Lewis Pugh swims the North Pole

Lewis Pugh bơi ở Bắc Cực

Translator: Anh Tran Reviewer: Ha Tran

Today I want to talk to you about

Hôm nay tôi sẽ nói

swimming across the North Pole,

về việc bơi ở Bắc Cực,

across the most northern place in the whole world.

ở vùng cực xa nhất của thế giới.

And perhaps the best place to start is with my late father.

Và có lẽ tốt nhất là tôi sẽ bắt đầu từ người cha quá cố của mình.

He was a great storyteller.

Ông là một người kể chuyện tuyệt vời.

He could tell a story about an event,

Ông có thể kể câu chuyện về 1 sự kiện nào đó,

and so you felt you were absolutely there at the moment.

và bạn cảm tưởng như bạn đã được có mặt ở đó vậy.

And one of the stories he told me so often when I was a young boy

Và một trong những câu chuyện mà ông thường hay kể cho tôi nghe khi tôi còn nhỏ.

was of the first British atomic bomb test.

là câu chuyện về cuộc thử nghiệm bom nguyên tử đầu tiên của Anh.

He had been there and watched it go off.

Ông đã có mặt ở đó và chứng kiến.

And he said that the explosion was so loud

Và ông nói tiếng nổ rất lớn

and the light was so intense,

và ánh sáng phát ra với cường độ cao,

that he actually had to put his hands in front of his face to protect his eyes.

đến nỗi ông phải lấy tay che mặt.

And he said that he could actually see an x-ray

Và ông nói ông còn có thể nhìn xuyên qua mấy ngón tay

of his fingers,

như tia X-quang

because the light was so bright.

vì ánh sáng qúa mạnh.

And I know that watching that atomic bomb going off

Và tôi biết là vụ thử bom nguyên tử đó

had a very, very big impact on my late father.

đã gây ảnh hưởng rất lớn lên người cha quá cố của tôi.

Every holiday I had as a young boy

Khi tôi còn nhỏ, cứ mỗi lần nghỉ lễ

was in a national park.

là tôi được ra công viên quốc gia.

What he was trying to do with me was to inspire me

Cha tôi cố gây cảm hứng cho tôi về việc

to protect the world,

bảo vệ thế giới này,

and show me just how fragile the world is.

và chỉ cho tôi thấy thế giới này mỏng manh như thế nào.

He also told me about the great explorers.

Ông cũng kể cho tôi nghe về những nhà thám hiểm nổi tiếng.

He loved history. He would tell me about Captain Scott

Ông thích nói về lịch sử. Ông hay kể về Captian Scott

walking all the way to the South Pole

đi bộ tới tận Nam Cực.

and Sir Edmund Hillary climbing up Mount Everest.

Và Ngài Edmund Hillary leo lên đỉnh Everest.

And so ever since I think I was just six years old,

Và từ lúc 6 tuổi trở đi

I dreamed of going to the polar regions.

tôi cứ mơ mình được lên tới vùng cực.

I really, really wanted to go to the Arctic.

Tôi cực kỳ muốn được đi tới Bắc Cực.

There was something about that place

Có điều gì đó ở nơi này đã có sức

which drew me to it.

lôi kéo tới tôi.

And, well, sometimes it takes a long time

Và đôi khi ta cần một thời gian dài

for a dream to come true.

để biến giấc mơ thành hiện thực.

But seven years ago, I went to the Arctic

Và 7 năm trước, lần đầu

for the first time.

tôi tới Bắc Cực.

And it was so beautiful that I've been back there

Và nơi đó quá đẹp nên tôi thường hay

ever since, for the last seven years.

tới đó trong 7 năm vừa qua.

I love the place.

Tôi thích Bắc Cực.

But I have seen that place change

Nhưng tôi đã thấy được những thay đổi

beyond all description,

hơn cả những lời mô tả,

just in that short period of time.

chỉ trong một thời gian ngắn.

I have seen polar bears walking across very, very thin ice

Tôi đã thấy gấu trắng đi qua những mảng băng rất mỏng

in search of food.

để tìm thức ăn.

I have swum in front of glaciers

Tôi đã bơi ở những sông băng

which have retreated so much.

mà thể tích của nó đã bị thu nhỏ lại quá nhiều.

And I have also, every year,

Và cứ mỗi năm, nó lại càng

seen less and less sea ice.

thu nhỏ dần đi.

And I wanted the world to know what was happening up there.

Và tôi muốn cả thế giới biết được điều gì đang xảy ra ở trên đó.

In the two years before my swim,

Trong 2 năm trước khi tôi bơi trên đó,

23 percent of the arctic sea ice cover

23% của các sông băng

just melted away.

đã tan chảy đi.

And I wanted to really shake the lapels of world leaders

Và tôi muốn đánh động tới những nhà lãnh đạo thế giới

to get them to understand what is happening.

cho họ hiểu điều gì đang xảy ra.

So I decided to do this symbolic swim

Nên tôi đã quyết định tổ chức 1 cuộc đi bơi mang tính tượng trưng này

at the top of the world, in a place which should be frozen over,

ở trên đỉnh cực của thế giới, ở nơi mà nó nên được đóng băng,

but which now is rapidly unfreezing.

nhưng giờ lại đang tan chảy ra.

And the message was very clear:

Và thông điệp đã quá rõ ràng:

Climate change is for real,

Khí hậu thay đổi là sự thật

and we need to do something about it.

và chúng ta cần phải làm gì đó.

And we need to do something about it right now.

Và chúng ta cần phải làm gì đó ngay lập tức.

Well, swimming across the North Pole,

Bơi xuyên suốt Bắc Cực

it's not an ordinary thing to do.

không phải là một chuyện đơn giản.

I mean, just to put it in perspective,

Để tôi đặt nó vào bối cảnh để các bạn hiểu rõ hơn,

27 degrees is the temperature of a normal indoor swimming pool.

27 độ là nhiệt độ trung bình của hồ bơi trong nhà.

This morning, the temperature of the English Channel was 18 degrees.

Sáng nay, nhiệt độ được báo cáo trên English Channel là 18 độ.

The passengers who fell off the Titanic

Các hành khách trong chuyến tàu Titanic

fell into water of just five degrees centigrade.

rơi xuống nước biển ở 5 độ C.

Fresh water freezes at zero.

Nước đóng băng ở 0 độ.

And the water at the North Pole is minus 1.7.

Và nước ở trên Bắc Cực ở âm 1.7 độ C.

It's fucking freezing.

Lạnh thấy bà nội luôn.

(Laughter)

(Tiếng cười)

(Applause)

(Vỗ tay)

I'm sorry, but there is no other way to describe it.

Tôi xin lỗi, nhưng tôi không tìm ra cách nào khác để mô tả được nó.

(Laughter)

(Tiếng cười)

And so I had to assemble an incredible team around me

Và tôi phải tập hợp một nhóm thật giỏi

to help me with this task.

để giúp tôi trong chuyến đi này.

I assembled this team of 29 people from 10 nations.

Tôi tập hợp được 29 người từ 10 quốc gia.

Some people think that swimming is a very solo sport,

Nhiều người nghĩ bơi lội là môn thể thao đơn,

you just dive into the sea and off you go.

chỉ việc nhảy xuống nước và cứ thế mà bơi.

It couldn't be further from the truth for me.

Điều này trở nên không đúng đối với tôi.

And I then went and did a huge amount of training,

Và sau đó tôi bắt đầu luyện tập cật lực.

swimming in icy water, backwards and forwards.

Bơi trong nước lạnh như băng, cứ thế bơi tới bơi lui.

But the most important thing was to train my mind

Nhưng điều quan trọng là phải rèn luyện tinh thần

to prepare myself for what was going to happen.

để chuẩn bị cho những điều sắp tới.

And I had to visualize the swim.

Và tôi phải mường tượng ra chuyến đi bơi sắp tới.

I had to see it from the beginning all the way to the end.

Tôi phải hình dung ra nó từ đầu tới cuối.

I had to taste the salt water in my mouth.

Tôi phải nếm thử nước muối.

I had to see my coach screaming for me,

Tôi phải chịu sự la hét của huấn luyện viên,

"Come on Lewis! Come on! Go! Go! Go! Don't slow down!"

"Nào Lewis! Nhanh nào! Nhanh nào! Không được hãm lại!"

And so I literally swam across the North Pole

Và tôi thực sự đã bơi qua Bắc Cực

hundreds and hundreds of times in my mind.

cả hàng trăm lận trong tư tưởng của tôi.

And then, after a year of training, I felt ready.

Và sau 1 năm rèn luyện, tôi thấy mình đã sẵn sàng.

I felt confident that I could actually

Tôi cảm thấy tự tin rằng mình có thể

do this swim.

làm được điều đó.

So myself and the five members of the team,

Tôi và 5 thành viên khác trong đội

we hitched a ride on an icebreaker

đã đi nhờ trên 1 tàu phá băng

which was going to the North Pole.

đang đi tới Bắc Cực.

And on day four, we decided to just do a quick

Và vào ngày thứ 4 của chuyến hành trình chúng tôi

five minute test swim.

bơi thử trong 5 phút.

I had never swum in water of minus 1.7 degrees before,

Tôi chưa từng bơi trong nước ở nhiệt độ âm 1.7 độ C trước đây

because it's just impossible to train

vì không thể rèn luyện

in those types of conditions.

ở những điều kiện như vậy được.

So we stopped the ship, as you do.

Và chúng tôi cho dừng tàu

We all got down onto the ice,

trên 1 tảng băng,

and I then got into my swimming costume

tôi mặc đồ bơi vào

and I dived into the sea.

rồi nhảy xuống biển.

I have never in my life felt anything

Trong khoảnh khắc đó tôi cảm nhận được

like that moment.

1 điều mà trước đây tôi chưa từng biết tới.

I could barely breathe. I was gasping for air.

Tôi khó thở. Tôi ngoi lên để lấy không khí.

I was hyperventilating so much,

Tôi thở mạnh và nhanh

and within seconds my hands were numb.

và chỉ trong vài giây, đôi tay của tôi tê cóng.

And it was -- the paradox is

Và điều nghịch lý là

that you're in freezing cold water,

bạn đang ở trong nước lạnh,

but actually you're on fire.

mà cứ ngỡ rằng mình đang trong lửa vậy.

I swam as hard as I could for five minutes.

Tôi cố bơi trong 5 phút.

I remember just trying to get out of the water.

Tôi nhớ là mình chỉ cố để nhảy ra khỏi mặt nước.

I climbed out of the ice.

Tôi trèo lên tảng băng.

And I remember taking the goggles off my face

Và mở kính bơi ra

and looking down at my hands in sheer shock,

hãi hùng khi nhìn thấy đôi tay của mình

because my fingers

vì mấy ngón tay của tôi

had swollen so much that they were like sausages.

đã bị sưng phồng lên và trông giống như xúc xích vậy.

And they were swollen so much, I couldn't even close them.

Tôi thậm chí không thể nắm lại được.

What had happened is that we are made partially of water,

1 phần cơ thể của chúng ta là từ nước,

and when water freezes it expands.

và khi nước đóng băng nó nở ra.

And so what had actually happened is

Và điều thật sự xảy ra là

that the cells in my fingers had frozen and expanded.

các tế bào trong ngón tay của tôi đã đóng băng lại và nở ra.

And they had burst. And I was in so much agony.

Chúng nổ tung ra và tôi bị đau như sắp chết vậy.

I immediately got rushed onto the ship and into a hot shower.

Và tôi lập tức được đưa lên tàu và ngâm vào nước nóng.

And I remember standing underneath the hot shower

Và tôi còn nhớ là tôi đứng dưới vòi sen,

and trying to defrost my fingers.

cố làm cho mấy ngon tay tan mềm ra.

And I thought, in two days' time, I was going to do this swim across the North Pole.

Và tôi nghĩ, trong 2 ngày tới tôi phải bơi như vậy ở Bắc Cực.

I was going to try and do a 20-minute swim,

Tôi đã định là bơi 1 km

for one kilometer across the North Pole.

trong 20 phút ở Bắc Cực.

And this dream which I had had ever since I was a young boy

Đó là giấc mơ từ khi tôi còn nhỏ,

with my father, was just going out the window.

giờ đã như bị ném qua cửa sổ.

There is no possibility that this was going to happen.

Không có cách nào tôi có thể hoàn thành việc này.

And I remember then getting out of the shower

Tôi bước ra khỏi phòng tắm

and realizing I couldn't even feel my hands.

và nhận ra là đôi tay bị mất cảm giác.

And for a swimmer, you need to feel your hands

Và đối với vận động viên bơi lội, bạn phải cảm giác được đôi tay của mình

because you need to be able to grab the water

vì bạn phải bắt được làn nước

and pull it through with you.

để kéo nó về phía mình.

The next morning, I woke up

Và sáng hôm sau, tôi thức dậy

and I was in such a state of depression,

và tôi còn đang trong giai đoạn suy sụp.

and all I could think about was Sir Ranulph Fiennes.

Và tôi chỉ nghĩ về Ngài Ranulph Fiennes.

For those of you who don't know him, he's the great British explorer.

Ông là một nhà thám hiểm người Anh nổi tiếng.

A number of years ago, he tried to ski all the way to the North Pole.

Rất nhiều năm về trước ông đã đi tới Bắc Cực.

He accidentally fell through the ice into the sea.

Và vô tình đã ngã xuống nước.

And after just three minutes in that water,

Và chỉ sau 3 phút trong nước,

he was able

chỉ 3 phút thôi,

to get himself out.

ông đã lên được bờ.

And his hands were so badly frostbitten

Nhưng đôi bàn tay đã bị phỏng lạnh rất nặng

that he had to return to England.

và ông phải trở về Anh.

He went to a local hospital and there they said,

Ông tới bệnh viện địa phương và họ trả lời là:

"Ran, there is no possibility

"Ran, chúng tôi đã không thể

of us being able to save these fingers.

giữ được những ngón tay này.

We are going to actually have to take them off."

Chúng ta phải cắt bỏ nó thôi."

And Ran decided to go into his tool shed

Và Ran quyết định lấy cái cưa

and take out a saw

trong đống đồ nghề

and do it himself.

và tự làm việc đó.

And all I could think of was, if that happened to Ran after three minutes,

Và tôi nghĩ đó là điều xảy ra với Ran sau 3 phút,

and I can't feel my hands after five minutes,

còn đôi tay của tôi thì mất cảm giác trong 5 phút,

what on earth is going to happen if I try 20 minutes?

vậy cái gì sẽ xảy ra nếu tôi bơi trong 20 phút?

At the very best, I'm going to end up losing some fingers.

Trường hợp tốt nhất là tôi sẽ mất đi vài ngón tay.

And at worst, I didn't even want to think about it.

Tôi thậm chí không muốn nghĩ tới điều tồi tệ nhất.

We carried on sailing through the ice packs towards the North Pole.

Chúng tôi tiếp tục đi qua những tảng băng và đến Bắc Cực.

And my close friend David, he saw the way I was thinking,

David, người bạn thân của tôi đã thấy được điều tôi đang suy nghĩ.

and he came up to me and he said, "Lewis,

Anh gặp tôi và nói: " Lewis,

I've known you since you were 18 years old.

Tôi đã quen biết anh từ khi anh mới 18 tuổi.

I've known you, and I know, Lewis,

Tôi hiểu anh và từ sâu thẳm

deep down, right deep down here,

trong lòng tôi biết là anh

that you are going to make this swim.

sẽ hoàn thành được việc này.

I so believe in you Lewis. I've seen the way you've been training.

Tôi rất tin tưởng nơi anh, Lewis. Tôi đã thấy anh luyện tập.

And I realize the reason why you're going to do this.

Và tôi biết lý do tại sao anh lại làm điều này.

This is such an important swim.

Đây là một chuyến đi bơi rất quan trọng.

We stand at a very, very important moment in this history,

Chúng ta đang ở 1 giai đoạn cực kỳ quan trọng trong lịch sử.

and you're going to make a symbolic swim here

Và anh đang chuẩn bị một chuyến đi bơi mang tính tượng trưng như vậy

to try to shake the lapels of world leaders.

để đánh động tới những nhà lãnh đạo thế giới.

Lewis, have the courage to go in there,

Lewis, hãy dũng cảm mà đương đầu

because we are going to look after you every moment of it."

vì chúng tôi sẽ luôn dõi theo anh."

And I just, I got so much confidence from him saying that,

Và tôi tự tin lên nhiều khi nghe điều đó,

because he knew me so well.

vì anh ta đã hiểu thấu tôi.

So we carried on sailing and we arrived at the North Pole.

Chúng tôi tiếp tục và cuối cùng cũng tới Bắc Cực.

And we stopped the ship,

Chúng tôi dừng lại,

and it was just as the scientists had predicted.

và cũng như những nhà khoa học đã dự đoán.

There were open patches of sea everywhere.

Có rất nhiều mảng băng loang lỗ ở khắp nơi.

And I went down into my cabin

Và tôi đi vào buồng,

and I put on my swimming costume.

mặc đồ bơi.

And then the doctor strapped on a chest monitor,

Và bác sỹ buộc vào ngực tôi 1 cái máy

which measures my core body temperature

để đo thân nhiệt

and my heart rate.

và nhịp tim.

And then we walked out onto the ice.

Và chúng tôi ra tới tảng băng.

And I remember looking into the ice,

Tôi nhìn xuống

and there were big chunks of white ice in there,

và thấy có rất nhiều tảng băng lớn,

and the water was completely black.

và dưới nước thì tối đen như mực.

I had never seen black water before.

Tôi chưa từng thấy chỗ nào mà nước tối đen như vậy.

And it is 4,200 meters deep.

Và sâu 4200 mét.

And I said to myself, "Lewis, don't look left, don't look right.

Tôi tự nhủ: "Lewis, đừng nhìn qua trái, đừng nhìn qua phải.

Just scuttle forward and go for it."

Chỉ việc chạy nhanh tới rồi nhảy xuống dưới."

And so I now want to show you a short video

Và bây giờ tôi muốn cho các bạn xem 1 đoạn video ngắn

of what happened there on the ice.

về việc đã xảy ra ở đó.

Narrator (Video): We're just sailing out of harbor now, and it's at this stage

Video: Chúng tôi vừa mới ra khơi, và đây là giai đoạn

when one can have a bit of a wobble mentally.

mà dễ bị lung lay về mặt tinh thần.

Everything just looks so gray around here,

Mọi thứ xung quanh trông xám xịt,

and looks so cold.

và lạnh lẽo.

We've just seen our first polar bears.

Chúng tôi vừa nhìn thấy vài con gấu trắng đầu tiên.

It was absolutely magical.

Thật kì diệu.

A mother and a cub, such a beautiful sight.

1 gấu mẹ và 1 gấu con. Cảnh quan thật đẹp.

And to think that in 30, 40 years

Và tôi nghĩ rằng trong 30, 40 năm tới

they could become extinct.

chúng có thể bị tuyệt chủng.

It's a very frightening, very, very frightening thought.

Thật là một ý nghĩ đáng sợ.

We're finally at the North Pole. This is

Cuối cùng chúng tôi cũng tới Bắc Cực.

months and months and months of dreaming to get here,

Đây là giấc mơ dai dẳng cả nhiều tháng trời.

years of training and planning and preparation.

Nhiều năm rèn luyện, lập kế hoạch và chuẩn bị.

Ooh. In a couple of hours' time I'm going to get in here and do my swim.

Ooh. Chỉ vài tiếng nữa thôi tôi sẽ bơi ở đây.

It's all a little bit frightening,

Cũng hơi run sợ 1 chút,

and emotional.

và đầy cảm xúc.

Amundson, you ready? Amudson: Ready.

Amundson, anh sẵn sàng chưa?

Lewis Pugh: Ten seconds to swim. Ten seconds to swim.

10 giây nữa, 10 giây nữa.

Take the goggles off. Take the goggles off!

Cởi cái kính bơi ra. Cởi cái kính bơi ra!

Man: Take the shoes. Take the shoes.

Người đàn ông: Cầm lấy đôi dép. Cầm lấy đôi dép.

Well done lad! You did it! You did it Lewis!

Làm tốt lắm anh bạn! Anh đã làm được Lewis, anh đã làm được!

You did it! You did it man!

Anh đã làm được! Anh đã làm được!

LP: How on earth did we do that?

Lewis Pugh: Làm thế nào mà chúng ta làm được như vậy?

Man: Against the current! You did it against the current!

Người đàn ông: Ngược dòng! Anh đã bơi ngược dòng!

(Applause)

(Vỗ tay)

LP: Thank you very much. Thank you very much.

Lewis Pugh: Xin cảm ơn, xin cảm ơn rất nhiều.

(Applause)

(Vỗ tay)

Thank you so much.

Xin cảm ơn.

Audience: Encore!

Khán giả: Nữa đi!

(Laughter)

(Tiếng cười)

LP: I'd just like to end off by just saying this:

Lewis Pugh: Tôi sẽ nói vài câu để kết thúc.

It took me four months again to feel my hands.

Tôi mất hết 4 tháng để lấy lại cảm giác cho đôi bàn tay.

But was it worth it? Yes, absolutely it was.

Nhưng điều đó xứng đáng? Vâng, hoàn toàn xứng đáng.

There are very, very few people who don't know now

Hiện giờ rất ít người không hay biết gì

about what is happening in the Arctic.

về những chuyện đang xảy ra ở Bắc Cực.

And people ask me, "Lewis, what can we do about climate change?"

Và mọi người hỏi tôi: "Lewis, chúng ta có thể làm gì về việc khí hậu thay đổi?"

And I say to them,

Và tôi trả lời là

I think we need to do three things.

tôi nghĩ chúng ta cần làm 3 việc.

The first thing we need to do is we need to break this problem down

Việc đầu tiên là chúng ta cần phá vỡ vấn đề lớn này ra

into manageable chunks.

thành những vấn đề nhỏ hơn mà chúng ta có thể xử lý.

You saw during that video all those flags.

Bạn đã thấy trong đoạn video có rất nhiều lá cờ.

Those flags represented the countries

Những lá cờ đó đại diện cho những quốc gia

from which my team came from.

của những thành viên trong đội.

And equally, when it comes to climate change,

Và khi nói về khí hậu thay đổi,

every single country is going to have to make cuts.

mỗi một quốc gia đều phải có trách nhiệm.

Britain, America, Japan,

Anh, Mỹ, Nhật Bản,

South Africa, the Congo.

Nam Phi, Congo.

All of us together, we're all on the same ship together.

Tất cả chúng ta đều đứng chung 1 chiếc thuyền.

The second thing we need to do is

Và điều thứ 2 cần làm là

we need to just look back

chúng ta cần phải nhìn lại

at how far we have come

xem chúng ta đã tiến bộ như thế nào

in such a short period of time.

trong một khoản thời gian ngắn.

I remember, just a few years ago, speaking about climate change,

Tôi nhớ chỉ vài năm trước khi nói về khí hậu thay đổi,

and people heckling me in the back

mọi người khều tôi và nói là

and saying it doesn't even exist.

vấn đề đó thậm chí còn không tồn tại.

I've just come back from giving a series of speeches

Tôi vừa trở về trong chuyến đi thuyết trình

in some of the poorest townships in South Africa

cho những đứa trẻ cỡ 10 tuổi

to young children as young as 10 years old.

ở những khu vực nghèo đói nhất Nam Phi.

Four or five children sitting behind a desk,

4 tới 5 đứa trẻ ngồi sau 1 cái bàn,

and even in those poorest conditions,

và thậm chí ở điều kiện nghèo nàn như vậy,

they all have a very, very good grasp

họ vẫn có 1 sự hiểu biết rất tốt

of climate change.

về khí hậu thay đổi.

We need to believe in ourselves.

Chúng ta cần tin tưởng vào bản thân.

Now is the time to believe.

Bây giờ là lúc để tin tưởng.

We've come a long way. We're doing good.

Chúng ta đã đi được 1 quãng đường dài. Chúng ta đang làm rất tốt.

But the most important thing we must do

Nhưng điều tối quan trọng mà chúng ta phải làm

is, I think, we must all walk to the end of our lives

là chúng ta phải đi tới tận cùng cuộc đời của mình

and turn around, and ask ourselves a most fundamental question.

rồi ngoảnh lại tự hỏi mình vấn đề cơ bản nhất.

And that is, "What type of world do we want to live in,

Và vấn đề đó là: "Chúng ta muốn sống trong 1 thế giới như thế nào,

and what decision are we going to make today

và điều gì chúng ta phải quyết định ngày hôm nay

to ensure that we all live

để chắc chắn rằng tất cả chúng ta

in a sustainable world?"

đều sống trong 1 thế giới bền vững?"

Ladies and gentlemen, thank you very, very much.

Xin cảm ơn quý vị.

(Applause)

(Vỗ tay)