Almudena Toral: Documentary films that explore trauma -- and make space for healing | TED Fellows

Çeviri: Miray Bas Gözden geçirme: Ebrar Batmaz

[GELECEĞİNİ ŞEKİLLENDİR]

Ilık bir sabah ve etrafım sınıftaki altı yaşındaki çocuklarla çevrelenmiş.

Birer birer, mutlulukla,

[SHAPE YOUR FUTURE]

It’s a warm morning and I’m surrounded by six-year-old children in a classroom.

bir yolculuktan dönen arkadaşlarını kucaklıyorlar.

Yeni elbisesinden ve saç stilinden bahsediyorlar.

One by one, they cheerfully hug one of their friends

Ancak kız hiçbir şey yapmıyor.

who just came back home from a trip.

Gözleri uzağa sabitlenmiş bakıyor.

They comment on her new dress and her new hairstyle.

Çocuklar, onun neden konuşmadığını merak etmeye başlıyor.

But the girl does nothing.

She looks towards the distant horizon, eyes fixed.

Kızın adı Adayanci ve döndüğü yolculuk bir tatil değil.

The kids start wondering why she doesn't speak.

Babasıyla ABD’ye gitmek için 2018 Mayıs’ta Guatemala’dan ayrıldılar.

The girl's name is Adayanci,

and the trip she has just returned from is not a vacation.

Aylar sonra döndü fakat sessizleşmişti.

She left Guatemala with her dad in May 2018 for the United States.

Kahrolmuş bir halde bunları videoya alıyorum

ve kameramın kadrajından bakmakta zorlanıyorum.

Several months later, she's back, but she has gone silent.

Travma sonrası stres bozukluğu yaşadığı çok belli.

I'm filming this, feeling overwhelmed,

Gözyaşları içindeyim.

and finding it difficult to look through the viewfinder of my camera.

Hayatta kalabilmek için üzücü sonları kayıt altına alan bir gazeteciyim.

Her post-traumatic stress disorder is so visible.

Etkisini, gözle görülmeyen sonuçları.

I am in tears.

I am a journalist who documents aftermaths for a living.

Travmadan derinden etkilenen insanları yüzlerce saat dinlemeye ve izlemeye

The impact, the invisible consequences.

zaman ayırmış olmamın sebebi buydu.

What happens when the media spotlight is gone?

Kaçakçılık, çocuk tecavüzü, kölelik çeteleri, zorla çalıştırma

That's why I've spent hundreds of hours listening to and watching people

ve zorunlu göçmenlik.

deeply affected by trauma.

Survivors of trafficking, child rape, gang slavery, forced labor

Psikiyatristlerin ve sosyal hizmetler çalışanlarının işinden farklı olarak

ben hayatımı birinci kişi ağzından, onların sesinden,

and immigration enforcement.

Different from the job of psychiatrist and aid workers,

hikayelerini duyurmaya adadım.

Kelimelerin, fotoğrafların ve filmlerin kısıtlayıcılığına rağmen,

I've dedicated my life to listening to them

to make their stories public,

in first person, in their own voice.

travmanın insan hayatına etkisini konu alan daha iyi hikayelerin

gerekli olduğunu düşünüyorum.

Despite all of the limitations of words and photographs and films,

Bize, sözde soyutlanmış devlet politikalarının

I believe better stories about the effects of trauma

gerçek sonuçlarını gösterebilirler.

in people's lives are essential.

Siyasi kutuplarda anlayış hissini tetikleyebilirler

They can show us the real consequences of seemingly abstract government policies.

ve evrensel bir his olan empati duygusunu uyandırabilirler.

Şimdi vefat etmiş Jennifer gibi kurtulanlar,

They can trigger understanding across political divides

birini vahşice bağlamanın sadece filmlerde olmadığını öğretti.

and awaken our universal sense of empathy.

David ise bana mültecilerin kaçtığı dehşet verici şeylerin,

Survivors like the now deceased Jennifer

taught me that brutal bondage does not happen far away.

güvenli bölgeye giden yolda herhangi bir engelden daha korkutucu olduğunu öğretti.

David taught me the horrors refugees flee from

Adayanci, gelişmiş milletlerin hükümetlerinin

are scarier than any obstacle in the quest for safety.

travmayı bir silah haline getirerek zarar verdiklerini de açıkça gösterdi.

“Travma” kelimesi Antik Yunan’dan geliyor.

Adayanci brought home for me that governments of developed nations

“İncinme”nin bir diğer adı.

also harm using trauma as a weapon.

Başımıza çok kötü bir şey geldikten sonra bizimle kalan psikolojik yara bu aslında.

The word "trauma" comes from ancient Greek.

Vücudumuzu, zihnimizi, hafızamızı

It's the word for "injury".

It's the psychological wound that stays

ve ne kadar güvende hissettiğimizi etkiliyor.

after something really terrible has happened to us.

Savaş, şiddet, kaçırma, işkence, hepsi birer travma sebebi.

It affects our body, our mind,

our memory and our sense of safety in the world.

Ancak bunlar sizden çok, çok uzaklarda yaşanmıyor.

War, violence, kidnapping, torture,

Örneğin Amerika’da toplum üzerinde yapılan

they are all causes of trauma.

birçok büyük çaplı çalışma,

But it does not only happen far away, far from you.

tecavüz, aile içi şiddet ve kadın kaçakçılığında olduğu gibi

In the United States, for example,

şiddet ve korkuya maruz kalmanın,

several large-scale community studies

barış zamanlarında yaygın ve zarar verici olduğunu gösterdi.

have shown that exposure to violence and terror,

Benim Guatemala’da o sınıfta tanık olduğum şey,

like rape, domestic abuse or trafficking

sıfır hoşgörü politikasının bir sonucuydu.

are common and damaging in times of peace.

Çocukları Amerika-Meksika sınırında ailelerinden ayırdı.

What I witnessed in that classroom in Guatemala

was the aftermath of the zero-tolerance policy.

Adayanci, babası sınır dışı edildiğinde bir sığınma evine

It separated children from parents at the US-Mexico border.

ve iki koruyucu ailenin yanına gönderildi.

Tüm çaresizliğiyle,

Adayanci was sent to a shelter and two foster families

protesto etmek adına bir makas aldı ve saçını kesti.

while her dad was deported.

Bir psikolog ona akut stres teşhisi koydu,

In her despair, she took a pair of scissors

and cut her own hair as a form of protest.

zaman geçtikçe

travma sonrası stres bozukluğuna dönüşebilir diye uyardı.

A psychologist diagnosed her with acute stress,

Böyle bir ayrılığın erken yaşta bıraktığı hasar,

warning it would become post-traumatic stress disorder

tıpkı diğer istismar türleri gibi, çocuk eğer yardım almazsa kalıcı olabilir.

the longer time passed.

The damage of this type of separation

Böyle bir şiddeti haklı çıkarmak için,

at an early age,

just like other forms of abuse,

belli insanları bizden çok farklı gösterme arzusu var.

can be permanent if the child doesn't receive help.

In order to justify this kind of violence,

Kötüleri, tecavüzcüleri, hayvanları, suçluları.

there is a will to make certain people seem very different from us.

İnsanlık kavramından soyutlamak tarih kitaplarında bolca örneği olan,

Evil, rapists, animals, criminals.

hükümetler tarafından kullanılan kasıtlı bir tekniktir.

Bu durumda, kötü, suçlu veya hayvan diye atfedilen

Stripping off their humanity

is a deliberate technique used by governments

with plenty of examples in history books.

paramparça olmuş 6 yaşında bir kızdı.

In this case, the so-called evil, criminal and animal

Adayanci’nin belgeselini yayınladık.

Guatemala’da terapi alan Adayanci sayesinde hikayesi,

was a shattered six-year-old girl.

Dünya Basın Fotoğrafları Vakfı ödülü aldı.

We published Adayanci's documentary.

Dans ettiği ve hayallere daldığı yavaş bir iyileşme sürecinde şimdi.

The story won a World Press Photo award

thanks to which Adayanci is receiving therapy in Guatemala.

Fakat geriye kalan çoğunluğun bu hizmete erişimi yok.

She's on her slow way back to recovery, dancing and daydreaming.

Yüzlercesi aileleriyle bir araya gelemedi bile.

Bu politikaların yarattığı travma bir jenerasyonu etkileyebilir.

But most others have not gotten access to care.

Adayanci şanslılardan biri de olsa,

Hundreds haven't even been reunited with their families.

aile herhangi bir kurumdan yardım almıyor ve borç batağında.

The trauma these policies cost can have generational effects.

Even in Adayanci's fortunate case,

Biz insanlar güvende hissederek, hikayeler anlatarak

the family has no institutional support and is in deep debt.

ve toplum içinde diğer insanlarla bağlar kurarak travmadan iyileşiyoruz.

We humans heal from trauma through feeling safe,

Kendi anlatacağı hikayeyi değiştiren bu küçük kız için,

through storytelling

and through establishing connection with others in our communities.

iyileşme sürecinin bir parçası.

Toplum olarak bizim için,

For this little girl reframing the story she will tell herself

onun hikayesine yeni bir açıdan bakmak

ve devletlerimizi daha iyisini yapmaya zorlamak,

it's part of her healing.

eşit insanlar olarak itibarımızı yeniden kazanmanın bir parçası.

For us as a society,

reframing her story and pressuring our governments to do better

Teşekkür ederim.

is part of reclaiming our dignity as equals.

Thank you.