This company pays kids to do their math homework | Mohamad Jebara

Çeviri: Tual Şekercigil Gözden geçirme: Cihan Ekmekçi

For as long as I remember, I've loved mathematics.

Kendimi bildim bileli matematiği sevdim.

Actually, it's not 100 percent true.

Aslında bu tamamen doğru sayılmaz.

I've loved mathematics for all but a two-week period

Matematiği lise sonda iki hafta dışında

in senior high school.

hep sevdim.

(Laughter)

(Kahkahalar)

I was top of my class,

Sınıfımın birincisiydim

and we were about to start the Extension Maths course.

ve Takviyeli Matematik dersi almaya başlamak üzereydik.

I was really excited about this brand new topic coming up,

Bu yepyeni konu için gerçekten heyecanlıydım:

complex numbers.

Karmaşık sayılar.

I like complex.

Karmaşıklığı severim.

Öğretmenim kareköklerle alakalı bazı sorular sorarak

My teacher was priming us for the concepts

with some questions about square roots.

bizi kavramlar konusunda bilgilendirdi.

Square of nine -- three;

9'un karekökü? Cevap: 3

square of 256 -- sixteen.

256'nın karekökü? Cevap:16.

Too easy.

Çok kolaydı.

Then she asked the trick question:

Sonra tuzak soruyu sordu:

What about the square root of negative one?

Peki ya negatif bir sayının karekökü?

Of course, we were all over it --

Tabii ki hallettik.

"Come on, Miss!

"Yapmayın öğretmenim!

We all know you can't take the square root of a negative."

Negatif sayının karekökünü alamayacağınızı hepimiz biliyoruz."

"That's true in the real world," she said.

"Gerçek dünyada doğru.

"But in the complex world,

Ama karmaşık dünyada,

the square root of negative one is the imaginary number i."

negatif bir sayının karekökü hayali i sayısıdır," dedi.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

That day,

O gün,

my entire mathematical world came crashing down on me.

bütün matematik dünyam başıma yıkıldı.

(Laughter)

(Kahkahalar)

"Imaginary numbers?

"Hayali sayılar mı?

Seriously?

Cidden mi?

But mathematics is a source of truth,

Ama matematik gerçeğin kaynağı,

please don't go abstract on me.

bana soyut şeyler demeyin lütfen.

I would have studied art

Eğer hayali sayılarla

if I wanted to play with imaginary numbers."

uğraşmak isteseydim resim okurdum."

(Laughter)

(Kahkahalar)

"This is Extension Maths, let's get back with our program!"

"Takviyeli Matematik dersindeyiz, hadi konumuza dönelim!"

She didn't,

Dönmedi

and over the next couple of weeks,

ve önümüzdeki birkaç hafta

I reluctantly performed meaningless calculations,

isteksiz bir şekilde anlamsız hesaplamalar yaptım.

(Laughter)

(Kahkahalar)

finding imaginary solutions to quadratic equations.

İkinci dereceden denklemlere hayali çözümler buluyordum.

(Laughter)

(Kahkahalar)

But then something amazing happened.

Sonra inanılmaz bir şey oldu.

We began finding elegant solutions

Hayali sayıların karmaşık dünyasından yola çıkarak

to real-world problems we previously had no answers to,

daha önce cevabını bilmediğimiz gerçek dünya sorunlarına

starting with the complex world of imaginary numbers.

So some mathematician 500 years ago

500 yıl önce, birkaç matematikçi

decides to have some fun and make up these imaginary numbers,

biraz eğlenmeye karar veriyor ve bu hayali sayıları uyduruyor

and because of that we can now derive these amazing identities

dolayısıyla da artık bu muhteşem özdeşlikleri

with applications in the real world,

gerçek dünyadaki uygulamalarla

in fields like electrical engineering.

elektrik mühendisliği gibi alanlarda elde edebiliyoruz.

Wow!

Vay be!

I gained a whole new level of appreciation for mathematics.

Matematiğe yepyeni bir hayranlık kazandım.

And after my brief mistrust,

Kısa süreli şüphemin ardından,

I was now in love with the subject more than ever.

artık bu konuya daha önce hiç olmadığım kadar aşıktım.

Francis Su, the mathematician, sums it up beautifully when he says,

Matematikçi Francis Su, bunu çok güzel özetliyor:

"We study mathematics for play, for beauty,

"Matematiği; eğlence, güzellik,

for truth,

gerçek,

for justice and for love."

adalet ve zevk için irdeliyoruz."

But if you ask a student today,

Ancak bir öğrenciye sorarsanız

you'll probably hear a different story.

muhtemelen bambaşka bir şey duyarsınız.

You might hear "difficult" and "boring."

"Zor" ve "sıkıcı" kelimelerini duyabilirsiniz.

And they might be right about difficult.

Zorluk konusunda haklı olabilirler.

But it's certainly not boring.

Ama kesinlikle sıkıcı değil.

In fact, I'd say being difficult to master

İyice öğrenmenin zor olması,

is part of what makes it beautiful.

onu güzel yapan şeyin bir parçası bence.

Because nothing worth doing is easy.

Çünkü yapmaya değer hiçbir şey kolay değil.

So we need students to stick around long enough through the difficult parts

Her şeyin birbiriyle bağlantılı olmasının güzelliğinden zevk almak için

to appreciate the beauty when it all ties together.

öğrencilerin zor kısımlarla uzun süre vakit geçirmesi gerekiyor.

Much like I did for that brief couple of weeks in high school.

Tıpkı lisedeyken birkaç hafta yaptığım gibi.

Unfortunately, our school systems --

Ne yazık ki okul sistemlerimiz...

we move students through mathematics in a lockstep process.

öğrencileri matematikte aynı hızla hareket ettiriyoruz.

So those who fall a little behind

Bu yüzden birazcık geri kalanlar

find it near impossible to ever catch up and appreciate that beauty.

bu güzelliği yakalamayı ve zevk almayı imkansıza yakın görüyor.

But why is this a problem?

Fakat bu niye bir sorun?

Why should we care?

Niye önemsemeliyiz?

Well today, more than ever,

Dünyamızın, her vatandaşın

our world needs every citizen to be skilled in mathematics.

matematikte yetenekli olmasına hiç olmadığı kadar ihtiyacı var.

With the advent of artificial intelligence and automation,

Yapay zeka ve otomasyonun gelmesiyle birlikte

many of the jobs we see today will either not exist

bugün gördüğümüz mesleklerin birçoğu ya olmayacak,

or be transformed to require less routine work

ya da daha az rutin iş, daha çok analiz

and more analysis and application of expertise.

ve mesleki uygulama gerektirecek hale gelecek.

But we're not producing the extra mathematics students

Ama bu yeni rolleri dolduracak ekstra matematik öğrencileri

to fill these new roles.

yetiştirmiyoruz.

This graph shows the number of students

Bu grafik, Avustralya'da

taking Standard Mathematics

20 yılı aşkın bir zaman diliminde

and Advanced Mathematics

Standart ve İleri Matematik dersi alan

over a period of 20 years in Australia.

öğrencilerin sayısını gösteriyor.

It's clear that while we have demand for mathematics skills rapidly increasing,

Matematik becerilerinin hızla artmasını talep ettiğimiz halde

supply is in steady decline.

arz sabit olarak düşüşte.

To put things in perspective,

Bunları değerlendirirsek

half of the students completing high school today in Australia

bugün Avustralya'da liseyi bitiren öğrencilerin yarısı

are not prepared to understand any argument

verideki değişim oranlarına dair herhangi bir argümanı

about rates of change in data.

anlamaya hazırlıklı değil.

In this digital age

Sahte haberlerin

where fake news can influence election results,

seçim sonuçlarını etkileyebildiği bu dijital çağda,

this is very concerning.

bu durum çok endişe verici.

Let me give you a concrete example.

Somut bir örnek vereyim.

Let's take a closer look at that graph.

Şu grafiğe yakından bir bakın.

Can everyone see what I've done there to stress my point?

Demek istediğimi vurgulamak için ne yaptığımı herkes görebiliyor mu?

If you can't, let me show you now,

Eğer göremiyorsanız, olması gerektiği gibi

with the vertical axis starting at zero, where it should be.

sıfırdan başlayan dikey eksen ile göstereyim.

There, you see it now, right?

İşte şimdi görüyorsunuz değil mi?

It's the exact same data

Tamamen aynı veri

but I've manipulated the representation to influence you.

ama sizi etkilemek için resimde oynama yaptım.

And that's cool, that's my job up here.

Güzel, bunun için buradayım.

(Laughter)

(Kahkahalar)

But in all seriousness,

Ama tüm ciddiyetimle söylüyorum,

unless we do something

öğrencinin matematiğe olan

to drastically improve student engagement with mathematics,

bağını zorla arttırmak için bir şey yapmadığımız sürece,

we'll not only have a huge skills shortage crisis

beceri eksikliği krizi yaşamakla kalmayıp

but a fickle population,

televizyona en çok çıka kesim tarafından

easily manipulated by whoever can get the most air time.

kolayca manipüle edilen kararsız bir nüfusa da sahip olacağız.

So what's the solution?

Peki çözüm ne?

There are a lot of things we have to do.

Yapmamız gereken çok şey var.

We need curriculum reform.

Müfredat reformuna ihtiyacımız var.

We need our best and brightest encouraged to become teachers.

En parlak olanları öğretmen olmaya teşvik etmemiz gerek.

We need to put an end to high-stakes tests

Geleceği belirleyen sınavlara son vermemiz

and instead follow a mastery-based learning approach.

ve yeterliliğe dayalı öğrenme yaklaşımı izlememiz gerekiyor.

But all these things take time.

Ancak tüm bunlar zaman alıyor.

And I'm impatient.

Ve ben sabırsızım.

See, I've been thinking about this for eight years now.

Sekiz yıldır bunun üzerine düşünüyorum.

Ever since I left my job as a derivative trader

Öğrencilerin matematiği öğrenmelerine yardım etmek adına

to build a web application to help students learn mathematics.

internet uygulaması geliştirmek için ürün ticareti yapmayı bıraktım.

Today, our app is used by schools across the globe.

Bugün uygulamamız dünya genelindeki okullar tarafından kullanılıyor.

And we're seeing big improvements

Programı düzenli kullanan öğrencilerde

for students who use the program regularly.

büyük ilerlemeler görüyoruz.

But here's the thing --

Ama olay şu;

we're only seeing it for students who use the program regularly.

ilerlemeyi sadece programı düzenli kullanan öğrencilerde görüyoruz.

And most of them don't.

Üstelik birçoğu kullanmıyor.

So after years of developing and refining the application,

Uygulamayı geliştirmeyle ve iyileştirmeyle geçen yılların ardından

our biggest challenge was not so much product related,

en büyük sorunumuz ürün ile ilgili değildi.

our biggest challenge was motivating students

Sorun, öğrencileri anlamadaki eksiklikleri üzerinde

to want to work on their gaps in understanding.

çalışmak istemeleri konusunda motive etmekti.

You can imagine in today's attention economy,

Düşünün, günümüzün dikkat ekonomisinde

we're competing against Facebook, Snapchat and PlayStation

öğrencilerin zamanını almak için Facebook, Snapchat ve PlayStation

to try and get these students' time.

ile rekabet ediyoruz.

So we went back to the drawing board

En başa döndük

and started to think about how we could make it worthwhile

ve bunu nasıl öğrencilerin "dikkat bütçelerinin"

for students to spend some of their "attention budget"

birazını harcamalarına değer yapabileceğimizi

on their education.

düşünmeye başladık.

We tinkered with gamification elements

Oyunlaştırma unsurlarını düzelttik;

like points, badges and avatars,

puanlar, rozetler ve avatarlar gibi.

and we'd see a temporary spike in engagement

Katılımda geçici bir artış gördük

but things would go back to normal as soon as the novelty wore off.

ama yeniliğin etkisi geçer geçmez her şey normale döndü.

Then one day, my cofounder, Alvin,

Sonra bir gün, kurucu ortağım Alvin

came across a study of students in Chicago

Chicago'da sınav sonuçlarında

gelişme kaydeden öğrencilere para ödenen

led by the behavioral economist, Steven Levitt,

where they paid students who improved on their test scores.

davranışsal ekonomist Steven Levitt'in yürüttüğü bir araştırmaya rastladı.

He started telling me about some of the things they tested for

Test ettikleri şeyleri ve buldukları ilginç sonuçları

and the interesting findings they had.

anlatmaya başladı.

For instance, they found that incentivizing students for inputs,

Örneğin, öğrencileri çaba gibi girdilere

like effort,

teşvik etmenin

worked a lot better than incentivizing for outputs,

sınav sonuçları gibi çıktılara teşvik etmekten

like test scores.

daha çok işe yaradığını buldular.

They found that for younger students, you could win them over with a trophy

Yaşı küçük öğrencileri bir kupayla kendi tarafınıza çekebileceğinizi

but for older students,

yaşı büyük öğrencilerin ise

you really needed cash.

paraya ihtiyacı olduğunu buldular.

(Laughter)

(Kahkahalar)

And the amount of cash mattered -- 10 dollars was good,

Paranın miktarı önemliydi. 10 dolar iyiydi.

20 dollars -- even better.

20 dolar daha da iyiydi.

But perhaps most importantly,

Ama belki de en önemlisi,

they found that the rewards had to be instant

ödüllerin ileriki bir tarihe vaadedilmesinden ziyade

rather than promised at a later date.

anlık verilmesi gerektiğini buldular.

They went as far as to give the students 20 dollars and say,

Öğrencilere 20 dolar verip şunu söyleyecek kadar ileri gittiler:

"Touch it, feel it, smell it --"

"Dokun, hisset, kokla."

(Sniffing)

(Koklar)

"It's all yours.

"Hepsi senin.

But if you fail, I'm going to take it back."

Ama başarısız olursan geri alacağım."

And that worked really well.

Ve bu gerçekten çok işe yaradı.

I immediately got excited

Bunu programımıza uygulama

about the possibilities of implementing this in our program.

olasılıkları konusunda heyecanlandım hemen.

But once the excitement settled down,

Heyecan durulur durulmaz

there were a few concerns that crept in our minds.

aklımızdan geçen birkaç endişe oldu.

Firstly,

Birincisi,

was this ethical?

bu etik miydi?

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Secondly, how would we fund this thing?

İkincisi, bu işi nasıl finanse edecektik?

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And finally,

Son olarak ise,

would the results be sustained if the students were no longer paid?

artık öğrencilere ödeme yapılmazsa sonuçları devam edecek miydi?

Now, let's look at the ethical part first.

Önce etik kısmına bakalım.

I'm a bit of a mathematical purist.

Ben birazcık matematik püristiyim.

So I'd be one of the first people to say that we should study mathematics

Matematiği matematik olduğu için çalışmamız gerektiğini söyleyen

for the sake of mathematics.

ilk insanlardan biri olabilirim.

Remember -- for play, for beauty, for truth, for justice and for love!

Hatırlayın -- eğlence, güzellik, gerçek, adalet ve zevk için!

Not for money!

Para için değil!

(Laughter)

(Kahkahalar)

As I struggled with this, I came to see that,

Bununla mücadele ettikçe şunu gördüm.

while it's a way I look at mathematics now,

Şu an matematiğe olan bakış açımın böyle olması

it's only because I studied it long enough to appreciate it.

zevk almaya yetecek kadar uzun süre çalışmış olduğumdan.

It's very difficult to tell a student struggling with mathematics today

Matematikle boğuşan bir öğrenciye uzak bir gelecekte

to work hard for a payoff in the distant future.

para ödenmesi için çok çalışmasını söylemek epey zor.

And it's not so much bribery that's at work here,

Burada bahsedilen rüşvet değil

because I could bribe students

çünkü matematikte iyi olmanın

by telling them about my big bonuses in my derivative trading days

ödülü olarak ürün ticareti günlerimdeki büyük primlerimi

as a reward for doing well at maths.

anlatarak da rüşvet verebilirim.

But it doesn't pay off for a very long time.

Ama çok uzun süre fayda sağlamaz.

So it's practically naught.

Yani pratik açıdan sıfır.

Behavioral economists call this hyperbolic discounting.

Davranışçı ekonomistler buna hiperbolik indirgeme diyor.

And Levitt goes as far as to say

Levitt, ödüller gecikmeyle verildiği zaman

that all motivating power vanishes

tüm motive eden gücün kaybolduğunu

when rewards are handed out with a delay.

söyleyecek kadar ileri gidiyor.

So, from a purely economic point of view:

Tamamen ekonomik bir bakış açısından bakarsak

if we don't use immediate incentives,

eğer anlık teşvikleri kullanmazsak

we are underinvesting in student outcomes.

öğrenci çıktılarına az yatırım yapıyoruz.

I took heart from that, and came to see that as a society,

Bundan cesaret aldım ve toplum olarak mali teşviklere

we're actually quite used to financial incentives.

epey alışkın olduğumuz sonucuna vardım.

Whether it be by the government, by employers or at home.

Hükûmet tarafından olsun, iş verenler tarafından ya da evde olsun.

For instance, many parents would pay their children

Örneğin, birçok ebeveyn evdeki günlük işleri

an allowance or pocket money for doing chores in the house.

yaptığı için çocuklarına cep harçlığı veriyor.

So it wasn't really all that controversial.

Aslında o kadar da tartışmalı bir konu değil.

As I thought about that,

Düşündüğüm üzere bu,

it started to answer that second question of how we were going to fund this.

işi nasıl finanse edeceğimiz sorusunu cevaplamaya başladı.

Naturally, parents are the most invested in their children's education.

Doğal olarak, ebeveynler en çok çocuklarının eğitimlerine yatırım yapıyor.

So, let's charge them a weekly subscription fee

O halde programımızı kullanmak için onlara

to use our program,

haftalık abonelik ücreti ödetelim

but --

ama...

if the students complete their weekly maths goal,

öğrenciler haftalık matematik hedefini gerçekleştirirse

we'll refund the subscription amount directly into the child's bank account.

abonelik tutarını doğrudan çocuğun banka hesabına iade edelim.

We chose three exercises completed

Bir hafta sürede tamamlanan

over a one week period

10 dolar ödüllü

for a 10 dollar reward.

üç alıştırma belirledik.

That way we're incentivizing effort rather than performance

Bu sayede, performans yerine yeterince kısa sürede

over a short enough period

öğrencilerin umursayacağı kadar

and with a substantial enough payout for the students to care.

tatmin edici bir ödemeyle onları çaba sarf etmeye teşvik ediyoruz.

Now, I remember when I first told my wife about this new business model.

Bu yeni iş modelini eşime ilk bahsettiğim zamanı hatırlıyorum.

If she had any doubt left that I've gone completely mad,

Hepten delirmiş olduğuma dair herhangi bir şüphesi kalmışsa da

that pretty much confirmed it for her.

bu delirdiğimi hemen hemen doğruladı.

She said to me, "Mo ...

Bana dedi ki: "Mo...

you realize that if everybody does their homework, which you want,

farkındaysan herkes ödevini yaparsa ki istediğin bu,

you're not going to make any revenue, which you don't want.

hiç gelir elde edemeyeceksin ki bunu istemiyorsun.

Great business model."

Harika iş modeli."

(Laughter)

(Kahkahalar)

I say it's more like an antibusiness model,

Daha çok iş modeli karşıtı diyorum buna.

it's free if you use it, but you pay if you don't.

Kullanırsan ücretsiz ama kullanmazsan ödeme yapıyorsun.

Now, I knew from experience

Deneyimlerimden biliyorum ki

that not everybody in the country was going to jump on

ülkedeki herkes atlayıp her hafta

and do their maths homework every week.

matematik ödevini yapmayacaktı.

And if they did, sure we'd go bust pretty quickly,

Yapsalardı kesin hızla iflas ederdik

but hey, we would have solved the country's maths skills crisis.

ama ülkenin matematik becerisi krizini çözmüş olurduk.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

As a company, we've always run a double bottom line,

Şirket olarak hem yatırımcılara kâr sağlayarak

looking to both make a return for investors

hem de öğrenci çıktılarını geliştirmeye dikkat ederek

as well as improve student outcomes.

her zaman ikili sorumluluk yürüttük.

We know that our path to long-term profitability

Uzun vadeli kâra giden yolun

öğrenci sonuçlarını geliştirmekten geçtiğini biliyoruz.

is through improving student outcomes.

So our dual objectives should never be at odds.

O yüzden ikili hedefimiz hiç çatışmamalı.

So we're always looking

Kararları öğrencilerin

to make our product decisions

haftalık matematik hedefine

around helping students reach their weekly maths goal,

ulaşmalarına yardım edecek şekilde almaya dikkat ediyoruz.

effectively ensuring that they get paid

Bizim değil, onların ödeme almasını

and not us.

etkili biçimde sağlayarak.

Now you must be wondering: How is this crazy business model going?

Merak ediyor olmalısınız: Bu çılgın iş modeli nasıl gidiyor?

You'll be glad to know we're still in business.

Merak etmeyin hâlâ faaliyet gösteriyoruz.

We've been testing this now for the last five months

Bunu okullarda piyasaya sürmeden önce,

on just our personal home users in Australia

son beş ay boyunca yalnızca Avustralya'daki

before we think about rolling it out to schools.

özel kullanıcılar üzerinde test ettik.

And here are the early results.

İşte ilk sonuçları.

The green represents students who are completing their weekly maths goal

Yeşil haftalık hedefini tamamlayan öğrencileri temsil ediyor,

and the red those who aren't.

kırmızı ise etmeyenleri.

You can see a lot more completing their homework than not.

Ödevini yapanların, yapmayanlardan fazla olduğunu görebilirsiniz.

In fact, as our user base has grown,

Hatta kullanıcı tabanımız arttığından

we found the percentage to be pretty steady, at around 75 percent.

oranın yüzde 75 civarında oldukça istikralı olduğunu bulduk.

So on average, we receive our weekly subscription fee

Yani ortalama her dört haftada bir

once every four weeks,

haftalık abonelik ücretimizi alıyor

and the other three weeks, we're rewarding the students.

ve diğer üç haftada öğrencileri ödüllendiriyoruz.

Now of course we're leaving some money on the table here,

Elbette masaya biraz para koyuyoruz

ama sizce ne oluyor?

but guess what?

It turns out these students

Bu öğrenciler, ödüllendirme programına

are 70 percent more engaged than students not on the reward program.

katılmayan öğrencilere göre yüzde 70 daha fazla katılım sağlıyor.

Check.

Bu tamam.

From a business perspective,

İş perspektifinden bakarsak

they are less likely to churn

fire vermeleri az,

and more likely to refer friends,

arkadaşlarına bahsetmeleri daha olası.

so we're hoping to trade off a lower revenue per user

Daha büyük ve çok katılan bir kullanıcı tabanı için

for a bigger and more engaged user base.

kullanıcı başına daha az gelir vermeyi umuyoruz.

Check and check.

Bunlar da tamam.

Now for that final question.

Son soruya gelelim.

Would they keep coming back if they were no longer paid?

Artık ödeme yapılmazsa gelmeye devam edecekler mi?

Mathematics is so much more than just a subject you study at school.

Matematik okulda gördüğünüz bir konudan çok daha fazlası.

It's a human endeavor.

Bir insan çabası.

It's what helps us to understand the world around us.

Etrafımızdaki dünyayı anlamamıza yardım eden şey.

And the more you know, the more you want to know.

Ne kadar çok bilirseniz, o kadar çok öğrenmek istersiniz.

So yes, we've triggered initial engagement

Evet, finansal bir ödülle

with a financial reward.

ilk katılımı başlattık.

But in the long run,

Ancak uzun vadede

the money won't matter anymore.

para artık önemli olmayacak.

Because in the long run,

Çünkü uzun vadede,

the wonder of mathematics will be the incentive

matematiğe olan merak teşvik edici olacak

and understanding it

ve ödül ise

will be the reward.

onu anlamak olacak.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)