Gordon Brown on global ethic vs. national interest

Translator: Linndy V Reviewer: Nhu Ngoc Huynh

Chris Anderson: Thank you so much, Prime Minister,

Chris Anderson: Cảm ơn Thủ tướng rất nhiều,

that was both fascinating and quite inspiring.

bài nói vừa rồi thật lôi cuốn và truyền cảm hứng.

So, you're calling for a global ethic.

Vậy ngài đang kêu gọi một nền đạo đức toàn cầu.

Would you describe that as global citizenship?

Ngài có ví nó với bổn phận công dân toàn cầu không?

Is that an idea that you believe in, and how would you define that?

Đó có phải điều ngài tin tưởng và ngài có thể định nghĩa nó thế nào?

Gordon Brown: It is about global citizenship

Gordon Brown: Tôi nghĩ đó là vấn đề về bổn phận công dân toàn cầu

and recognizing our responsibilities to others.

và nhìn nhận trách nhiệm của mình với những người khác.

There is so much to do over the next few years

Còn rất nhiều việc phải làm trong vài năm tới

that is obvious to so many of us

rất rõ ràng với nhiều chúng ta

to build a better world.

để xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn.

And there is so much shared sense of what we need to do,

Và có rất nhiều người có chung suy nghĩ về điều chúng ta cần làm,

that it is vital that we all come together.

rằng việc chúng ta hành động cùng nhau là vô cùng cần thiết.

But we don't necessarily have the means to do so.

Nhưng ta chưa hẳn đã có phương tiện để làm điều đó.

So there are challenges to be met.

Vì vậy ta sẽ phải vượt qua nhiều thử thách.

I believe the concept of global citizenship

Tôi tin rằng khái niệm bổn phận công dân toàn cầu

will simply grow out of people talking to each other across continents.

sẽ phát triển trên cả việc con người nói chuyện với nhau xuyên lục địa.

But of course the task is to create the institutions

Thế nhưng tất nhiên nhiệm vụ chính là tạo nên những tổ chức

that make that global society work.

khiến xã hội toàn cầu đó có tiến triển.

But I don't think we should underestimate

Nhưng tôi không nghĩ ta nên đánh giá thấp

the extent to which massive changes in technology

mức độ mà những thay đổi lớn trong công nghệ

make possible the linking up of people across the world.

giúp sự kết nối giữa người với người khắp thế giới trở nên khả thi.

CA: But people get excited about this idea of global citizenship,

CA: Mọi người thấy hào hứng về ý tưởng bổn phận công dân toàn cầu này,

but then they get confused a bit again

nhưng rồi họ lại bối rối một chút

when they start thinking about patriotism,

khi bắt đầu nghĩ về lòng yêu nước,

and how to combine these two.

và làm thế nào để kết hợp hai yếu tố này.

I mean, you're elected as Prime Minister

Ý tôi là, ngài được bầu là Thủ tướng

with a brief to bat for Britain.

ngắn gọn là để bảo vệ lợi ích nước Anh.

How do you reconcile the two things?

Ngài cân bằng hai yếu tố này thế nào?

GB: Well, of course national identity remains important.

GB: Ừm, đương nhiên bản sắc dân tộc luôn rất quan trọng.

But it's not at the expense of people accepting their global responsibilities.

Nhưng người dân chấp nhận trách nhiệm toàn cầu không có nghĩa là phải hy sinh.

And I think one of the problems of recession

Và tôi nghĩ một trong các vấn đề của sự suy thoái

is that people become more protectionist,

là mọi người sẽ có xu hướng bảo vệ nền công nghiệp nội địa,

they look in on themselves,

họ quan sát bản thân,

they try to protect their own nation,

họ cố gắng bảo vệ đất nước mình,

perhaps at the expense of other nations.

có lẽ là đồng nghĩa với việc gây bất lợi cho các quốc gia khác.

When you actually look at the motor of the world economy,

Khi bạn thực sự xem xét động lực nền kinh tế thế giới,

it cannot move forward

nó không thể tiến lên phía trước

unless there is trade between the different countries.

nếu không diễn ra thương mại giữa các nước khác nhau.

And any nation that would become protectionist over the next few years

Và bất cứ quốc gia nào bảo vệ công nghiệp nội địa trong vài năm tiếp theo

would deprive itself of the chance of getting the benefits

sẽ tự rút mình khỏi cơ hội có được các quyền lợi

of growth in the world economy.

để phát triển trong nền kinh tế thế giới.

So, you've got to have a healthy sense of patriotism;

Vì vậy bạn phải có hiểu biết tích cực về lòng yêu nước;

that's absolutely important.

điều đó tuyệt đối quan trọng.

But you've got to realize that this world has changed fundamentally,

Nhưng bạn phải nhận ra được rằng thế giới này đã thay đổi căn bản,

and the problems we have cannot be solved by one nation and one nation alone.

và những vấn đề ta có không thể được giải quyết chỉ bởi một quốc gia đơn lẻ.

CA: Well, indeed.

CA: Ừm, chắc chắn rồi.

But what do you do when the two come into conflict

Nhưng ngài sẽ làm gì khi hai quốc gia gặp xung đột

and you're forced to make a decision

và ngài bắt buộc phải đưa ra quyết định

that either is in Britain's interest, or the interest of Britons,

rằng hoặc vì lợi ích của nước Anh, hay lợi ích của người dân Anh,

or citizens elsewhere in the world?

hay các công dân nước khác trên thế giới?

GB: Well I think we can persuade people

GB: Tôi nghĩ chúng ta có thể thuyết phục mọi người

that what is necessary for Britain's long-term interests,

rắng điều thiết yếu cho lợi ích lâu dài của nước Anh,

what is necessary for America's long-term interests,

điều thiết yếu cho lợi ích lâu dài của nước Mỹ,

is proper engagement with the rest of the world,

chính là lời cam kết thích đáng với phần còn lại của thế giới,

and taking the action that is necessary.

và thực hiện hành động thực sự thiết yếu.

There is a great story, again, told about Richard Nixon.

Một lần nữa, có một câu chuyện rất hay kể về Richard Nixon.

1958, Ghana becomes independent,

Vào năm 1958, Ghana giành được độc lập,

so it is just over 50 years ago.

như vậy là mới được hơn 50 năm,

Richard Nixon goes to represent the United States government

Richard Nixon đã đại diện cho chính phủ Hoa Kỳ

at the celebrations for independence in Ghana.

tại buổi lễ mừng độc lập tại Ghana.

And it's one of his first outings as Vice President to an African country.

Đó là một trong các chuyến đi đầu tiên của ông với tư cách Phó Tổng Thống tới một quốc gia châu Phi.

He doesn't quite know what to do,

Ông không biết rõ phải làm gì,

so he starts going around the crowd

nên ông bắt đầu đi lại trong đám đông,

and starts talking to people

và bắt đầu trò chuyện với mọi người

and he says to people in this rather unique way,

và nói với mọi người theo một cách khá độc đáo.

"How does it feel to be free?"

"Bạn cảm thấy thế nào khi được tự do?"

And he's going around, "How does it feel to be free?"

Và ông đi xung quanh, "Bạn cảm thấy thế nào khi được tự do?"

"How does it feel to be free?"

"Bạn cảm thấy thế nào khi được tự do?"

And then someone says,

Và rồi một người nói,

"How should I know? I come from Alabama."

"Làm sao tôi biết được? Tôi đến từ Alabama mà."

(Laughter)

(Cười)

And that was the 1950s.

Và đó là vào những năm 1950.

Now, what is remarkable

Điều đáng chú ý

is that civil rights in America were achieved in the 1960s.

là nhân quyền ở Mỹ đạt được vào những năm 1960.

But what is equally remarkable

Nhưng điều đáng chú ý tương đương

is socioeconomic rights in Africa have not moved forward very fast

là quyền kinh tế xã hội ở châu Phi đã không tiến triển nhanh

even since the age of colonialism.

kể từ thời kỳ thực dân.

And yet, America and Africa have got a common interest.

Ấy vậy mà, Mỹ và châu Phi lại có một lợi ích chung.

And we have got to realize that if we don't link up

Và chúng ta phải nhận ra rằng nếu chúng ta không kết nối

with those people who are sensible voices and democratic voices in Africa,

với những người có tiếng nói đúng đắn và tiếng nói dân chủ ở châu Phi,

to work together for common causes,

để hợp tác với nhau vì các mục tiêu chung,

then the danger of Al Qaeda and related groups

rồi sự nguy hiểm của Al Qaeda và các nhóm liên quan

making progress in Africa is very big.

đang phát triển ở châu Phi là rất lớn.

So, I would say that what seems sometimes

Vì vậy, tôi muốn nói rằng điều đôi khi dường như

to be altruism, in relation to Africa, or in relation to developing countries,

là hành động vị tha, liên quan đến châu Phi, hay liên quan đến các nước đang phát triển,

is more than that.

là còn hơn thế.

It is enlightened self-interest for us to work with other countries.

Đó là lợi ích cá nhân được làm sáng tỏ để chúng ta có thể hợp tác với các nước khác.

And I would say that national interest

Và tôi muốn nói rằng lợi ích quốc gia

and, if you like, what is the global interest

và, nếu bạn muốn, việc mà lợi ích toàn cầu làm

to tackle poverty and climate change

để giải quyết đói nghèo và biến đổi khí hậu

do, in the long run, come together.

cuối cùng là, hợp tác cùng nhau.

And whatever the short-run price for taking action on climate change

Và cho dù cái giá trước mắt phải trả cho việc hành động vì biến đổi khí hậu

or on security, or taking action to provide opportunities

hay vì an ninh, hay hành động để đưa đến các cơ hội

for people for education,

cho mọi người cho giáo dục,

these are prices that are worth paying

chính là những cái giá đáng trả

so that you build a stronger global society

để các bạn xây dựng một xã hội toàn cầu vững chắc hơn

where people feel able to feel comfortable with each other

nơi mọi người có thể cảm thấy thoải mái với nhau

and are able to communicate with each other in such a way

và có thể giao tiếp với nhau theo cái cách

that you can actually build stronger links between different countries.

mà bạn có thể thực sự xây dựng kết nối vững chắc hơn giữa các quốc gia.

CA: I still just want to draw out on this issue.

CA: Tôi vẫn muốn tiếp tục vấn đề này.

So, you're on vacation at a nice beach,

Vậy thì, ngài đang trong kỳ nghỉ tại một bãi biển đẹp,

and word comes through that there's been a massive earthquake

và có tin báo là đã có động đất mạnh

and that there is a tsunami advancing on the beach.

và có một trận sóng thần đang tiến đến bờ biển.

One end of the beach, there is a house containing a family of five Nigerians.

Ở một đầu bãi biển, có một căn nhà trong đó có gia đình năm người Nigeria.

And at the other end of the beach there is a single Brit.

Và ở đầu kia bãi biển là một người Anh.

You have time to --

Ngài có thời gian để --

(Laughter)

(Cười)

you have time to alert one house.

ngài có thời gian để cảnh báo một ngôi nhà.

What do you do?

Bạn sẽ làm gì?

(Laughter)

(Cười)

GB: Modern communications.

GB: Phương tiện liên lạc hiện đại.

(Applause)

(Vỗ tay)

Alert both.

Cảnh báo cho cả hai.

(Applause)

(Vỗ tay)

I do agree that my responsibility

Tôi đồng ý rằng trách nhiệm của tôi

is first of all to make sure that people in our country are safe.

đầu tiên là đảm bảo người dân nước tôi an toàn.

And I wouldn't like anything that is said today to suggest

Nhưng tôi không muốn bất cứ thứ gì tôi nói ra hôm nay ám chỉ

that I am diminishing the importance of the responsibility

rằng tôi đang làm giảm tầm quan trọng của trách nhiệm

that each leader has for their own country.

mà mỗi nhà lãnh đạo đảm nhận cho quốc gia mình.

But I'm trying to suggest that there is a huge opportunity

Nhưng điều tôi đang cố nói đến là có một cơ hội lớn

open to us that was never open to us before.

mở rộng với chúng ta chưa từng mở ra với ta trước đây.

But the power to communicate across borders

Nhưng sức mạnh giao tiếp xuyên biên giới

allows us to organize the world in a different way.

cho phép chúng ta tổ chức thế giới theo một cách khác.

Và tôi nghĩ, hãy lấy ví dụ kinh điển, trận sóng thần.

And I think, look at the tsunami, it's a classic example.

Where was the early warning systems?

Những hệ thống cảnh báo trước đây ở đâu?

Where was the world acting together

Cái thế giới hành động cùng nhau

to deal with the problems that they knew arose

để ứng phó với các vấn đề mà họ biết sẽ nảy ra

from the potential for earthquakes,

từ khả năng động đất xảy ra,

as well as the potential for climate change?

cũng như khả năng biến đổi khí hậu xảy ra ở đâu?

And when the world starts to work together,

Và khi thế giới bắt đầu hành động cùng nhau,

with better early-warning systems,

với các hệ thống cảnh báo trước đây tốt hơn,

you can deal with some of these problems in a better way.

bạn có thể ứng phó với một số vấn đề này một cách tốt hơn.

I just think we're not seeing, at the moment,

Tôi chỉ nghĩ là hiện tại chúng ta đang chưa thấy được

the huge opportunities open to us by the ability of people to cooperate

những cơ hội lớn mở ra với chúng ta nhờ có khả năng hợp tác của mọi người

in a world where either there was isolationism before

trong một thế giới mà ở đó hoặc có chủ nghĩa biệt lập trước đó

or there was limited alliances based on convenience

hoặc có các liên minh bị giới hạn dựa trên sự thuận tiện

which never actually took you to deal with some of the central problems.

mà không bao giờ thực sự giúp bạn giải quyết một số các vấn đề trọng tâm.

CA: But I think this is the frustration

CA: Nhưng tôi nghĩ đây là sự thất vọng

that perhaps a lot of people have, like people in the audience here,

mà có lẽ rất nhiều người có, giống như một số khán giả ở đây,

where we love the kind of language that you're talking about.

nơi chúng tôi rất thích loại từ ngữ mà ngài đang sử dụng.

It is inspiring.

Nó rất truyền cảm hứng.

A lot of us believe that that has to be the world's future.

Rất nhiều người trong chúng tôi tin rằng đó chính là tương lai của thế giới.

And yet, when the situation changes,

Ấy vậy mà, khi tình hình thay đổi,

you suddenly hear politicians talking as if,

bạn đột nhiên nghe thấy các chính trị gia nói theo kiểu,

you know, for example, the life of one American soldier

ngài biết đấy, ví dụ như, mạng sống của một lính Mỹ

is worth countless numbers of Iraqi civilians.

đáng giá vô số người dân Iraq.

When the pedal hits the metal,

Khi bị thúc giục,

the idealism can get moved away.

chủ nghĩa duy tâm có thể sẽ bị đẩy lùi.

I'm just wondering whether you can see that changing over time,

Tôi chỉ đang băn khoăn liệu ngài có thể nhìn thấy điều đó thay đổi theo thời gian,

whether you see in Britain

liệu ngài có nhìn thấy ở Anh

that there are changing attitudes,

đang có những sự thay đổi thái độ

and that people are actually more supportive

và mọi người có đang thực sự ủng hộ hơn

of the kind of global ethic that you talk about.

kiểu đạo đức toàn cầu mà ngài đang nói tới.

GB: I think every religion, every faith,

GB: Tôi nghĩ rằng mọi tôn giáo, mọi đức tin

and I'm not just talking here to people of faith or religion --

và tôi không chỉ nói với những người có đức tin hay tôn giáo --

it has this global ethic at the center of its credo.

đều có nền đạo đức toàn cầu này ở trung tâm cương lĩnh của mình.

And whether it's Jewish or whether it's Muslim

Và dù đó là người theo Đạo Do Thái hay Đạo Hồi,

or whether it's Hindu, or whether it's Sikh,

hay Đạo Hindu, hay Đạo Sikh,

the same global ethic is at the heart of each of these religions.

đạo đức toàn cầu giống nhau chính là điểm cốt lõi của mỗi tôn giáo này.

So, I think you're dealing with something

Vì vậy, bạn nghĩ bạn đang đối phó với thứ gì đó

that people instinctively see as part of their moral sense.

mà mọi người theo bản năng coi là một phần của lý trí mình.

So you're building on something that is not pure self-interest.

Vì vậy bạn đang xây dựng trên một thứ không phải là lợi ích cá nhân đơn thuần.

You're building on people's ideas and values --

Bạn đang xây dựng trên tư tưởng và giá trị của mọi người --

that perhaps they're candles that burn very dimly on certain occasions.

rằng có lẽ họ là những ngọn nến thắp sáng lờ mờ trong các dịp nhất định.

But it is a set of values that cannot, in my view, be extinguished.

Nhưng đó là tập hợp các giá trị, theo quan điểm tôi, là không thể bị lu mờ.

Then the question is,

Vậy thì câu hỏi là,

how do you make that change happen?

làm thế nào để bạn tạo ra sự thay đổi đó?

How do you persuade people that it is in their interest

Làm thế nào bạn thuyết phục mọi người rằng đó là quyền lợi của họ

to build strong --

khi xây dựng --

After the Second World War,

Sau Thế Chiến Thứ Hai,

we built institutions, the United Nations,

chúng ta đã xây dựng các tổ chức, Liên Hợp Quốc,

the IMF, the World Bank,

Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế, Ngân Hàng Thế Giới,

the World Trade Organization, the Marshall Plan.

Tổ Chức Thương Mại Thế Giới Kế Hoạch Marshall.

There was a period in which people talked about an act of creation,

Đã có một thời kỳ mà mọi người nói nhiều về hành vi sáng tạo,

because these institutions were so new.

vì những tổ chức này còn quá mới.

But they are now out of date. They don't deal with the problems.

Nhưng giờ thì chúng đã quá cũ. Không giải quyết các vấn đề nữa.

You can't deal with the environmental problem

Bạn không thể giải quyết vấn đề môi trường

through existing institutions.

qua những tổ chức đã tồn tại.

You can't deal with the security problem in the way that you need to.

Bạn không thể giải quyết vấn đề an ninh theo cái cách bạn cần làm.

You can't deal with the economic and financial problem.

Bạn không thể giải quyết vấn đề kinh tế và tài chính.

So we have got to rebuild our global institutions,

Vậy nên chúng ta phải xây dựng lại các tổ chức toàn cầu,

build them in a way that is suitable to the challenges of this time.

xây dựng chúng theo cách phù hợp với những thách thức của thời đại này.

And I believe that if you look at the biggest challenge we face,

Và tôi tin nếu bạn xem xét thử thách lớn nhất ta đang đối mặt,

it is to persuade people to have the confidence

là thuyết phục mọi người cần có lòng tin

that we can build a truly global society

để ta có thể xây dựng một xã hội toàn cầu đích thực

with the institutions that are founded on these rules.

với các tổ chức được thành lập trên những quy tắc này.

So, I come back to my initial point.

Vì vậy, quay trở lại với ý đầu tiên của tôi.

Sometimes you think things are impossible.

Đôi khi bạn nghĩ nhiều thứ là bất khả thi.

Nobody would have said 50 years ago

Không ai 50 năm trước đây nói

that apartheid would have gone in 1990,

rằng chế độ apácthai sẽ sụp đổ vào năm 1990,

or that the Berlin wall would have fallen at the turn of the '80s and '90s,

hay bức tường Berlin sẽ sụp đổ vào cuối thập niên 80-90,

or that polio could be eradicated,

hay bệnh bại liệt có thể bị xóa sổ,

or perhaps 60 years ago,

hay có lẽ 60 năm trước đây,

nobody would have said a man could gone to the Moon.

không ai nói rằng con người có thể đặt chân lên Mặt Trăng.

All these things have happened.

Toàn bộ những điều này đã diễn ra.

By tackling the impossible, you make the impossible possible.

Bằng việc đối phó với điều không thể, bạn khiến điều không thể trở nên có thể.

CA: And we have had a speaker who said that very thing,

CA: Và chúng ta có một diễn giả đã nói chính điều đó,

and swallowed a sword right after that, which was quite dramatic.

và nuốt một cây kiếm ngay sau đó, điều này khá là kịch tính.

(Laughter)

(Cười)

GB: Followed my sword and swallow.

GB: Theo sau cây kiếm và hành động nuốt của tôi.

CA: But, surely a true global ethic is for someone to say,

CA: Nhưng chắc chắn nền đạo đức toàn cầu đích thực là dành cho ai đó nói rằng,

"I believe that the life of every human on the planet

"Tôi tin rằng sự sống của mọi con người trên hành tinh

is worth the same, equal consideration,

đáng giá như nhau, đáng quan tâm như nhau,

regardless of nationality and religion."

bất kể quốc tịch hay tôn giáo của người đó là gì."

And you have politicians who have --

Và ngài có những chính trị gia, những người có --

you're elected.

ngài đã được bầu lên.

In a way, you can't say that.

Theo một phương diện nào đó, ngài không thể nói vậy.

Even if, as a human being, you believe that,

Ngay cả khi, là một con người, ngài tin vào điều đó,

you can't say that.

nhưng ngài không thể nói vậy.

You're elected for Britain's interests.

Vì ngài đã được bầu lên để bảo vệ quyền lợi của nước Anh.

GB: We have a responsibility to protect.

GB: Chúng tôi có trách nhiệm bảo vệ.

I mean look, 1918, the Treaty of Versailles,

Ý tôi là, bạn xem này, vào năm 1918, Hiệp ước Versailles,

and all the treaties before that,

và toàn bộ các hiệp ước trước đó,

the Treaty of Westphalia and everything else,

Hiệp ước Westphalia, và mọi thứ khác,

were about protecting the sovereign right of countries

nói về việc bảo vệ quyền chủ quyền của các quốc gia

to do what they want.

để làm được những điều họ muốn.

Since then, the world has moved forward,

Kể từ đó, thế giới đã tiền lên phía trước,

partly as a result of what happened with the Holocaust,

một phần là do điều đã xảy ra với cuộc thảm sát Holocaust,

and people's concern about the rights of individuals

và sự quan tâm của mọi người tới các quyền những cá nhân

within territories where they need protection,

trong các vùng lãnh thổ nơi mà họ cần được bảo vệ,

partly because of what we saw in Rwanda,

một phần là do điều chúng ta đã chứng kiến ở Rwanda,

partly because of what we saw in Bosnia.

một phần là do điều chúng ta đã chứng kiến ở Bosnia.

The idea of the responsibility to protect

Tư tưởng về trách nhiệm bảo vệ

all individuals who are in situations where they are at humanitarian risk

toàn bộ các cá nhân đang trong tình trạng gặp các mối đe dọa tới nhân đạo

is now being established as a principle which governs the world.

hiện đang được thiết lập như một nguyên tắc có thể chi phối thế giới.

So, while I can't automatically say

Vì vậy, trong khi tôi không thể tự động nói

that Britain will rush to the aid of any citizen of any country, in danger,

rằng nước Anh sẽ nhanh chóng cứu trợ bất cứ người dân nước nào đang gặp nguy hiểm,

I can say that Britain is in a position

tôi có thể nói rằng nước Anh đang ở một vị trí

where we're working with other countries

mà chúng tôi đang hợp tác với các quốc gia khác

so that this idea that you have a responsibility

để tư tưởng rằng bạn có một trách nhiệm

to protect people who are victims of either genocide or humanitarian attack,

bảo vệ những người là nạn nhân của nạn diệt chủng hay tấn công vô nhân đạo

is something that is accepted by the whole world.

là điều gì đó được chấp nhận trên toàn thế giới.

Now, in the end, that can only be achieved

Cuối cùng thì giờ đây, ta chỉ có thể đạt được điều đó

if your international institutions work well enough to be able to do so.

nếu các tổ chức quốc tế của bạn hoạt động đủ tốt để có thể làm vậy.

And that comes back to what the future role of the United Nations,

Và điều đó nhắc ta nhớ lại tới vai trò tương lai của Liên Hợp Quốc

and what it can do, actually is.

thực sự là gì, và tổ chức này có thể làm gì.

But, the responsibility to protect is a new idea that is, in a sense,

Tuy nhiên, ở một khía cạnh nào đó, trách nhiệm bảo vệ là tư tưởng mới

taken over from the idea of self-determination

được rút ra từ tư tưởng của quyền tự quyết

as the principle governing the international community.

giống như nguyên tắc chi phối cộng đồng toàn cầu.

CA: Can you picture, in our lifetimes,

CA: Liệu ngài có thể hình dung ra trong thời đại của chúng ra,

a politician ever going out on a platform

một chính trị gia xuất hiện trên một nền tảng

of the kind of full-form global ethic, global citizenship?

của kiểu đạo đức toàn cầu, bổn phận công dân toàn cầu hoàn chỉnh?

And basically saying, "I believe that all people across the planet

Và căn bản nói, "Tôi tin rằng tất cả mọi người trên hành tinh

have equal consideration,

được chú trọng như nhau,

and if in power we will act in that way.

và nếu nắm quyền chúng ta sẽ hành động theo cách đó.

And we believe that the people of this country

Và chúng ta tin rằng người dân đất nước này

are also now global citizens and will support that ethic."

giờ cũng là những công dân toàn cầu và sẽ ủng hộ nền đạo đức đó."

GB: Is that not what we're doing in the debate about climate change?

GB: Đó không phải là điều ta đang làm trong cuộc thảo luận về biến đổi khí hậu sao?

We're saying that you cannot solve

Chúng ta nói rằng bạn không thể giải quyết

the problem of climate change in one country;

vấn đề biến đổi khí hậu trong một đất nước;

you've got to involve all countries.

bạn phải tập hợp tất cả các quốc gia.

You're saying that you must, and you have a duty to help those countries

Bạn nói rằng bạn phải, và bạn có nghĩa vụ giúp đỡ các quốc gia

that cannot afford to deal with the problems of climate change themselves.

không đủ tiềm lực tài chính để tự đối phó với các vấn đề biến đổi khí hậu.

You're saying you want a deal

Bạn nói rằng bạn muốn một thỏa thuận

with all the different countries of the world

với tất cả các quốc gia trên thế giới

where we're all bound together

nơi tất cả chúng ta gắn kết với nhau

to cutting carbon emissions in a way that is to the benefit of the whole world.

để giảm lượng khí thải carbon theo cách đem lại lợi ích cho toàn thế giới.

We've never had this before because Kyoto didn't work.

Chúng ta chưa từng có điều này trước kia vì Nghị định thư Kyoto không có tác dụng.

If you could get a deal at Copenhagen, where people agreed,

Nếu bạn có thể đạt tới một thỏa thuận ở Copenhagen, nơi mọi người tán thành,

A, that there was a long-term target for carbon emission cuts,

A, rằng có một mục tiêu dài hạn để giảm thiểu phát thải carbon,

B, that there was short-range targets that had to be met

B, rằng có các mục tiêu ngắn hạn ta cần đạt được

so this wasn't just abstract;

để điều này không chỉ là trừu tượng;

it was people actually making decisions now

mà mọi người thực sự đang đưa ra quyết định ngay lúc này

that would make a difference now,

có thể tạo ra sự khác biệt ngay lúc này,

and if you could then find a financing mechanism

và nếu từ đó bạn có thể tìm ra một cơ chế cấp phát vốn

that meant that the poorest countries that had been hurt

có nghĩa là những quốc gia nghèo nhất và từng chịu thiệt hại,

by our inability to deal with climate change

do ta không có khả năng đối phó với biến đổi khí hậu

over many, many years and decades

qua rất nhiều năm và thập kỷ,

are given special help

được nhận hỗ trợ đặc biệt

so that they can move to energy-efficient technologies,

để các quốc gia đó có thể tiến tới sử dụng các công nghệ tiết kiệm năng lượng,

and they are in a position financially

và ở một vị trí về mặt tài chính

to be able to afford the long-term investment

có thể đủ tiềm lực kinh tế cho đầu tư dài hạn

that is associated with cutting carbon emissions,

mà phải đi đôi với giảm thiếu phát thải carbon,

then you are treating the world equally,

rồi bạn mới có thể đối xử công bằng với thế giới,

by giving consideration to every part of the planet

bằng cách chú trọng tới mọi phần của hành tinh

and the needs they have.

và các nhu cầu mà họ có.

It doesn't mean that everybody does exactly the same thing,

Điều này không có nghĩa là tất cả mọi người làm một việc y như nhau,

because we've actually got to do more financially

vì thực sự chúng ta phải làm nhiều hơn về mặt tài chính

to help the poorest countries,

để giúp đỡ các quốc gia nghèo hơn,

but it does mean there is equal consideration

nhưng nó có nghĩa là cần sự chú trọng công bằng

for the needs of citizens in a single planet.

cho nhu cầu của người dân trên hành tinh này.

CA: Yes.

CA: Đúng vậy.

And then of course the theory is still that those talks get rent apart

Và rồi đương nhiên lý thuyết vẫn là những lời nói đó được vay mượn

by different countries fighting over their own individual interests.

bởi các quốc gia đang đấu tranh cho lợi ích cá nhân của chính mình.

GB: Yes, but I think Europe has got a position,

GB: Đúng vậy, nhưng tôi nghĩ châu Âu đã có một vị trí,

which is 27 countries have already come together.

là 27 quốc gia đã tập hợp lại.

I mean, the great difficulty in Europe

Ý tôi là, sự khó khăn lớn tại châu Âu

is if you're at a meeting and 27 people speak,

là nếu bạn đang trong một cuộc họp và 27 người cùng phát biểu,

it takes a very, very long time.

nó sẽ tốn rất nhiều thời gian.

But we did get an agreement on climate change.

Nhưng chúng ta đã đạt tới một hiệp định về biến đối khí hậu.

America has made its first disposition on this

Mỹ đã đưa ra ý định đầu tiên về việc này

with the bill that President Obama should be congratulated

với dự luật nói lên rằng Tổng thống Obama nên được chúng mừng

for getting through Congress.

vì đã vượt qua được Quốc hội.

Japan has made an announcement.

Nhật Bản đã ra một thông báo.

China and India have signed up to the scientific evidence.

Trung Quốc và Ấn Độ đã đưa ra cam kết với những bằng chứng khoa học.

And now we've got to move them to accept

Và giờ chúng ta cần khiến họ đồng thuận

a long-term target, and then short-term targets.

một mục tiêu dài hạn, và sau đó là những mục tiêu ngắn hạn.

But more progress has been made, I think, in the last few weeks

Nhưng tôi nghĩ ta đã đạt nhiều tiến bộ hơn trong vài tuần gần đây

than had been made for some years.

hơn là những gì ta đã làm được trong vài năm.

And I do believe that there is a strong possibility

Và tôi thực sự tin tưởng rằng có một khả năng chắc chắn

that if we work together, we can get that agreement to Copenhagen.

rằng nếu chúng ta hợp tác, ta có thể đạt tới hiệp định đó tại Copenhagen.

I certainly have been putting forward proposals

Tôi chắc chắc đã đưa ra một số bản đề xuất

that would have allowed the poorest parts of the world

cho phép các quốc gia nghèo nhất thế giới

to feel that we have taken into account their specific needs.

cảm thấy rằng chúng ta đã đang xem xét những nhu cầu cụ thể của họ.

And we would help them adapt.

Và chúng ta sẽ giúp họ thích ứng.

And we would help them make the transition to a low-carbon economy.

Và chúng ta sẽ giúp họ chuyển sang một nền kinh tế carbon thấp.

I do think a reform of the international institutions is vital to this.

Tôi nghĩ rằng cải cách các tổ chức quốc tế là việc thiết yếu để làm được điều này.

When the IMF was created in the 1940s,

Khi Quỹ Tiền Tề Quốc Tế (IMF) được thành lập vào thập niên 1940,

it was created with resources that were five percent or so of the world's GDP.

nó được thành lập với nguồn vốn khoảng 5% GDP của thế giới.

The IMF now has limited resources, one percent.

IMF giờ đây có nguồn vốn rất hạn chế, 1%.

It can't really make the difference

Nó không thể tạo ra sự khác biệt

that ought to be made in a period of crisis.

cần phải được tạo ra trong thời kỳ khủng hoảng.

So, we've got to rebuild the world institutions.

Vì vậy, ta cần phải xây dựng lại các tổ chức quốc tế

And that's a big task:

Và đó là một nhiệm vụ to lớn:

persuading all the different countries

thuyết phục tất cả các quốc gia

with the different voting shares in these institutions to do so.

với các cổ phiếu có quyền biểu quyết khác nhau trong các tổ chức này để làm được điều đó.

There is a story told about the three world leaders

Có một câu chuyện kể về ba nhà lãnh đạo thế giới

of the day getting a chance to get some advice from God.

về một ngày có cơ hội nhận một số lời khuyên từ Chúa.

And the story is told that Bill Clinton went to God

Và câu chuyện kể rằng Bill Clinton đến gặp Chúa

and he asked when there will be successful climate change

và ông hỏi khi nào sẽ giải quyết thành công biến đổi khí hậu

and a low-carbon economy.

và có nền kinh tế carbon thấp.

And God shook his head and said,

Và Chúa lắc đầu và nói,

"Not this year, not this decade, perhaps not even in [your] lifetime."

"Không phải năm nay, không phải thập kỷ này, có lẽ thậm chí không phải khi con còn sống."

And Bill Clinton walked away in tears

Và Bill Clinton rời đi trong nước mắt

because he had failed to get what he wanted.

vì ông đã không có được cái mình muốn.

And then the story is that Barroso, the president of the European Commission,

Và rồi câu chuyện kể về Barroso, chủ tịch của Ủy ban châu Âu,

went to God and he asked,

đến gặp Chúa và hỏi,

"When will we get a recovery of global growth?"

"Khi nào chúng ta sẽ hồi phục tăng trưởng toàn cầu?"

And God said, "Not this year, not in this decade,

Và Chúa nói, "Không phải năm nay, không phải thập kỷ này,

perhaps not in your lifetime."

có lẽ thậm chí không phải khi con còn sống."

So Barroso walked away crying and in tears.

Vì thế Barroso rời đi trong nước mắt.

And then the Secretary-General of the United Nations

Và rồi Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc

came up to speak to God and said,

đến gặp và nói với Chúa,

"When will our international institutions work?"

"Khi nào các tổ chức quốc tế của chúng ta hoạt động?"

And God cried.

Và Chúa đã khóc òa.

(Laughter)

(Cười)

It is very important to recognize that this reform of institutions

Việc công nhận cần cải cách các tổ chức này là vô cùng quan trọng

is the next stage after agreeing upon ourselves

vì đó là giai đoạn tiếp theo sau khi tự chúng ta đồng thuận

that there is a clear ethic upon which we can build.

rằng có một nền đạo đức rõ ràng chúng ta có thể từ đó xây dựng lên.

CA: Prime Minister, I think there are many in the audience

CA: Thưa ngài Thủ Tướng, tôi nghĩ có rất nhiều người trong số khán giả

who are truly appreciative of the efforts you made

thực sự cảm kích các nỗ lực của ngài

in terms of the financial mess we got ourselves into.

xét về tình trạng hỗn loạn tài chính mà ta đã tự đưa mình vào.

And there are certainly many people in the audience

Và chắc chắn có rất nhiều người trong số khán giả

who will be cheering you on as you seek to advance this global ethic.

sẽ cổ vũ ngài trong quá trình ngài tìm cách thúc đẩy nền đạo đức toàn cầu này.

Thank you so much for coming to TED.

Cảm ơn ngài rất nhiều vì đã tới TED.

GB: Well, thank you.

GB: Vâng, cảm ơn các bạn.

(Applause)

(Vỗ tay)