How an old loop of railroads is changing the face of a city | Ryan Gravel

Translator: Trịnh Hà Reviewer: Quynh Hua

This picture

Tấm ảnh này

is from my metro card

lấy từ thẻ tàu điện của tôi

when I spent a year abroad in Paris in college in the mid-'90s.

khi tôi du học một năm ở Paris vào giữa thập niên 90.

My friend says I look like a French anarchist --

Bạn tôi bảo tôi nhìn như một người Pháp vô chính phủ --

(Laughter)

(Cười)

Nhưng đây là thứ tôi vẫn thấy

But this is still what I see

when I look in the mirror in the morning.

mỗi sáng khi nhìn vào gương.

Within a month of living in Paris, I'd lost 15 pounds

Trong vòng một tháng sống ở Paris, tôi đã giảm 15 pound

and I was in the best shape of my life

và tôi đã có thân hình tuyệt nhất trong cuộc đời

because I was eating fresh food

vì tôi ăn rất nhiều thực phẩm tươi

and I was walking wherever I went.

và tôi đi bộ mỗi khi muốn đi đâu.

Having grown up in suburban Atlanta,

Lớn lên ở ngoại ô Atlanta,

a region built largely by highways and automobiles

một khu vực xây dựng chủ yếu bởi các đường cao tốc và xe ô tô

và nổi tiếng là con đẻ của sự mở rộng

and with a reputation as a poster child for sprawl,

Paris fundamentally changed the way I understood

Paris đã thay đổi cơ bản cách tôi hiểu về

the construction of the world around me,

các công trình của thế giới xung quanh tôi

và tôi bị ám ảnh bởi vai trò của cơ sở hạ tầng --

and I got obsessed with the role of infrastructure --

that it's not just the way to move people from point A to point B,

nó không chỉ là cách đưa con người từ điểm A tới điểm B,

it's not just the way to convey water or sewage or energy,

nó không chỉ là cách vận chuyển nước, chất thải hay năng lượng

but it's the foundation for our economy.

mà nó còn là nền tảng của nền kinh tế.

It's the foundation for our social life and for our culture,

Nó là nền tảng của đời sống xã hội và văn hóa,

and it really matters to the way that we live.

và nó thực sự ảnh hưởng tới lối sống của chúng ta.

Khi tôi về nước, tôi đã thất vọng ngay lập tức,

When I came home, I was instantly frustrated,

stuck in traffic as I crossed the top end of our perimeter highway.

kẹt xe khi tôi vượt qua đoạn cuối của đường cao tốc vành đai.

Not only was I not moving a muscle,

Không những không vận động tay chân,

I had no social interaction

tôi còn không có cả tương tác xã hội

with the hundreds of thousands of people that were hurtling past me,

với hàng trăm ngàn người đi lướt qua tôi,

like me, with their eyes faced forward and their music blaring.

cũng như tôi, mắt họ chỉ nhìn phía trước với bài nhạc ầm ĩ của họ

I wondered if this was an inevitable outcome,

Tôi tự hỏi đây có phải là một kết quả tất yếu,

or could we do something about it.

hay chúng ta có thể thay đổi nó.

Was it possible to transform this condition in Atlanta

Liệu có thể thay đổi tình trạng này ở Atlanta

thành một nơi mà tôi muốn sống ?

into the kind of place that I wanted to live in?

I went back to grad school in architecture and city planning,

Tôi trở lại trường để học kiến trúc và kế hoạch hóa đô thị,

phát triển niềm hứng thú với cơ sở hạ tầng

developed this interest in infrastructure,

and in 1999 came up with an idea

và vào năm 1999 tôi đưa ra được một ý tưởng

cho đồ án luận văn:

for my thesis project:

the adaptation of an obsolete loop of old railroad circling downtown

tái tạo các tuyến đường sắt cũ quanh trung tâm thành phố

as a new infrastructure for urban revitalization.

thành cơ sở hạ tầng mới để thay đổi đô thị.

Nó chỉ là một ý tưởng.

It was just an idea.

I never thought we would actually build it.

Tôi chưa từng nghĩ chúng tôi thật sự sẽ xây dựng nó.

But I went to work at an architecture firm,

Nhưng khi tôi đi làm cho một công ty kiến trúc,

and eventually talked to my coworkers about it,

và nói chuyện đó với đồng nghiệp của mình,

and they loved the idea.

họ đã rất hứng thú với ý tưởng đó.

Và khi chúng tôi bắt đầu nói về nó với nhiều người hơn,

And as we started talking to more people about it,

more people wanted to hear about it.

càng nhiều người muốn nghe về nó.

In the summer of 2001,

Mùa hè năm 2001,

chúng tôi liên lạc với Cathy Woolard,

we connected with Cathy Woolard,

who was soon elected city council president.

người không lâu sau là chủ tịch hội đồng thành phố.

And we built a citywide vision around this idea:

Chúng tôi đã vẽ ra khung cảnh toàn thành phố xoay quanh ý tưởng

the Atlanta BeltLine, a 22-mile loop

Atlanta BeltLine, một vòng đai dài 22 dặm

of transit and trails and transformation.

cho vận chuyển, đường ray và chuyển cảnh.

I was doing two and three meetings a week for two and a half years,

Tôi đã có hai đến ba buổi họp mỗi tuần trong vòng hai năm rưỡi,

và Cathy, nhân viên của cô ấy và các tình nguyện viên cũng thế.

and so was Cathy and her staff and a handful of volunteers.

Together, we built this amazing movement of people and ideas.

Cùng nhau chúng tôi tạo nên bước tiến lớn về con người và ý tưởng.

It included community advocates who were used to fighting against things,

Nó bao gồm những người ủng hộ cộng đồng, họ hay phản đối nhiều thứ,

nhưng với Atlanta BeltLine, họ nhận ra họ cần phải đấu tranh vì nó;

but found the Atlanta BeltLine as something that they could fight for;

developers who saw the opportunity

cả những nhà phát triển, họ thấy cơ hội

để tận dụng lợi thế của sự tăng trưởng đầy mới mẻ của thành phố;

to take advantage of a lot of new growth in the city;

và rất nhiều nhà hợp tác phi lợi nhuận, họ nhìn thấy nhiệm vụ của mình

and dozens of nonprofit partners who saw their mission

at least partly accomplished by the shared vision.

ít nhất cũng được hoàn thành một phần nhờ tầm nhìn chung này.

Now, usually these groups of people aren't at the same table

Tuy những nhóm người này thường không đứng chung thuyền

vì muốn một kết quả giống nhau.

wanting the same outcome.

But there we were, and it was kind of weird,

Nhưng đó là chúng tôi, và dù nó khá là kì lạ

but it was really, really powerful.

nó lại vô cùng, vô cùng mạnh mẽ.

The people of Atlanta fell in love with a vision

Người dân Atlanta rất yêu mến dự án này

that was better than what they saw through their car windshields,

vì nó tốt hơn nhiều so với những gì họ nhìn thấy qua kính chắn gió ô tô,

và họ biến nó thành sự thật,

and the people of Atlanta made it happen,

and I guarantee you we would not be building it otherwise.

và tôi đảm bảo với bạn, chúng tôi không thể xây dựng nó bằng cách nào khác.

From the beginning, our coalition was diverse.

Ban đầu liên minh của chúng tôi khá đa dạng.

People of all stripes were part of our story.

Tất cả tầng lớp dân chúng đều là một phần câu chuyện của chúng tôi

People on the lower end of the economic spectrum loved it, too.

Người dân ở phía cuối của dãy phân bố kinh tế cũng yêu thích nó.

They were just afraid they weren't going to be able to be there

Họ chỉ lo sợ rằng họ sẽ không thể ở đó

when it got built, that they'd be priced out.

khi nó được xây xong vì họ có thể ra giá quá cao.

And we've all heard that kind of story before, right?

Và chúng ta đều đã từng nghe về loại chuyện kiểu này đúng không?

But we promised that the Atlanta BeltLine would be different,

Nhưng chúng tôi xin hứa rẳng Atlanta BeltLine sẽ khác biệt.

and people took ownership of the idea,

và người dân có quyền sở hữu nó,

and they made it better than anything we ever imagined

và họ làm nó trở nên tốt hơn những gì chúng tôi tưởng tượng

in the beginning,

lúc ban đầu,

including significant subsidies for housing,

gồm cả khoản trợ cấp đáng kể cho nhà cửa,

new parks, art, an arboretum -- a list that continues to grow.

các công viên mới, công trình nghệ thuật, một vườn ươm và còn nhiều nữa

And we put in place

Vả chúng tôi đưa vào

các tổ chức và cơ quan được yêu cầu để thực hiện nó.

the organizations and agencies that were required to make it happen.

And importantly, it is.

Và quan trọng là nó đây.

Bây giờ chúng tôi đang tiến hành những bước đầu và nó đang hoạt động.

Now we're in the early stages of implementation, and it's working.

The first mainline section of trail was opened in 2012,

Phần đường chính đầu tiên của con đường đã được đưa vào sử dụng năm 2012,

and it's already generated over three billion dollars

và nó đã tạo ra hơn 3 tỷ USD

of private-sector investment.

tiền đầu tư từ khu vực tư nhân.

But it's not only changing the physical form of the city,

Nhưng nó không chỉ thay đổi vẻ bề ngoài của thành phố,

it's changing the way we think about the city,

nó còn thay đổi cách chúng ta suy nghĩ về thành phố,

and what our expectations are for living there.

và những gì chúng ta mong đợi về cuộc sống ở đây.

Khoảng 1 tháng trước,

About a month ago,

I had to take my kids with me to the grocery store

tôi phải đưa các con tôi đi cùng tới cửa hàng tạp hóa

and they were complaining about it,

và chúng đã than phiền về việc đó.

because they didn't want to get in the car.

vì chúng không muốn đi xe hơi.

They were saying, "Dad, if we have to go,

Chúng nói: "Ba, nếu chúng ta phải đi,

can we at least ride our bikes?"

chúng ta có thể đạp xe được không?"

And I said, "Of course we can.

Và tôi nói: "Tất nhiên là được"

That's what people in Atlanta do.

Đó là điều người đân Atlanta làm.

We ride our bikes to the grocery store."

Chúng tôi đạp xe tới cửa hàng tạp hóa.

(Cười)

(Laughter)

(Applause)

(Vỗ tay)

Thank you, yeah.

Cảm ơn các bạn, yeah.

Now, they don't know how ridiculous that is,

Bây giờ, họ không biết điều đó buồn cười thế nào,

but I do.

nhưng tôi biết.

And I also understand that their expectations for Atlanta

Và tôi cũng hiểu rằng sự mong đợi của họ đối với Atlanta

are really powerful.

rất mạnh mẽ.

This kind of transformation is exactly like sprawl

Kiểu chuyển đổi này chính xác là như sự mở rộng

trong thế kỉ trước,

in the last century,

the movement where our investment in highways and automobiles

phong trào mà chúng ta đầu tư vào đường cao tốc và xe ô tô

đã thay đổi về cơ bản cuộc sống ở Mỹ.

fundamentally changed American life.

That wasn't some grand conspiracy.

Đó không phải là một âm mưu lớn.

Tất nhiên có vài âm mưu trong đó.

There were conspiracies within it, of course.

Nhưng nó là một động lực văn hóa.

But it was a cultural momentum.

Nó là hàng triệu con người đưa ra hàng triệu quyết định

It was millions of people making millions of decisions

over an extended period of time,

trong một khoảng thời gian dài,

that fundamentally changed not only the way that we build cities,

đã thay đổi về cơ bản không chỉ là cách chúng ta xây dựng thành phố,

và còn thay đổi những nguyện vọng

but it changed our expectations

for our lives.

về cuộc sống của chúng ta.

These changes were the foundations for urban sprawl.

Những thay đổi này là nền tảng cho việc mở rộng đô thị.

We didn't call it sprawl at that time.

Chúng tôi không gọi nó là mở rộng vào thời điểm đó

Chúng tôi gọi nó là tương lai.

We called it the future.

And it was.

Và nó đúng là thế.

And we got all the highways and strip malls and cul-de-sacs we wanted.

Chúng tôi có tất cả những đường cao tốc và khu mua sắm, những ngõ cụt chúng tôi muốn

It was a radical transformation,

Nó là sự thay đổi triệt để,

but it was built by a cultural momentum.

nhưng nó được xây dựng bởi một động lực văn hóa

So it's important to not separate

Vì vậy, quan trọng là không tách rời

xây dựng vật chất trong những nơi chúng tôi sống

the physical construction of the places we live

from other things that are happening at that time.

từ những thứ khác mà đang xảy ra ở thời điểm đó.

At that time,

Thời điểm đó,

in the second half of the last century,

nửa cuối của thế kỉ trước,

khoa học đã chữa trị các bệnh

science was curing disease

và đưa chúng ta lên tới mặt trăng,

and lifting us to the moon,

và cuộc cách mạng giới tính đã phá bỏ rào cản,

and the sexual revolution was breaking down barriers,

and the Civil Rights Movement began its march

và phong trào Dân quyền bắt đầu cuộc diễu hành của nó

toward the fulfillment of our nation's promise.

hướng tới việc hoàn thành lời hứa của đất nước chúng ta

Television, entertainment, food, travel, business -- everything was changing,

Tivi, giải trí, đồ ăn, du lịch, kinh doanh,...mọi thứ đều thay đổi

and both the public and private sectors were colluding

và cả công cộng và khu vực tư nhân đã được liên kết với nhau

to give us the lives we wanted.

cho chúng ta cuộc sống mà chúng ta muốn.

Cơ quan quản lí đường cao tốc liên bang,

The Federal Highway Administration,

for example, didn't exist before there were highways.

ví dụ, không tồn tại trước khi có đường cao tốc

Think about it.

Hãy suy nghĩ về nó.

(Laughter)

( cười)

Tất nhiên, ngày nay quan trọng là hiểu và thừa nhận

Of course, today it's important to understand and acknowledge

rằng những lợi ích tích lũy với một số nhóm người

that those benefits accrued to some groups of people

and not to others.

và không cho người khác.

Đó không phải là một động lực văn hóa công bằng

It was not an equitable cultural momentum.

But when we look today in wonder and disgust, maybe,

Nhưng khi chúng ta nhìn ngày nay kinh ngạc và phẫn nộ ,

at the metropolis sprawl before us,

có thể, ở sự mở rộng đô thị trước mắt chúng ta,

we wonder if we're stuck.

chúng tôi tự hỏi liệu ta có đang mắc kẹt .

Có phải chúng ta đang mắc kẹt với di sản của sự bất công đó?

Are we stuck with the legacy of that inequity?

Are we stuck with this dystopian traffic hellscape?

Có phải chúng ta đang mắc kẹt với cảnh tượng giao thông đen tối này?

Are we stuck with rampant urban displacement,

Có phải chúng ta đang mắc kẹt với sự di dời đô thị tràn lan

with environmental degradation?

với sự suy thoái môi trường?

Are we stuck with social isolation

Có phải chúng ta mắc kẹt với sự cô lập xã hội

hay sự phân cực chính trị?

or political polarization?

Are these the inevitable and permanent outcomes?

đó có phải là tất yếu và kết quả bền vững?

Or are they the result of our collective cultural decisions

Hay là chúng là kết quả của những quyết định văn hóa chung của chúng ta

that we've made for ourselves?

mà chúng ta đã tự đưa ra cho chính mình?

And if they are,

Và nếu chúng đúng là thế,

can't we change them?

chúng ta không thể thay đổi chúng ư?

What I have learned from our experience in Atlanta

Điều tôi đã học được từ kinh nghiệm ở Atlanta

is not an anomaly.

không phải là một bất thường.

Similar stories are playing out everywhere,

Những câu chuyện tương tự đang diễn ra khắp nơi,

where people are reclaiming not only old railroads,

nơi con người đang cải tạo không chỉ những đường sắt cũ

but also degraded urban waterways and obsolete roadways,

mà còn làm xuống cấp đường thủy đô thị và những lòng đường đã lỗi thời,

chế tạo ra tất cả những cơ sở hạ tầng

reinventing all of the infrastructure

in their lives.

trong cuộc sống của họ.

Whether here in New York

Cho dù ở đây tại New York

or in Houston

hay tại Houston

hay Miami,

or Miami,

Detroit, Philadelphia,

Detroit, Philadelphia,

Seoul, Hong Kong, Singapore,

Seoul, Hong Kong, Singapore,

Toronto and Paris,

Toronto và Paris,

những thành phố lớn nhỏ trên toàn thế giới đang cải tạo và tái thiết

cities big and small all over the world are reclaiming and reinventing

this infrastructure for themselves,

cơ sở hạ tầng này cho chính họ,

including the mother of all catalyst infrastructure projects,

bao gồm khởi nguồn của tất cả những dự án cơ sở hạ tầng này,

the Los Angeles River,

sông Los Angeles,

the revitalization effort for which similarly started

các nỗ lực phục hồi đã bắt đầu tương tự

as a grassroots movement,

như một phong trào,

has developed into a cultural momentum,

được phát triển thành một động lực văn hóa,

và bây giờ là trong giai đoạn đầu bị biến đổi

and is now in the early stages of being transformed

into some kind of life-affirming infrastructure again,

thành một số loại cơ sở hạ tầng để khẳng định cuộc sống,

this one with trails and parks and fishing and boating

điều này với những quá cảnh, công viên, câu cá và chèo thuyền

and community revitalization,

và tái thiết cộng đồng,

and of course, water quality and flood control.

và tất nhiên, chất lượng nước và kiểm soát lũ lụt .

It's already improving the lives of people.

Nó đã cải thiện cuộc sống của con người.

It's already changing the way the rest of us think about Los Angeles.

Nó đã thay đổi phần còn lại của chúng tôi trong cách nghĩ về Los Angeles.

This is more than just infrastructure.

Ở đây không chỉ là những cơ sở hạ tầng.

We're building new lives for ourselves.

Chúng tôi xây dựng cuộc sống mới cho mình.

It's a movement that includes local food, urban agriculture,

Đó là một phong trào bao gồm thực phẩm địa phương, nông nghiệp đô thị,

craft beer, the maker movement,

bia thủ công, phong trào sản xuất,

công nghệ và thiết kế- những điều này, là chỉ số đầu của một thay đổi thật tối ưu

tech and design -- all of these things, early indicators of a really radical shift

in the way we build cities.

trong cách chúng ta xây dựng thành phố.

Chúng tôi đang dùng những nơi như thế này

We're taking places like this

and transforming them into this.

và biến đổi chúng thành như vậy.

And soon this.

Và ngay sau đây.

Và đây là tất cả những thú vị và tốt đẹp.

And this is all exciting and good.

We're changing the world for the better.

Chúng ta đang thay đổi thế giới tốt đẹp hơn.

Good for us!

Tốt hơn cho chúng ta.

And it is awesome -- I mean that.

Và đó là tuyệt vời-- tôi muốn nói rằng

But our history of sprawl,

Nhưng lịch sử của chúng ta về sự mở rộng,

and from what we can already see with these catalyst projects today,

và từ điều mà chúng ta có thể thấy với những dự án xúc tác ngày nay,

we know and must remember

chúng ta biết và phải ghi nhớ

rằng sự thay đổi lớn như thế này thường không có lợi cho tất cả mọi người

that big changes like this don't usually benefit everyone.

The market forces unleashed by this cultural momentum

Các sức mạnh thị trường được giải phóng bởi động lực văn hóa này

often include the seemingly unstoppable

thường bao gồm dường như không dừng

và không thể tránh khỏi thuế tăng, giá cả và giá thuê.

and inevitable cycle of rising taxes, prices and rents.

This is urgent.

Đây là khẩn cấp.

If we care, we have to stand up

Nếu chúng ta quan tâm, chúng ta hãy đứng lên

and speak out.

và lên tiếng.

This should be a call to action,

Điều này nên được gọi đến hành động

because the answer can't be to not improve communities.

bởi vì câu trả lời không thể không cải thiện cộng đồng

The answer can't be to not build parks and transit and grocery stores.

Câu trả lời không thể không xây dựng công viên, quá cảnh, các cửa hàng tạp hóa.

The answer can't be to hold communities down

Câu trả lời không thể giữ cộng đồng

để giữ cho cho họ giá cả phải chăng.

just to keep them affordable.

Nhưng chúng ta phải làm theo thông qua và giải quyết những thực tế tài chính.

But we do have to follow through and address the financial realities

that we're facing.

mà chúng ta đang đối mặt.

Nó rất khó khăn, và nó không tự xảy ra được.

This is hard, and it won't happen on its own.

We can do it, and I'm committed to this goal in Atlanta,

Chúng ta có thể làm điều đó, tôi cam kết đến mục tiêu này ở Atlanta,

to sticking up again for people who made it possible in the first place.

để đấu tranh cho những người đã làm cho nó có thể ngay từ đầu.

We can't call it a success without them.

Chúng tôi không thể gọi nó là một thành công mà không có họ.

I certainly can't,

Tôi chắc chắn không thể,

because the people I made commitments to all those years

bởi vì những người mà tôi đã cam kết trong những năm qua

weren't abstract populations.

đó không là những công dân trừu tượng.

They're my friends and neighbors.

Họ là bạn và hàng xóm của tôi.

They're people that I love.

Họ là những người mà tôi yêu quý.

So even though it started as my graduate thesis

Mặc dù nó bắt đầu như bài luận văn tốt nghiệp của tôi

and I'm working hard for 16 years with thousands of people

và tôi đang làm việc chăm chỉ trong 16 năm với hàng ngàn người

to help make this thing come to life,

để giúp làm cho điều này đi vào cuộc sống

I know and believe that who the BeltLine is being built for

tôi biết và tin rằng những người mà BeltLine phục vụ

is just as important as whether it's built at all.

cũng quan trọng như việc liệu nó có được xây hay không

Không chỉ ở Atlanta,

Not just in Atlanta,

but locally and globally,

nhưng tại địa phương hay trên toàn cầu

we have to understand

chúng ta phải hiểu,

this accountability to the people whose lives we are changing,

trách nhiệm cho cuộc sống của người dân mà chúng ta đang thay đổi.

because this is us.

bởi vì đây là chúng ta.

We are the lives we're talking about.

Chúng ta là cuộc sống mà chúng ta đang nói về.

These places aren't inevitable.

Những nơi này không phải là không thể tránh.

Những nơi chúng ta sống, không phải không thể tránh khỏi

The places we live aren't inevitable,

and if we want something different, we just need to speak up.

và nếu chúng ta muốn có điều gì đó khác chúng ta phải lên tiếng.

We have to ensure that change comes on our terms.

Chúng ta phải chắc chắn thay đổi đi kèm với các điều khoản của chúng ta.

And to do that,

Và để làm được điều đó

we have to participate actively in the process of shaping change.

chúng ta phải tham gia một cách tích cực trong quá trình thay đổi có triển vọng.

Thank you.

Cảm ơn.

(Applause)

( vỗ tay).