How I use art to tackle plastic pollution in our oceans | Alejandro Durán

Reviewer: Ngoc Nguyen

Đây là Sian Ka’an,

nằm phía Nam Tulum, bên bờ biển Caribe Mexico,

là khu bảo tồn liên bang,

This is Sian Ka'an.

di sản thế giới được UNESCO công nhận

và một trong những vùng đa dạng sinh học nhất trên thế giới.

Just south of Tulum on Mexico's Caribbean coast,

Nhưng lần đầu tới đây, năm 2010,

it's a federally protected reserve,

tôi đã rất bàng hoàng và bối rối

a UNESCO World Heritage Site

vì bãi biển đầy rác.

and one of the most biodiverse regions on the planet.

Rồi tôi liền nhận ra rác từ khắp nơi trên thế giới trôi đến.

But when I first visited in 2010,

I was horrified and completely confused

Sau chuyến thăm đầu, tôi đã trở lại,

as to why the beach was covered in trash.

vài lần một năm,

I soon realized that it was floating in from all over the world.

để thăm Sian Ka’an, thăm đất nước sinh tôi ra,

để xử lý đống rác này.

Tới nay,

I've since returned, after that first journey,

chúng tôi ghi nhận rác từ 58 quốc gia và vùng lãnh thổ

several times a year

to visit Sian Ka'an, to the country of my birth,

trên sáu lục địa,

to work with this trash.

đều trôi dạt vào bờ biển thiên đường này của Mexico.

And so far,

we've documented garbage from 58 different countries and territories

Dù không biết chúng bị vứt ở đâu,

on six continents,

nhưng đôi khi, dựa vào nhãn, tôi tìm ra nơi sản xuất.

all washing ashore in this paradise in Mexico.

Màu đỏ biểu thị các nước có rác tại Sian Ka’an.

Although I can never know where a product was dropped,

I can, at times, based on the label, know where something was made.

Chẳng hạn như hộp bơ Haiti với đủ hình dạng và kích cỡ,

In red, you see all of the countries represented by their trash

chai nước Jamaica.

in Sian Ka'an.

Không có gì lạ, nhiều rác của các nước láng giềng quanh vùng Caribe,

Such as these Haitian butter containers in all shapes and sizes,

nhưng rác nước nào cũng có.

Đây là mẫu chai nước quốc tế.

Jamaican water bottles.

Một trong những điều trớ trêu là nhiều rác tôi tìm được

Not surprisingly, a lot of the stuff is from neighboring Caribbean countries,

lại là sản phẩm làm sạch và làm đẹp,

but the stuff is from everywhere.

Here's a sampling of international water bottles.

như cái chai này của Mỹ,

And one of the ironies is that a lot of what I'm finding

được làm ra để bảo vệ nhựa,

are products for cleaning and beautification,

(Tiếng cười)

dầu gội của Hàn Quốc,

such as this item from the United States,

thuốc tẩy của Costa Rica

which is actually made to protect your plastic,

và chất tẩy rửa nhà vệ sinh Na Uy.

Những vật dụng này đều rất quen thuộc với ta,

(Laughter)

shampoo from South Korea,

hay chí ít, tôi hi vọng bạn thấy quen với những bàn chải này.

bleach from Costa Rica

and a Norwegian toilet cleaner.

(Tiếng cười)

And it's items that are all very familiar to us,

Dụng cụ nhà bếp.

or at least I hope you're familiar with these toothbrushes.

Đồ chơi.

Tôi cũng tìm thấy bằng chứng đốt rác nhựa,

(Laughter)

Kitchen utensils.

thải khói gây ung thư vào không khí.

Toys.

Mọi người hỏi thứ thú vị nhất tôi tìm được là gì,

I'm also finding evidence of burning plastic trash,

đến nay, đó là chiếc chân giả này.

which releases cancer-causing fumes into the air.

Phía sau, nếu bạn thấy cái nắp chai nhỏ màu xanh kia,

People ask what's the most interesting item that I've found,

khi tìm thấy nó,

and that's by far this prosthetic leg.

nó chính là nhà của chú cua ẩn sĩ này.

Nó thật đáng yêu.

And in the background, if you can see that blue little bottle cap,

(Tiếng cười)

at the time that I found it,

(Tiếng cười)

it was actually the home to this little hermit crab.

Những vật dụng thú vị

This guy is so cute.

(Laughter)

cũng như đáng sợ này,

(Laughter)

đều có lịch sử riêng,

được dùng để tạo ra

các tác phẩm nghệ thuật ngắn hạn vì môi trường.

And it's these fascinating objects,

Tất cả đều bắt đầu từ bức ảnh này vào tháng Hai năm 2010,

but also horrifying objects,

each with their own history,

lần đầu tôi tới Sian Ka’an.

that I use to make my ephemeral, environmental artworks.

Tôi nhận thấy đồ nhựa màu xanh dương phổ biến nhất.

And it all started with this image in February of 2010,

Màu tím thật ra hiếm nhất. Với tôi, nó như vàng vậy.

when I first visited Sian Ka'an.

Do có nhiều màu xanh nhất,

I noticed that blue was the most prevalent color among the plastic.

nên tôi đã thu gom các vật dụng màu xanh,

sắp xếp một chút dưới bầu trời xanh biếc

Purple is actually the most rare color. It's kind of like gold to me.

và làn nước xanh thẳm của vùng Caribe.

Khi chụp ảnh và xem thử,

But blue is the most prevalent,

and so I gathered some of the blues

khoảnh khắc ấy, một ý tưởng lóe lên trong đầu tôi,

and made this little arrangement in front of the blue sky

tôi biết mình phải trở lại

and blue Caribbean waters.

And when I took a photograph and looked at the test shot,

tạo nên nhiều tác phẩm khác tại đây

it was like a lightning bolt hit me in that moment,

rồi chụp lại.

Nó trở thành phác thảo

and I knew I was going to have to come back

cho các tác phẩm tôi hoàn thành ba năm sau.

to create a whole series of installations on location

Tôi không hề biết gần mười năm sau,

and photograph them.

So this turned out to be a sketch

gần một thập kỷ sau, tôi vẫn tiếp tục tạo thêm nữa.

for a work that I completed three years later.

Vấn đề vẫn tồn tại.

Tôi sẽ cho các bạn xem một vài hình ảnh

I had no idea that almost 10 years later,

từ bộ sưu tập: “Làm sạch: Biến rác thành cảnh quan”.

almost a decade later, I'd still be working on it.

But the problem persists.

Xin hãy nhớ tôi không vẽ lên rác,

So I'm going to show you some of the images

tôi thu gom rồi sắp xếp theo màu

from the series that I called "Washed Up: Transforming a Trashed Landscape."

trên các bãi biển tôi tìm thấy.

Please keep in mind that I do not paint the garbage.

I'm collecting it and organizing it by color

on the same beaches where I find it.

Đây là đống rác quý giá của tôi năm 2015

sau khi tạo ra bản “Museo de la Basura” đầu tiên,

hay còn gọi là “Bảo tàng Rác”.

This is my precious trash pile as seen in 2015

Tôi chủ tâm săn sóc,

after putting on a first edition of the "Museo de la Basura,"

tôn vinh,

trưng bày

or "Museum of Garbage."

và quản lý nó.

Ta đều từng thấy hình ảnh tàn khốc

It's fully my intention to care for this garbage,

động vật chết vì nuốt phải nhựa.

to exalt it,

Cần thấy và thu gom chúng.

put it on a pedestal

and to curate it.

We have all seen devastating images

Tạo ra tác phẩm nghệ thuật sắp đặt, vài người bảo tuyệt đẹp,

of animals dying with plastic in their bellies.

từ rác thải của thế giới,

And it's so important for us to really see those

tôi cố thu hút người xem,

and to take those in.

thu hút những người vô cảm với nỗi kinh hoàng của thế giới,

But it's by making aesthetic -- some might say beautiful -- arrangements

cho họ một cáí nhìn khác về thực trạng đang diễn ra.

out of the world's waste,

that I'm trying to hook the viewer

Một số người bảo rác của Thái Bình Dương

to draw in those that might be numb to the horrors of the world

chất thành một hòn đảo lớn gấp đôi Texas,

and give them a different way to understand what's happening.

nhưng tôi nghe nói rất khó để thấy

vì nó giống khói hơn.

Some have described the Great Pacific Garbage Patch

Qua tác phẩm của mình,

tôi cố miêu tả chân thực thực trạng của môi trường,

as an island twice the size of Texas,

but I've been told that it's hard to see

biến những thứ vô hình thành hữu hình.

because it's more like a smog.

Câu hỏi chủ chốt đầu tiên sau khi bắt đầu dự án

So through my artwork,

I attempt to depict the reality of what's happening with our environment

là “Tôi sẽ làm gì với đống rác này khi xong việc?”

and to make the invisible visible.

Vài người nói với tôi nó có thể đã hỏng

My key question at first, after starting the project,

sau khi băng qua đại dương và tiếp xúc với nhiều thứ,

was, "What do I do with the garbage when I'm done?"

chất lượng bị giảm sút nên không thể tái chế.

I was told by some that it could be damaged goods

after traveling across the ocean and being exposed to the elements,

Bãi rác cũng chẳng phải là nơi an nghỉ tốt.

that it could become degraded and potentially ruin a batch of recycling.

Cuối cùng, tôi chợt nhận ra,

sau mọi nỗ lực của bản thân và cộng sự

The landfill was not a happy resting place, either.

thu gom, sắp xếp và dọn đống rác này,

tôi nên giữ chúng.

And then finally, it dawned on me,

after all of the effort by me and all of the people who have helped me

Kế hoạch là vậy,

không ngừng dùng và tái sử dụng

collect and organize and clean this trash,

để tạo ra nhiều tác phẩm hơn

thu hút mọi người cùng tạo ra các tác phẩm nghệ thuật vì môi trường.

that I should keep it.

And so that's the plan,

to use it and to reuse it endlessly

Đây là ví dụ của tác phẩm nghệ thuật cộng đồng

to make more artwork

chúng tôi tạo ra năm ngoái

and to engage communities in environmental art-making.

với sự tham gia của thanh thiếu niên làng Punta Allen, Sian Ka’an.

Phần chính của hoạt động này là dọn dẹp bãi biển

This is an example of a community-based artwork that we did last year

và chương trình giáo dục.

with the local youth of Punta Allen in Sian Ka'an.

Cùng với sự phát triển của cộng đồng này và bộ sưu tập rác của mình,

A key part of the community work are the beach cleans

tôi thực sự tin rằng tác động của nó cũng vậy.

and education programming.

And as this community around the project grows

Thế là, sau nhiều năm,

tôi bị nghiện bộ sưu tập rác của mình,

and as my trash collection grows,

I really believe that the impact will as well.

nên cho chúng vào va li và du lịch cùng chúng,

And so, over the years,

đem chúng cùng đi nghỉ.

I've become a little obsessed with my trash collection.

(Tiếng cười)

Trong tác phẩm mới nhất,

I pack it into suitcases and travel with it.

tôi bắt đầu tạo ra các tác phẩm ba chiều.

I take it on vacation with me.

Tôi rất hứng khởi vì tác phẩm mới này,

(Laughter)

And in the latest work,

xem chúng như một thực thể sống,

I've begun to break the two-dimensional plane of the photograph.

sẽ biến đổi và phát triển theo thời gian.

Dù mong ước lớn nhất của tôi

I'm really excited about this new work.

là hết nguyên liệu đầu vào,

I see these as living artworks

that will morph and grow over time.

ta vẫn chưa làm được.

Bước tiếp theo của dự án,

Although my greatest wish is that I run out of the raw material

tôi dự định tiếp tục hoạt động cộng đồng,

tạo ra tác phẩm với quy mô lớn hơn,

for this work,

vì vấn đề này rất lớn.

we're not there yet.

So in the next phase of the project,

I plan on continuing the community work

Mỗi năm, tám triệu tấn rác nhựa bị vứt vào đại dương,

and making my own work at a much larger scale,

because the problem is massive.

phá hủy hệ sinh thái.

Eight million tons of plastic waste enter our oceans every year,

Lúc này, khi tôi nói, cũng là lúc nhựa đang tràn trên biển.

Dự án này là lời cầu xin giúp đỡ và kêu gọi hành động.

destroying ecosystems.

Right now, as I speak, there's literally an oil spill of plastic happening.

Sức khỏe và tương lai ta gắn liền với đại dương.

I see this project as a plea for help and a call to action.

Tôi đặt tên dự án là: “Làm sạch: Biến rác thành cảnh quan”.

Our health and future is inextricably linked

nhưng sự thật, nó đã biến đổi tôi,

khiến tôi nghĩ lại về hành vi tiêu dùng của mình.

to that of our oceans.

I call the project "Washed Up: Transforming a Trashed Landscape,"

Nếu có thể giúp tăng nhận thức của người khác,

but it's actually transformed me

thì rất đáng để làm.

and made me rethink my own behaviors and consumption.

Cảm ơn các bạn rất nhiều.

(Tiếng vỗ tay)

And if it can help anybody else gain more awareness,

then it will have been worthwhile.

Thank you so much.

(Applause)