

and we now know from cultural studies

chúng ta biết từ những nghiên cứ văn hóa

that separate male or female genders is a constructed fiction.

rằng phân biệt nam/nữ là hư cấu dàn dựng

The reality is a gender fluidity

Thực tế giới tính là liên tục

that crosses the entire continuum from male to female.

trải dài liên tục từ nam sang nữ

CA: You yourself don't always feel 100 percent female.

CA: Bản thân bạn không cảm thấy 100% là nữ

MR: Correct. I would say in some ways

MR: Đúng. Tôi có thể nói theo nhiều cách

I change my gender about as often as I change my hairstyle.

Tôi thay đổi giới thường xuyên như kiểu tóc

CA: (Laughs) Okay, now, this is your gorgeous daughter, Jenesis.

CA: (Cười) Được rồi, bây giờ, đây là con gái bạn, Genesis

And I guess she was about this age when something pretty terrible happened.

Tôi đoán cô ấy ở tuổi khi một điều tồi tệ xảy ra

MR: Yes, she was finding herself unable to walk up the stairs

MR: Đúng, nó đang thể leo lên cầu thang

in our house to her bedroom,

trong nhà để đến phòng ngủ của nó

and after several months of doctors,

và sau nhiều tháng chữa trị

she was diagnosed to have a rare, almost invariably fatal disease

nó được chuẩn đoán mắc một căn bệnh hiếm gặp, nguy cơ tử vong cao

called pulmonary arterial hypertension.

gọi là tăng huyết áp động mạch phổi

CA: So how did you respond to that?

CA: Bạn phản ứng với điều đó như thế nào?

MR: Well, we first tried to get her to the best doctors we could.

MR: đầu tiên chúng tôi cố gắng đưa nó đến những bác sĩ tốt nhất có thể

We ended up at Children's National Medical Center in Washington, D.C.

Cuối cùng là tới Trung Tâm Y Khoa Quốc Gia cho Trẻ Em ở Washington, D.C

The head of pediatric cardiology

Người đứng đầu về tim mạch nhi khoa

told us that he was going to refer her to get a lung transplant,

nói với chúng tôi rằng ông ấy sẽ cho nó ghép phổi

but not to hold out any hope,

nhưng không kỳ vọng nhiều lắm

because there are very few lungs available,

bởi vì có một vài lá phổi có sẵn

especially for children.

đặc biệt cho trẻ em

He said that all people with this illness died,

Ông ấy nói mọi người mắc bệnh này đều chết

and if any of you have seen the film "Lorenzo's Oil,"

và nếu ai đã xem phim "Dầu của Lorenzo"

there's a scene when the protagonist

có một cảnh khi nhân vật chính

kind of rolls down the stairway crying and bemoaning the fate of his son,

lăn xuống cầu thang, khóc và than thở cho số phận của con trai

and that's exactly how we felt about Jenesis.

và đó chính xác là những gì chúng tôi cảm nhận về Genesis

CA: But you didn't accept that as the limit of what you could do.

CA: Nhưng bạn đã không chấp nhận rằng đó là tất cả những gì bạn có thể làm

You started trying to research and see if you could find a cure somehow.

Bạn bắt đầu cố gắng nghiên cứu và tìm hiểu liệu có thể tìm ra một cách chữa trị nào đó

MR: Correct. She was in the intensive care ward for weeks at a time,

MR: Đúng. Nó ở trong khu chăm sóc đặc biệt vài tuần

and Bina and I would tag team to stay at the hospital

Bina và tôi chia ra ở trong bệnh viện

while the other watched the rest of the kids,

người còn lại chăm sóc những đứa trẻ khác

and when I was in the hospital and she was sleeping,

Khi tôi ở bệnh viện, trong lúc con ngủ

I went to the hospital library.

Tôi đến thư viện của bệnh viện

I read every article that I could find on pulmonary hypertension.

Tôi đọc mọi bài báo tìm được về tăng huyết áp mạnh phổi

I had not taken any biology, even in college,

Tôi không biết nhiều về sinh học, thậm chí ở đại học

so I had to go from a biology textbook to a college-level textbook

vì thế tôi phải đi từ giáo trình sinh học đến bậc đại học

and then medical textbook and the journal articles, back and forth,

sau đó là giáo trình y khoa, những bài báo, lặp lại nhiều lần

and eventually I knew enough to think that it might be possible

sau cùng tôi biết đủ để nghĩ rằng có thể

that somebody could find a cure.

ai đó sẽ tìm được cách chữa

So we started a nonprofit foundation.

chúng tôi tạo một tổ chức phi lợi nhuận

I wrote a description asking people to submit grants

Tôi viết miêu tả đề nghị mọi người gửi yêu cầu tài trợ

and we would pay for medical research.

chúng tôi sẽ chi trả cho việc nghiên cứu

I became an expert on the condition -- doctors said to me, Martine,

Tôi trở thành chuyên gia. Những bác sỹ nói với tôi

we really appreciate all the funding you've provided us,

chúng tôi thực sự ghi nhận khoản tài trợ mà bà cung cấp

but we are not going to be able to find a cure in time

nhưng chúng tôi sẽ không thể tìm ra cách chữa

to save your daughter.

để cứu con gái bà

However, there is a medicine

Tuy nhiên, có một loại thuốc

that was developed at the Burroughs Wellcome Company

được phát triển bởi công ty Burroughs Wellcome

that could halt the progression of the disease,

có thể ngăn chặn sự tiến triển của bệnh

but Burroughs Wellcome has just been acquired by Glaxo Wellcome.

nhưng Burroughs Wellcome đã bị Glaxo Wellcome mua

They made a decision not to develop

Họ quyết định không phát triển

any medicines for rare and orphan diseases,

bất kỳ thuốc cho những bệnh hiếm gặp

and maybe you could use your expertise in satellite communications

bà có thể dùng chuyên môn giao tiếp vệ tinh

to develop this cure for pulmonary hypertension.

để phát triển cách chữa cho bệnh tăng áp mạch phổi

CA: So how on earth did you get access to this drug?

CA: Bằng cách nào bạn tiếp cận được loại thuốc này?

MR: I went to Glaxo Wellcome

MR: Tôi đến Glaxo Wellcome

and after three times being rejected and having the door slammed in my face

sau 3 lần bị từ chối và đóng cửa với tôi

because they weren't going to out-license the drug

bởi họ không muốn tiết lộ loại thuốc này

to a satellite communications expert,

cho một chuyên gia giao tiếp vệ tinh

they weren't going to send the drug out to anybody at all,

Họ cũng sẽ không gửi thuốc cho bất kỳ ai

and they thought I didn't have the expertise,

Họ nghĩ tôi không có chuyên môn

finally I was able to persuade a small team of people to work with me

Cuối cùng tôi có thể thuyết phục một nhóm nhỏ làm việc vớitôi

and develop enough credibility.

và tạo được sự tin tưởng

I wore down their resistance,

Tôi loại bỏ được sự ngờ vực

and they had no hope this drug would even work, by the way,

Dù vậy, họ không hy vọng thuốc sẽ có tác dụng

and they tried to tell me, "You're just wasting your time.

Họ cố nói với tôi:"Bà chỉ phí thời gian,

We're sorry about your daughter."

Chúng tôi xin lỗi vì con gái bà"

But finally, for 25,000 dollars

Nhưng sau cùng, với 25000 đô la

and agreement to pay 10 percent of any revenues we might ever get,

và thỏa thuận trả 10% cho bất kỳ khoản thu có thể có

they agreed to give me worldwide rights to this drug.

Họ đồng ý đưa cho tôi quyền sử dụng thuốc

CA: And so you put this drug on the market in a really brilliant way,

CA: Bạn đưa thuốc ra thị trường theo một cách thực sự phi thường

by basically charging what it would take to make the economics work.

bằng cách chỉ tính phí những gì cần thiết

MR: Oh yes, Chris, but this really wasn't a drug that I ended up --

MR: ồ, đúng, nhưng đó không thực sự là loại thuốc cuối cùng

after I wrote the check for 25,000,

sau khi tôi đã chi trả 25000 đô la

and I said, "Okay, where's the medicine for Jenesis?"

tôi hỏi:"Đâu là thuốc cho Generis?"

they said, "Oh, Martine, there's no medicine for Jenesis.

họ trả lời:"ồ, không có thuốc cho Generis

This is just something we tried in rats."

đây chỉ là vài thứ thử nghiệm trên chuột

And they gave me, like, a little plastic Ziploc bag

họ đưa tôi thứ giống một túi nhựa Ziploc

of a small amount of powder.

với một lượng nhỏ dạng bột

They said, "Don't give it to any human,"

Họ nói:"Đừng thử nó với bất kỳ ai,

and they gave me a piece of paper which said it was a patent,

họ đưa tôi một tờ giấy, gọi là bằng sáng chế

and from that, we had to figure out a way to make this medicine.

từ đó, chúng tôi phải tìm ra cách tạo ra thuốc

A hundred chemists in the U.S. at the top universities

Hàng trăm nhà hóa học của Mỹ ở những trường đại học tốt nhất

all swore that little patent could never be turned into a medicine.

tất cả đều thề rằng một ít sáng chế không thể nào chuyển thành thuốc

If it was turned into a medicine, it could never be delivered

nếu nó chuyển thành thuốc, nó không bao giờ được phân phối

because it had a half-life of only 45 minutes.

bởi vì nó có chu kỳ bán rã chỉ 45 phút

CA: And yet, a year or two later, you were there with a medicine

CA:và một hay hai năm sau, bạn ở đó

that worked for Jenesis.

với loại thuốc hiệu quả cho Generis

MR: Chris, the astonishing thing is that this absolutely worthless

MR: ngạc nhiên là nó hoàn toàn vô giá trị

piece of powder

mẩu dạng bột với

that had the sparkle of a promise of hope for Jenesis

lời hứa lấp lánh về hi vọng cho Genesis

is not only keeping Jenesis and other people alive today,

ngày nay không chỉ cứu sống Genesis và nhiều người khác

but produces almost a billion and a half dollars a year in revenue.

mà còn tạo ra doanh thu 1.5 tỷ đô một năm

(Applause)

(Khán giả vỗ tay)

CA: So here you go.

CA: và đó là cách bà làm

So you took this company public, right?

bà đã công khai hóa công ty, phải không?

And made an absolute fortune.

và tạo ra một gia tài thực sự

And how much have you paid Glaxo, by the way, after that 25,000?

bà phải trả thêm cho Glaxo bao nhiêu, ngoài 25000?

MR: Yeah, well, every year we pay them 10 percent of 1.5 billion,

MR:mỗi năm chúng tôi trả họ 10% của 1.5 tỷ

150 million dollars, last year 100 million dollars.

150 triệu đô, năm ngoái là 100 triệu đô

It's the best return on investment they ever received. (Laughter)

Đó là khoản lợi tức đầu tư tốt nhất họ từng nhận được (Cười)

CA: And the best news of all, I guess,

CA: và tin tốt nhất theo tôi đoán

is this.

là đây.

MR: Yes. Jenesis is an absolutely brilliant young lady.

CA:Đúng. Genesis hoàn toàn là một quý cô tuyệt vời

She's alive, healthy today at 30.

Nó đã sống, khỏe mạnh đến hôm nay, 30 tuổi

You see me, Bina and Jenesis there.

Bạn thấy tôi, Bina và Genesis trong đó

The most amazing thing about Jenesis

Điều ngạc nhiên nhất về Genesis là

is that while she could do anything with her life,

nó có thể làm mọi điều với cuộc đời nó

and believe me, if you grew up your whole life with people

tin tôi đi, nếu bạn lớn lên bên cạnh những người

in your face saying that you've got a fatal disease,

nói bạn bị mắc một căn bệnh nghiêm trọng

I would probably run to Tahiti and just not want to run into anybody again.

Tôi có lẽ đã chạy tới Tahiti và chỉ không muốn gặp lại bất kỳ ai

But instead she chooses to work in United Therapeutics.

Nhưng thay vào đó, nó chọn làm việc trong United Therapeutics

She says she wants to do all she can to help other people

Nó nói muốn làm tất cả để giúp người khác

with orphan diseases get medicines,

mắc bệnh hiểm nghèo tiếp cận thuốc

and today, she's our project leader for all telepresence activities,

bây giờ nó là trưởng dự án về các hoạt động chữa bệnh từ xa của chúng tôi

where she helps digitally unite the entire company to work together

trong khi giúp kết hợp làm việc toàn công ty

to find cures for pulmonary hypertension.

để tìm cách chữa trị bệnh tăng huyết áp mạch phổi

CA: But not everyone who has this disease has been so fortunate.

CA:nhưng không phải ai mắc bệnh này đều có may mắn như thế

There are still many people dying, and you are tackling that too. How?

vẫn còn có nhiều người đang chết dần, và bà đang chiến đấu với điều đó. Bằng cách nào thưa bà

MR: Exactly, Chris. There's some 3,000 people a year in the United States alone,

MR.Đúng. Có khoảng 3000 người một năm ở Mỹ

perhaps 10 times that number worldwide,

có lẽ gấp 10 lần số đó trên toàn thế giới

who continue to die of this illness

đang tiếp tục chết vì bệnh này

because the medicines slow down the progression

bởi thuốc chỉ làm chậm quá trình phát triển

but they don't halt it.

mà không dừng được nó

The only cure for pulmonary hypertension, pulmonary fibrosis,

Cách chữa duy nhất cho tăng huyết áp

cystic fibrosis, emphysema,

xơ mạch phổi, xơ nang, khí phế thủng,

COPD, what Leonard Nimoy just died of,

COPD, điều vừa khiến Leonard Nimoy qua đời

is a lung transplant,

là ghép phổi

but sadly, there are only enough available lungs for 2,000 people

buồn thay, chỉ có sẵn phổi cho 2000 người

in the U.S. a year to get a lung transplant,

một năm ở Mỹ để ghép phổi

whereas nearly a half million people a year

trong khi hàng năm có gần một nửa triệu

die of end-stage lung failure.

người chết vì suy phổi giai đoạn cuối

CA: So how can you address that?

CA:bà xử lý điều này bằng cách nào?

MR: So I conceptualize the possibility

MR:tôi nhận thấy khả năng giống như cách

that just like we keep cars and planes

chúng ta duy trì xe, máy bay và

and buildings going forever

những toà nhà với nguồn cung

with an unlimited supply of building parts and machine parts,

không giới hạn những bộ phận cấu thành

why can't we create an unlimited supply of transplantable organs

tại sao chúng ta không tạo ra một nguồn cung không giới hạn những cơ quan có thể cấy được

to keep people living indefinitely,

để giúp con người tồn tại vĩnh cửu

and especially people with lung disease.

đặc biệt những người mắc bệnh về phổi

So we've teamed up with the decoder of the human genome, Craig Venter,

chúng tôi hợp tác với tác giả bộ giải mã gien người, Craig Venter

and the company he founded

và công ty của ông ấy

with Peter Diamandis, the founder of the X Prize,

với Peter Diamandis, nhà sáng lập X Prize

to genetically modify

để biến đổi di truyền

the pig genome

hệ gen lợn, theo đó

so that the pig's organs will not be rejected by the human body

những cơ quan lợn sẽ không bị cơ thể con người từ chối

and thereby to create an unlimited supply

bằng cách đó tạo ra nguồn cung vô hạn

of transplantable organs.

những cơ quan có thể cấy ghép

We do this through our company, United Therapeutics.

Chúng tôi thực hiện điều đó thông qua công ty của chúng tôi, United Therapeutics

CA: So you really believe that within, what, a decade,

CA:bà thực sự tin tưởng vào điều này, một thập kỷ

that this shortage of transplantable lungs maybe be cured, through these guys?

thiếu hụt này của cấy ghép phổi có thể được chữa trị, thông qua những người này?

MR: Absolutely, Chris.

MR: Hoàn toàn, Chris

I'm as certain of that as I was of the success that we've had

Như những thành công mà chúng tôi đã có

with direct television broadcasting, Sirius XM.

với truyền hình trực tiếp, Sirius XM

It's actually not rocket science.

Nó thực sự không phải khoa học tên lửa

It's straightforward engineering away one gene after another.

Nó đơn giản là kỹ thuật từng bước một

We're so lucky to be born in the time that sequencing genomes

Chúng ta may mắn được sinh ra trong thời đại mà giải mã gen

is a routine activity,

là một hoạt động thường xuyên

and the brilliant folks at Synthetic Genomics

những người phi thường ở Synthetic Genomics

are able to zero in on the pig genome,

có thể từ xuất phát từ hệ gen lợn

find exactly the genes that are problematic, and fix them.

tìm ra chính xác những gen có vấn đề và sửa chúng

CA: But it's not just bodies that -- though that is amazing.

CA:Nhưng đó không chỉ là những cơ thể, mặc dù đó là điều tuyệt vời

(Applause)

(Khán giả vỗ tay)

It's not just long-lasting bodies that are of interest to you now.

Nó không chỉ là những cơ thể vĩnh hằng, mối quan tâm của bà hiện tại

It's long-lasting minds.

Mà đó là trí tuệ vĩnh hằng

And I think this graph for you says something quite profound.

Tôi nghĩ biểu đồ này thể hiện một điều gì đó rất sâu sắc

What does this mean?

Nó có nghĩ gì, thưa bà?

MR: What this graph means, and it comes from Ray Kurzweil,

MR:Biểu đồ này đến từ Ray Kurzweil nói về

is that the rate of development in computer processing

tốc độ phát triển của xử lý máy tính

hardware, firmware and software,

phần cứng, phần sụn và phần mềm

has been advancing along a curve

phát triển theo một đường cong, theo đó

such that by the 2020s, as we saw in earlier presentations today,

đến 2020, như chúng ta thấy ở những trình bày trước hôm nay

there will be information technology

sẽ là kỹ thuật thông tin

that processes information and the world around us

xử lý thông tin và thế giới xung quanh ta

at the same rate as a human mind.

với một tốc độ giống như con người

CA: And so that being so, you're actually getting ready for this world

CA:như vậy, bà đã thực sự sẵn sàng cho thế giới đó

by believing that we will soon be able to, what,

bằng cách tin rằng chúng ta sẽ sớm có thể

actually take the contents of our brains and somehow preserve them forever?

thực sự lấy dữ liệu từ não và bằng cách nào đó bảo quản nó vĩnh viễn?

How do you describe that?

Bà miêu tả điều đó như thế nào?

MR: Well, Chris, what we're working on is creating a situation

MR:Chúng tôi đang làm việc để tạo ra một tình huống

where people can create a mind file,

trong đó con người có thể tạo một tệp tâm trí

and a mind file is the collection of their mannerisms, personality,

tệp này là tập hợp phong cách, cá tính

recollection, feelings,

hồi ức, cảm giác

beliefs, attitudes and values,

niềm tin, thái độ và giá trị

everything that we've poured today into Google, into Amazon, into Facebook,

tất cả những thứ chúng ta lưu ở Google, Amazon, Facebook

and all of this information stored there will be able, in the next couple decades,

tất cả thông tin được lưu ở đó, trong vài thập kỷ tới

once software is able to recapitulate consciousness,

khi phần mềm có khả năng tóm lược ý thức

be able to revive the consciousness which is imminent in our mind file.

có khả năng tạo phục ý thức, sắp xảy ra trong đầu chúng ta

CA: Now you're not just messing around with this.

CA:hiện tại bà không chỉ đang hình dung về điều này

You're serious. I mean, who is this?

Bà thực sự nghiêm túc. Ý tôi là ai đây?

MR: This is a robot version of my beloved spouse, Bina.

MR:Đây là phiên bản người máy của người bạn đời của tôi, Bina

And we call her Bina 48.

Chúng tôi gọi cô ấy là Bina 48

She was programmed by Hanson Robotics out of Texas.

Nó được lập trình bởi Hanson Robotics ở Texas

There's the centerfold from National Geographic magazine

có một minh họa trong tạp chí National Geographic

with one of her caregivers,

với một trong những người chăm sóc của nó

and she roams the web

và nó lang thang trên mạng

and has hundreds of hours of Bina's mannerisms, personalities.

và có hàng trăm giờ về phong cách, cá tính của Bina

She's kind of like a two-year-old kid,

Nó giống một đứa trẻ 2 tuổi

but she says things that blow people away,

nhưng nó nói những điều thổi bay người khác

best expressed by perhaps

miêu tả tốt nhất có lẽ bởi

a New York Times Pulitzer Prize-winning journalist Amy Harmon

một nhà báo đạt giải Pulitzer của New York Times, Amy Harmon

who says her answers are often frustrating,

ông ấy nói những câu trả lời của nó thường thất bại

but other times as compelling as those of any flesh person she's interviewed.

nhưng có những lúc cũng thuyết phục như bất kỳ người thực nào mà cô ấy phỏng vấn

CA: And is your thinking here, part of your hope here, is that

CA:đó là điều bà đang nghĩ, một phần của hy vọng là

this version of Bina can in a sense live on forever, or some future upgrade

phiên bản Bina này hoặc phiên bản cải tiến

to this version can live on forever?

trong tương lai có thể tồn tại vĩnh hằng?

MR: Yes. Not just Bina, but everybody.

MR:Đúng. Không chỉ Bina, mà cho tất cả

You know, it costs us virtually nothing to store our mind files

Bạn biết rằng, gần như không mất gì để lưu những tệp tâm trí của chúng ta

on Facebook, Instagram, what-have-you.

trên Facebook, Instagram hoặc bất kỳ đâu

Social media is I think one of the most extraordinary inventions of our time,

Mạng xã hội một trong những phát minh vĩ đại trong thời đại chúng ta

and as apps become available that will allow us

và như ứng dụng trở nên sẵn có, cho phép

to out-Siri Siri, better and better,

Siri, tốt hơn và tốt hơn nữa

and develop consciousness operating systems,

phát triển những hệ điều hành ý thức

everybody in the world, billions of people,

mọi người trên thế giới, hàng tỷ người

will be able to develop mind clones of themselves

có thể tự nhân bản tâm trí họ

that will have their own life on the web.

điều dẫn đến cuộc sống của họ trên mạng

CA: So the thing is, Martine,

CA: đó là điều, Martine, mà

that in any normal conversation, this would sound stark-staring mad,

bất kỳ cuộc thảo luận không chính thức nào, nghe có vẻ điên rồ

but in the context of your life, what you've done,

nhưng đặt trong hoàn cảnh cuộc sống của bà, những gì bà làm

some of the things we've heard this week,

vài điều chúng tôi được nghe tuần này

the constructed realities that our minds give,

thực tế tạo thành do tâm trí đưa lại

I mean, you wouldn't bet against it.

Ý tôi,bà sẽ không đánh cược lần nữa

MR: Well, I think it's really nothing coming from me.

MR:Tôi nghĩ nó thực sự không thành vấn đề

If anything, I'm perhaps a bit of a communicator of activities

Nếu bất kỳ điều gì, tôi có lẽ là người giao tiếp các hoạt động

that are being undertaken by the greatest companies

đang được thực hiện bởi những công ty tốt nhất

in China, Japan, India, the U.S., Europe.

ở Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn độ, Mỹ, Châu Âu

There are tens of millions of people working on writing code

Có 10 triệu người đang làm việc lập trình

that expresses more and more aspects of our human consciousness,

nhằm biểu đạt nhiều hơn những mặt ý thức con người

and you don't have to be a genius to see that all these threads

bạn không cần là một thiên tài để thấy rằng

are going to come together and ultimately create human consciousness,

mọi hướng sẽ tiến lại gần nhau và cuối cùng tạo ra ý thức con người

and it's something we'll value.

đó là điều chúng tôi ghi nhận

There are so many things to do in this life,

Quá nhiều điều để làm trong cuộc đời này

and if we could have a simulacrum, a digital doppelgänger of ourselves

nếu có một nhân bản điện tử của chính chúng ta

that helps us process books, do shopping,

giúp chúng ta xử lý sách, đi mua sắm

be our best friends,

trở thành người bạn tốt nhất

I believe our mind clones, these digital versions of ourselves,

I tin bản sao tâm trí, phiên bản kỹ thuật của chúng ta

will ultimately be our best friends,

sẽ luôn là người bạn tốt nhất

and for me personally and Bina personally,

cho cá nhân tôi và cho cá nhân Bina

we love each other like crazy.

Chúng tôi yêu nhau mãnh liệt

Each day, we are always saying, like,

Mỗi ngày, chúng tôi đều nói, kiểu như

"Wow, I love you even more than 30 years ago.

"Chà, anh yêu em thậm chí hơn 30 năm trước

And so for us, the prospect of mind clones

đối với chúng tôi, tương lai của sao chép tâm trí

and regenerated bodies

và cơ thể tái tạo lại

is that our love affair, Chris, can go on forever.

là điều chúng tôi yêu thích mãi mãi

And we never get bored of each other. I'm sure we never will.

chúng tôi không bao giờ buồn chán về nhau. Tôi chắn rằng sẽ không bao giờ

CA: I think Bina's here, right? MR: She is, yeah.

CA:Tôi nghĩ Bina ở đây, phải không? MR: Vâng

CA: Would it be too much, I don't know, do we have a handheld mic?

CA:Liệu chúng ta có một thêm một micrô?

Bina, could we invite you to the stage? I just have to ask you one question.

Bina, chúng tôi có thể mời bạn lên đây? Tôi chỉ muốn hỏi bạn một câu

Besides, we need to see you.

ngoài ra, chúng tôi cần thấy bạn

(Applause)

(Khán giả vỗ tay)

Thank you, thank you.

Cảm ơn, cảm ơn

Come and join Martine here.

Hãy tới và ngồi cạnh Martine, ở đây

I mean, look, when you got married,

Ý tôi, khi bạn lập gia đình

if someone had told you that, in a few years time,

nếu ai đó nói với bạn rằng, trong vài năm

the man you were marrying would become a woman,

người đàn ông mà bạn cưới sẽ trở thành phụ nữ

and a few years after that, you would become a robot --

và sau vài năm nữa bạn trở thành người máy

(Laughter) --

(Cười)

how has this gone? How has it been?

Bằng cách nào điều này xảy ra?

Bina Rothblatt: It's been really an exciting journey,

Bina Rothblatt: Đó thực sự là một chuyến đi thú vị

and I would have never thought that at the time,

tôi không bao giờ nghĩ về điều này khi đó

but we started making goals and setting those goals

nhưng chúng tôi bắt đầu đặt ra những mục tiêu

and accomplishing things,

và hoàn thiện nhiều điều,

and before you knew it, we just keep going up and up

trước khi bạn biết, chúng tôi chỉ tiến lên

and we're still not stopping, so it's great.

chúng tôi vẫn không ngừng, thật tuyệt vời

CA: Martine told me something really beautiful,

CA:Martine nói với tôi rằng điều gì đó thực sự đẹp

just actually on Skype before this,

mới thực sự xảy ra trên Skype trước đó

which was that he wanted to live for hundreds of years

rằng ông ấy muốn sống hàng trăm năm

as a mind file,

như một tệp tâm trí

but not if it wasn't with you.

nhưng nếu không cùng với bạn

BR: That's right, we want to do it together.

BR:Đúng, chúng tôi muốn làm điều đó cùng nhau

We're cryonicists as well, and we want to wake up together.

Chúng tôi đóng băng và muốn thức giấc cùng nhau

CA: So just so as you know, from my point of view,

CA:đó là điều bạn biết, theo tôi biết

this isn't only one of the most astonishing lives I have heard,

đây không chỉ là một trong những điều kinh ngạc nhất tôi từng nghe

it's one of the most astonishing love stories I've ever heard.

nó là một trong những câu chuyện tình yêu kinh ngạc tôi được nghe

It's just a delight to have you both here at TED.

thật hạnh phúc khi cả hai bạn đều ở đâu với TED

Thank you so much.

Cảm ơn rất nhiều

MR: Thank you.

MR: Cảm ơn

(Applause)

(Khán giả vỗ tay)