Glow-in-the-dark sharks and other stunning sea creatures | David Gruber

Translator: Leiah Nguyen Reviewer: Tuan Mach

I'm a marine biologist and an explorer-photographer

Tôi là một nhà sinh học biển và là một nhiếp ảnh gia thám hiểm

with National Geographic,

cùng với National Geographic,

but I want to share a secret.

nhưng tôi muốn chia sẻ một bí mật.

This image is totally incorrect,

Bức ảnh này hoàn toàn không chính xác,

totally incorrect.

hoàn toàn không chính xác,

I see a couple of people crying in the back

Tôi thấy vài người đang khóc ở ngoài kia

that I've blown their idea of mermaids.

rằng tôi đã phá hỏng ý niệm của họ về người cá.

All right, the mermaid is indeed real,

Được rồi, người cá thật sự là có thật,

but anyone who's gone on a dive

nhưng nếu ai từng đi lặn

will know that the ocean looks more like this.

sẽ biết rằng đại dương trông sẽ giống như thế này hơn.

It's because the ocean is this massive filter,

bởi vì đại dương là một tấm lọc khổng lồ,

and as soon as you start going underwater,

và ngay khi các bạn xuống dưới nước,

you're going to lose your colors,

các bạn sẽ không thấy màu sắc nữa,

and it's going to get dark and blue very quickly.

và mọi thứ sẽ trở nên tối và xanh rất nhanh.

But we're humans -- we're terrestrial mammals.

Nhưng chúng ta là con người- là động vật có vú trên cạn.

And we've got trichromatic vision,

Và chúng ta có thị lực 3 màu cơ bản,

so we see in red, green and blue,

vì vậy chúng ta thấy đỏ, lục và xanh dương,

and we're just complete color addicts.

và chúng ta hoàn toàn nghiện màu sắc.

We love eye-popping color,

Chúng ta thích những màu bắt mắt,

and we try to bring this eye-popping color

và chúng ta cố gắng đem những màu sắc bắt mắt này

underwater with us.

cùng chúng ta xuống nước.

So there's been a long and sordid history of bringing color underwater,

Vậy, đã có một lịnh sử dài và ác liệt trong việc đem màu sắc xuống nước,

and it starts 88 years ago with Bill Longley and Charles Martin,

và nó bắt đầu cách đây 88 năm với Bill Longley và Charles Martin,

who were trying to take the first underwater color photograph.

người đã cố gắng chụp những bức ảnh màu dưới nước đầu tiên.

And they're in there with old-school scuba suits,

Và họ đã ở đó với những bộ đồ lặn truyền thống,

where you're pumping air down to them,

khi mà bạn phải bơm khí xuống cho họ,

and they've got a pontoon of high-explosive magnesium powder,

và họ có một cái thuyền phao, cùng thuốc nổ magie

and the poor people at the surface are not sure

mấy người tội nghiệp ở mặt đất không chắc rằng

when they're going to pull the string when they've got their frame in focus,

khi nào thì họ sẽ kéo dây khi nào thì khung ảnh đã lấy nét,

and -- boom! -- a pound of high explosives would go off

và -- bùm! -- một pound thuốc nổ đã nổ tan tành

so they could put a little bit of light underwater

để họ có thể thắp một ít ánh sáng ở dưới nước

and get an image like this beautiful hogfish.

và có được một bức ảnh như con cá mó xinh đẹp này.

I mean, it's a gorgeous image, but this is not real.

Ý tôi là, đó là một bức ảnh tuyệt đẹp, nhưng không phải thật

They're creating an artificial environment

Họ đã tạo lập một môi trường nhân tạo

so we can satisfy our own addiction to color.

để chúng ta có thể thỏa mãn cơn nghiện màu sắc của chúng ta.

And looking at it the other way, what we've been finding

Và khi nhìn nó theo một hướng khác, điều mà chúng ta vẫn đang tìm kiếm

is that instead of bringing color underwater with us,

đó là thay vì đem màu sắc xuống nước cùng chúng ta,

that we've been looking at the blue ocean,

chúng ta vẫn đang nhìn thấy một đại dương xanh thẳm,

and it's a crucible of blue,

một màu xanh đầy thử thách,

and these animals living there for millions of years

và những động vật sống ở đó hàng triệu năm

have been evolving all sorts of ways to take in that blue light

đã và đang tiến hóa theo đủ mọi cách để có thể tiếp nhận cái ánh sáng xanh đó

and give off other colors.

và từ bỏ các màu sắc khác.

And here's just a little sample of what this secret world looks like.

Và đây chỉ là một ví dụ nhỏ để ta thấy thế giới bí ẩn đó trông ra sao.

It's like an underwater light show.

Như màn trình diễn ánh sáng dưới nước.

(Music)

(Nhạc)

Again, what we're seeing here is blue light hitting this image.

Một lần nữa, thứ chúng ta đang nhìn thấy đây là ánh sáng xanh đập ngay vào mắt ta.

These animals are absorbing the blue light

Những động vật này đang hấp thụ ánh xanh

and immediately transforming this light.

và ngay lập tức biến đổi ánh sáng này.

So if you think about it, the ocean is 71 percent of the planet,

Vì thế nếu bạn suy nghĩ về điều đó, đại dương chiếm 71% hành tinh này,

and blue light can extend down to almost a 1,000 meters.

và ánh sáng xanh có thể khuếch tán sâu xuống gần như là 1,000m.

As we go down underwater,

Khi chúng ta lặn sâu xuống nước,

after about 10 meters, all the red is gone.

sau khoảng 10m, mọi màu đỏ biến mất.

So if you see anything under 10 meters that's red,

Vì thế nếu bạn nhìn thấy thứ gì đó màu đỏ dưới 10m,

it's an animal transforming and creating its own red.

đó là một con vật đang biến đổi và tạo ra màu đỏ riêng của nó.

This is the largest single monochromatic blue environment on our planet.

Đây là môi trường xanh đơn sắc duy nhất và rộng lớn nhất trên hành tinh chúng ta.

And my gateway into this world of biofluorescence begins with corals.

Và cánh cửa của tôi vào thế giới sinh phản quang này bắt đầu với san hô.

And I want to give a full TED Talk on corals

Và tôi muốn có một buổi TED Talk về san hô.

and just how cool these things are.

và rằng chúng tuyệt vời như thế nào.

One of the things that they do, one of their miraculous feats,

Một trong những thứ mà chúng làm, một trong những kỳ công tuyệt diệu

is they produce lots of these fluorescent proteins,

là chúng sản xuất ra rất nhiều những protein huỳnh quang,

fluorescent molecules.

những phân tử huỳnh quang.

And in this coral, it could be making up to 14 percent of its body mass --

và trong những san hô này, chiếm tới 14% khối lượng cơ thể của nó

could be this fluorescent protein.

có thể là loại protein huỳnh quang này.

So you wouldn't be making, like, 14 percent muscle and not using it,

Vậy các bạn không thể tạo ra 14% cơ bắp và không sử dụng nó,

so it's likely doing something that has a functional role.

vậy nên xem ra chúng đóng góp một vai trò chức năng nào đó.

And for the last 10, 15 years, this was so special to me,

Và trong vòng 10, 15 năm gần đây, điều này rất đặc biệt với tôi,

because this molecule has turned out to be one of the most revolutionary tools

bởi vì phân tử này hóa ra là một trong những công cụ có tính cách mạng nhất

in biomedical science,

trong khoa học vi sinh,

and it's allowing us to better see inside ourselves.

và nó cho phép chúng ta có cái nhìn rõ hơn vào bên trong chính chúng ta.

So, how do I study this?

Vậy, làm cách nào tôi quan sát được điều này?

In order to study biofluorescence, we swim at night.

Để quan sát sinh vật phản quang, chúng tôi bơi vào ban đêm.

And when I started out,

Và khi tôi mới bắt đầu,

I was just using these blue duct-tape filters over my strobe,

tôi chỉ sử dụng bộ lọc bằng băng dính xanh cho đèn flash của tôi.

so I could make sure I'm actually seeing the light

để tôi có thể chắc chắn là tôi đang thấy ánh sáng

that's being transformed by the animals.

đang được chuyển hóa bởi các loài động vật

We're making an exhibit for the Museum of Natural History,

Chúng tôi đang làm một cuộc triển lãm cho Bảo tàng Lịch sử tự nhiên,

and we're trying to show off how great the fluorescent corals are on the reef,

và chúng tôi đang cố khoe rằng những rặng san hô phản quang trông tuyệt ra sao

and something happened that just blew me away:

và một thứ xảy ra đã làm tôi kinh ngạc:

this.

đây.

In the middle of our corals,

Ngay giữa rặng san hô của chúng tôi,

is this green fluorescent fish.

là con cá phản quang xanh này.

It's the first time we've ever seen a green fluorescent fish

Đây là lần đầu tiên chúng tôi thấy cá phản quang màu lục

or any vertebrate for that matter.

hay động vật xương sống kiểu vậy.

And we're rubbing our eyes, checking the filters,

Và chúng tôi dụi mắt, kiểm tra bộ lọc,

thinking that somebody's maybe playing a joke on us with the camera,

nghĩ rằng có ai đó đang chơi khăm chúng tôi với cái máy ảnh,

but the eel was real.

nhưng con lươn đó có thật.

It was the first green fluorescent eel that we found,

Là con lươn phản quang màu xanh mà chúng tôi đã tìm thấy,

and this just changed my trajectory completely.

và điều này đã hoàn toàn thay đổi hành trình của tôi.

So I had to put down my corals and team up

Vì vậy tôi phải gác lại san hô của tôi và lập đội

with a fish scientist, John Sparks,

với một nhà ngư học, John Sparks,

and begin a search around the world

và bắt đầu một cuộc tìm kiếm khắp thế giới

to see how prevalent this phenomenon is.

để xem hiện tượng này phổ biến thế nào.

And fish are much more interesting than corals,

Và cá thú vị hơn san hô nhiều,

because they have really advanced vision,

bởi vì chúng có thị lực cao cấp,

and some of the fish even have, the way that I was photographing it,

và một vài con thậm chí còn có, cách mà tôi dùng để chụp chúng,

they have lenses in their eyes that would magnify the fluorescence.

chúng có thấu kính trong mắt chúng có thể phóng đại ánh huỳnh quang.

So I wanted to seek this out further.

Vì vậy tôi muốn tìm kiếm xa hơn nữa.

So we designed a new set of gear

Nên chúng tôi thiết kế thiết bị mới

and we're scouring the reefs around the world,

và lùng sục các rặng san hô khắp thế giới,

looking for fluorescent life.

tìm kiếm đời sống phản quang.

And it's a bit like "E.T. phone home."

Và nó trông hơi giống "E.T gọi về nhà."

We're out there swimming with this blue light,

Chúng tôi ở ngoài kia bơi lội với ánh sáng xanh này,

and we're looking for a response,

và chúng tôi tìm kiếm một sự đáp trả,

for animals to be absorbing the light and transferring this back to us.

để động vật có thể hấp thụ ánh sáng và truyền lại cho chúng tôi.

And eventually, we found our photobombing Kaupichphys eel.

Và cuối cùng, chúng tôi đã tìm thấy chú lươn phá ảnh Kaupichphys của chúng tôi.

It's a really shy, reclusive eel that we know almost nothing about.

Nó là một con lươn ngại ngùng, ẩn dật mà chúng tôi hầu như không biết gì về nó

They're only about the size of my finger,

Chúng chỉ to bằng cỡ ngón tay tôi,

and they spend about 99.9 percent of their time hidden under a rock.

và chúng dành khoảng 99,9% thời gian trốn dưới những tảng đá.

But these eels do come out to mate under full-moon nights,

Nhưng những con lươn này lại ra ngoài để giao phối dưới những đêm trăng tròn,

and that full-moon night translates underwater to blue.

và đêm trăng tròn đó đã biến thế giới dưới nước thành màu xanh.

Perhaps they're using this as a way to see each other,

Có lẽ chúng đang dùng điều này như cách để thấy nhau,

quickly find each other, mate,

nhanh tìm ra nhau, giao phối

go back into their hole for the next long stint of time.

quay trở lại cái lỗ trong một khoảng thời gian dài.

But then we started to find other fluorescent marine life,

Nhưng sau đó chúng tôi bắt đầu tìm thấy dạng sống khác

like this green fluorescent bream,

như con cá tráp phản quang xanh này,

with its, like, racing stripes along its head and its nape,

cùng với, trông giống như những sọc dài chạy dọc theo đầu và gáy của nó,

and it's almost camouflaged and fluorescing at the same intensity

và nó gần như đã được ngụy trang và phản quang với cùng một cường độ

as the fluorescent coral there.

như đám san hô phản quang đằng kia.

After this fish,

Sau khi thấy con cá này,

we were introduced to this red fluorescent scorpionfish

chúng tôi lại được giới thiệu thêm con cá sư tử phản quang màu đỏ này

cloaked and hidden on this rock.

được che và giấu dưới tảng đá này

The only time we've ever seen this, it's either on red fluorescent algae

Thời điểm duy nhất chúng tôi thấy, nó đang vừa ở trên đám tảo biển phản quang đỏ

or red fluorescent coral.

hoặc là san hô phản quang đỏ.

Later, we found this stealthy green fluorescent lizardfish.

Sau đó, chúng tôi tìm thấy con cá mối phản quang màu xanh lén lút này.

These lizardfish come in many varieties,

Những con có mối này có rất nhiều loại,

and they look almost exactly alike under white light.

và chúng trông giống y hệt nhau dưới ánh sáng trắng.

But if you look at them under fluorescent light,

Nhưng nếu bạn nhìn nó dưới ánh sáng huỳnh quang,

you see lots of patterns,

các bạn sẽ thấy nhiều loại

you can really see the differences among them.

các bạn sẽ thật sự có thể thấy sự khác biệt giữa chúng.

And in total -- we just reported this last year --

Và tổng cộng -- Chúng tôi vừa báo cáo điều này năm ngoái --

we found over 200 species of biofluorescent fish.

chúng tôi đã tìm thấy hơn 200 loài cá phản quang.

One of my inspirations is French artist and biologist Jean Painlevé.

Một trong những nguồn cảm hứng của tôi là họa sĩ, nhà sinh học Pháp Jean Painlevé.

He really captures this entrepreneuring, creative spirit in biology.

Ông thật sự nắm được tinh thần sáng tạo và kinh doanh này trong sinh học .

He would design his own gear, make his own cameras,

Ông ấy đã thiết kế thiết bị riêng, làm ra những chiếc máy ảnh riêng của ông ấy

and he was fascinated with the seahorse, Hippocampus erectus,

và ông ấy đã bị ấn tượng bởi những con cá ngựa, loài Hippocampus erectus,

and he filmed for the first time the seahorse giving birth.

và ông ấy đã lần đầu tiên quay phim mấy con cá ngựa đẻ.

So this is the male seahorse.

Vậy, đây là con cá ngựa đực.

They were one of the first fish to start swimming upright

Chúng là một trong những con cá đầu tiên bắt đầu bơi thẳng đứng

with their brain above their head.

với não ở phía trên đầu của chúng.

The males give birth,

Những con đực đẻ con,

just phenomenal creatures.

những sinh vật phi thường,

So he stayed awake for days.

Ông đã không ngủ nhiều ngày,

He even put this electrical visor on his head that would shock him,

Ông ấy thậm chỉ còn đặt tấm lưỡi trai điện lên đầu cho tỉnh táo

so he could capture this moment.

để ông chụp được khoảnh khắc này.

Now, I wish I could have shown Painlevé

Giờ tôi ước tôi có thể cho Painlevé thấy

the moment where we found biofluorescent seahorses

khoảnh khắc khi chúng tôi tìm thấy những con cá ngựa phản quang

in the exact same species that he was studying.

đúng ngay với loài mà ông ấy đã nghiên cứu.

And here's our footage.

Và đây là cảnh đó.

(Music)

(Nhạc)

They're the most cryptic fish.

Chúng là loại cá bí ẩn nhất.

You could be swimming right on top of them and not see the seahorse.

Các bạn có thể bơi ngay trên chúng và thậm chí không thể thấy chúng.

They would blend right into the algae, which would also fluoresce red,

Chúng thường sẽ lẫn với đám tảo biển, mà đám này cũng phản quang đỏ,

but they've got great vision,

chúng có thị lực tuyệt vời,

and they go through this long mating ritual,

và chúng trải qua nghi thức giao phối dài này

and perhaps they're using it in that effect.

và có lẽ chúng đang dùng nó để tạo hiệu ứng.

But things got pretty edgy

Nhưng mọi thứ trở nên khá sắc cạnh hơn

when we found green fluorescence in the stingray,

khi chúng tôi tìm thấy con cá đuối phản quang xanh này

because stingrays are in the Elasmobranch class,

bởi cá đuối thuộc lớp Elasmobranch,

which includes ...

bao gồm cả ...

sharks.

cá mập.

So I'm, like, a coral biologist.

Mà tôi là, một nhà sinh vật học chuyên về san hô.

Somebody's got to go down and check to see if the sharks are fluorescent.

Ai đó phải xuống dưới đó và kiểm tra xem con có mập có phản quang không.

And there I am.

Và thế là tôi phải đi.

(Laughter)

(Cười)

And I was like, "Maybe I should go back to corals."

Và tôi nghĩ, "Có lẽ tôi nên quay về với đám san hô."

(Laughter)

(Cười)

It turns out that these sharks are not fluorescent.

Hóa ra là đám cá mập này không phản quang.

And then we found it.

Và rồi chúng tôi tìm thấy nó.

In a deep, dark canyon off the coast of California,

Dưới hẻm vực sâu và tối ngoài khơi California,

we found the first biofluorescent swellshark,

chúng tôi đã tìm thấy con cá mập phình Swellshark phản quang đầu tiên,

right underneath all the surfers.

ngay dưới những kẻ lướt ván.

Here it is.

Đây là nó.

They're just about a meter long. It's called a swellshark.

Chúng chỉ dài khoảng 1m. Được gọi là cá mập phình.

And they call them a swellshark because if they're threatened,

và họ gọi chúng là cá mập phình bởi nếu chúng bị đe dọa,

they can gulp down water and blow up like an inner tube,

chúng có thể hớp nước xuống và thổi ra một cái phao tròn

about twice their size,

to cỡ gấp đôi bản thân nó,

and wedge themselves under a rock, so they don't get eaten by a predator.

và tự nêm chúng dưới một tảng đá để khỏi bị ăn thịt bởi kẻ thù.

And here is our first footage of these biofluorescent swellsharks.

Và đây là thước phim đầu tiên của chúng tôi về mấy con cá mập phình phản quang.

Just magnificent -- I mean, they're showing these distinct patterns,

Thật lộng lẫy -- Ý tôi là, chúng đang phô ra những hoa văn khác biệt,

and there are areas that are fluorescent and areas that are not fluorescent,

và có những vùng phản quang, có những vùng lại không,

but they've also got these twinkling spots on them

nhưng chúng cũng có một vài điểm lấp lánh trên chúng

that are much brighter than other parts of the shark.

nơi mà sáng hơn nhiều so với những vùng còn lại.

But this is all beautiful to see.

Nhưng tất cả đều trông rất đẹp.

I was like, this is gorgeous.

Và tôi kiểu như, điều này thật đẹp

But what does it mean to the shark?

Nhưng vậy thì nó có ý nghĩa gì với con cá mập?

Can they see this?

Chúng có thể thấy không?

And we looked in the literature,

Và chúng tôi đã tìm tài liệu,

and nothing was known about this shark's vision.

nhưng không chỗ nào cho biết về thị lực của loại cá mập này.

So I took this shark to eye specialist Ellis Loew at Cornell University,

Vì thế tôi đưa con cá này đến chuyên gia về mắt Ellis Loew ở Đại học Cornell.

and we found out that this shark sees discretely and acutely

và chúng tôi đã tìm ra rằng con cá này nhìn theo kiểu rời rạc và chính xác

in the blue-green interface,

trong giao diện màu xanh-lục,

probably about 100 times better than we can see in the dark,

khoảng 100 lần tốt hơn chúng ta nhìn trong bóng tối

but they only see blue-green.

nhưng chúng chỉ thấy màu xanh và lục

So what it's doing is taking this blue world

Vì thế điều chúng đang làm là lấy cái thế giới màu xanh này

and it's absorbing the blue, creating green.

hấp thụ màu xanh, tạo ra màu lục.

It's creating contrast that they can indeed see.

và tạo ra độ tương phản mà chúng thật sự có thể thấy

So we have a model,

Chúng tôi có 1 mô hình,

showing that it creates an ability for them to see all these patterns.

chỉ ra rằng điều này có thể cho chúng khả năng thấy các hoa văn này,

And males and females also have, we're finding,

Và những con đực và con cái đều có, thứ chung tôi đang tìm,

distinct patterns among them.

những hoa văn khác biệt giữa chúng.

But our last find came really just a few miles from where we are now,

Nhưng phát hiện cuối cùng của chúng tôi được tìm thấy cách nơi này chỉ vài dặm

in the Solomon Islands.

ở Quần đảo Solomon.

Swimming at night, I encountered the first biofluorescent sea turtle.

Đang bơi trong đêm, tôi bắt gặp con rùa biển phản quang đầu tiên.

So now it's going from fish and sharks into reptiles,

Vậy ra từ cá, chuyển sang cá mập, giờ lại tới giáp xác,

which, again, this is only one month old,

mà cái này, lần nữa, chỉ mới nghiên cứu cách đây một tháng,

but it shows us that we know almost nothing

nhưng nó cho chúng tôi thấy chúng tôi chả biết gì

about this hawksbill turtle's vision.

về thị lực của con rùa biển này cả.

And it makes me think about how much more there is to learn.

Và điều này làm tôi suy nghĩ rằng còn rất nhiều thứ để học.

And here in the Solomon Islands,

Và ở đây, giữa quần đảo Solomon,

there's only a few thousand breeding females of this species left,

chỉ còn vài ngàn cá thể cái của loài này còn sót lại,

and this is one of the hotspots for them.

và đây là một điểm tập trung của chúng,

So it shows us how much we need to really protect these animals

Điều này cho thấy rằng chúng ta phải bảo vệ những động vật này.

while they're still here, and understand them.

trong khi chúng vẫn còn ở đây, và hiểu chúng.

In thinking about biofluorescence,

Trong quá trình hiểu sinh vật phản quang,

I wanted to know, how deep does it go?

tôi muốn biết, chúng sẽ đi sâu tới đâu?

Does this go all the way to the bottom of the ocean?

Liệu có xuống sâu tới tận đáy đại dương không?

So we started using submarines, and we equipped them

Vì thế chúng tôi đã bắt đầu sử dụng tàu ngầm, và trang bị cho chúng

with special blue lights on the front here.

với ánh sáng xanh đặc biệt ở đằng trước.

And we dropped down,

Chúng tôi lặn xuống,

and we noticed one important thing --

và đã chú ý đến một điều đặc biệt --

that as we get down to 1,000 meters,

là khi chúng tôi đi sâu xuống đến 1,000 m,

it drops off.

thì chúng trở nên thưa thớt

There's no biofluorescent marine life down there, below 1,000 meters --

Không có bất cứ một đời sống phát quang nào dưới đó cả, dưới 1,000 m --

almost nothing, it's just darkness.

hầu như là không có gì, chỉ có bóng tối.

So it's mainly a shallow phenomenon.

Vậy nên đây chủ yếu là hiện tượng ở vùng nước nông.

And below 1,000 meters,

và dưới 1,000 m,

we encountered the bioluminescent zone,

chúng tôi đã gặp phải vùng phát quang sinh học,

where nine out of 10 animals are actually making their own lights

nơi mà 9/10 loài động vật đang thật sự tạo ánh sáng của riêng mình

and flashing and blinking.

và chớp và nháy.

As I try to get deeper,

Khi tối cố gắng đi sâu hơn,

this is slapping on a one-person submarine suit --

Cái này giống như một cái tát vào đồ lặn cá nhân

some people call this my "Jacques Cousteau meets Woody Allen" moment.

vài người gọi đó là khoảnh khắc "Jacques Cousteau gặp Woody Allen" của tôi

(Laughter)

(Cười)

But as we explore down here,

Nhưng khi chúng tôi khám phá vùng dưới đó,

I was thinking about: How do we interact with life delicately?

Tôi đã nghĩ rằng: Làm cách nào để có thể tương tác với cuộc sống thật tinh tế?

Because we're entering a new age of exploration,

Bởi vì chúng tôi đang tiến vào kỷ nguyên mới của khám phá

where we have to take great care,

nơi chúng tôi phải thật sự cẩn thận,

and we have to set examples how we explore.

và chúng tôi phải lập mẫu về cách chúng tôi khám phá.

So I've teamed up with roboticist Rob Wood at Harvard University,

Vì thế tôi lập đội với chuyên gia robot Rob Wood tại Đại học Havard,

and we've been designing squishy underwater robot fingers,

và chúng tôi hiện đang thiết kế mấy ngón tay robot mềm dưới nước,

so we can delicately interact with the marine life down there.

để chúng tôi có thể tương tác nhẹ nhàng với đời sống biển dưới đó.

The idea is that most of our technologies to explore the deep ocean

Ý tưởng về việc hầu hết công nghệ khám phá biển sâu của chúng tôi

come from oil and gas and military,

bắt nguồn từ dầu và gas và quân đội.

who, you know, they're not really caring to be gentle.

mà các bạn biết đó, họ không thật sự quan tâm đến sự tinh tế

Some corals could be 1,000 years old.

Một vài rặng san hô có thể 1,000 tuổi.

You don't want to just go and crush them with a big claw.

Các bạn không muốn xuống và nghiền nát chúng với một cái vuốt lớn

So my dream is something like this.

Vì thế cái tôi mơ là một thứ giống thế này.

At night, I'm in a submarine,

Vào ban đêm, tôi ngồi trong một chiếc tàu ngầm,

I have force-feedback gloves,

Tôi có găng tay trợ lực,

and I could delicately set up a lab in the front of my submarine,

và tôi có thể lắp đặt tinh ý một cái phòng lab trước tàu của tôi,

where the squishy robot fingers

nơi có mấy cái ngón tay robot mềm mềm

are delicately collecting and putting things in jars,

và nhẹ nhàng thu thập và đặt mọi thứ vào những cái lọ

and we can conduct our research.

và chúng tôi có thể nghiên cứu

Back to the powerful applied applications.

Quay trở lại những ứng dụng đầy sức mạnh.

Here, you're looking at a living brain

Đây, các bạn đang nhìn vào một bộ não sống

that's using the DNA of fluorescent marine creatures,

nó sử dụng DNA của những sinh vật phản quang biển,

this one from jellyfish and corals,

cái này là từ con sứa và san hô,

to illuminate the living brain and see its connections.

để soi chiếu bộ não sống và xem sư liên kết của nó.

It's funny that we're using RGB

Buồn cười là RGB đang được dùng

just to kind of satisfy our own human intuition,

chỉ để kiểu làm thỏa mãn trực giác của con người ta,

so we can see our brains better.

để chúng ta có thể thấy bộ não chúng ta tốt hơn.

And even more mind-blowing,

Và thậm chí gây sửng sốt hơn nữa,

is my close colleague Vincent Pieribone at Yale,

là đồng nghiệp thân của tôi Vincent Pieribone ở Yale,

who has actually designed and engineered a fluorescent protein

người đã thực sự thiết kế và chế tạo một protein phản quang

that responds to voltage.

phản ứng với điện thế.

So he could see when a single neuron fires.

Vì thế anh ấy có thể thấy khi một neron bốc cháy.

You're essentially looking at a portal into consciousness

Các bạn đang cơ bản là đang nhìn vào một cánh cổng dẫn đến tiềm thức

that was designed by marine creatures.

mà đã được thiết kế bởi những sinh vật biển.

So this brings me all back to perspective and relationship.

Thế nên điều này đã đem tôi lại về với góc nhìn và mối quan hệ.

From deep space,

Từ không gian sâu thẳm,

our universe looks like a human brain cell,

vũ trụ chúng ta nhìn giống như một tế bào não con người,

and then here we are in the deep ocean,

và rồi giờ đây chúng ta đang ở biển sâu,

and we're finding marine creatures and cells

và chúng ta đang tìm kiếm những sinh vật và tế bào biển

that can illuminate the human mind.

có thể soi sáng trí óc con người.

And it's my hope that with illuminated minds,

Và đó là niềm hy vọng của tôi là với tâm trí được rọi sáng,

we could ponder the overarching interconnectedness of all life,

Chúng ta có thể suy nghĩ thấu đáo về mối liên kết bao quát toàn sự sống

and fathom how much more lies in store

và hiểu được có biết thêm bao nhiêu thứ ngoài đó

if we keep our oceans healthy.

nếu ta giữ đại dương khỏe mạnh.

Thank you.

Cảm ơn các bạn.

(Applause)

(Vỗ tay)