Glow-in-the-dark sharks and other stunning sea creatures | David Gruber

Tłumaczenie: Andrzej Rutkowski Korekta: Marta Konieczna

I'm a marine biologist and an explorer-photographer

Jestem biologiem morskim i fotografem dokumentującym

with National Geographic,

dla National Geographic,

but I want to share a secret.

i chciałbym zdradzić wam sekret.

This image is totally incorrect,

To zdjęcie jest absolutnie nieprawdziwe,

totally incorrect.

absolutnie nieprawdziwe.

I see a couple of people crying in the back

Widzę z tyłu kilka osób ze łzami w oczach,

that I've blown their idea of mermaids.

bo zniszczyłem ich wyobrażenia o syrenach.

All right, the mermaid is indeed real,

Niech będzie, syrenka jest prawdziwa,

but anyone who's gone on a dive

ale każdy, kto kiedyś nurkował, wie,

will know that the ocean looks more like this.

że ocean wygląda bardziej tak.

It's because the ocean is this massive filter,

To dlatego, że jest potężnym filtrem

and as soon as you start going underwater,

i gdy tylko zaczniemy się zanurzać,

you're going to lose your colors,

zaczniemy tracić kolory,

and it's going to get dark and blue very quickly.

bardzo szybko zacznie się robić niebiesko i ciemno.

But we're humans -- we're terrestrial mammals.

A my jesteśmy ludźmi, ssakami lądowymi.

And we've got trichromatic vision,

Widzimy w trzech kolorach,

so we see in red, green and blue,

czerwonym, zielonym i niebieskim

and we're just complete color addicts.

i jesteśmy kompletnie uzależnieni od kolorów.

We love eye-popping color,

Uwielbiamy wyraźne kolory

and we try to bring this eye-popping color

i próbujemy przenieść tę wyrazistość

underwater with us.

pod wodę.

So there's been a long and sordid history of bringing color underwater,

Mamy długą i mętną historię przenoszenia tych kolorów pod wodę,

and it starts 88 years ago with Bill Longley and Charles Martin,

zaczęła się 88 lat temu dzięki Billowi Longleyowi i Charlesowi Martinowi,

who were trying to take the first underwater color photograph.

którzy próbowali zrobić pierwsze podwodne zdjęcie w kolorze.

And they're in there with old-school scuba suits,

Więc są pod wodą, w tych dawnych strojach do nurkowania,

where you're pumping air down to them,

gdzie trzeba pompować powietrze z góry,

and they've got a pontoon of high-explosive magnesium powder,

i mają ponton pełen wybuchowego, sproszkowanego magnezu,

and the poor people at the surface are not sure

a biedni ludzie na powierzchni nie są pewni,

when they're going to pull the string when they've got their frame in focus,

czy kiedy pociągną za sznurek, będą mieli dobry kadr,

i wtedy bum!

and -- boom! -- a pound of high explosives would go off

Pół kilo materiałów wybuchowych

eksploduje, by dostarczyć pod wodę odrobinę światła

so they could put a little bit of light underwater

and get an image like this beautiful hogfish.

i zrobić zdjęcie, jak temu pięknemu odyńczykowi.

I mean, it's a gorgeous image, but this is not real.

To fantastyczne zdjęcie, ale nie jest prawdziwe.

They're creating an artificial environment

Stworzyli sztuczne środowisko,

so we can satisfy our own addiction to color.

żeby zaspokoić nasze uzależnienie od kolorów.

And looking at it the other way, what we've been finding

Patrząc na to z innej strony, zaproponowaliśmy,

is that instead of bringing color underwater with us,

żeby zamiast dostarczać kolory pod wodę,

that we've been looking at the blue ocean,

zacząć przyglądać się niebieskości oceanu,

and it's a crucible of blue,

jego bezmiarowi granatu,

and these animals living there for millions of years

i stworzeniom żyjącym tam od milionów lat,

have been evolving all sorts of ways to take in that blue light

ewoluujących na przeróżne sposoby, żeby wykorzystać to niebieskie światło

and give off other colors.

i wyemitować inne kolory.

And here's just a little sample of what this secret world looks like.

Oto tylko kilka przykładów, jak taki sekretny świat wygląda.

It's like an underwater light show.

To jak podwodny pokaz świateł.

(Music)

(Muzyka)

Again, what we're seeing here is blue light hitting this image.

Widzimy tu niebieskie światło padające na te ujęcia.

These animals are absorbing the blue light

Te stworzenia absorbują niebieskie światło

and immediately transforming this light.

i natychmiast je transformują.

So if you think about it, the ocean is 71 percent of the planet,

Ocean stanowi 71% planety,

and blue light can extend down to almost a 1,000 meters.

a niebieskie światło dociera na głębokość prawie 1000 metrów.

As we go down underwater,

W miarę zanurzania się pod wodę,

after about 10 meters, all the red is gone.

po około 10 metrach cała czerwień znika.

So if you see anything under 10 meters that's red,

Więc jeśli coś jest czerwone na głębokości 10 metrów,

it's an animal transforming and creating its own red.

to stworzenie przekształca światło i wytwarza własną czerwień.

This is the largest single monochromatic blue environment on our planet.

To największe monochromatyczne, niebieskie środowisko na naszej planecie.

And my gateway into this world of biofluorescence begins with corals.

Moja furtka do tego świata fluorescencji zaczyna się od korali.

And I want to give a full TED Talk on corals

Chcę zrobić prelekcję TED o koralowcach,

and just how cool these things are.

jak fajne są to stworzenia.

One of the things that they do, one of their miraculous feats,

Jednym z ich cudownych atutów

is they produce lots of these fluorescent proteins,

jest produkcja mnóstwa fluorescencyjnych białek,

fluorescent molecules.

fluorescencyjnych cząsteczek.

And in this coral, it could be making up to 14 percent of its body mass --

W tym koralowcu nawet 14% masy może się składać

could be this fluorescent protein.

na to fluorescencyjne białko.

So you wouldn't be making, like, 14 percent muscle and not using it,

Nie poświęcałbyś 14% na nieużywany mięsień,

so it's likely doing something that has a functional role.

więc prawdopodobnie ma to jakąś funkcjonalną rolę.

And for the last 10, 15 years, this was so special to me,

Przez ostatnie 10, 15 lat było to dla mnie bardzo ważne.

because this molecule has turned out to be one of the most revolutionary tools

Okazało się, że ta cząsteczka to jedno z najbardziej rewolucyjnych narzędzi

in biomedical science,

w naukach biomedycznych

and it's allowing us to better see inside ourselves.

i pozwala nam na lepsze poznanie naszego wnętrza.

So, how do I study this?

W jaki sposób da się to zbadać?

In order to study biofluorescence, we swim at night.

Aby badać biofluorescencję, pływamy nocą.

And when I started out,

Kiedy zaczynałem,

I was just using these blue duct-tape filters over my strobe,

używałem filtrów z niebieskiej taśmy przyklejonych na moją latarkę,

so I could make sure I'm actually seeing the light

żeby się upewnić, że rzeczywiście widzę światło,

that's being transformed by the animals.

które jest transformowane przez zwierzęta.

We're making an exhibit for the Museum of Natural History,

Robiliśmy wystawę dla Muzeum Historii Naturalnej,

and we're trying to show off how great the fluorescent corals are on the reef,

by pokazać, jak wspaniałe są koralowce fluorescencyjne na rafie,

and something happened that just blew me away:

i stało się coś, co zupełnie zwaliło mnie z nóg.

this.

To.

In the middle of our corals,

W samym środku koralowców

is this green fluorescent fish.

widzimy zieloną fluorescencyjną rybę.

It's the first time we've ever seen a green fluorescent fish

Pierwszy raz zobaczyliśmy taką rybę

or any vertebrate for that matter.

czy w ogóle kręgowca.

And we're rubbing our eyes, checking the filters,

Przecieraliśmy oczy, sprawdzaliśmy filtry,

thinking that somebody's maybe playing a joke on us with the camera,

sądząc, że może ktoś robi sobie z nas żarty za pomocą kamery,

but the eel was real.

ale węgorz był prawdziwy.

It was the first green fluorescent eel that we found,

Był to pierwszy odkryty przez nas zielony fluorescencyjny węgorz

and this just changed my trajectory completely.

i zupełnie zmieniło to mój tok myślenia.

So I had to put down my corals and team up

Odłożyłem na bok moje koralowce i połączyłem siły z naukowcem

with a fish scientist, John Sparks,

zajmującym się rybami, Johnem Sparksem,

and begin a search around the world

by rozpocząć poszukiwania na świecie,

to see how prevalent this phenomenon is.

sprawdzając, jak powszechne jest to zjawisko.

And fish are much more interesting than corals,

A ryby są dużo bardziej interesujące od koralowców,

because they have really advanced vision,

ponieważ mają bardzo zaawansowany wzrok,

and some of the fish even have, the way that I was photographing it,

niektóre z ryb mają nawet

they have lenses in their eyes that would magnify the fluorescence.

soczewki w oczach, które wzmacniają fluorescencję.

So I wanted to seek this out further.

Chciałem dowiedzieć się więcej.

So we designed a new set of gear

Zaprojektowaliśmy nowy sprzęt

and we're scouring the reefs around the world,

i zaczęliśmy przeszukiwać rafy na świecie,

looking for fluorescent life.

szukając fluorescencyjnego życia.

And it's a bit like "E.T. phone home."

To tak jakby jak E.T. dzwonił do domu.

We're out there swimming with this blue light,

Pływamy z niebieskim światłem

and we're looking for a response,

i szukamy odpowiedzi,

for animals to be absorbing the light and transferring this back to us.

stworzeń absorbujących światło i emitujących je z powrotem do nas.

And eventually, we found our photobombing Kaupichphys eel.

W końcu znaleźliśmy naszego pojawiającego się znikąd

węgorza Kaupichphys.

It's a really shy, reclusive eel that we know almost nothing about.

To bardzo nieśmiały węgorz, o którym prawie nic nie wiemy.

They're only about the size of my finger,

Są rozmiaru mojego palca,

and they spend about 99.9 percent of their time hidden under a rock.

i spędzają 99,9% czasu schowane pod kamieniem.

But these eels do come out to mate under full-moon nights,

Ale wychodzą, by dobierać się w pary podczas pełni,

and that full-moon night translates underwater to blue.

która barwi wodę na niebiesko.

Perhaps they're using this as a way to see each other,

Być może używają tego, by dostrzec się nawzajem,

quickly find each other, mate,

szybko dobrać się w pary

go back into their hole for the next long stint of time.

i wrócić do swoich dziur, na kolejny długi okres.

But then we started to find other fluorescent marine life,

Zaczęliśmy znajdować inne fluorescencyjne stworzenia,

like this green fluorescent bream,

jak ten fluorescencyjny zielony leszcz,

with its, like, racing stripes along its head and its nape,

z długimi pasami wzdłuż głowy i karku,

and it's almost camouflaged and fluorescing at the same intensity

jest prawie zakamuflowany i świeci tak samo mocno,

as the fluorescent coral there.

jak te fluorescencyjne koralowce.

After this fish,

Po tej rybie

we were introduced to this red fluorescent scorpionfish

znaleźliśmy fluorescencyjną, czerwoną rybę skorpenowatą,

cloaked and hidden on this rock.

zamaskowaną i ukrytą na tej skale.

The only time we've ever seen this, it's either on red fluorescent algae

Wcześniej widzieliśmy to tylko u czerwonych fluorescencjnych alg

or red fluorescent coral.

lub koralowców.

Later, we found this stealthy green fluorescent lizardfish.

Później znaleźliśmy skradającą się zieloną fluorescencyjną jaszczurnikowatą.

These lizardfish come in many varieties,

Występują one w wielu odmianach

and they look almost exactly alike under white light.

i w białym świetle wyglądają prawie identycznie.

But if you look at them under fluorescent light,

Spoglądając na nie w świetle fluorescencyjnym,

you see lots of patterns,

można zobaczyć wiele wzorów

you can really see the differences among them.

i dostrzec różnice dzielące je.

And in total -- we just reported this last year --

Zgłosiliśmy to w zeszłym roku,

we found over 200 species of biofluorescent fish.

znaleźliśmy ponad 200 gatunków ryb świecących w ciemnościach.

One of my inspirations is French artist and biologist Jean Painlevé.

Jedną z moich inspiracji jest francuski artysta i biolog, Jean Painlevé.

He really captures this entrepreneuring, creative spirit in biology.

Potrafił naprawdę oddać przedsiębiorczego i kreatywnego ducha w biologii.

He would design his own gear, make his own cameras,

Projektował własny sprzęt, własne kamery,

and he was fascinated with the seahorse, Hippocampus erectus,

był zafascynowany konikiem morskim, Hippocampus erectus,

and he filmed for the first time the seahorse giving birth.

i po raz pierwszy sfilmował narodziny koników morskich.

So this is the male seahorse.

To jest samiec konika morskiego.

They were one of the first fish to start swimming upright

Są jednymi z pierwszych ryb, które zaczęły pływać wyprostowane

with their brain above their head.

z mózgami ponad ich głowami.

The males give birth,

To samce rodzą,

just phenomenal creatures.

fenomenalne stworzenia.

So he stayed awake for days.

Nie spał wiele dni,

He even put this electrical visor on his head that would shock him,

miał nawet elektryczną czapkę, powodującą wstrząsy,

so he could capture this moment.

żeby móc uchwycić ten moment.

Now, I wish I could have shown Painlevé

Chciałbym móc pokazać Painlevé'owi moment,

the moment where we found biofluorescent seahorses

w którym znaleźliśmy koniki morskie świecące w ciemności,

in the exact same species that he was studying.

tego samego gatunku, którym on się zajmował.

And here's our footage.

To nasz materiał.

(Music)

(Muzyka)

They're the most cryptic fish.

To bardzo zagadkowe ryby.

You could be swimming right on top of them and not see the seahorse.

Można pływać tuż nad nimi i ich nie dostrzec.

They would blend right into the algae, which would also fluoresce red,

Wtopiłyby się w czerwone fluorescencyjne algi,

but they've got great vision,

ale mają świetny wzrok,

and they go through this long mating ritual,

i wykonują długi rytuał godowy.

and perhaps they're using it in that effect.

Być może dlatego korzystają z tego efektu.

But things got pretty edgy

Zrobiło się trochę nerwowo,

when we found green fluorescence in the stingray,

kiedy znaleźliśmy zieloną fluorescencję u płaszczek,

because stingrays are in the Elasmobranch class,

ponieważ należą one do podgromady blaszkoskrzelnych,

which includes ...

w której są też...

sharks.

rekiny.

So I'm, like, a coral biologist.

Wiecie, jestem biologiem od koralowców.

Somebody's got to go down and check to see if the sharks are fluorescent.

Ktoś musi zejść pod wodę i sprawdzić, czy rekiny świecą w ciemnościach.

And there I am.

No więc zszedłem.

(Laughter)

(Śmiech)

And I was like, "Maybe I should go back to corals."

Myślałem: "Może powinienem wrócić do koralowców."

(Laughter)

(Śmiech)

It turns out that these sharks are not fluorescent.

Okazało się, że te rekiny nie świecą w ciemnościach.

And then we found it.

Ale potem takiego znaleźliśmy.

In a deep, dark canyon off the coast of California,

W ciemnym, głębokim kanionie u wybrzeży Kalifornii,

we found the first biofluorescent swellshark,

znaleźliśmy pierwszego świecącego w ciemnościach rekina,

right underneath all the surfers.

zaraz pod tymi wszystkimi surferami.

Here it is.

Oto on.

They're just about a meter long. It's called a swellshark.

Mają około metra długości. Nazywa się je swellshark,

And they call them a swellshark because if they're threatened,

bo w razie zagrożenia

they can gulp down water and blow up like an inner tube,

połykają wodę i nadymają się, rosnąc prawie dwukrotnie,

about twice their size,

and wedge themselves under a rock, so they don't get eaten by a predator.

i wciskają się pod skały, żeby nie dać się zjeść drapieżnikom.

And here is our first footage of these biofluorescent swellsharks.

A oto nasze pierwsze ujęcia tych świecących w ciemnościach rekinów.

Just magnificent -- I mean, they're showing these distinct patterns,

Są wspaniałe, odznaczają się różnorodnymi wzorami,

and there are areas that are fluorescent and areas that are not fluorescent,

mają obszary świecące w ciemności i takie które nie świecą,

but they've also got these twinkling spots on them

a także migoczące plamki,

that are much brighter than other parts of the shark.

dużo jaśniejsze od pozostałych obszarów.

But this is all beautiful to see.

Wspaniale się na nie patrzy.

I was like, this is gorgeous.

Są przepiękne,

But what does it mean to the shark?

ale jakie znaczenie ma to dla rekina?

Can they see this?

Czy są w stanie to zobaczyć?

And we looked in the literature,

Przejrzeliśmy literaturę

and nothing was known about this shark's vision.

i okazało się, że nic nie wiadomo na temat wzroku tego rekina.

So I took this shark to eye specialist Ellis Loew at Cornell University,

Wziąłem go do lekarza okulisty, Ellisa Loewa na Uniwersytecie Cornell,

and we found out that this shark sees discretely and acutely

i odkryliśmy, że ten rekin widzi ostro i wyraźnie

in the blue-green interface,

w niebiesko-zielonym wymiarze,

probably about 100 times better than we can see in the dark,

prawdopodobnie 100 razy lepiej niż my,

but they only see blue-green.

ale tylko na zielono-niebiesko.

So what it's doing is taking this blue world

Tak więc korzystają z tego niebieskiego świata,

and it's absorbing the blue, creating green.

wchłaniają światło niebieskie i wytwarzają zielone.

It's creating contrast that they can indeed see.

Stwarzają sobie kontrast, który mogą rzeczywiście zobaczyć.

So we have a model,

Mamy tu model

showing that it creates an ability for them to see all these patterns.

pokazujący wzory, które one są w stanie zobaczyć.

And males and females also have, we're finding,

Osobniki męskie i żeńskie również mają

distinct patterns among them.

różniące się między sobą wzory.

But our last find came really just a few miles from where we are now,

Ostatniego odkrycia dokonaliśmy kilka km od miejsca, gdzie teraz jesteśmy,

in the Solomon Islands.

na Wyspach Salomona.

Swimming at night, I encountered the first biofluorescent sea turtle.

Nocą natknąłem się na pierwszego świecącego morskiego żółwia.

So now it's going from fish and sharks into reptiles,

Więc przeszliśmy od ryb i rekinów do gadów,

which, again, this is only one month old,

a przypominam, są to zdjęcia z ostatniego miesiąca,

but it shows us that we know almost nothing

co mówi nam, że nie wiemy prawie nic

about this hawksbill turtle's vision.

o wzroku tych żółwi szylkretowych.

And it makes me think about how much more there is to learn.

Myślę przez to, jak wiele mamy jeszcze do poznania.

And here in the Solomon Islands,

Tutaj, na Wyspach Salomona,

there's only a few thousand breeding females of this species left,

jest tylko kilka tysięcy samic tego gatunku zdolnych do rozrodu,

and this is one of the hotspots for them.

a to jeden z najliczniejszych punktów.

So it shows us how much we need to really protect these animals

Pokazuje to, jak bardzo musimy chronić te zwierzęta,

while they're still here, and understand them.

dopóki są wśród nas, i próbować je zrozumieć.

In thinking about biofluorescence,

Myśląc o biofluorescencji

I wanted to know, how deep does it go?

chciałem wiedzieć, jak głęboko sięga?

Does this go all the way to the bottom of the ocean?

Bez przerwy, aż do dna oceanu?

So we started using submarines, and we equipped them

Zaczęliśmy używać łodzi podwodnych wyposażonych w specjalne

with special blue lights on the front here.

niebieskie światła zamontowane z przodu.

And we dropped down,

Zeszliśmy w głębiny

and we noticed one important thing --

i zauważyliśmy coś istotnego:

that as we get down to 1,000 meters,

poniżej 1000 metrów

it drops off.

biofluorescencja zanika.

There's no biofluorescent marine life down there, below 1,000 meters --

Poniżej 1000 metrów nie ma biofluorescencji,

almost nothing, it's just darkness.

prawie zupełnie, tylko ciemność.

So it's mainly a shallow phenomenon.

A więc to głównie domena płytkich wód.

And below 1,000 meters,

Ale za to poniżej 1000 metrów,

we encountered the bioluminescent zone,

trafiliśmy na strefę bioluminescencji,

where nine out of 10 animals are actually making their own lights

w której 90% zwierząt wytwarza własne światło

and flashing and blinking.

błyska i migocze.

As I try to get deeper,

Żeby zejść głębiej,

this is slapping on a one-person submarine suit --

potrzebny mi był taki skafander,

some people call this my "Jacques Cousteau meets Woody Allen" moment.

który wygląda jak projekt Jacques'a Cousteau i Woody'ego Allena.

(Laughter)

(Śmiech)

But as we explore down here,

Gdy odkrywaliśmy te głębiny,

I was thinking about: How do we interact with life delicately?

zastanawiałem się: jak obchodzić się z tymi stworzeniami delikatnie?

Because we're entering a new age of exploration,

Bo wkraczamy w nową erę odkryć,

where we have to take great care,

w której musimy być bardzo ostrożni

and we have to set examples how we explore.

i świecić przykładem.

So I've teamed up with roboticist Rob Wood at Harvard University,

Podjąłem współpracę z robotykiem z Harvardu, Robem Woodem.

and we've been designing squishy underwater robot fingers,

Projektujemy gąbczaste palce dla podwodnych robotów,

so we can delicately interact with the marine life down there.

żeby móc obchodzić się delikatnie ze stworzeniami głębin.

The idea is that most of our technologies to explore the deep ocean

Problem w tym, że większość technologii odkrywania głębin

come from oil and gas and military,

pochodzi z przemysłu paliwowego i wojskowego,

who, you know, they're not really caring to be gentle.

które z byciem delikatnym mają niewiele wspólnego.

Some corals could be 1,000 years old.

Niektóre korale mogą mieć 1000 lat.

You don't want to just go and crush them with a big claw.

Nie chcemy ich zmiażdżyć wielkimi pazurami.

So my dream is something like this.

Więc mam takie marzenie.

At night, I'm in a submarine,

Noc, jestem w łodzi podwodnej,

I have force-feedback gloves,

mam rękawice wrażliwe na nacisk

and I could delicately set up a lab in the front of my submarine,

i ostrożnie buduję laboratorium przed moją łodzią,

where the squishy robot fingers

z którego miękkie palce robotów

are delicately collecting and putting things in jars,

delikatnie zbierają próbki do słoików,

and we can conduct our research.

żebyśmy mogli je zbadać.

Back to the powerful applied applications.

Ale wracając do potężniejszych zastosowań.

Here, you're looking at a living brain

Oto obraz żywego mózgu

that's using the DNA of fluorescent marine creatures,

zawierającego DNA z fluorescencyjnych stworzeń morskich,

this one from jellyfish and corals,

meduz i korali,

to illuminate the living brain and see its connections.

dzięki czemu połączenia w mózgu są oświetlone i widoczne.

It's funny that we're using RGB

Śmieszne, że używamy palety RGB,

just to kind of satisfy our own human intuition,

żeby zaspokoić naszą własną intuicję

so we can see our brains better.

i zobaczyć mózg wyraźniej.

And even more mind-blowing,

Ale oszałamiające jest to,

is my close colleague Vincent Pieribone at Yale,

że mój kolega z Yale, Vincent Pieribone,

who has actually designed and engineered a fluorescent protein

zaprojektował białko fluorescencyjne

that responds to voltage.

wrażliwe na napięcie elektryczne,

So he could see when a single neuron fires.

dzięki czemu widzimy aktywację pojedynczych neuronów.

You're essentially looking at a portal into consciousness

Można powiedzieć, że patrzycie teraz na wrota do świadomości

that was designed by marine creatures.

zaprojektowane przez podwodne stworzenia.

So this brings me all back to perspective and relationship.

Wracając do perspektywy i podobieństwa.

From deep space,

Z otchłani kosmosu,

our universe looks like a human brain cell,

wszechświat wygląda jak komórka nerwowa,

and then here we are in the deep ocean,

a tymczasem my w głębinach oceanu

and we're finding marine creatures and cells

odkrywamy istoty, które pozwalają nam

that can illuminate the human mind.

zobaczyć umysł w nowym świetle.

And it's my hope that with illuminated minds,

Mam nadzieję, że oświeconymi umysłami

we could ponder the overarching interconnectedness of all life,

zadumamy się nad wszechobecną siecią łączącą wszystko, co żyje,

and fathom how much more lies in store

i zrozumiemy, jak wiele jeszcze nas czeka,

if we keep our oceans healthy.

jeśli zadbamy o zdrowie oceanów.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)