Lian Pin Koh: A drone's-eye view of conservation

Lian Pin Koh: Tầm nhìn từ máy bay không người lái của những người bảo tồn.

Translator: Anh Vi Le Reviewer: Vu-An Phan

When we think of Nepal,

Khi chúng ta nghĩ về Nepal

we tend to think of the snow-capped mountains

chúng ta thường nghĩ đến những đỉnh núi tuyết phủ

of the Himalayas,

của dãy Himalaya,

the crystal-clear still waters of its alpine lakes,

những hồ nước trong như pha lê ở trên núi

or the huge expanse of its grasslands.

hay những đồng cỏ bao la,

What some of us may not realize

Điều mà một số chúng ta có lẽ không nhận ra

is that in the Himalayan foothills,

đó là vùng chân núi Himalayan,

where the climate is much warmer

nơi khí hậu ấm áp hơn nhiều

and the landscape much greener,

và khung cảnh cũng xanh tươi hơn,

there lives a great diversity of wildlife,

nơi đây có sự sinh sống đa dạng của các loài động vật hoang dã ,

including the one-horned rhinoceros,

bao gồm loài tê giác một sừng,

the Asian elephant

loài voi châu Á

and the Bengal tiger.

và loài hổ Bengal.

But unfortunately, these animals

Nhưng thật không may, những loài động vật này

are under constant threat from poachers

đang nằm dưới sự đe dọa thường trực từ những kẻ săn trộm

who hunt and kill them for their body parts.

săn và giết để lấy các bộ phận cơ thể.

To stop the killing of these animals,

Để ngăn chặn sự giết hại động vật hoang dã này,

battalions of soldiers and rangers

các lực lượng quân đội và kiểm lâm

are sent to protect Nepal's national parks,

được gửi đến để bảo vệ công viên quốc gia Nepal,

but that is not an easy task,

nhưng đó không phải là một nhiệm vụ dễ dàng,

because these soldiers have to patrol

bởi những người lính này cần phải tuần tra

thousands of hectares of forests on foot

hàng ngàn héc ta rừng nguyên sinh bằng cách đi bộ

or elephant backs.

hoặc trên lưng voi.

It is also risky for these soldiers

Công việc này cũng nguy hiểm với những người lính

when they get into gunfights with poachers,

khi họ phải đấu súng với bọn lâm tặc,

and therefore Nepal is always looking

và do đó Nepal luôn luôn trông chờ

for new ways to help with protecting the forests

một phương pháp mới để bảo vệ những khu rừng

and wildlife.

và động vật hoang dã.

Well recently, Nepal acquired a new tool

Vừa mới đây, Nepal vừa có được một công cụ mới

in the fight against wildlife crime,

trong cuộc chiến chống lâm tặc,

and these are drones,

đó là máy bay không người lái,

or more specifically, conservation drones.

cụ thể hơn, máy bay bảo vệ không người lái.

For about a year now, my colleagues and I

Gần một năm nay, các đồng nghiệp và tôi

have been building drones for Nepal

đang xây dựng những chiếc máy bay không người lái cho Nepal

and training the park protection personnel

và huấn luyện nhân viên bảo vệ

on the use of these drones.

cách sử dụng những chiếc máy bay này.

Not only does a drone give you

Những chiếc máy bay không chỉ cho bạn

a bird's-eye view of the landscape,

một tầm nhìn bao quát khung cảnh,

but it also allows you to capture detailed,

mà còn cho phép bạn chụp lại ảnh chi tiết,

high-resolution images of objects on the ground.

những bức ảnh độ phân giải cao của những đối tượng trên mặt đất.

This, for example, is a pair of rhinoceros

Đây là một ví dụ, một cặp tê giác

taking a cooling bath on a hot summer day

đang ngâm mình dưới dòng nước trong một ngày hè nóng nực

in the lowlands of Nepal.

trong vùng đất trũng của Nepal.

Now we believe that drones have

Giờ đây chúng ta tin tưởng rằng máy bay không người lái

tremendous potential,

có một tiềm năng to lớn,

not only for combating wildlife crime,

không chỉ cho cuộc chiến với lâm tặc,

but also for monitoring the health

mà còn cho việc kiểm tra sức khỏe

of these wildlife populations.

của các bầy động vật hoang dã.

So what is a drone?

Vậy máy bay không người lái là gì?

Well, the kind of drone I'm talking about

Loại máy bay mà tôi đang nói ở đây

is simply a model aircraft

đơn giản là một mô hình máy bay

fitted with an autopilot system,

được gắn một hệ thống lái tự động,

and this autopilot unit contains a tiny computer,

và đơn vị lái tự động này có chứa mội máy tính nhỏ,

a GPS, a compass, a barometric altimeter

một GPS, một la bàn và một cao kế khí áp

and a few other sensors.

và một ít cảm biến khác.

Now a drone like this

Hiện nay một chiếc như thế này

is meant to carry a useful payload,

có nhiệm vụ mang một số công cụ hữu ích,

such as a video camera

như một máy quay video

or a photographic camera.

hoặc một máy ảnh kĩ thuật số.

It also requires a software that allows the user

Chúng còn đòi hỏi mội phần mềm cho phép người dùng

to program a mission,

lập trình một nhiệm vụ,

to tell the drone where to go.

để nói cho máy bay biết những việc phải làm.

Now people I talk to are often surprised

Hiện nay những người tôi nói chuyện với thường ngạc nhiên

when they hear that these are the only

khi họ nghe rằng chỉ có

four components that make a conservation drone,

bốn bộ phận cấu thành một chiếc máy bay bảo tồn không người lái,

but they are even more surprised

nhưng họ còn ngạc nhiên hơn

when I tell them how affordable these components are.

khi tôi nói với họ về giá cả phải chăng của những bộ phận này.

The facts is, a conservation drone

Sự thật là, một chiếc máy bay không bảo vệ người lái

doesn't cost very much more than

không quá đắt hơn

a good laptop computer

một chiếc laptop xịn

or a decent pair of binoculars.

hay một cặp ống nhòm tốt.

So now that you've built your own conservation drone,

Bây giờ nếu bạn đã làm xong chiếc máy bay của riêng bạn

you probably want to go fly it,

bạn hẳn rất muốn lái nó,

but how does one fly a drone?

nhưng làm thế nào để lái một chiếc máy bay không người lái?

Well, actually, you don't,

Thực ra, bạn không lái,

because the drone flies itself.

chiếc máy bay tự lái nó.

All you have to do is to program a mission

Tất cả những gì phải làm là lập trình một nhiệm vụ

to tell the drone where to fly.

để truyền đạt cho chiếc máy lộ trình bay.

But you simply do that by clicking on

Nhưng bạn cũng làm nó đơn giản bằng cách click vào

a few way points on the Google Maps interface

một số điểm bay trên giao diện Google Maps

using the open-source software.

sử dụng phần mềm mã nguồn mở.

Those missions could be as simple

Những nhiệm vụ này có thể chỉ đơn giản

as just a few way points,

với một ít điểm bay,

or they could be slightly longer and more complicated,

hoặc chúng có thể dài hơn và phức tạp hơn một chút,

to fly along a river system.

để bay dọc theo một hệ thống sông.

Sometimes, we fly the drone in a lawnmower-type pattern

Đôi lúc, chúng tôi cho máy bay bay theo kiểu cắt cỏ

and take pictures of that area,

và chụp ảnh của khu vực đó,

and those pictures can be processed

và những bức ảnh này được xử lý

to produce a map of that forest.

để sản xuất một bản đồ của khu rừng đó.

Other researchers might want to fly the drone

Các nhà nghiên cứu khác có thể muốn bay máy bay

along the boundaries of a forest

dọc đường biên của một khu rừng

to watch out for poachers or people

để theo giõi lâm tặc hoặc con người

who might be trying to enter the forest illegally.

muốn đột nhập vào khu rừng bất hợp pháp.

Now whatever your mission is,

Dù nhiệm vụ của bạn là gì,

once you've programmed it,

một khi bạn đã lập trình nó,

you simply upload it to the autopilot system,

bạn chỉ cần tải lên hệ thống tự động lái,

bring your drone to the field,

mang chiếc máy bay tới cánh đồng.

and launch it simply by tossing it in the air.

và khởi động nó đơn giản bằng cách phóng lên không trung.

And often we'll go about this mission

Thường thường chúng tôi thực hiện những nhiệm vụ này

taking pictures or videos along the way,

chụp ảnh và ghi hình lại công việc,

and usually at that point,

và luôn luôn như thế này,

we will go grab ourselves a cup of coffee,

chúng tôi sẽ nhâm nhi một tách cà phê,

sit back, and relax for the next few minutes,

ngả lưng, và thư giãn chờ đợi một vài phút sau,

although some of us sit back and panic for the next few minutes

mặc dù một số trong chúng tôi ngồi chờ đợi trong lo lắng suốt một vài phút tới

worrying that the drone will not return.

lo lắng rằng những chiếc máy bay sẽ không trở về.

Usually it does, and when it does,

Thường thường chúng trở về, và khi trở về,

it even lands automatically.

chúng thậm chí còn hạ cánh tự động.

So what can we do with a conservation drone?

Vậy chúng ta có thể làm gì với một chiếc máy bay giám sát không người lái?

Well, when we built our first prototype drone,

Khi chúng tôi xây dựng mẫu máy bay không người lái đầu tiên,

our main objective was to fly it over

mục đích chính của chúng tôi là cho chúng bay

a remote rainforest in North Sumatra, Indonesia,

trên một khu rừng xa ở Bắc Sumatra, Indonesia,

to look for the nest of a species of great ape

để quan sát tổ của một loài khỉ lớn

known as the orangutan.

còn được gọi là đười ươi.

The reason we wanted to do that was because

Lý do chúng tôi làm việc này là vì

we needed to know how many individuals

chúng tôi cần biết có bao nhiêu cá thể

of this species are still left in that forest.

của loài này còn sống trong khu rừng này.

Now the traditional method of surveying

Giờ đây, phương thức khảo sát đo đếm

for orangutans is to walk the forest on foot

cho cá thể đười ươi là bằng cách đi bộ trong rừng

carrying heavy equipment

mang nhiều thiết bị nặng

and to use a pair of binoculars to look up in the treetops

và sử dụng một cặp ống nhòm để nhìn lên các ngọn cây

where you might find an orangutan or its nest.

nơi bạn có thể tìm thấy một chú đười ươi hoặc tổ của nó.

Now as you can imagine,

Bây giờ bạn có thể tưởng tượng,

that is a very time-consuming, labor-intensive,

đó là môt công việc tiêu tốn thời gian, công sức,

and costly process,

và chi phí cao,

so we were hoping that drones

vậy nên chúng ta hi vọng những chiếc máy bay này

could significantly reduce the cost of surveying

có thể giảm thiểu đáng kể chi phí cho quá trình khảo sát

for orangutan populations in Indonesia

số lượng loài đười ươi ở Indonesia

and elsewhere in Southeast Asia.

và các nơi khác tại Đông Nam Á.

So we were very excited when we captured

Vậy nên chúng tôi rất phấn khích khi chụp hình được

our first pair of orangutan nests on camera.

cặp tổ đười ươi đầu tiên trên camera.

And this is it; this is the first ever picture

Và đây là nó; bức ảnh đầu tiên

of orangutan nests taken with a drone.

của tổ đười ươi chụp bởi máy bay không người lái.

Since then we have taken pictures

Từ đó chúng tôi đã chụp được ảnh

of dozens of these nests

của hàng chục những chiếc tổ như vật

from around various parts of Southeast Asia,

từ rất nhiều cánh rừng ở Đông Nam Á,

and we're now working with computer scientists

và hiện nay chúng tôi đang làm việc với các nhà khoa học lập trình

to develop algorithms that can automatically count

để phát triển thuật toán có thể tự động đếm

the number of nests from the thousands

số tổ đười ươi từ hàng ngàn bức ảnh

of photos we've collected so far.

mà chúng tôi thu thập được từ trước.

But nests are not the only objects

Nhưng tổ không phải đối tượng duy nhất

these drones can detect.

những chiếc máy bay có thể phát hiện.

This is a wild orangutan

Đây là một chú đười ươi hoang dã

happily feeding on top of a palm tree,

đang hạnh phúc ăn uống trên ngọn những cây cọ,

seemingly oblivious to our drone that was flying overhead,

dường như rõ ràng đối với những chiếc máy bay đang bay trên chúng,

not once but several times.

không phải một mà vài lần.

We've also taken pictures of other animals

Chúng tôi còn chụp ảnh được các loài động vật khác

including forest buffalos in Gabon,

bao gồm trâu rừng ở Gabon,

elephants, and even turtle nests.

voi, và thậm chí cả tổ rùa.

But besides taking pictures of just the animals themselves,

Nhưng bên cạnh việc chụp ảnh chỉ bản thân những con vật,

we also take pictures of the habitats these animals live in,

chúng tôi còn chụp ảnh của hệ sinh thái nơi những loài vật này đang sinh sống,

because we want to keep track

bởi vì chúng tôi muốn theo giõi

of the health of these habitats.

sức khỏe của hệ sinh thái này.

Sometimes, we zoom out a little

Đôi lúc, chúng tôi phóng tầm nhìn ra một ít

and look at other things that might be happening

và quan sát các thứ khác có thể đang xảy ra

in the landscape.

trên mặt đất.

This is an oil palm plantation in Sumatra.

Đây là khu vườn ươm dầu cọ ở Sumatra.

Now oil palm is a major driver of deforestation

Ngày nay dầu cọ là nguyên nhân chủ yếu của việc tàn phá rừng

in that part of the world,

tại khu vực này,

so we wanted to use this new drone technology

nên chúng tôi muốn sử dụng công nghệ mới này

to keep track of the spread of these plantations

để theo dõi sự lan tỏa của những vườn ươm này

in Southeast Asia.

tại Đông Nam Á.

But drones could also be used to keep track of

Nhưng máy bay còn có thể được dùng để theo giõi

illegal logging activities.

chặt phá rừng bất hợp pháp.

This is a recently logged forest,

Đây là một khu rừng vừa bị chặt phá gần đây,

again in Sumatra.

lặp lại ở Sumatra.

You could even still see the processed

Bạn thậm chí vẫn còn có thể thấy những

wooden planks left on the ground.

ván gỗ bỏ lại trên mặt đất.

But perhaps the most exciting part

Nhưng có lẽ điều thú vị nhất

about taking pictures from the air is

về chụp ảnh từ không trung đó là

we could later stitch these pictures together

sau đó chúng ta có thể ghép những bức ảnh lại với nhau

using special software to create a map

sử dụng một phần mềm đặc biệt để tạo bản đồ

of the entire landscape, and this map

của toàn thể khung cảnh, và những bản đồ này

gives us crucial information

cho chúng ta những thông tin cốt yếu

for monitoring land use change,

cho điều hành chuyển đổi sử dụng của đất đai

to let us know where and when plantations might be expanding,

để cho chúng ta biết nơi nào và khi nào những vương ươm nên mở rộng,

where forests might be contracting,

nơi nào rừng có thể được bỏ thầu,

or where fires might be breaking out.

hay nơi nào cháy rừng có thể bùng phát.

Aerial images could also be processed

Hình ảnh từ không trung có thể được xử lý

to produce three-dimensional

để tạo ra mô hình ba chiều

computer models of forests.

của khu rừng.

Now these models are not just visually appealing,

Hiện nay những mô hình này không chỉ hấp dẫn thị giác,

but they are also geometrically accurate,

mà chúng còn đảm bảo chính xác về hình học,

which means researchers can now measure

có nghĩa là các nhà nghiên cứu có thể đo đạc

the distance between trees,

khoảng cách giữa các cây cối,

calculate surface area, the volume of vegetation,

tính toán diện tích khu vực, diện tích che phủ,

and so on, all of which are important information

và nhiều nữa, tất cả đều là những thông tin quan trọng

for monitoring the health of these forests.

để thẩm định sức khỏe của những khu rừng này.

Recently, we've also begun experimenting

Gần đây, chúng tôi còn bắt đầu thí nghiệm

with thermal imaging cameras.

với camera hồng ngoại.

Now these cameras can detect

Hiện nay những chiếc camera này có thể phát hiện

heat-emitting objects from the ground,

những vật thể tỏa nhiệt từ mặt đất,

and therefore they are very useful for detecting poachers or their campfires at night.

và do đó chúng rất hữu ích cho việc phát hiện lâm tặc và những lều trại của chúng vào ban đêm.

So I've told you quite a lot about

Vậy là tôi đã nói rất nhiều về

what conservation drones are,

máy bay bảo vệ không người lái là gì,

how you might operate one of these drones,

làm thế nào để điều hành được chúng,

and what a drone could do for you.

và chúng có thể làm gì cho bạn.

I will now tell you where conservation drones

Bây giờ tôi sẽ nói những nơi nào máy bay không người lái

are being used around the world.

đang được sử dụng trên thế giới.

We built our first prototype drones in Switzerland.

Chúng tôi xây dựng mẫu đầu tiên ở Thụy Sĩ.

We brought a few of these to Indonesia

Chúng tôi mang một ít tới Indonesia

for the first few test flights.

cho một vài cuộc bay thử nghiệm.

Since then, we've been building drones

Từ lúc đó, chúng tôi đã xây dựng máy bay không người lái

for our collaborators from around the world,

cho các cộng tác trên khắp thế giới,

and these include fellow biologists

và chúng bao gồm các đồng sự sinh vật học

and partners from major conservation organizations.

và các thành viên từ cộng đồng các tổ chức bảo tồn.

Perhaps the best and most rewarding part

Có thể phần thưởng lớn nhất

about working with these collaborators

khi được làm việc với những cộng sự này

is the feedback they give us

đó là những phản hồi của họ cho chúng tôi

on how to improve our drones.

để chúng tôi có thể cải thiện những chiếc máy bay này.

Building drones for us is

Việc xây dựng máy bay không người lái đối với chúng tôi

a constant work in progress.

là một công việc luôn luôn diễn tiến.

We are constantly trying to improve them in terms of

Chúng tôi luôn luôn cố gắng cải thiện chúng về

their range, their ruggedness,

tầm xa, sức mạnh,

and the amount of payload they can carry.

và khối lượng chúng có thể vận chuyển.

We also work with collaborators

Chúng tôi còn làm việc cùng các cộng sự

to discover new ways of using these drones.

để khám phá những cách thức mới sử dụng những chiếc máy bay này.

For example, camera traps are a common tool

Ví dụ, bẫy camera là công cụ thông thường

used by biologists to take pictures of shy animals

được sử dụng bởi các nhà sinh vật học để chụp hình những con vật nhút nhát

hiding in the forests,

ẩn mình trong rừng rậm,

but these are motion-activated cameras,

nhưng chúng là các camera kích hoạt bởi chuyển động,

so they snap a picture every time an animal

và chúng chụp hình mỗi khi có một con vật

crosses their path.

đi qua tầm ngắm.

But the problem with camera traps

Nhưng vấn đề đối với những bẫy camera

is that the researcher has to go back to the forest

đó là các nhà khoa học phải quay lại rừng rậm

every so often to retrieve those images,

mỗi lúc cần thu lại những bức ảnh đó,

and that takes a lot of time,

và chúng tốn rất nhiều thời gian,

especially if there are dozens

đặc biệt nếu có hàng ngàn

or hundreds of these cameras placed in the forest.

chiếc camera đặt ở các điểm trong rừng.

Now a drone could be designed to perform the task

Hiện nay chiếc máy bay có thể được thiết kế để thực hiện nhiệm vụ đó

much more efficiently.

hiệu quả hơn nhiều.

This drone, carrying a special sensor,

Những chiếc máy bay này, mang một cảm biến đặc biệt,

could be flown over the forest

có thể bay trên cánh rừng

and remotely download these images

và download những bức hình từ xa

from wi-fi–enabled cameras.

từ sóng wi-fi được kích hoạt của những chiếc camera.

Radio collars are another tool

Vòng đeo phát sóng là một công cụ khác

that's commonly used by biologists.

chúng thường được dùng bởi các nhà khoa học.

Now these collars are put onto animals.

Những vòng đeo đó được gắn vào những con vật.

They transmit a radio signal which allows

Chúng truyền tải tín hiệu radio cho phép

the researcher to track the movements of these animals across the landscape.

các nhà khoa học theo giõi các chuyển động của những con vật đó trong khu vực sinh sống.

But the traditional way of tracking animals

Nhưng phương pháp truyền thống theo giõi động vật này

is pretty ridiculous,

có một chút gì đó lố bịch,

because it requires the researcher to be walking

bởi nó đòi hỏi các nhà khoa học phải cuốc bộ

on the ground carrying a huge and cumbersome radio antenna,

trong rừng mang theo đài ăng ten cồng kềnh,

not unlike those old TV antennae we used to have

không khác gì những ăng ten TV mà chúng ta từng có

on our rooftops. Some of us still do.

trên mái nhà. Một số chúng ta vẫn còn dùng.

A drone could be used to do the same job

Một chiếc máy bay có thể sử dụng cho cùng nhiệm vụ

much more efficiently.

nhưng với hiệu quả hơn nhiều.

Why not equip a drone

Tại sao không trang bị cho một chiếc máy bay

with a scanning radio receiver,

với một bộ quét nhận sóng radio,

fly that over the forest canopy

bay trên vòm trời của những khu rừng

in a certain pattern

trong một khu vực nhất định

which would allow the user or the operator

chúng sẽ cho phép người dùng cũng như nhà điều hành

to triangulate the location

để tam định vị địa điểm

of these radio-collared animals remotely

của những con vật được đeo vòng phát sóng này

without having to step foot in the forest.

mà không cần phải bước chân vào khu rừng.

A third and perhaps most exciting way

Cách thứ ba và có lẽ là cách thú vị nhất

of using these drones

của sử dụng máy bay không người lái

is to fly them to a really remote,

đó là bay chúng ở những nơi thực sự hẻo lánh,

never-explored-before rainforest

những rừng nhiệt đới con người chưa từng khám phá

somewhere hidden in the tropics,

ẩn mình đâu đó trong vùng nhiệt đới,

and parachute down a tiny spy microphone

và thả dù xuống một chiếc micro trinh thám nhỏ

that would allow us to eavesdrop on the calls

cho phép chúng ta nghe trộm những tiếng gọi

of mammals, birds, amphibians,

của động vật có vú, chim chóc, lưỡng cư

the Yeti, the Sasquatch, Bigfoot, whatever.

người tuyết, người rừng, quái vật, bất cứ thứ gì.

That would give us biologists

Điều đó sẽ cho chúng ta, những nhà sinh vật học

a pretty good idea of what animals

một ý tưởng khá tuyệt vời để biết các loài động vật

might be living in those forests.

sống như thế nào trong những khu rừng này.

And finally, I would like to show you

Và cuối cùng, tôi muốn cho bạn thấy

the latest version of our conservation drone.

phiên bản mới nhất của chiếc máy bay bảo vệ không người lái của mình.

The MAJA drone has a wingspan

Chiếc MAJA có một sải cánh

of about two meters.

khoảng 2 mét.

It weighs only about two kilograms,

khối lượng chỉ khoảng 2 kg,

but it can carry half its weight.

nhưng nó có thể mang một nửa khối lượng của mình.

It is a fully autonomous system.

Nó có hệ thống tự động hoàn toàn.

During its mission, it can even transmit

Trong suốt nhiệm vụ của mình, nó thậm chí có thể truyền tải

a live video feed back to a ground station laptop,

trực tiếp một video phản hồi tới một trạm laptop trên mặt đất,

which allows the user

cho phép người dùng

to see what the drone is seeing in real time.

có thể nhìn thấy những gì máy bay thấy trong thời gian thực.

It carries a variety of sensors,

Nó mang rất nhiều cảm biến,

and the photo quality of some of these sensors

và chất lượng hình ảnh của một số trong những cảm biến đó

can be as high as one to two centimeters per pixel.

có thể cao tới một đến hai centimet một điểm ảnh.

This drone can stay in the air for 40 to 60 minutes,

Chiếc máy bay có thể bay trong không trung từ 40 đến 60 phút,

which gives it a range of up to 50 kilometers.

cho chúng ta tầm xa lên đến 50 km.

That is quite sufficient for most

Điều đó đảm bảo cho hầu hết

of our conservation applications.

các hoạt động bảo vệ của chúng tôi.

Now, conservation drones began as

Hiện nay, máy bay bảo vệ không người lái đã bắt đầu

a crazy idea from two biologists

như một ý tưởng điên rồ của hai nhà sinh vật học

who are just deeply passionate about this technology.

những người có niềm đam mê sâu sắc với công nghệ.

And we believe, strongly believe,

Và chúng ta tin, một niềm tin mạnh mẽ,

that drones can and will be a game changer

rằng máy báy không người lái có thể sẽ trở thành một cuộc cách mạng

for conservation research and applications.

cho nghiên cứu và ứng dụng của việc bảo tồn.

We've had our fair share of skeptics and critics

Chúng tôi đã có khá nhiều sự hồ nghi cũng như phê phán

who thought that we were just fooling around with toy planes.

những người nghĩ rằng chúng tôi chỉ làm trò hề với những chiếc máy bay đồ chơi.

And in a way, they are right.

Theo một nghĩa nào đó, họ đúng.

I mean, let's be honest,

Ý tôi là, hãy thành thật,

drones are the ultimate toys for boys.

máy bay là đồ chơi tuyệt vời nhất cho các cậu bé.

But at the same time, we've also gotten to know

Nhưng cùng lúc, chúng ta còn được biết đến

many wonderful colleagues and collaborators

nhiều đồng sự và cộng tác viên tuyệt vời

who share our vision

những người đã chia sẻ tầm nhìn của chúng ta

and see the potential of conservation drones.

và nhận thấy nhiều tiềm năng của máy bay không người lái.

To us, it is obvious that conservation biologists

Đối với chúng tôi, rõ ràng là các nhà sinh vật học bảo tồn

and practitioners should make full use

và các nhà chức trách nên tận dụng

of every available tool, including drones,

mỗi một công cụ sẵn có , bao gồm cả máy bay không người lái,

in our fight to save the last remaining forests

trong cuộc chiến của chúng ta để gìn dữ những mảnh rừng cuối cùng còn sót lại

and wildlife of this planet.

và những động vật hoang dã trên hành tinh này.

Thank you.

Cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)